پرونده آموزش و پرورش؛ شماره ۲
توصیه ۲۵ سال پیش رهبری که هنوز عملی نشده چه بود؟!
سه شنبه ۳ خرداد ۱۴۰۱ ساعت ۱۰:۰۶
کد مطلب: 800706
مقام معظم رهبری در اردیبهشت ماه سال 76 در دیدار با جمعی از کارگران و معلمان فرمودند: «در محيط آموزش و پرورش بايد کاري بشود که حتي يک استعداد، از ميان اين ميليون ها نوجوان و جوان ايراني هدر نرود. يعني تا اين حدي که تعليمات متوسطه ماست - اين دوازده سالي که درس مي خوانند - هر کسي که درس مي خواند، استعدادش هدر نرود. حالا بعد از آن ممکن است بعضي به دانشگاه بروند، بعضي به رشته هاي فني بروند؛ عيبي هم ندارد و همه اش هم خوب است؛ اما در اين مدت بايد همه استعداد شکوفا شود».
پس از گذشت 25 سال از آن سخنرانی متأسفانه هنوز فاصله زیادی با این درخواست ایشان داریم. هر چند که طرح هایی مثل «طرح شهاب» - فارغ از اینکه امروز به نتیجه مطلوب رسیده اند یا خیر - سعی داشته اند که در جهت شناسایی و هدایت استعدادهای برتر قدم بردارند و نمی توان گفت که آموزش و پرورش مطلقاً به سمت استعدادیابی حرکت نکرده، اما عوض کردن روح حاکم بر آموزش و پرورش و گسترده شدن استعدادیابی و هدایت استعدادها، اقدامات جدی تری و ساز و کارهای ویژه ای می طلبد.
امروز شاهد این هستیم «کنکور» موجب نابودی بسیاری از استعدادهای کشورمان شده است. همچنین بسیاری از دانش آموزان در سنین ابتدایی تحت تأثیر جو روانی حاکم بر جامعه و زیر فشار توقعات والدین قرار می گیرند و از همان ابتدا استعدادشان شناسایی نشده و هدر می رود. در هر صورت باید قبول کنیم که یک جامعه فقط پزشک نمی خواهد. باید قبول کنیم که همه چیز در رشته های ریاضی و علوم تجربی خلاصه نمی شود. باید پذیرفت که جامعه و زندگی انسانی به علوم و فنون مختلف نیاز داد و هیچ کدام جای دیگری را پر نمی کند و همه اهیت دارند. حال در این میان باید به دنبال نقش هر کدام از دانش آموزان در این جامعه بزرگ باشیم. موفقیت، بالابودن نمرات امتحان نهایی یا کسب رتبه های بالا در کنکور نیست، بلکه موفقیت اصلی، کشف استعداد هر انسان و رسیدن به بالاترین درجات آن استعداد است.
اگر از نقش منحصر به فرد والدین در کشف استعداد و میزان ظرفیت فرزندانشان بگذریم، آموزش و پرورش نیز با همکاری سایر نهادها می تواند نقش ویژه ای در این رابطه داشته باشد. در علوم و فنون مختلف و از طریق به کارگیری کارشناسان زبده، در معدن آموزش و پرورش می توان طلاها و نقره های فراوان استخراج کرد. علاوه بر رشته های گوناگون علمی و فنی، در زمینه های گوناگون هنری و ورزشی هم نباید از این ظرفیت عظیم غافل بمانیم.
مثلاً در زمینه ورزش قهرمانی، با هماهنگی وزارت ورزش و سایر دستگاه ها، قهرمانان رشته های گوناگون ورزشی باید از همان ابتدا در آموزش و پرورش شناسایی شده و امکانات لازم از همان سنین کودکی و نوجوانی در اختیار آنها قرار گیرد. در واقع به جای اینکه والدین دانش آموز و یا خودش برای حضور در تیم ملی و حضور در عرصه قهرمانی تلاش و اقدام کند – که گاهی اوقات به دلیل موانع و شرایط به وجود آمده ممکن است توفیقی هم در این زمینه پیدا نکند – این ما هستیم که در مدارس کشور مانند گنج یاب به دنبال او می گردم.
بد نیست که در اینجا به یک نمونه مصداقی در مورد استعداد یابی اشاره کنیم. بیش از دو دهه پیش بود که یکی از نخبگان کشور، در همان سنین پایین توسط خارجی ها شناسایی شد. جالب است که او از 17 سالگی و بدون داشتن مدرک دیپلم، لیسانس و فوق لیسانس رسماَ دوره دکترای ریاضی دانشگاه آکسفورد را آغاز کرد و بلافاصله با عنوان "محقق ارشد ریاضی" در این دانشگاه پذیرفته شد. او در سن 19 سالگی با کسب بزرگترین جایزه دانشگاه آکسفورد در ارائه" بهترین رساله دکترای ریاضی" و "جایزه عالی ریاضی در سال 1995" عنوان مرد ریاضی سال این دانشگاه را به خود اختصاص داد. از این جالبتر اینکه او با این سن و سال کم در همان زمان، علاوه بر تدریس در دوره فوق لیسانس دانشگاه اکسفورد، تدریس در دوره پیشرفته را که دانشجویان آن استادان دانشگاه بودند، اغاز کرد.
قطعاً ایران ما از این استعدادها در رشته های گوناگون علمی و فنی کم ندارد، اما استعداد یک موضوع است و کشف استعداد موضوعی دیگر.
بیشتر بخوانید:
«کاظمی آشتیانی»ها یا رونالدو؟/ چند نکته و راهکار در مورد الگوسازی در آموزش و پرورش
هشت نکته مهم با نامزد تصدی وزارت آموزش و پرورش/ برای این موضوعات برنامه دارید یا خیر؟
وزیر پیشنهادی آموزش و پرورش برای این ۹ مورد برنامه دارد؟
