جمعه ۷ ارديبهشت ۱۴۰۳ - 26 Apr 2024
 
۵
۲۴

آیا جمهوری اسلامی جسارت دارد زنان را به جایگاه اصلی شان بازگرداند؟

شنبه ۳۰ فروردين ۱۳۹۳ ساعت ۱۲:۱۳
کد مطلب: 355790
سیاست جمهوری اسلامی نباید صرفا آسان کردن مادری برای زنان شاغل باشد. هرچند این امر به دلیل حضور فعلی زنان و البته در بعضی موارد ضروری آنان اقدامی موثر و لازم از سوی نهاد های ذی ربط می باشد. اما باید توجه داشت که اساسا سیاست اصلی جمهوری اسلامی باید بر اعتبار بخشی به مادری و حمایت از مادران خانه دار باشد کسانی که به وظیفه خطیر خود آگاهند و بدرستی مشغول آن می باشند.
آیا جمهوری اسلامی جسارت دارد زنان را به جایگاه اصلی شان بازگرداند؟
گروه جامعه جهان ـ فهیمه فداکار *:  با وقوع انقلاب اسلامی در سال ۵۷ به رهبری مرجعیت شیعی، نظام طاغوت در همه ی ابعاد به نظامی الهی تغییر کرد و این تغییر از اصل نظام شروع شد و همچنان برای به ثمرنشستن در دیگر ارکان تلاش می کند.

یکی از این حوزه ها مسئله زنان در جمهوری اسلامی بوده است. این مسئله به جهت موضوعی از مسائل مهمی است که هر حکومتی با آن درگیر است و نظام اسلامی بیشتر. نگاه به نظرات بیان شده در این حوزه نشان می دهد در این حوزه در بین علما، فقها و فیلسوفان اسلامی اختلاف نظر هایی جدی وجود دارد. امام خمینی (ره) با گذر از نگاه های سنت گرایان و تجدد گرایان، اصطلاحا نگاه تمدن گرایی به این حوزه داشته است. این نگاه ـ که مبتنی بر فهم عمیق و دقیق از دین و شرایط آن می باشد ـ موجب بازیابی حضور زنان در جامعه اسلامی شد. رصد شرایط فعلی ما نشان می دهد ما در نقطه مطلوبی در این حوزه نیستیم. هرچند آمارهایی از حضور زنان در دانشگاه‌ها، مشاغل، عرصه های ورزشی و... داریم، اما تا نقطه مطلوب فاصله بسیاری داریم و متاسفانه روند غالب نهادهای تصمیم گیر، قانون گذار، تصمیم ساز و فرهنگی در حوزه زنان و اساسا بعضی نهادهای متولی زنان در جمهوری اسلامی روندی معکوس را می پیماید.

ابتدا باید بیان کرد که در اصل ۲۰ قانون اساسی، قانون زنان را درحقوق اولیه جامعه برابر با مردان می داند و این حقوق را برای آنان فرض گرفته است مانند حق مشارکت سیاسی، اشتغال، تحصیل، اقتصاد و ... . در این اصل آمده است:«همه‏ افراد ملت‏ اعم‏ از زن‏ و مرد يكسان‏ در حمايت‏ قانون‏ قرار دارند و از همه‏ حقوق‏ انساني‏، سياسي‏‏،
فرزندان در خانواده ها به مهدکودک سپرده می شوند و مادران وقت کمی برای فرزندان دارند، تنش های خانوادگی و آسیب های اجتماعی متعددی دامن گیر جامعه شده است و همه ی اینها به خاطر این است زنان می خواهند خود را در عرصه های مختلف اثبات کنند و به آن نیاز دارند، حتی رانندگی کامیون های سنگین! و رسانه ها نیز متاسفانه به تشویق و تبلیغ آن می پردازند.
اجتماعي‏ و فرهنگي‏ با رعايت‏ موازين‏ اسلام‏ برخوردارند.» اما این اصل همانطور که مشخص است صرفا به معنای یک حکم اجتماعی کلی است در ندادن امتیاز خاصی بر برتری جنسی مردان در مقابل قانون و به معنای تعین دادن به نوع حضور زنان و یا اولویت دادن به نوع خاصی از حضور اجتماعی نیست.

