از سهل انگاری های تکنوکراتیک تا رشادت های فطرت الهی انسان

گروه اندیشه جهان نيوز: لاسکو فرو ریخت تا برای همیشه یادواره ای باشد از سهل انگاری تکنوکراسی. فطرت آدمی، همواره در اوج بحران ظاهر می شود تا نمادی باشد از استواری و ظاهر بودن حقیقت الهی انسان.
زخم پلاسکو بر پیکر تهران، زخمی عمیق خواهد بود که تنها رشادت قهرمانان آتشنشان می تواند التیام بخش درد این زخم باشد و این دو روی سکه حادثه پلاسکو است. پلاسکو ای که فرو ریختن اش عریان کننده محتوای بی مغزِ فرهنگِ عصر جدید است. فرهنگی که در ارتباطی چند وجهی میان توسعه طلبی شهری و هوشمندی دیجتالیزه و رفتار های وقیحانه جمعی و بی مسئولیتی تکنوکرات های وطنی قرار دارد. هرچند که تکنوکراسی در ذات خود از مسئولیت خطیر انسانی غافل است.
تکنوکراسی در تهران، از ابتدای ظاهر شدن خود تنها مسیر توسعه کمی را پیش گرفته بود و این سنت تا کنون ادامه دارد. می توان با نگاهی گذرا به وضعیت شهر تهران و افزایش حیرت آور ساختمان ها و برج ها و اتوبان ها و مراکز خرید و بقیه ظهورات توسعه کمی، دریافت که تا هرج و مرج تمام عیار شهر، زمان زیادی نمانده. پلاسکو از میراث جنون توسعه کمی بود. توسعه ای که به زعم خود فضای شهر را برای کسب سود مالی فراهم میکند و تنها محلی برای ارائه محصول است. محصولاتی که در نهایت منجر به ظهور توده ای از انسان ها می شود که مانند همیشه بدهکار سیستم، در هر شرایطی در حال مصرف است حتی اگر مصرف، باطنی مشمئز کننده و وقیحانه داشته باشد. تهران در صبح پنجشبنه، سی ام دي ماه هزار و سیصد و نود پنج با سقوط پلاسکو، شاهد این فاجعه تاریخی بود. فاجعه ای که نه در اثر فروریختن یک سازه فرسوده باشد بلکه از نمایش جمعی و شرم آور استحاله بشر دوربین به دست عصر مدرن در چهار چوبِ غیر حقیقی و متظاهرانه مجازی است. بشری که در چهار راه استامبول در برابر سقوط تکنوکراسی یهودی، متاسفانه به مشاهده و جمع آوری دیتا

این حادثه، دورنمایی از آینده دارد. آینده ای که به نظر چندان دور نیست و تصویر گر فرو ریختن تکنو کراسی است. تمامیت مدرنیته در استیلای تمام عیار خود بر کره خاکی فرو خواهد ریخت و در این میان فرزندان فطرت الهی، مانند فرزندان انقلابی روح الله ظهور خواهند کرد

ایستاده بود به جای مشارکت و رشادت. تبدیل به ابزاری شده بود که در چرخه پوچِ تولید و مصرف، با موبایل هایی در دست، خود نمایی می کرد.
وجه دیگر این حادثه نشان از بی مسئولیتی تکنوکرات های وطنی دارد که بی سابقه نیست. حادثه خارج شدن قطار از ریل در خاطر همه مانده است. تکنو کرات هایی که در دولت و شهرداری سر سفره توسعه و سهل انگاری جمع اند و همیشه بعد از وقوع فاجعه، در مقابل دوربین ها، متظاهرانه، خود را در قالب قهرمانان حاظر در صحنه جا می زنند در حالی که قهرمانان حقیقی در زیر آوار به دنبال تکلیف الهی خود می گشتند و حمد خدا که آن را یافتند، آتشنشانان مست از شجاعت.
اما آنچه بیش از همه خود نمایی می کند، ظهور غیر قابل اجتناب حقیقت است. اگر از نمایی بالا و عریض و عمیق به این رخداد نظر بیاندازیم، فاجعه ای را خواهیم دید که محصول توسعه طلبی شهری و بی مسئولیتی تکنوکرات های و طنی و هوشمندی دیجیتالیزه بوده. همانطور که عرض شد و پر واضح است این سه مورد از نتايج بی چون و چرای تفكر مدرن است که سایه خود را بر تاریخ افکنده است. منظور از ظهور غیر قابل اجتناب حقیقت، همان فطرت الهی انسان است. انسانی که در خیل عظیم بشر استحاله شده در چهار راه استانبول، خود را به دل فاجعه می رساند و در اندیشه و تکاپوی نجات بخش بودن است. گویی هر مقدار که وضعیت و ارزش های تکنوکراتیک و رفتار بشر مدرن، رشد کمی پیدا می کند، حقیقتِ در اخلاق فطری انسان نيز نمايي و بروزي روشنگر و بیّن پيدا مي كند و این را نیز تهران در صبح پنجشنبه، سی ام دي ماه هزار و سیصد و نود پنج شاهد بود. آتشنشانانی که در امتداد حرکت شهدای انقلابی و ملی، حماسه ای خلق کردند که در آن، در همان خیابان استامبول و جامعه مجازی، برای همه آحاد بشرِ درون نظام جهانی توسعه و مصرف و عرضه، تلنگری قدرتمند بود. قهرمانانی که در ذهن و قلب مردم جهان در کمتر از یک روز، به عمق شهدای قواص، جان گرفتند و در بیداری باطن عالم جای.
این حادثه، دورنمایی از آینده دارد. آینده ای که به نظر چندان دور نیست و تصویر گر فرو ریختن تکنو کراسی است. تمامیت مدرنیته در استیلای تمام عیار خود بر کره خاکی فرو خواهد ریخت و در این میان فرزندان فطرت الهی، مانند فرزندان انقلابی روح الله و مانند شهدای آتشنشان در پلاسکو، در هیبت قهرمان، برای نجات خلق، خواهند آمد و اين، همان فوران حقیقت است که نور است و نور ماهیتی روشنگر دارد و نیز توهم تاریکی را از میان میبرد.

* سجاد بیک زاده