به نام بیماران خاص به کام خاص‌های نظام دارویی کشور
گعده خانوادگی مدیران داروساز!
دوشنبه ۲۶ تير ۱۳۹۶ ساعت ۱۰:۳۳
کد مطلب: 533827
به گزارش جهان نيوز به نقل از روزنامه جوان، روز گذشته در تهران دو نشست درباره یک موضوع برگزار شد و آن چیزی نبود جز دارو و سازمان غذا و دارو. یکی از این نشست‌ها، نشست دیده‌بان عدالت و شفافیت برای رو کردن اسناد مربوط به تخلفات دارویی سازمان غذا و دارو بود و دیگری نشست رئیس سازمان غذا و دارو برای دفاع از عملکرد خود و پاسخگویی به برخی شبهات !هر چند در برابر برخی ابهامات مطروحه، پاسخ تکراری سیاه‌نمایی و سیاسی‌کاری داده شد.
پس از حدود دو هفته انتظار برای روشن شدن گزارش تخلفات سازمان غذا و دارو از سوی دیده‌بان عدالت و شفافیت از آنجایی‌که تخلفات جاری در جریان دارویی کشور در پشت درهای بسته و طی جلسه با وزیر بهداشت و رئیس و معاونان سازمان غذا و دارو به نتیجه نرسیده بود، نشست موعود برگزار شد تا برخی جریان‌های پشت پرده آشکار شود؛ جریاناتی که به گفته فرامرز اختراعی با باز گذاشتن فهرست دارویی کشور و اضافه کردن داروهای گرانقیمت بیماران خاص و صعب‌العلاج در عمل مسیر رانت و سودهای کلان را برای خودشان باز کردند. این در حالی است که حتی در کشورهای پیشرفته‌ای همچون امریکا تنها 11 درصد بودجه دارویی کشور سهم داروهای خاص و صعب‌العلاج می‌شود، اما در ایران این سهم به 32 درصد رسیده است. در برابر این داروهای معمول و پر مصرف مردم مانند داروهای قند یا فشار خون از یارانه سهمی نداشتند چراکه سوء استفاده در داروهای گرانقیمت خاص امکانپذیر است.
قرار دادن داروهای تحت لیسانس در فهرست داروهای تولیدی
رئیس سندیکای تولیدکنندگان دارو با بیان اینکه در گذشته آمارنامه دارویی، مستندترین رفرنس در این حوزه بود، گفت: متأسفانه بعد از پنج ماهه اول سال 93 آمارنامه منتشر شد، دیدیم که بسیاری از اقلام وارداتی را از زیرگروه واردات خارج کردند و به زیرگروه تولید اضافه کردند تا بتوانند میزان تولید داخل را بالا نشان دهند. به این کار آمار پروازی می‌گویند. به عنوان مثال نام داروهای تحت لیسانس را خریداری می‌کنند و این داروها را به کشور وارد و در اینجا بسته‌بندی و آنها را به عنوان تولید داخل مطرح می‌کنند. حال همین دارو با ضریب16/5 برابر داروی مشابه داخلی آن قیمتگذاری می‌شود و چنین بلاهایی سر نظام دارویی کشور می‌آید.
اختراعی با بیان اینکه در سال 57 سرانه مصرف داروی ما 30 دلار بوده و در سال‌های جنگ هم به 13/5 دلار رسیده است، عنوان کرد: در سال 94 سرانه مصرف دارو به 53/4 دلار رسیده است که بخش عمده آن به دلیل واردات داروهای خارجی است.
تعارض منافع
به گفته الیاس نادران، عضو هیئت مدیره دیده‌بان شفافیت و عدالت تعارض منافع در حوزه دارو از آنجا ناشی شده است که تصمیم‌گیرندگان اصلی این حوزه، خود در حوزه موضوع تصمیم‌گیری و در بخش خصوصی ذینفع هستند. رسول دیناروند، معاون وزیر و رئیس سازمان غذا و دارو، همچنین اکبر عبداللهی اصل، مدیر کل نظارت و ارزیابی دارو در سازمان در تاریخ 1392/04/12برای مدت دو سال دیگر به عنوان عضو اصلی انتخاب می‌شوند و تا تاریخ 1392/08/29 که هیئت مدیره جدید معرفی می‌شوند، عضو اصلی هیئت مدیره شرکت داروسازی دکتر عبیدی بوده‌اند.