از طرف دیگر در مقدمه قانون اساسی به‌عنوان مانیفست جمهوری اسلامی، نوع نگاه به زن مشخصا اینگونه بیان شده است:

«در ايجاد بنيادهاي اجتماعي اسلامي، نيروهاي انساني كه تاكنون در خدمت استثمار همه‌جانبه خارجي بودند هويت اصلي و حقوق انساني خود را باز مي‌يابند و در اين بازيابي اصلي طبيعي است كه زنان به‌دليل ستم بيشتري كه تا كنون از نظام طاغوتي متحمل شده‌اند استيفاي حقوق آنان بيشتر خواهد بود. خانواده واحد بنيادين جامعه و كانون اصلي رشد و تعالي انسان است و توافق عقيدتي و آرماني در تشكيل خانواده كه زمينه‌ساز اصلي حركت تكاملي و رشديابنده انسان است اصل اساسي بوده و فراهم كردن امكانات جهت نيل به اين مقصود از وظايف حكومت اسلامي است، زن در چنين برداشتي از واحد خانواده، از حالت (شيئ بودن) و يا (ابزار كار بودن) در خدمت اشاعه مصرف‌زدگي و استثمار، خارج شده و ضمن بازيافتن وظيفه خطير و پر ارج مادري در پرورش انسانهاي مكتبي پيش آهنگ و خود همرزم مردان در ميدان‌هاي فعال حيات مي‌باشد و در نتيجه پذيراي مسئوليتي خطيرتر و در ديدگاه اسلامي برخوردار از ارزش و كرامتي والاتر خواهد بود.»

با توجه به نکته بالا می توان بیان کرد که نگاه راهبردی قانون اساسی به زنان نگاهی است خانواده محور. اساسا هویت زن را در جایگاه خانواده بازیابی می‌کند و وظایف دیگر را وظایفی فرع بر این اصل میداند. وظیفه مادری را وظیفه ای پر ارج و خطیر و دارای اثر گذاری بالا می داند. یعنی در بازیابی هویت زن مسلمان خانواده را محل این بازیابی می داند و بر آن تاکید می کند.

آنچه که در بیانات رهبر کبیر انقلاب و مقام معظم رهبری نیز می بینیم تاکید بر همین قضیه است و حضور زن را از باب ضرورت ـ و نه به عنوان امری مطلوب و سطح اول اولویت زنان ـ با حفظ ضوابط مشخص معین کرده اند.

اما پس از گذشت چند سال با افزایش سطح سواد زنان و تقاضای اشتغال و باز شدن بازار کار برای ورود زنان به عنوان نیروی کار ارزان‌تر، ورود جریان های به اصطلاح مدافع حقوق زنان به داخل کشور و تبلیغات آنان، سیاست کاهش تعداد
به تاخیر انداختن ازدواج و فرزند آوری صرفا برای ادامه دادن تحصیلات و نیز تعداد معدود فرزندان به دلیل گفته شده، نشان دهنده اثرگذاری اشتغال برهویت اصلی زنان یعنی مادری و همسری و حضور در خانواده است. نکته تاسف بارتر اینکه بسیاری از متولیان امر به آسیب پیش آمده واقفند، اما جسارت شنا بر خلاف جریان وجود ندارد!
فرزندان و موفقیت قابل توجه آن، تمایل به رفاه بیشتر و تهاجم فرهنگی در این عرصه و غفلت مسئولین امر با تغییر این اصل و فرع مواجه شدیم.

این جریان تا به جایی پیش رفت که حضور اجتماعی زنان و اثر گذاری اجتماعی آنان، با داشتن شغل مترادف شد. زن شاغل فرد مفید و قابل احترامی در جامعه محسوب ‌شد و باید برای کسب این جایگاه تلاش کند. امروزه وقتی از زنان سوال «چرا اشتغال؟» را می پرسیم با پاسخ هایی نظیر اینکه «کار بخشی از هویت من تعریف شده است»، «با داشتن استقلال اقتصادی در مقابل همسرم توانمند ترم» و... مواجه می‌شویم.

البته در این بین، زنان سرپرست خانواده ای ـ که برای تامین معاش خانواده آبرومندنه کار می‌کنند ـ جایگاه دیگری دارند، هرچند وظیفه تامین معاش آنان طبق قانون بر دوش حکومت می باشد.

