آیا مجلس قراردادهای استعماری را تصویب می کند؟

 

دولت در تصویب برجام، به شدت عجله داشت و در روزهای بررسی برجام در مجلس، دولتمردان ادعا می کردند که هر روز تاخیر در اجرای برجام 100 میلیون دلار ضرر برای کشور دارد. در تصویب لوایح درخواستی FATF هم شاهد عجله دولت و مجلس هستیم و حامیان FATF ادعا می کنند که در صورت تاخیر در تصویب این لوایح، کشور از ناحیه عدم همکاری بانک­های خارجی متضرر می­گردد.

 

در برجام، ریاست مجلس به کمک دولت آمده و برای تصویب سریع آن،  تلاش زیادی کرد. اکنون نیز ریاست مجلس در قامت حامی تمام قد FATF ظاهر شده و مقابل هر گونه مخالفت با این لوایح ایستاده است، به عنوان مثال برخی از جلسات بررسی این لوایح را غیرعلنی برگزار کرده است. از سوی دیگر همایش سه قوه را به منظور توجیه نمایندگان برای رای به لوایح درخواستی FATF برگزار کرد تا رییس جمهور نمایندگان را برای رای به این لوایح توجیه کند.

 

در برجام کار کارشناسی از سوی طرف ایرانی به میزان لازم انجام نپذیرفت و در نهایت شرایطی برای ما پیش آمد که با وجود تعلیق تحریم های هسته ای، اما بانک­های بزرگ وارد همکاری با ایران نشدند. نتیجه کار کارشناسی دولت درباره FATF هم این شده است که اگر با این نهاد همکاری کنیم، بانک­های خارجی به سمت ما خواهند آمد، در حالی که اگر FATF وضعیت ایران را کاملا سفید اعلام کند و به بانک­های خارجی چراغ سبز نشان دهد، این بانک­ها همچنان از تحریم­های فراسرزمینی آمریکا واهمه دارند و به سمت ایران نخواهند آمد.

 

پس از اجرای برجام، برخی از نهادهای تحریمی از لیست تحریمی آمریکا (SDN) خارج شدند و برخی دیگر از نهادهای ایرانی در این لیست باقی ماندند. خارج شدگان از لیست تحریمی، دست به تحریم باقی ماندگان در تحریم زدند که از آن با عنوان «خودتحریمی» یاد می شود. در این زمینه می توان به عدم ارائه خدمات ارزی توسط بانک­های سپه و ملت به قرارگاه خاتم الانبیا پس از اجرای برجام اشاره کرد. پس از اجرای FATF نیز خودتحریمی به شدت افزایش خواهد یافت، چرا که شفافیت فضای اقتصادی ایران برای آمریکا افزایش پیدا می­کند و در نتیجه نهادها، شرکتها و بانک­ها برای این که تحریم نشوند، دست به تحریم نهادهای تحریمی می زنند. ادامه این روند باعث افزایش شکاف داخلی خواهد شد.

 

بیشتر نماینده­هایی که برجام را تصویب کردند، حاضر نشدند اسامی خود را علنی کنند. در جریان تصویب لوایح مربوط به FATF هم پس از درخواست دوازده تن از نمایندگان مجلس برای علنی شدن آرای نمایندگان، این موضوع (یعنی علنی بودن رای) مطرح شد و به رای گذاشته شد اما رای نیاود! یعنی نمایندگان تصویب کننده لوایح FATF  هم مثل نمایندگان تصویب کننده برجام، نمی خواهند مردم آنان را بشناسند و نمی خواهند پذیرش FATF به اسم آنان در تاریخ ثبت شود.

 

در جریان تصویب برجام، به خلاف واقع گفته شد که رهبری با این روند موافق هستند و «برجام تصمیم نظام است». اما بعد ها مشخص شد که رهبری برجام را دچار مشکلات ساختاری می دانستند و خطوط قرمز ایشان در برجام رعایت نشده است. در بررسی لوایح FATF هم در مذاکرات مجلس یکی از نمایندگان گفت: «نامه ای بود که بعضی از بزرگان نوشته بودند که آن حل شد» و تلویحا گفته شد که رضایت رهبری جلب شده است. اما بعدا آقای کریمی قدوسی، نماینده مشهد در مصاحبه ای اعلام کرد که رهبری فرموده اند: «FATF یک قرارداد استعماری است»

 

برجام از سوی طرف آمریکایی نوشته شده بود. گروه بین المللی بحران، (اندیشکده­ای متعلق به دولت آمریکا) 14 ماه قبل از انتشار متن برجام، متنی را منتشر کرده بود که تطابق بسیار زیادی با برجام دارد. برنامه اقدام FATF نیز توسط طرف خارجی دیکته شده است و ایران نقشی در تنظیم آن نداشته است.