آشنایی با تیرآهن و تاریخچه آن
به محصولاتی فولادی که تحت اثر بارهای جانبی قرار گرفته و دارای دو بخش بال و جان هستند، تیرآهن گفته می شود. معمولاً تیرها به شکل افقی قرار داده می شوند و بارهای مختلف را تحمل می کنند. اما، حالت استثنایی بسیار زیادی برای آن ها وجود دارد که شامل: تیرهای فرعی، تیرهای اصلی، تیرهای طولی، شاه تیر و... می باشند. معمولاً به تیرهایی که با فاصله کم از هم، بار کف ها و سقف های ساختمان را تحمل می کنند؛ تیرهای فرعی و معمولاً به تیرهایی که بار دیوارهای خارجی بخشی از بار کف یا ورودی ساختمان را تحمل می کنند، تیرهای اصلی می گویند. به بخش اصلی و بخش میانی تیرآهن، جان گفته می شود و به کناره ها و لبههای آن نیز بال تیرآهن گفته می شود. تیرآهن ها از نظر شکل ظاهری معمولاً شبیه به حرف انگلیسی i و حرف انگلیسی H هستند.
اولین بار تیرآهن ها از نوع نبشی بودند و در سال ۱۸۱۹ میلادی ساخته شدند. پس از آن با پیشرفت تکنولوژی در سال ۱۸۸۴ آن ها به شکل جدید به تولید رسیدند. در سال ۱۸۷۵ تا ۱۹۲۰ میلادی پیشرفت در فناوری و تولید محصولات فولادی به شدت افزایش پیدا کرد. به طوری که در سال ۱۹۰۷ میلادی تیرآهن های بال پهن در شرکت بیتلهم ساخته شدند. پس از گذشت چند سال، در دهه ۱۹۴۰ نیز کارخانه فولادی در آمریکا مشغول ساخت انواع تیرآهن شدند و از آن زمان تا به امروز کارخانه های زیادی در سرتاسر جهان این محصولات را در شکل های مختلف به تولید می رسانند.
انواع تیرآهن ها کدامند؟
تیرآهن هایی که در بازار وجود دارند، از نظر شکل ظاهری شبیه حرف انگلیسی i و H هستند و بر اساس چهار استاندارد به تولید میرسند. هر یک از این استانداردها باعث شدهاند تا تیرآهن های مختلفی به تولید برسند که مهم ترین آن ها عبارتند از:
تیرآهن IPE
این محصول از نظر شکل ظاهری شبیه به حرف انگلیسی i است که ضخامت بال هایش از ابتدا تا انتهای آن کاملاً ثابت می باشد. این محصول با نام تیرآهن معمولی نیز در ایران شناخته می شود و برای ساخت آن از استانداردهای اروپایی استفاده می کنند. استفاده از این نوع تیرآهن معمولاً برای تولید خرپا، ستون و مواردی از این قبیل در صنعت ساختمان سازی می باشد. ارتفاع این نوع تیرآهن نیز بین ۸۰ الی ۶۰۰ میلی متر متغیر بوده و بر اساس سفارش مشتریان می توان آن را به تولید رساند.
تیرآهن inp
این محصول نیز همانند تیرآهن قبلی از نظر شکل ظاهری شبیه به حرف انگلیسی i است؛ اما، تفاوت آن در میزان ضخامت بال هایش می باشد. به طوری که ضخامت بال های آن در تمامی سطحش یکسان نیست و شیب حدودی ۱۷ درجه را دارا می باشد. در واقع، ضخامت بال های آن در بخش ابتدایی نازک بوده و هر چه به انتهای آن یعنی بخش جان نزدیک تر می شود، ضخامت بال ها نیز بیشتر می گردد. این محصول بر اساس استاندارد آمریکا به تولید می رسد و بیشترین تولید را در کشورهای چین و روسیه دارد. این تیرآهن دارای ارتفاع ۸۰ الی ۶۰ میلی متر بوده و در صنعت کشتی سازی، ساختمان سازی، سدسازی، برج سازی، اسکله سازی، پل سازی و...، کاربرد دارد. این محصول در مقایسه با نوع قبلی تحمل بار کمتری دارد؛ همین موضوع نیز باعث شده تا قیمت آن کمتر باشد.