فرزندان در خانواده ها به مهدکودک سپرده می شوند و مادران وقت کمی برای فرزندان دارند، تنش های خانوادگی و آسیب های اجتماعی متعددی دامن گیر جامعه شده است و همه ی اینها به خاطر این است زنان می خواهند خود را در عرصه های مختلف اثبات کنند و به آن نیاز دارند، حتی رانندگی کامیون های سنگین! و رسانه ها نیز متاسفانه به تشویق و تبلیغ آن می پردازند.

به تاخیر انداختن ازدواج و فرزند آوری صرفا برای ادامه دادن تحصیلات و نیز تعداد معدود فرزندان به دلیل گفته شده، نشان دهنده اثرگذاری اشتغال برهویت اصلی زنان یعنی مادری و همسری و حضور در خانواده است. نکته تاسف بارتر اینکه بسیاری از متولیان امر به آسیب پیش آمده واقفند، اما جسارت شنا بر خلاف جریان وجود ندارد!

مثلا عوض شدن ترکیب جنسیتی دانشگاه ها. در یک مورد وزیر بهداشت از به هم خوردن ترکیب جنسیتی پزشکان و لزوم تربیت بیشتر پزشکان مرد خبر داد، اما در همان مصاحبه بلافاصله گفت که فعلا جرات بیان تصمیم خود را ندارد! البته این بیان وزیر صرفا به دلیل مشکلات پیش آمده در حوزه اجرایی این وزارت خانه مانند حضور پرشکان در مناطق محروم بیان شد.

جالب تر اینکه مرکز زنان ریاست جمهوری که به درستی ـ البته با اعتراضات بسیاری از جانب فمنیست های داخلی ـ به مرکز «زنان و امور خانواده» تغییر نام ـ و البته فقط تغییر نام! ـ یافت، وظیفه خود را حمایت از زنان در همه عرصه ها ـ ولی بدون توجه به محوریت خانواده ـ می داند؛ و متاسفانه در برابر هر مخالفتی نسبت
سیاست جمهوری اسلامی نباید صرفا آسان کردن مادری برای زنان شاغل باشد. هرچند این امر به دلیل حضور فعلی زنان و البته در بعضی موارد ضروری آنان اقدامی موثر و لازم از سوی نهاد های ذی ربط می باشد. اما باید توجه داشت که اساسا سیاست اصلی جمهوری اسلامی باید بر اعتبار بخشی به مادری و حمایت از مادران خانه دار باشد کسانی که به وظیفه خطیر خود آگاهند و بدرستی مشغول آن می باشند.
به حضور زنان بیرون از خانه می ایستد و هیچ مصلحتی را وارد نمی داند.


در بعضی دولت ها هم که رسما جریان‌های فمنیستی در صدر مرکز قرار داشته اند. در این باره، اشاره به مصاحبه رئیس فعلی این مرکز قابل ذکر است که ایشان افزایش مرخصی زایمان را در دراز مدت به ضرر اشتغال زنان دانسته اند!

در ادامه اشاره به بیانی از رهبری راهگشاست که:"ما معتقدیم زن در نگاه نخستین بزرگترین و اولین مسئولیت اداره کانون گرم خانواده را که ما آن را پایه تشکل اجتماعی خودمان می دانیم بر عهده دارد که این بر عهده مرد نیست و از مرد اصلا" بر نمی آید.ما معتقدیم این برای زن افتخار نیست که وزیر یا نخست وزیر باشد بلکه افتخار این است که بتواند کانون محیط خانوادگی خودش را گرم اداره کند که البته اگر در آن حال توانست وزیر و نخست وزیر هم باشد هیچ اشکالی ندارد . این هم شرف و افتخاری بالاتر خواهد بود.و هرگز زن را مجبور نمی کنیم که تو باید بروی شوهر کنی،بچه هایت را اداره کنی و یا خانواده ای را حفظ کنی.لذا اگر خود زن ترجیح داد خانواده نداشته باشد،خانه را اداره نکند، بچه هایش را به دایه یا پرورشگاه بسپارد و به شوهرش دستور دهد از رستوران غذا بیاورد و خودش بیاید برود مدیر کل فلان اداره و وزیر فلان وزارت خانه یا مسئول فلان گوشه کشور بشود دولت جمهوری اسلامی به او فشار نمی آورد که تو حق نداری این کار را بکنی،بلکه حق دارد.اما بعنوان یک ارزش در نظام ارزشی جمهوری اسلامی ترجیح را می دهیم به آن کار اصلی زن یعنی حفظ کانون خانواده و گرم نگه داشتن آن و از نظر ما این از ارزش بالاتری برخوردار است".

