ضربه اصلاحات و سازندگی به جهاددانشگاهی
يکشنبه ۹ آذر ۱۳۹۳ ساعت ۱۱:۲۱
کد مطلب: 393892
دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی نیز با اهداف کارشناسی، مصوبات شورای عالی و پشتیبانی علمی، پژوهشی و خدماتی متناسب با وظایف و مسئولیت‌های شورای عالی و بهره‌برداری از اطلاعات و تحقیقات انجام شده را به منظور تصمیم‌سازی مناسب زیر نظر دارد.
مسئولان نهادهای علمی و فرهنگی کشور عضو شورایعالی انقلاب فرهنگی هستند و محمد‌حسین یادگاری یکی از افرادی است که به عنوان رئیس جهاددانشگاهی چند سال در عضویت این شورا بود.
یادگاری در گفت‌وگو با فارس به اقدامات مهم شورایعالی انقلاب فرهنگی اشاره کرد و اجرای مصوبات شورا را از ضروریات کشور دانست.
* با توجه به تاکید مقام معظم رهبری بر پیشرفت علم و فرهنگ در کشور، به طور کلی شورایعالی انقلاب فرهنگی چطور می‌تواند در اجرای فرامین ولایت فقیه فعالیت کند؟
یادگاری: از ابتدا که شورای عالی انقلاب فرهنگی به عنوان ستاد مطرح بود و پس از آن به شورا تبدیل شد اقدامات مهمی انجام داده است و بخصوص در سال‌های ۸۴ تا ۹۱ کارهای ارزنده‌ای داشت که مهم‌ترین آن تدوین نقشه جامع علمی کشور، سند تحول آموزش و پرورش و سند تحول سلامت بوده است.
البته رسانه‌ها پوشش کمی برای کارهای اثرگذار شورا داشته‌اند، شورا کار اصلی و اثر‌بخشی در اقتصاد، علم و فرهنگ کشور انجام می‌دهد ولی کمتر پوشش داده می‌شود در حالی که نیاز است تبلیغات خوبی در این زمینه انجام شود.
* ضمانت اجرای اسناد تدوین شده از سوی شورا در چه حد است؟
یادگاری: ضمانت اجرایی این است که دبیرخانه شورا مصوبات را پیگیری می‌کند و ستادهای مختلف تشکیل شده در شورا کارهای خود را به خوبی انجام می‌دهند.
پیگیری‌های شورا در مورد اجرای مصوبات به صورت ارشادی انجام می‌شود، شورا سیاستگذار است و نظارت همیشگی بر اجرای قوانین از سوی نهادها دارد ولی اجرا از سوی نهادها و نقش بیشتر آنها از دست شورا خارج است.
* چه نهادهایی وظیفه بیشتری برای اجرای قوانین شورا دارند؟
یادگاری: وقتی مقام معظم رهبری بر پیشرفت علمی تاکید دارند و از تامین ۳ درصد تولید ناخالص ملی صحبت می‌کنند باید تمام نهادها برای تحقق این امر کوشا باشند، سه قوه مقننه، قضائیه و مجریه باید پیگیر باشند، انسجام داشته باشند و شورا هم نظارت کند.
بحث برنامه‌ریزی و انسجام در حال حاضر انجام نشده است و شورا با توجه به اینکه زمینه قانونگذاری دارد نظارت هم دارد، باید سه قوه هم با توجه به توانایی قوه مقننه، اجرای قوه مجریه و پیگیری قوه قضائیه اجرای قوانین را به صورت منسجم داشته باشند.
* دبیرخانه شورایعالی انقلاب فرهنگی چقدر بر اجرای قوانین شورا از سوی نهادها نظارت دارد؟
یادگاری: البته در حال حاضر توانایی تعریف شده‌ای برای دبیرخانه وجود ندارد، دبیرخانه پیگیر مصوبات است و خروجی اثرگذار است ولی تعریفی برای دبیرخانه نیست که به دستگاه‌ها بگوید چرا کارها انجام نمی‌شود. نظارت دارد ولی قدرت بیان در مورد عدم اجرا ندارد.