به جز آنها، مدیران دیگری نیز از سازمان غذا و دارو در تصمیم‌گیری‌ها اثرگذار می‌شوند که این موضوع در مواقعی باعث تبعیض و حمایت از شرکت‌های خاص تلقی می‌شود. از جمله عوارض دخالت این افراد در تصمیم‌گیری‌ها را می‌توان به ایجاد تبعیض، فرار مالیاتی و پرداخت شدن حداقلی حقوق دولت اعلام کرد.
نماینده سابق مجلس شورای اسلامی به موضوع قیمتگذاری دارو هم اشاره کرد و گفت:گاهی در قیمت‌گذاری‌ها شاهد اختلاف قیمت داروهای موجود در کشور با قیمت بین‌المللی آنها هستیم، این موارد به تولید داخل آسیب زده است. متأسفانه می‌بینیم که داروهای وارداتی را به اسم تولید داخل جا می‌زنند و شرکت‌های وارداتی را با عنوان شرکت‌های تولیدی، تغییر برند می‌دهند. کمیسیون بهداشت مجلس نیز برخی از این موارد را نیز تأیید کرده است. نادران افزود: بدتر از همه اینها تفاوت قیمت‌ها و بازار سیاهی است که در داخل کشور ایجاد شده است. به طوری که افزایش قیمت داروهای وارداتی، قاچاقچی‌ها را ترغیب کرده که به واردات داروی قاچاق بپردازند. مشهورترین این موضوع آمپول «اوستین» بود که برای مشکلات چشمی و به دلیل بالا بودن قیمت نوع وارداتی آن در کشور از سوی قاچاقچی‌ها وارد شد و مردم از آن استفاده کردند و دیدیم که 52 نفر بینایی‌شان را از دست دادند. سؤال اینجاست که چرا هیچ دفاع و شکایتی در این رابطه انجام نشده است؟
به گفته وی وقتی صاحب منصبی دولتی به بخش خصوصی می‌رود، اطلاعات ذی‌قیمتی را با خود منتقل می‌کند. همین‌طور وقتی از بخش خصوصی به بخش دولتی کوچ می‌کند، کماکان در مقام تأمین منافع خصوصی خود نیز هست. بنابراین این پدیده درباره آقایان نامبرده نیز صادق است که تاکنون دو بار بین هیئت مدیره شرکت‌های خصوصی دارویی و سازمان غذا و داروی کشور چرخش داشته‌اند و آقای عبداللهی اصل هنوز سهامدار دکتر عبیدی است.
قائم‌مقام مدیرعامل دیده‌بان شفافیت در پایان گفت: همسر و دختر آقای دیناروند، رئیس سازمان غذا و دارو در دوره‌ای به عنوان اعضای یکی از شرکت‌های دارویی خاص فعالیت می‌کردند که از زمانی که خود ایشان از عضویت هیئت‌مدیره این شرکت کنار رفته‌اند دختر وی به عنوان بازرس شرکت ابقا شده است و تولید 15 داروی خاص به این شرکت واگذار شده است.
رسول دیناروند، رئیس سازمان غذا و دارو اما در نشستی که به منظور پاسخ به ابهامات و شبهات دیده‌بان عدالت و شفافیت گذاشته بود، درباره انگیزه‌های این شبهه‌افکنی‌ها گفت: اینها بیشتر برای سهم‌خواهی، امتیاز گرفتن و سوء‌استفاده از بزنگاه‌ها جهت رسیدن به اهداف‌شان است. وی افزود: اینکه می‌گوییم واردات دارو کم شده با این استناد است که قاعدتاً میزان ارزی هم که صرف واردات دارو شده کاهش یافته که هیچ ارتباطی با آمارنامه دارو ندارد.
