صد شکر که آن رفت و صد حیف که این آمد
برای ریاست محیط زیست بهتر از کلانتری نبود؟
چهارشنبه ۴ ارديبهشت ۱۳۹۸ ساعت ۰۸:۰۱
کد مطلب: 682850
گروه سیاسی جهان نيوز، امیر حمزه نژاد: محیط زیست از جمله حوزه‌های مهم و حیاتی کشور است. سیل و طغیان رودها که برخی ازاین موارد به سبب دستکاری در طبیعت و عدم رسیدگی درست به منابع طبیعی و آبخیزداری آسیب‌هایی را به شهرهای مختلف کشورمان وارد کرد، گواه میزان اهمیت این بخش است. اما در این میان چه کسانی مسئولیت این حوزه خطیر را بر عهده گرفتند و چه سیاست‌هایی را انجام دادند. سرانجام و تاثیر این سیاست های محیط زیستی بر کشورمان چه بوده است؟ اینها سئوالاتی است که با نگاهی به کارنامه کاری این چند سال روسای سازمان محیط زیست می توان به بخشی از آن پاسخ گفت.
دوران ریاست «معصومه ابتکار» بر سازمان محیط زیست کشور که برای سومین بار بر این صندلی در دولت دوازدهم تکیه می زد، یکی از پرچالش ترین دوران های این سازمان و خصوصا خود محیط زیست کشور بود. پدیده‌هایی چون تشدید آلودگی و همچنین ریزگردهای برخی از استان ها را پرمخاطره ترین مناطق از نظر شاخص های سلامتی تبدیل کرده بود، در همین دوران اتفاق افتاد. ابتکار در برابر این موارد مطرح می کرد که مردم ماسک بزنند یا اینکه از شهر و محدوده آلودگی دور شوند تا در امان بمانند!
حتی کار مقابله با ریزگردها به داعش هم رسید و ابتکار برای اینکه ضعف مقابله با این پدیده شوم را پنهان کند، داعش را عامل عدم مقابله با این پدیده آنهم در عراق و کشورهای همسایه ایران معرفی کرد. شاخصه مدیریت ابتکار در چنین سازمانی برون سپاری مسئولیت بود. راهکارهای وی نیز بیشتر مواردی دم دستی مانند زدن ماسک، خروج از محدوده خطر و ... بود که باعث انتقادات بسیاری نسبت به عملکرد وی در این سمت شد.
یکی از فعالیت‌های قابل تامل ابتکار در حوزه محیط زیست و محافظت از گونه‌ای وحشی و در حال انقراض کشورمان یعنی یوز ایرانی بود. در این حوزه تلاش های ابتکار حتی سبب شد تا تصویر این گونه بر پیراهن تیم ملی فوتبال کشورمان نقش ببندد. در این حوزه شاهد تحرکات امنیتی در قالب فعالیت محیط زیستی هم بودیم که ماجرای دستگیری برخی از این افراد و خودکشی یکی از آنها از جمله این موارد بود. دولت یازدهم به پایان رسید و دولت دیگر حسن روحانی با تغییراتی همراه شد. ابتکار هم از سازمان محیط زیست به معاونت زنان و خانواده اسباب کشی کرد. جالب اینجاست که جای وی را فردی پرحاشیه تر گرفت که پیشتر در حوزه کشاورزی نظرات قابل تاملی را ابراز داشته بود.
«عیسی کلانتری» وی محیط زیست را بیشتر محصور در موضوع آب می دید. وی که در چند سال قبل سخنان جنجالی درباره آب و کشاورزی بر زبان رانده بود، بیان می کرد که مشکل اصلی کشور آب است و موضوع محیط زیست پلنگ هایی که در حال انقراض هستند و کاری برایشان نمی توان کرد نیست. درواقع کلانتری با این سخنان دو کار قابل توجه انجام داد. اول اینکه بیان داشت اقدامات ابتکار برای عدم انقراض یوز ایرانی نه تنها موفقیت آمیز نبوده است بلکه شکست هم خورده است. از سوی دیگر وی دوقطبی پلنگ و آب را بوجود آورد. دوقطبی که میان دو دولت مخالف هم مانند آنچه میان دولت یازدهم و دهم بوجود آمد نبود بلکه در یک دولت یعنی دولت روحانی این دوقطبی شگفت آور کلید زده شد!
در این رابطه، رییس سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به وضعیت یوزپلنگ ایرانی گفت: «باید بپذیریم یوزپلنگ ایرانی نیز مثل بسیاری از گونه‌های ایرانی از بین رفته محکوم به نابودی است. تعداد یوزپلنگ‌های ایران از ۱۱۲ قلاده به ۴۷ قلاده رسیده است چون این حیوانات گرسنه هستند و پوشش گیاهی مناسبی وجود ندارد تا امکان رشد حیواناتی که یوزپلنگ‌های موجود از آنها تغذیه می‌کنند فراهم شود.»