با توجه به اینکه در حال حاضر وضعیت موجود نظام علم و فناوری و فعالیت‌های علمی در وزارت علوم و بهداشت خواسته‌ای است که باید به دنبال آن باشیم اثرگذاری قوانین شورا مهم است و این اثرگذاری زمانی صورت می‌گیرد که عزم ملی به باور مسئولان مملکتی تبدیل شود و ستادی برای برنامه‌ریزی اجرایی در کنار شورا باشد.
فارس: این ستاد چه کارهایی را باید انجام دهد؟
یادگاری: مثل برنامه سال ۱۴۰۴ که هدف مشخصی دارد، علم و فناوری هم باید از صفر تا صد بر اساس برنامه تعریف شود که بدانیم برنامه آموزش عالی ما چطور است. نظم‌بخشی تا چه زمانی است. پرورش نخبگان و شناسایی آنها تا چه زمانی است.
مثلا در چند سال آینده باید چه مقدار از درآمد تولید ناخالص ملی به علم و فناوری اختصاص یابد.
* این امر چگونه محقق می‌شود؟
یادگاری: باید حلقه‌هایی تشکیل شود که هر کدام برنامه‌ریزی مناسبی داشته باشد، این حلقه‌ها مانند واگن‌های فعال به دنبال هم بوده و یک لوکوموتیو هدایت شده مانند شورا وجود داشته باشد که تمام اینها را در یک ریل قرار دهد.
در نقشه جامع علمی و سیاستگذاری کلی علم و فناوری این موارد دیده شده است ولی باید برنامه‌ریزی از سوی نهاد انقلاب مثل شورا باشد و ستاد اجرایی هم با برنامه‌ریزی عمل کند. اگر غیر از این باشد اتفاق موثری نمی‌افتد.
دوران اصلاحات و سازندگی مانع پیشرفت جهاددانشگاهی در مسیر علم و فناوری
* جهاددانشگاهی به عنوان یک نهاد انقلابی چقدر در اجرای قوانین شورایعالی انقلاب فرهنگی و تحقق فرامین مقام معظم رهبری در راستای پیشرفت علم و فناوری موثر بوده است؟
یادگاری: جایگاه جهاد دانشگاهی به این دلیل که می‌تواند بین دانشگاه و صنعت مرتبط باشد اهمیت ویژه‌ای دارد اما جهاددانشگاهی باید همین وظیفه را به معنای واقعی اجرا کند.
البته پایه‌های اساسی ساختمانی جهاد دانشگاهی مانند خانه کاه گلی است که باید تغییرات زیادی در محتوا و سیاست پیدا کند تا بتواند مشکلات و معضلات نظام و علم و فناوری را رفع کند بنابراین نیاز است که مسئولان مملکتی و شورای عالی انقلاب فرهنگی به فکر حل شدن این معضلات باشند.
بدنه جهاد بدنه‌ای طرفدار نظام و انقلاب اسلامی است اما بعضی از مسئولان جهاد دانشگاهی مسئولانی هستند که خط و خطوط خاص سیاسی را دنبال می‌کنند که این خط وخطوط سیاسی باعث عقب افتادگی جهاد دانشگاهی می‌شود.
* روند حرکت جهاددانشگاهی در عرصه علمی به چه صورت بوده است؟
یادگاری: باتوجه به فرمایشات رهبری باید جهاد دانشگاهی به سمتی پیش رود که بتواند گوشه‌ای از پژوهش‌های علمی و فعالیت‌های علمی را برعهده بگیرد ولی دولت سازندگی کاری کرد که جهاد دانشگاهی از دانشگاه‌ها بیرون رود و دولت اصلاحات با مصوبه شورای انقلاب فرهنگی تنها این سازمان را به درون دانشگاه بازگرداند ولی به هر حال دولت سازندگی به خاطر مخالفت سرسختانه با جهاد دانشگاهی و دولت اصلاحات به خاطر مشکل با مسئولان رده بالا موجب عقب ماندگی جهاد دانشگاهی شدند.
* در حال حاضر جهاددانشگاهی چطور می‌تواند در مسیر صحیح پیشبرد علم و فناوری گام بردارد؟
یادگاری: از مسئول جدید جهاد دانشگاهی می‌خواهم که بحث تحول راهبردی را بدون هیچ خط و خطوط سیاسی دنبال کند و نظام پشتیبان تامین فعالیت‌های فرهنگی جهاد باشد.