رئیس سازمان غذا و دارو درباره سرانه 54 دلاری دارو در گفت: میانگین سرانه دارو در دنیا 130 دلار و در ترکیه به عنوان کشور همسایه دو برابر و در کشورهای حاشیه خلیج فارس چهار برابر ایران است. سرانه 54 دلاری دارو در کشور علامت این است که بازار به خوبی کنترل شده است؛ چراکه سال 57 رقم این سرانه 30 دلار بود و اکنون با گذشت حدود 40 سال هنوز دو برابر نشده است.
رئیس سازمان غذا و دارو همچنین درباره مبحث مطرح شده در زمینه تضاد منافع گفت: قاعدتاً کسانی که در وزارت بهداشت مسئولیت قبول می‌کنند از افراد آشنا به این حوزه هستند. به مدیران کل دارویی سازمان غذا و دارو در سال‌های قبل مراجعه کنید و ببینید که قبل و بعد از مسئولیت‌شان در سازمان غذا و دارو کجاها فعالیت کرده‌اند. البته تأکید می‌کنم که رئیس سازمان غذا و دارو هیچ سهمی در این شرکت‌ها ندارد و عضو هیئت‌مدیره آنها هم نیست. همسرم هم سهامدار جزء بوده و عضو هیئت‌مدیره این شرکت‌ها نیست. رئیس سازمان غذا و دارو هیچ گاه تصمیم‌سازی نکرده و نخواهد کرد، اما یکی از کسانی که عضو دیده‌بان شفافیت است، حقوق‌بگیر یکی از همین شرکت‌های وارداتی است.
دیناروند با اشاره به مخالفت برخی‌ها با کاهش قیمت داروهای صعب‌العلاج و حمایت از این بیماران افزود: دو نگاه در این زمینه وجود دارد؛ یکی کمک به بیماران صعب‌العلاج جهت آنکه داروهایشان را با قیمت پایین‌تر بگیرند و دیدگاه دیگر آنکه معتقدند پول به شرکت‌های استکبار جهانی می‌دهیم. در کشور 400 هزار نفر گرفتار بیماری‌های صعب‌العلاج هستند. حال سؤال می‌کنند چرا از 80 میلیون نفر جمعیت ایرانی حمایت نمی‌کنید؟
ماجرای گزارش دیده‌بان شفافیت و توضیحات سازمان غذا و دارو، اما ابهامات این حوزه را بیشتر و بیشتر کرده است؛توضیحات هر کدام از طرفین بخشی قابل رد و بخشی قابل تأیید است، اما مردم و بیماران در کجای این ماجرا قرار می‌گیرند.
پس از حدود دو هفته انتظار برای روشن شدن گزارش تخلفات سازمان غذا و دارو از سوی دیده‌بان عدالت و شفافیت از آنجایی‌که تخلفات جاری در جریان دارویی کشور در پشت درهای بسته و طی جلسه با وزیر بهداشت و رئیس و معاونان سازمان غذا و دارو به نتیجه نرسیده بود، نشست موعود برگزار شد تا برخی جریان‌های پشت پرده آشکار شود؛ جریاناتی که به گفته فرامرز اختراعی با باز گذاشتن فهرست دارویی کشور و اضافه کردن داروهای گرانقیمت بیماران خاص و صعب‌العلاج در عمل مسیر رانت و سودهای کلان را برای خودشان باز کردند. این در حالی است که حتی در کشورهای پیشرفته‌ای همچون امریکا تنها 11 درصد بودجه دارویی کشور سهم داروهای خاص و صعب‌العلاج می‌شود، اما در ایران این سهم به 32 درصد رسیده است. در برابر این داروهای معمول و پر مصرف مردم مانند داروهای قند یا فشار خون از یارانه سهمی نداشتند چراکه سوء استفاده در داروهای گرانقیمت خاص امکانپذیر است.