در دیگر بیانات ایشان نیز همین روند را می توانیم ببینیم، یعنی اولویت بر مادری و همسری و حضور در منزل است و سپس اجرای وظایف اجتماعی _که گاهی اساسا واجب کفایی نیز می باشند_ و علایق مورد نظر خود فرد. اما در شرایط موجود این اولویت رعایت نشده و بدلیل تسلط فکری رسانه ها و ترویج فرهنگ غلط حضور زنان، آنها برای بازیابی هویت خود در اجتماع به سمت هر نوع شغلی رو می آورند که تبعات فردی، خانوادگی و اجتماعی جدی را بدنبال داشته است.

نکته پایانی که در این مجال کوتاه می توان به آن پرداخت آن است که با پیری جمعیتی که کشور ما را تهدید می کند و تغییر سیاست جمعیتی کشور، همه ی نگاه ها معطوف به فراهم کردن زمینه فرزندآوری و تغییر قوانین به نفع مادری شده است. هرچند در حال حاضر متاسفانه نرم افزارها و حتی سخت افزارهای موجود کشور، به هیچ عنوان از مادری و مادران
باید از رشد زنان درهمه ی ابعاد و فراهم سازی شرایط آن و اعطای کرامت به آنان حمایت شود، اما بدون حذف مرکزیت خانواده، بلکه دقیقا با همین محوریت.
حمایت نمی‌کنند و این امردر قیاس با کشورهایی که صرفا به دلیل افزایش فرزندآوری امکانات قابل قبولی را برای مادران فراهم کرده اند مشهود است.

اما توجه به یک مسئله مهم است و آن اینکه سیاست جمهوری اسلامی نباید صرفا آسان کردن مادری برای زنان شاغل باشد. هرچند این امر به دلیل حضور فعلی زنان و البته در بعضی موارد ضروری آنان اقدامی موثر و لازم از سوی نهاد های ذی ربط می باشد. اما باید توجه داشت که اساسا سیاست اصلی جمهوری اسلامی باید بر اعتبار بخشی به مادری و حمایت از مادران خانه دار باشد کسانی که به وظیفه خطیر خود آگاهند و بدرستی مشغول آن می باشند. زیرا اساسا ترویج افسارگسیخه اشتغال زنان مانند رویه ای که تاکنون رواج داشته سیاست نادرستی است و این وظیفه بیشتر از نهاد های قانون گذار و مجری بر عهده متولیان فرهنگی جامعه خصوصا رسانه ها می باشد، چه اینکه در وضعیت پیش آمده نیز تبلیغ و اثر گذاری رسانه ها نقش مهمی داشته است. باید نگاهی دوباره به نظام جامع زن مسلمان کرد و از همه ی ارکان اثر گذار نیز یاری گرفت.

نگاه به جایگاه و شأنی که با ظهور انقلاب اسلامی به زن داده شد نشان می دهد که اتفاقا انقلاب بعد از استیفای حقوق اولیه زن در جامعه مانند حقوق فردی و سیاسی، اصرار دارد که نظام اسلامی وضعیت زنان قبل از انقلاب را مورد نقد قرار می دهد، از آن جهت که با تمهیداتی می خواستند زنان را از خانه و وظایف خطیرشان دور کنند و به کاتالیزور مصرف گرایی تبدیلشان کنند.

نتیجه اینکه باید از رشد زنان درهمه ی ابعاد و فراهم سازی شرایط آن و اعطای کرامت به آنان حمایت شود، اما بدون حذف مرکزیت خانواده، بلکه دقیقا با همین محوریت. لازم است در این برهه از انقلاب با ضرورت های پیش آمده و تجربه ای که با بهای زیادی بدست آمده است و رجوع به قانون اساسی و منویات امام و رهبری و جسارت و تدبیر انقلابی این موضوع مهم یعنی زنان و مادری را در تراز انقلاب اسلامی قرار داد.


