نفوذفرهنگی‌بیگانگان دردانشگاه تصویری ایران
يکشنبه ۳ آبان ۱۳۹۴ ساعت ۱۰:۳۳
کد مطلب: 451711
فرهنگستان زبان و ادب فارسی به عنوان یکی از متولیان حراست از زبان فارسی سعی بر این دارد تا از ورود واژگان بیگانه جلوگیری کند که اکنون در نظر نیست تا عملکرد این نهاد بررسی شود.
اما بعد از فرهنگستان زبان و ادب فارسی، نهادهایی چون دانشگاه‌ها، مدارس، رسانه‌ها و ... نقش پررنگی در گسترش و همچنین پایداری زبان فارسی دارند. رسانه‌ها در گسترش و استفاده از زبان فارسی نقش مهمی دارند و می‌توانند کمک شایانی به درست‌نویسی و گسترش و رواج خط و زبان فارسی داشته باشند.
زبان فارسی یکی از دغدغه‌های اصلی رهبر فرزانه انقلاب نیز بوده و هست و در مناسبت‌های مختلف این مسئله را با بیان‌های مختلف مطرح کرده‌اند. ایشان در بیانات خود در یکی از دیدارهایشان با اعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی، با عنوان کردن اینکه من نگران زبان فارسی‌ام، عمق اهمیت این زبان شیرین و نگهبانی و حراست آن را گوشزد کرده‌اند.
«من خیلی نگران زبان فارسی‌ام؛ خیلی نگرانم. سال‌ها پیش ما در این زمینه کار کردیم، اقدام کردیم، جمع کردیم کسانی را دُور هم بنشینند. من می‌بینم کار درستی در این زمینه انجام نمی‌گیرد و تهاجم به زبان زیاد است. همین‌طور دارند اصطلاحات خارجی [به‌کار می‌برند]. ننگش می‌کند کسی که فلان تعبیر فرنگی را به کار نبرد و به جایش یک تعبیر فارسی یا عربی به کار ببرد؛ ننگشان می‌کند. این خیلی چیز بدی است؛ این جزو اجزاء فرهنگ عمومی است که باید با این مبارزه کرد.»۱
حال رسانه ملی که هم در کلام نورانی امام خمینی (ره) و هم رهبر معظم انقلاب از آن با عنوان دانشگاه عمومی یاد شده، پررنگ‌ترین نقش در پاسداری از زبان فارسی را بر عهده دارد. رسانه ملی با توجه به پوشش سراسری و گسترده‌ای که بر روی مخاطبان دارد از ضریب نفوذ بالایی در تاثیر گذاری برخودار است. رسانه ملی حتی در جهت دادن سلیقه زبانی مخاطبان نیز نقش داشته و می‌تواند از این ظرفیت برای محافظت از زبان فارسی به منظور پیشگیری از آسیب دیدن این گنج با ارزش، استفاده کند.
اما این روزها شاهد گسترش استفاده از واژگان بیگانه در رسانه ملی هستیم، به طرزی که به نظر میرسد به کار بردن کلمات غیر پارسی موجب افزایش جایگاه برنامه و مجری آن می‌شود. مجری‌های رسانه ملی به خصوص در برخی برنامه‌ها به نحوی از واژگان بیگانه استفاده می‌کنند که اینطور به نظر میرسد که اگر اینگونه کلمات را به خدمت نگیرند دیگر جایی در این رسانه مردمی ندارند. در حالی که کلمات فارسی از نظر آوا به گوش مخاطب آشناتر است.
میزان نفوذ واژگان و عبارات غیر فارسی به قدری رو به افزایش است که می‌توان از آن با عنوان هجوم نام برد و گفت که واژگان بیگانه در حال در نوردیدن و تسخیر آنتن رسانه ملی هستند. این در حالی است که رهبر انقلاب نه تنها به استفاده از زبان فارسی در مناطق فارسی زبان تاکید داشته‌اند بلکه در برخی مناطق نیز توصیه به پخش برنامه‌های خوب فارسی زبان داشته‌اند اما امروز شاهدیم که رسانه ملی نسبت به این «دُرّ» گران‌بها کمتر توجه نشان می‌دهد و در این میان آنچه آسیب می‌بیند زبان فارسی به عنوان سند هویت فرهنگی است.
«هرچه بشود برنامه‌ی فارسىِ خوب پخش کنید، هرچه بشود بخصوص در آن منطقه از زبان فارسىِ صحیح و بدون غلط استفاده کنید، این به نفع ماست...»۲
تقویت زبان و ادبیات فارسی یکی از ماموریت‌هایی است که باید رسانه ملی به آن توجه داشته باشد. اما شاهدیم که در برخی برنامه‌های رسانه ملی نه تنها به این مهم توجه نمی‌شود بلکه در مسیر عکس آن نیز عمل می‌شود. برنامه‌های ورزشی، پیشقراول استفاده از واژگان بیگانه هستند و شاهد هستیم که تاثیر بسیار زیادی نیز بر مخاطبان داشته‌اند. برنامه‌های سرگرمی، اجتماعی و ... نیز دیگر برنامه‌هایی هستند که از کلمات بیگانه استفاده می‌کنند.
اگر بخواهیم واژگان بیگانه‌ای که در برنامه‌های تلویزیونی به کار برده می‌شود را بر شماریم از حوصله متن خارج خواهد بود اما برای اینکه سخن بی مصداق نگفته باشیم تصویری از یک برنامه تلویزیونی را برگزیده‌ایم. این برنامه که از یکی از شبکه‌های سیما پخش می‌شد پویانمایی‌ای مرتبط با موضوع برنامه خود پخش کرد که به صورت زیرنویس و با زبان اصلی روی آنتن رفته بود. دست‌اندرکاران این برنامه حتی به خود زحمت نداده بودند که این پویانمایی کوتاه را زبان‌گردانی کنند و با زبان اصلی و تنها با زیرنویس فارسی آن را به خورد مخاطب دادند.
در مجموع باید گفت؛ همانطور که ذکر شد اهمیت زبان فارسی بر کسی پوشیده نیست اما از ناحیه‌ای نامشخص نسبت به آن غفلت شده و امید است که تمام دست‌اندرکاران این حوزه نسبت به آن توجه بیشتری نشان دهند. رسانه ملی نیز در این بین با این فرض که ضریب نفوذ بالایی در میان مخاطبان دارد باید تمام تلاش خود را به کار گیرد تا علاوه بر حفظ و حراست از زبان فارسی به ترویج و گسترش آن نیز کمک کند. اهمیت این زبان تا بدانجا است که امروز شاهد رشد قارچ‌گونه شبکه‌های فارسی زبان ماهواره‌ای هستیم و این نشان می‌دهد که راه نفوذ فرهنگی دشمن از طریق زبان است و رسانه ملی باید نسبت به این مسئله حساسیت داشته باشد.
۱- بیانات در دیدار اعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی - ۹۲/۰۹/۱۹
۲- بیانات در دیدار مدیران مراکز سازمان صدا و سیما در استان‌ها - ۷۰/۱۲/۰۷
در فرمايشات امام خامنه اي دقت كنيد! ببينيد چقدر زيبا زبان فارسي و عربي رو در كنار هم نشوندند. و دقيقا به مساله آميختگي اين دو زبان باهم دقت كردند و اينكه بخشي از غناي زبان فارسي در كنار وا»گان عربيه!
بعد حالا متاسفانه ميبينيم يه عده به اسم فارسي سره افتادند به جان واژه هايي كه از عربي وارد اين زبان شدند و ميخان با حذف اونها بخشي از بال زبان فارسي را ببرند!