اقدامات کلانتری همانطور که گفته شد بعدها هم معطوف به مسئله آب شد. این درحالی است که بسیاری از منتقدان وی از جمله رسانه‌های حامی دولت مطرح می کنند که اقدامات پیشین کلانتری در سمت های پیشین وی باعث بروز مشکلات جدی در حوزه آبی کشور شده است. کلانتری هم در این راه بیان می کرد که تا 50 سال دیگر آب تمام می شود.
جالب اینجاست که با همین طرز تفکر قرار بود طرح انتقال آب دریای خزر به سمنان که مخالفان بسیاری داشت و بسیاری بیان می کردند این دستکاری محیط زیست و اکوسیستم طبیعی را بهم می زند و با مخاطره روبرو می کند. اما کلانتری از جمله موافقان این طرح بود اما «پروین فرشچی» معاون سابق محیط زیست دریایی سازمان حفاظت محیط زیست از جمله مخالفان این طرح بود که با نامه عیسی کلانتری رئیس سازمان محیط زیست برکنار شد. برخی مطرح کردند که این برکناری به دلیل مخالفت وی با انتقال آب دریای خزر صورت گرفته است.
این طرح تا آخرین روزهای سال 97 به عنوان یک طرح مهم مورد چالش در مجلس بررسی شد و حتی نمایندگان استان های شمالی کشور به شدت با آن مخالفت کردند. این درحالی بود که در سال 97 میزان بارندگی به حد مناسبی رسیده بود و در سال 98 شاهد ریزش باران های سیل آسا بودیم. باران هایی که سیل به راه انداخت و تاکنون چند استان کشور از جمله گلستان، خوزستان، لرستان و ... با مشکل بروز سیل روبرو هستند.
جالب اینجاست که حالا با ریزش چنین باران هایی و احیای برخی از تالاب ها و دریاچه ها مانند دریاچه ارومیه سازمان محیط زیست بیان می کند که با عملکرد این سازمان این منابع محیط زیستی و آبی حالا احیا شده اند. با این اوضاع و احوال بازهم شاهد سیاست ابر و باد و مه و خورشید و فلک در سازمان محیط زیست کشور بعد از مدیریت معصومه ابتکار هستیم.
مدیریتی که در آن باد و باران و کار طبیعت را مدیران دولتی به نام خود می زنند. اما مشکل اصلی محیط زیست این موارد نیست بلکه موضوع اینجاست که افرادی بر این سازمان ریاست و مدیریت کرده و می کنند که نه تنها چندان وجهه کارشناسی ندارند بلکه بیشتر آدم های سیاسی هستند که سعی می کنند بر طبیعت رنگ سیاسی بزنند.
دوران ریاست «معصومه ابتکار» بر سازمان محیط زیست کشور که برای سومین بار بر این صندلی در دولت دوازدهم تکیه می زد، یکی از پرچالش ترین دوران های این سازمان و خصوصا خود محیط زیست کشور بود. پدیده‌هایی چون تشدید آلودگی و همچنین ریزگردهای برخی از استان ها را پرمخاطره ترین مناطق از نظر شاخص های سلامتی تبدیل کرده بود، در همین دوران اتفاق افتاد. ابتکار در برابر این موارد مطرح می کرد که مردم ماسک بزنند یا اینکه از شهر و محدوده آلودگی دور شوند تا در امان بمانند!
حتی کار مقابله با ریزگردها به داعش هم رسید و ابتکار برای اینکه ضعف مقابله با این پدیده شوم را پنهان کند، داعش را عامل عدم مقابله با این پدیده آنهم در عراق و کشورهای همسایه ایران معرفی کرد. شاخصه مدیریت ابتکار در چنین سازمانی برون سپاری مسئولیت بود. راهکارهای وی نیز بیشتر مواردی دم دستی مانند زدن ماسک، خروج از محدوده خطر و ... بود که باعث انتقادات بسیاری نسبت به عملکرد وی در این سمت شد.
یکی از فعالیت‌های قابل تامل ابتکار در حوزه محیط زیست و محافظت از گونه‌ای وحشی و در حال انقراض کشورمان یعنی یوز ایرانی بود. در این حوزه تلاش های ابتکار حتی سبب شد تا تصویر این گونه بر پیراهن تیم ملی فوتبال کشورمان نقش ببندد. در این حوزه شاهد تحرکات امنیتی در قالب فعالیت محیط زیستی هم بودیم که ماجرای دستگیری برخی از این افراد و خودکشی یکی از آنها از جمله این موارد بود. دولت یازدهم به پایان رسید و دولت دیگر حسن روحانی با تغییراتی همراه شد. ابتکار هم از سازمان محیط زیست به معاونت زنان و خانواده اسباب کشی کرد. جالب اینجاست که جای وی را فردی پرحاشیه تر گرفت که پیشتر در حوزه کشاورزی نظرات قابل تاملی را ابراز داشته بود.