* دانشجوی دکترای مشاوره

منبع: پنجره
نام شما

آدرس ايميل شما
برای ارتقای فرهنگ نقد و انتقاد و کمک به پیشرفت فرهنگ و اخلاق جامعه، تلاش کنیم به جای توهین و تمسخر دیگران، نظرات و استدلال هایمان را در رد یا قبول مطالب عنوان کنیم.
نظر شما *


ملیحه
United States
حالا میخواید سهمیه بندی کنید حقوق بیشتری رو به مردها بدین چرا مقدمه چینی میکنید؟؟؟؟
خوب همه جا تو ارث و دیه و ... به نفع مردا هست با این وجود زنها توانستند اعتراضی کنند؟؟؟
اینم روش
از این به بعد پسرها با درصد های پایین تری نسبت به دخترها وارد دانشگاه می شوند. ...
United States
رهبر انقلاب امروز:
اشتغال مساله درجه دوم است و مادری اولویت است
يه سؤال جواب بده من ديگه حرف نميزنم:
در تمام دنيا و از جمله ايران، تأمين معاش وظيفه زنه يا شوهر؟!
پس بايد اول شغل براي كي مهيا بشه تا جامعه از هم نپاشه؟!!
مگه کسی دست و پای مردها روبسته ؟ ببخشیدها که خودتون زنهاتون رو وادار کردید در تامین مخارج زندگی کمکتون کنند...
Iran, Islamic Republic of
عب نداره ما هم راضی هستیم شما بیای دانشگاه و تا سالها با حسرت ازدواج! به تحصیل علم مهندسی معدن بپردازی...والا
Iran, Islamic Republic of
نمیدونم چند سالتونه.اصلا وقتی برای مقاله بالا داشتید یا نه؟ فقط میتونم اینو بگو اوضاع خیلی وخیمه خواهر من. همین حالا که دارم این متون را تایپ میکنم، دهها دختر تحصیل کرده تا سطح دکترای تخصصی از سن ازدواج گذشته از ذهنم خطور میکنند که تنها فرصت باقیمانده برایشان از زندگی، کار ساعتی درجه دوم است.بدجوری تو دام افتاده ایم و امیدوارم سریعتر راهی پیدا کنیم.
Iran, Islamic Republic of
وقتی ارزشها جابجا شد، جای شاکی و متشاکی متهم و قربانی هم عوض میشود.
به امید روزی که مادرها به خانه ها برگردند و تقدس مادری در این سرزمین دوباره احیا شود.
United States
قانون اساسی همچنان اجرا نمی شود
مادری محوری ترین نقش زنان است
چرا قانون در کشور اجرا نمی شود؟
Iran, Islamic Republic of
خانم محترم. از فردا خانم ها خون شما را حلال می کنند. مگر می شود به زن امروزی که دکترا یا ارشد مهندسی دارد گفت کارخانه و صنعت نرو و بچه بزرک کن؟
خود شما خانوم از خودت شروع کن اومدی جای یک پسر....
عرضه داشتی کار رو خودت می گرفتی...عجب بدبختی شده ها .خودت عرضه کار نداری یکی دیگه رو که از ناچاری صبح تا شب توی این جامعه ..جون می کنه مورد حمله قرار می دی که جای کار یک مرد رو گرفته؟ چرخ خیلی از خونه هاتون بدون کار خانم هاتون نمی چرخه...
....
Finland
شما كمى توقعتو كم كن ، مردا مى تونن خرج خونه رو بدن ، شما آرامش روانى خانواده و جامعه رو تضمين كن ، مردا بالترين توقعات شما رو برآورده مى كنن ، بدون اينكه برى صبح تا شب جون بكنى ! من امتحان كردم و شد. من دقيقا صبح تا شب بعد از همسرم از سر كار برمى گشتم ، هميشه هشتمون گرو نهمون بود ، هر دو مون عصبو بوديم و فقط يه بچه داشتيم كه صبح تا شب ما رو نميديد . اما بعد از بچه دار شدن مجدد و بروز بيمارى كار را كنار گذاشتم ، اما حالا هم بيشتر مورد احترام و محبت شوهر و فرزندانم هستم ، هم همه اعضاى خانواده آرامش دارند ، وضعمون هم بهتر شده. همسرم بيشتر كار مى كنه ولى تونست ادامه تحصيل بده و حقوقش اضافه شد . ...