تیرآهن ipb
این نوع از تیرآهن از نظر شکل ظاهری شبیه به حرف انگلیسی H است که به همین خاطر به آن تیرآهن هاش گفته می شود. در این نوع تیرآهن، بخش بال و جان آن کاملاً با هم برابر بوده و ابعاد آن نیز نسبت به دو تیرآهن قبلی بیشتر هستند. بال های این تیرآهن هاش نیز در مقایسه با دو نوع قبلی، پهن تر هستند و ارتفاع آن بین ۱۰۰ الی ۱۰۰۰ میلی متر متغیر است. تیرآهن هاش از نظر وزنی در دسته سبک، سنگین و فوق سنگین تولید می شود و مقاومت بسیار بالایی دارد. اغلب از تیرآهن هاش در ساخت ستون های ساختمانی استفاده کرده و قیمت تیرآهن هاش نیز در مقایسه با دو نوع قبلی بیشتر است.
تیرآهن لانه زنبوری
تیرآهن لانه زنبوری که با نام ipe نیز شناخته می شود، در بخش جان خود دارای حفره هایی است که این حفره ها دلیل اصلی نام گذاری آن می باشند. وجود حفره هایی در سطح جان این تیرآهن، سبب شده اند که وزن آن بسیار سبک تر از سایر تیرآهن ها باشد. این حفره ها معمولاً شش ضلعی یا دایره ای شکل هستند و سبب شده اند تا از این تیرآهن در لوله های برقی، ساخت و سازهای سبک، امور تاسیساتی و...، استفاده شود.
استفاده از تیرآهن چه مزایا و معایبی دارد؟
انواع تیرآهن های ذکر شده دارای مزیت ها و معایبی هستند که از جمله مهم ترین آنها عبارتند از:
• وزن سبک و کاهش وزن سازهها
• دارای سایزها و ابعاد مختلف
• امکان توسعه و گسترش پس از اتمام سازه
• اشغال فضای کم
• اجرا و نصب آسان و سریع
• امکان اتصال چند قطعه به همدیگر
• ضعیف شدن در دمای بالا
• احتمال خوردگی
• تمایل به کمانش و خمش
• عدم اتصال مناسب قطعات به هم
انواع تیرآهن ها چگونه تولید می شوند و چه کاربردی دارند؟
ماده اصلی اولیه سازنده تیرآهن ها، شمش های فولادی هستند که ابتدا این شمشهای فولادی در کوره هایی با دمای بسیار بالا قرار داده می شوند. معمولاً دمای کورهها ۱۱۰۰ درجه سانتی گراد هستند تا شمش های فولادی به خوبی ذوب شوند. پس از ذوب شدن از غلتک های مخصوصی استفاده می شود تا مواد ذوب شده را به شکل دلخواه درآورده و سپس در طول های مشخصی برش بزنند. پس از آن، نوبت به بسته بندی محصولات رسیده و آن ها را در انبارها قرار داده و سپس، در بازارهای مختلف عرضه می کنند. انواع تیرآهنها کاربردهای مختلفی دارند که از جمله اصلی ترینشان عبارتند از:
• در صنعت کشتی سازی
• در صنعت سدسازی
• پل سازی و اسکله سازی
• در صنعت ساختمان سازی برای ساخت خرپاها
• برای ساخت کفی ستون ها
• برای ساخت کف سوله ها و انبارها
• برای اتصالات بادبندها
• در دیوارها و تیغه های داخلی ساختمانها
به محصولاتی فولادی که از دو بخش بال و جان تشکیل شده و توانایی تحمل بار و فشار زیاد را دارا هستند، تیرآهن می گویند. تیرآهن ها انواع مختلفی دارند که هر یک از آن ها توسط کارخانه های مختلفی به تولید می رسند. از جمله کارخانه های معروف سازنده تیرآهن در ایران شامل: ذوب آهن اصفهان، فولاد ناب تبریز، جهان فولاد غرب و...، هستند. اگر می خواهید تا با کیفیت ترین تیرآهن ها را از کارخانه های ذکر شده یا سایر کارخانه ها با قیمتی مقرون به صرفه خریداری کنید، می توانید به سایت فولاد فیدار مراجعه کرده و مرغوب ترین تیرآهن ها را خریداری کنید. همچنین برای اطلاع از قیمت پروفیل و سایر مقاطع فولادی نیز می توانید به این سایت مراجعه نمایید.