دادگاه رسیدگی کننده به اعسار ضمن صدور حکم اعسار، شخصی را که با هدف فرار از پرداخت دین مرتکب تقصیر شده است تا موجب اعسار وی گردد با توجه به میزان بدهی، نوع تقصیر، تعدد و تکرار آن به مدت شش ماه تا دو سال و ممنوعیت خروج از کشور، محکوم می شود.

اگر شخصی برای پرداخت بدهی‌های خود، اموالی جز مستثنیات دین نداشته باشد، دادگاه، حکم به تقسیط بدهی صادر می‌کند.

دادگاه در تشخیص مستثنیات دین به شأن عرفی یا وضعیت سابق محکوم توجهی نمی‌نماید.