قرار دادن داروهای تحت لیسانس در فهرست داروهای تولیدی
رئیس سندیکای تولیدکنندگان دارو با بیان اینکه در گذشته آمارنامه دارویی، مستندترین رفرنس در این حوزه بود، گفت: متأسفانه بعد از پنج ماهه اول سال 93 آمارنامه منتشر شد، دیدیم که بسیاری از اقلام وارداتی را از زیرگروه واردات خارج کردند و به زیرگروه تولید اضافه کردند تا بتوانند میزان تولید داخل را بالا نشان دهند. به این کار آمار پروازی می‌گویند. به عنوان مثال نام داروهای تحت لیسانس را خریداری می‌کنند و این داروها را به کشور وارد و در اینجا بسته‌بندی و آنها را به عنوان تولید داخل مطرح می‌کنند. حال همین دارو با ضریب16/5 برابر داروی مشابه داخلی آن قیمتگذاری می‌شود و چنین بلاهایی سر نظام دارویی کشور می‌آید.
اختراعی با بیان اینکه در سال 57 سرانه مصرف داروی ما 30 دلار بوده و در سال‌های جنگ هم به 13/5 دلار رسیده است، عنوان کرد: در سال 94 سرانه مصرف دارو به 53/4 دلار رسیده است که بخش عمده آن به دلیل واردات داروهای خارجی است.
تعارض منافع
به گفته الیاس نادران، عضو هیئت مدیره دیده‌بان شفافیت و عدالت تعارض منافع در حوزه دارو از آنجا ناشی شده است که تصمیم‌گیرندگان اصلی این حوزه، خود در حوزه موضوع تصمیم‌گیری و در بخش خصوصی ذینفع هستند. رسول دیناروند، معاون وزیر و رئیس سازمان غذا و دارو، همچنین اکبر عبداللهی اصل، مدیر کل نظارت و ارزیابی دارو در سازمان در تاریخ 1392/04/12برای مدت دو سال دیگر به عنوان عضو اصلی انتخاب می‌شوند و تا تاریخ 1392/08/29 که هیئت مدیره جدید معرفی می‌شوند، عضو اصلی هیئت مدیره شرکت داروسازی دکتر عبیدی بوده‌اند.
به جز آنها، مدیران دیگری نیز از سازمان غذا و دارو در تصمیم‌گیری‌ها اثرگذار می‌شوند که این موضوع در مواقعی باعث تبعیض و حمایت از شرکت‌های خاص تلقی می‌شود. از جمله عوارض دخالت این افراد در تصمیم‌گیری‌ها را می‌توان به ایجاد تبعیض، فرار مالیاتی و پرداخت شدن حداقلی حقوق دولت اعلام کرد.
نماینده سابق مجلس شورای اسلامی به موضوع قیمتگذاری دارو هم اشاره کرد و گفت:گاهی در قیمت‌گذاری‌ها شاهد اختلاف قیمت داروهای موجود در کشور با قیمت بین‌المللی آنها هستیم، این موارد به تولید داخل آسیب زده است. متأسفانه می‌بینیم که داروهای وارداتی را به اسم تولید داخل جا می‌زنند و شرکت‌های وارداتی را با عنوان شرکت‌های تولیدی، تغییر برند می‌دهند. کمیسیون بهداشت مجلس نیز برخی از این موارد را نیز تأیید کرده است. نادران افزود: بدتر از همه اینها تفاوت قیمت‌ها و بازار سیاهی است که در داخل کشور ایجاد شده است. به طوری که افزایش قیمت داروهای وارداتی، قاچاقچی‌ها را ترغیب کرده که به واردات داروی قاچاق بپردازند. مشهورترین این موضوع آمپول «اوستین» بود که برای مشکلات چشمی و به دلیل بالا بودن قیمت نوع وارداتی آن در کشور از سوی قاچاقچی‌ها وارد شد و مردم از آن استفاده کردند و دیدیم که 52 نفر بینایی‌شان را از دست دادند. سؤال اینجاست که چرا هیچ دفاع و شکایتی در این رابطه انجام نشده است؟
به گفته وی وقتی صاحب منصبی دولتی به بخش خصوصی می‌رود، اطلاعات ذی‌قیمتی را با خود منتقل می‌کند. همین‌طور وقتی از بخش خصوصی به بخش دولتی کوچ می‌کند، کماکان در مقام تأمین منافع خصوصی خود نیز هست. بنابراین این پدیده درباره آقایان نامبرده نیز صادق است که تاکنون دو بار بین هیئت مدیره شرکت‌های خصوصی دارویی و سازمان غذا و داروی کشور چرخش داشته‌اند و آقای عبداللهی اصل هنوز سهامدار دکتر عبیدی است.
