دعوای علنی نوبخت و قاضی‌زاده پرده از چه چیزی برداشت؟

گروه سیاسی جهان نيوز، امیر حمزه نژاد: در دولت یازدهم اختلافات و مشاجره‌های مختلفی میان دولتمردان صورت می گرفت، اما هیچ یک منجر به استعفای اعضای کابینه نمی شد. در همین دولت شاهد نامه چهار وزیر مهم به حسن روحانی بودیم که نسبت به آینده اقتصادی و اجتماعی کشور هشدار جدی داده بودند. بسیاری مطرح می کردند که چرا وزرای دولت بایستی برای رئیس جمهور نامه بنویسند؛ مگر وی را در جلسه هئیت دولت و ... نمی بینند. پاسخ برخی هم به این سئوال ثبت شدن این نامه در تاریخ به عنوان یک سند مکتوب بود. دولت یازدهم با همه فراز و نشیب‌هایش تمام شد و دولت دوم روحانی تشکیل شد. دولتی که در آن به غیر از مشاجره‌های درونی در خود حالا شاهد استعفاهای متعدد نیز هستیم.

«سید عباس آخوندی»، وزیر سابق راه و شهرسازی، «مسعود نیلی» مشاور سابق اقتصادی روحانی از دولت جدا شدند و حالا «سید حسن قاضی زاده هاشمی» وزیر بهداشت و درمان و آموزش پزشکی که از سوی دولت همواره به عنوان وزیر شاخص پاستور معرفی شده است، استعفای خود را به روحانی تقدیم کرد و مورد پذیرش روحانی هم واقع شد.  

البته به این موارد باید ماجرای گلایه «اسحاق جهانگیری» معاون اول روحانی را افزود که وی مطرح کرد «حتی اختیار تغییر منشی خود را ندارد». بسیاری بعد از این انتقادات جهانگیری به او توصیه کردند از دولت خارج شده و استعفا دهد اما موضوع به ظاهر با یک دیدار رئیس جمهور با معاون اولش حل و فصل شد.

اما در خصوص استعفای وزیر بهداشت چه اتفاقاتی افتاده که وی را به این سمت کشانده است. قاضی زاده در دولت یازدهم بر سر بودجه طرح تحول سلامت با «علی ربیعی» وزیر سابق کار و رفاه اجتماعی به مشکل بر خورده بود. این مسئله نیز از سوی دو وزیر رسانه‌ای شد و حتی شاهد مشاجره و دعوای تریبونی این دو وزیر دولت یازدهم بر سر بودجه طرح تحول سلامت بودیم.

«علی نوبخت»، برادر رییس سازمان برنامه و بودجه و نماینده مردم تهران در مجلس هم گفته بود: اخیراٌ قاضی‌زاده هاشمی، وزیر بهداشت، از سمت خود استعفا داده است؛ البته این استعفا هنوز از سوی رئیس‌جمهور پذیرفته نشده است. به بنده نیز پیشنهاد شد تا سرپرستی وزارت بهداشت را بپذیرم که بنده این موضوع را نپذیرفتم.

این عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی در واکنش به اخبار منتشر شده درباره استعفای وزیر بهداشت به خاطر کمبود بودجه طرح تحول سلامت گفت: «بودجه وزارت بهداشت نسبت به سال گذشته حداقل ۱۰ درصد افزایش پیدا کرده است، وزارت بهداشت در زمینه مصرف بودجه، قانون را رعایت نمی‌کند و مسئله استعفای وزیر نیز فرار روبه‌جلو است. چون در وزارت بهداشت قانون رعایت نمی‌شود، خرجشان زیاد می‌شود. امروز فصل فرار کردن نیست. وزیر بهداشت باید باشد و آشی که پخته‌اند را عمل بیاورد. .»

در ادامه، همکاران نوبخت در سازمان برنامه و بودجه دست به افشاگری درباره بودجه‎های نجومی وزارت بهداشت زد. «مژگان خانلو» سخنگوی ستاد بودجه سازمان برنامه و بودجه کشور برخی ارقام بودجه ای بخش بهداشت و سلامت و وزارت بهداشت را به شرح زیر بیان کرد: «در لایحه بودجه ۹۸ حدود ۷۰ هزار میلیارد تومان بودجه اختصاصی وجود دارد که ۵۸ درصد آن مربوط به مجموعه وزارت بهداشت است، وزارت بهداشت به تنهایی ۳۵ هزار و ۹۰۰ میلیارد تومان درآمد اختصاصی دارد که ۴ هزار و ۹۰۰ میلیارد تومان نیز از هدفمندی یارانه‌ها می‌گیرد.»

وی افزود: « ۳.۵ میلیارد دلار از ارز ۴۲۰۰ تومانی مختص کالاهای اساسی در سال آینده، به دارو و تجهیزات پزشکی اختصاص می یابد. تقریباً حدود ۲۱.۷ میلیارد دلار درآمد نفتی داریم که ۳.۵ میلیارد دلار معادل ۱۴ هزار و ۷۰۰ میلیارد تومان آن برای دارو و تجهیزات است تا یارانه آن به مصرف‌کننده برسد.»

پس از این اظهارات بود که خود رئیس سازمان برنامه و بودجه به میدان آمد و واکنش تندی نسبت به استعفای وزیر بهداشت نشان داد.

نوبخت در جمع خبرنگاران با بیان اینکه وزیر بهداشت همیشه مشکلات را به گردن دیگران می‌اندازد گفت: «تا وقتی آقای ربیعی بود مشکلات را به گردن ایشان می‌انداختند. سازمان بیمه سلامت را که کندید بردید زیر نظر وزارت بهداشت می‌خواهید ما هم استعفا بدهیم و سازمان برنامه و بودجه را هم ببرید؟ ما هم استعفا بدهیم، اینها که مشکل کشور را حل نمی کند.»

با این حال، نمی توان استعفای وزیر بهداشت برای حل کردن مشکلات را موضوع مثبتی قلمداد کرد. اینکه مشکلات افزون شود و مسئولان به جای حل آن و پاسخگویی نسبت به مواردی که در حوزه مدیریتی آنان اتفاق افتاده استعفا را راه حل قرار دهند، بیشتر کشور را دچار آسیب می کند.

هرچند از سویی برنده این جدال نوبخت بود که توانست حرفش را بر کرسی بنشاند اما قاضی زاده هم از سوی دیگر حس پیروزی دارد چرا که با ژست قهرمانی و کار برای مردم از دولت خداحافظی کرد. اما نگاه بالاتر به این جدال و سایر چالش های دولت مفاهیم واضحی از جمله انتقال اثر سوء این درگیری ها به افکارعمومی، آسیب مردم از درگیری بین اعضای دولت و ناتوانی رئیس دولت در حل و فصل مشکلات داخلی را به جامعه انتقال می دهد.