به نظر من جمهوری اسلامی حسابی داره به زن و مقا اون بها می ده
کار خوبیه
مودی
Iran, Islamic Republic of
این موضوع بسیار مهم که در این مقاله آمد خطرناکترین وجه تهاجم فرهنگی است که با هدایت و طراحی غربی ها به دست خودمان اجرا شد.روشنفکران نشخوار کننده فرهنگ غربی و فمنیستها و به دنبال آنان صداوسیما و نشریات گوناگون به بهترین نحو ممکن و بگونه ای آرام و بی سروصدا زن را از کانون اصلی حضورش ینی خانه بیرون کشیدند و زن موفق را نه مادر خوب که خانم مهندس، خانم دکتر،راننده ماشین آلات سنیگین ،مکانیک خوب و .... معرفی کردند . همین الان کافی است نگاهی به زنانی که در مناسبتهایی مانند روز میلاد حضرت فاطمه زهرا (س) مورد تشویق و تقدیر قرار میگیرند بیندازید. چند نفر آنان به دلیل مادر خوب و نمونه بودن تشویق میشوند. تقریبا در اکثر موارد علت تشویق و تقدیر حضور اجتماعی این زنان در بیرون از خانه بوده است شایدهم اشاره ای به مادر بودن و همسر بودن آنان بشود.میگویید نه فردار روز زن است نگاه کنید
زن با مرد فرق می کند حال هرکس هرچی میگه بگه . وهرکدام دارای وظائف خودشان هستند
از بیکار معلوم نیست چی میگن.
درست اما روحیه زنان لطیف تر است
اتفاقاً چون روحيه‌اش لطيفه بايد اول به كار شوهر و فرزند برسه.
بابا جماعت اشتغال نه براي زن و نه براي مرد ارزش نيست. اينكه زندگي روي پاشنه خودش بچرخه و از تعادل خارج نشه ارزشه. وجهه اجتماعي اشتغال، كلك دشمنه. شك نكنيد. از عقل خودتون بهره بگيريد.
مجتبی
حضرت فاطمةالزهرا :برترین ارزش برای زن آن است که نه او مردی را ببیند و نه مردی او را ببیند و قرین خانه اش باشد......
این نشان می دهد این حجم حضور زن ها در جامعه وتحصیل در دانشگاه ها آنهم مختلط و اشتغال به کارش تا چه حد غیر شرعی است....
Finland
تحصيلات زن اتفاقا خيلى مهمه و در بهبود اوضاع خانواده بسيار مؤثره اما مسلما نه تحصيل در رشته هاى مردانه مانند اكتشاف معدن!!!!
.... با این اوضاعی که اینها پیش میرن بزودی برای اتاق .. ملت هم آمریکا تصمیم میگیره!
احمد علی جهانبین
بله جمهوری اسلامی زنان ایران در دوره سراسر منجلاب پهلوی را بیرو ن کشید و بر مسند عزت و کرامت انسانی نشاند منتهی تو کوری نمی بینی
متین
Iran, Islamic Republic of
متاسفانه جامعه ایران در دام بدی گیر افتاده.
دخترانی که بدون محدودیت وارد دانشگاه میشن.تا مقاطع بالا درس میخونن و بعد وارد بازار کار میشن.در حالیکه پسرها باید برن سربازی و ..
اینجوری پسرها از دخترا عقب میمونن وآمار تجرد به شدت افزایش پیدا میکنه و اولین بازنده این موضوع همین دخترها هستند.چون هیچوقت لذت زندگی مشترک رو حس نمیکنن
متعجب!
Iran, Islamic Republic of
یک نگاهی به سریالهای پخش شده از سیما چه خارجی و چه ایرانی بیندازید
در سریالهای پلیسی چند تا کمیسر زن دیده اید؟چند تا رئیس زن؟
حتی در سریالهای پلیسی ایرانی، چند بار زنان در کسوت درجه دار ظاهر شده اند؟
بالاخره این موارد ارزش است یا نه؟اگر ارزش است که کودکان باید به دایه ها سپرده شوند و سن ازدواج و فرزند آوری باید بالا رود و امثالهم.
اگر هم این گونه مشارکت اجتماعی زنان ارزش نیست پس چرا در فیلمها و سریالها اینقدر به تصویر می کشید؟