قائم‌مقام مدیرعامل دیده‌بان شفافیت در پایان گفت: همسر و دختر آقای دیناروند، رئیس سازمان غذا و دارو در دوره‌ای به عنوان اعضای یکی از شرکت‌های دارویی خاص فعالیت می‌کردند که از زمانی که خود ایشان از عضویت هیئت‌مدیره این شرکت کنار رفته‌اند دختر وی به عنوان بازرس شرکت ابقا شده است و تولید 15 داروی خاص به این شرکت واگذار شده است.
رسول دیناروند، رئیس سازمان غذا و دارو اما در نشستی که به منظور پاسخ به ابهامات و شبهات دیده‌بان عدالت و شفافیت گذاشته بود، درباره انگیزه‌های این شبهه‌افکنی‌ها گفت: اینها بیشتر برای سهم‌خواهی، امتیاز گرفتن و سوء‌استفاده از بزنگاه‌ها جهت رسیدن به اهداف‌شان است. وی افزود: اینکه می‌گوییم واردات دارو کم شده با این استناد است که قاعدتاً میزان ارزی هم که صرف واردات دارو شده کاهش یافته که هیچ ارتباطی با آمارنامه دارو ندارد.
رئیس سازمان غذا و دارو درباره سرانه 54 دلاری دارو در گفت: میانگین سرانه دارو در دنیا 130 دلار و در ترکیه به عنوان کشور همسایه دو برابر و در کشورهای حاشیه خلیج فارس چهار برابر ایران است. سرانه 54 دلاری دارو در کشور علامت این است که بازار به خوبی کنترل شده است؛ چراکه سال 57 رقم این سرانه 30 دلار بود و اکنون با گذشت حدود 40 سال هنوز دو برابر نشده است.
رئیس سازمان غذا و دارو همچنین درباره مبحث مطرح شده در زمینه تضاد منافع گفت: قاعدتاً کسانی که در وزارت بهداشت مسئولیت قبول می‌کنند از افراد آشنا به این حوزه هستند. به مدیران کل دارویی سازمان غذا و دارو در سال‌های قبل مراجعه کنید و ببینید که قبل و بعد از مسئولیت‌شان در سازمان غذا و دارو کجاها فعالیت کرده‌اند. البته تأکید می‌کنم که رئیس سازمان غذا و دارو هیچ سهمی در این شرکت‌ها ندارد و عضو هیئت‌مدیره آنها هم نیست. همسرم هم سهامدار جزء بوده و عضو هیئت‌مدیره این شرکت‌ها نیست. رئیس سازمان غذا و دارو هیچ گاه تصمیم‌سازی نکرده و نخواهد کرد، اما یکی از کسانی که عضو دیده‌بان شفافیت است، حقوق‌بگیر یکی از همین شرکت‌های وارداتی است.
دیناروند با اشاره به مخالفت برخی‌ها با کاهش قیمت داروهای صعب‌العلاج و حمایت از این بیماران افزود: دو نگاه در این زمینه وجود دارد؛ یکی کمک به بیماران صعب‌العلاج جهت آنکه داروهایشان را با قیمت پایین‌تر بگیرند و دیدگاه دیگر آنکه معتقدند پول به شرکت‌های استکبار جهانی می‌دهیم. در کشور 400 هزار نفر گرفتار بیماری‌های صعب‌العلاج هستند. حال سؤال می‌کنند چرا از 80 میلیون نفر جمعیت ایرانی حمایت نمی‌کنید؟
ماجرای گزارش دیده‌بان شفافیت و توضیحات سازمان غذا و دارو، اما ابهامات این حوزه را بیشتر و بیشتر کرده است؛توضیحات هر کدام از طرفین بخشی قابل رد و بخشی قابل تأیید است، اما مردم و بیماران در کجای این ماجرا قرار می‌گیرند.
{ADVERTISE_GENERAL_LOCATION_22_BLOCK}{ADVERTISE_GENERAL_LOCATION_23_BLOCK}