«عیسی کلانتری» وی محیط زیست را بیشتر محصور در موضوع آب می دید. وی که در چند سال قبل سخنان جنجالی درباره آب و کشاورزی بر زبان رانده بود، بیان می کرد که مشکل اصلی کشور آب است و موضوع محیط زیست پلنگ هایی که در حال انقراض هستند و کاری برایشان نمی توان کرد نیست. درواقع کلانتری با این سخنان دو کار قابل توجه انجام داد. اول اینکه بیان داشت اقدامات ابتکار برای عدم انقراض یوز ایرانی نه تنها موفقیت آمیز نبوده است بلکه شکست هم خورده است. از سوی دیگر وی دوقطبی پلنگ و آب را بوجود آورد. دوقطبی که میان دو دولت مخالف هم مانند آنچه میان دولت یازدهم و دهم بوجود آمد نبود بلکه در یک دولت یعنی دولت روحانی این دوقطبی شگفت آور کلید زده شد!
در این رابطه، رییس سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به وضعیت یوزپلنگ ایرانی گفت: «باید بپذیریم یوزپلنگ ایرانی نیز مثل بسیاری از گونه‌های ایرانی از بین رفته محکوم به نابودی است. تعداد یوزپلنگ‌های ایران از ۱۱۲ قلاده به ۴۷ قلاده رسیده است چون این حیوانات گرسنه هستند و پوشش گیاهی مناسبی وجود ندارد تا امکان رشد حیواناتی که یوزپلنگ‌های موجود از آنها تغذیه می‌کنند فراهم شود.»
اقدامات کلانتری همانطور که گفته شد بعدها هم معطوف به مسئله آب شد. این درحالی است که بسیاری از منتقدان وی از جمله رسانه‌های حامی دولت مطرح می کنند که اقدامات پیشین کلانتری در سمت های پیشین وی باعث بروز مشکلات جدی در حوزه آبی کشور شده است. کلانتری هم در این راه بیان می کرد که تا 50 سال دیگر آب تمام می شود.
جالب اینجاست که با همین طرز تفکر قرار بود طرح انتقال آب دریای خزر به سمنان که مخالفان بسیاری داشت و بسیاری بیان می کردند این دستکاری محیط زیست و اکوسیستم طبیعی را بهم می زند و با مخاطره روبرو می کند. اما کلانتری از جمله موافقان این طرح بود اما «پروین فرشچی» معاون سابق محیط زیست دریایی سازمان حفاظت محیط زیست از جمله مخالفان این طرح بود که با نامه عیسی کلانتری رئیس سازمان محیط زیست برکنار شد. برخی مطرح کردند که این برکناری به دلیل مخالفت وی با انتقال آب دریای خزر صورت گرفته است.
این طرح تا آخرین روزهای سال 97 به عنوان یک طرح مهم مورد چالش در مجلس بررسی شد و حتی نمایندگان استان های شمالی کشور به شدت با آن مخالفت کردند. این درحالی بود که در سال 97 میزان بارندگی به حد مناسبی رسیده بود و در سال 98 شاهد ریزش باران های سیل آسا بودیم. باران هایی که سیل به راه انداخت و تاکنون چند استان کشور از جمله گلستان، خوزستان، لرستان و ... با مشکل بروز سیل روبرو هستند.
جالب اینجاست که حالا با ریزش چنین باران هایی و احیای برخی از تالاب ها و دریاچه ها مانند دریاچه ارومیه سازمان محیط زیست بیان می کند که با عملکرد این سازمان این منابع محیط زیستی و آبی حالا احیا شده اند. با این اوضاع و احوال بازهم شاهد سیاست ابر و باد و مه و خورشید و فلک در سازمان محیط زیست کشور بعد از مدیریت معصومه ابتکار هستیم.
مدیریتی که در آن باد و باران و کار طبیعت را مدیران دولتی به نام خود می زنند. اما مشکل اصلی محیط زیست این موارد نیست بلکه موضوع اینجاست که افرادی بر این سازمان ریاست و مدیریت کرده و می کنند که نه تنها چندان وجهه کارشناسی ندارند بلکه بیشتر آدم های سیاسی هستند که سعی می کنند بر طبیعت رنگ سیاسی بزنند.
