دیه حارصه چیست؟

به گزارش جهان نيوز به نقل از میزان، مطابق قانون مجازات اسلامی، آسیب‌هایی که افراد به تمامیت جسمانی دیگران وارد می‌کنند، ممکن است، مشمول مجازات هایی، همچون قصاص و دیه باشد.

معمولا، در حالتی که به دلیل ارتکاب جرایم، امکان قصاص نمودن مرتکبان وجود نداشته باشد، پرداخت مقدار مال معینی، تحت عنوان دیه یا ارش، مورد حکم قرار می‌گیرد که صدمه زننده، می‌بایست به بزه دیده یا مجنی علیه پرداخت نماید.

در قانون مجازات اسلامی، میزان دیه‌ای که باید پرداخت شود، بر اساس آسیب و صدمات وارده، متفاوت است.

یکی از خفیف‌ترین صدماتی که به افراد، وارد و منجر به صدور حکم به پرداخت دیه می‌گردد، حارصه یا خراش ایجاد کردن بر روی اعضای بدن، سر یا صورت دیگران بوده که در صورت بروز آن برای افراد، مرتکب باید، بر اساس قانون، میزان و مبلغ انواع دیه حارصه در سال ۱۴۰۱ را بپردازد که دارای احکام و مقررات مخصوص به خود می‌باشند.

دیه حارصه چیست؟

در قانون مجازات اسلامی، دو نوع دیه مقدر و غیر مقدر یا ارش، برای اعضای بدن، مورد پیش بینی قرار گرفته است.

میزان دیه مقدر، به صورت دقیق، در قانون مجازات تعیین شده است، اما برخی اعضای بدن، دیه مشخصی نداشته و برای آسیب به آن‌ها، ارش تعیین می‌شود. در این قانون، یکی از انواع آسیب‌هایی که منجر به پرداخت دیه می‌شود، حارصه است.

اما سوالی که ممکن است مطرح شود، آن است که حارصه چیست و دیه حارصه چقدر است؟

برای پاسخ به این پرسش که دیه حارصه در سال ۱۴۰۱، من جمله دیه پا در مورد حارصه، چقدر است و انواع دیه حارصه چیست؟، ابتدا باید، لفظ حارصه را مورد بررسی قرار داده و سپس، دیه آن را توضیح دهیم.

به لحاظ لغوی، حارصه، از لغت حرص گرفته شده است که به معنای پوست می‌باشد.

بر این اساس، حارصه، به عنوان یکی از خفیف‌ترین آسیب‌ها و صدماتی که به بدن افراد وارد می‌آید، به معنای آن است که خراش‌های سطحی، بر روی پوست اعضای بدن افراد، اعم از دست، پا، گردن، شکم و غیر این‌ها ایجاد شود، بدون اینکه منجر به ایجاد خونریزی بر روی پوست گردد.

لازم به ذکر است که مفهوم حارصه و اینکه انواع حارصه چیست، همچنین، و میزان و مبلغ ۱۴۰۱ دیه این آسیب، در ماده ۷۰۹ قانون مجازات اسلامی بیان شده است.

بر اساس ماده مذکور، در جراحات مربوط به سر و صورت انسان، حارصه، به معنای ایجاد خراشیدگی‌های سطحی بر روی پوست می‌باشد؛ بدون اینکه خون جاری شود؛ لذا، دیه حارصه، به دیه‌ای گفته می‌شود که برای ایجاد جراحت حارصه، یعنی ایجاد خراشیدگی بر روی پوست صورت و بدن دیگری، باید پرداخت گردد.

انواع دیه حارصه

اصولا خراشیدگی، ممکن است در هر یک از اندام‌ها و اجزای بدن، اتفاق افتد و از این منظر، انواع دیه حارصه را می‌توان شامل دیه حارصه سر و صورت و همچنین، دیه حارصه سایر اعضای بدن دانست که میزان و مبلغ دیه هر یک از انواع حارصه، با دیگری متفاوت می‌باشد و گاهی نیز به حارصه، ارش تعلق می‌گیرد.

به همین دلیل، در ادامه، میزان و مبلغ ۱۴۰۱ دیه حارصه صورت و میزان و مبلغ دیه حارصه در سال ۱۴۰۱ برای بدن را مورد بررسی قرار می‌دهیم.

لازم به ذکر است که گاهی، ایجاد جراحت حارصه بر روی صورت، منجر به نقص در زیبایی صورت فرد می‌شود و به همین دلیل، ممکن است علاوه بر دیه حارصه در سال ۱۴۰۱، دیه نقص زیبایی نیز، به فرد تعلق گیرد.

میزان دیه حارصه صورت

در بند الف ماده ۷۰۹ قانون مجازات اسلامی که در خصوص میزان دیه آسیب‌های وارده به سر و صورت بوده، بیان گردیده که بر اساس آن، دیه حارصه بر روی سر و صورت، به میزان یک صدم دیه کامل انسان می‌باشد؛ بنابراین، میزان دیه حارصه در سال ۱۴۰۱ برای صورت، یک درصد از مبلغ دیه کامل انسان است.

به عنوان مثال، نرخ دیه سال ۱۴۰۱، ۶۰۰ میلیون تومان می‌باشد که با احتساب آن، میزان دیه حارصه در سال ۱۴۰۱​ برای صورت، معادل ۶ میلیون تومان خواهد شد.

نکته دیگری که وجود دارد، آن است که بر اساس تبصره ۱ ماده مذکور، اعضایی همچون گوش، بینی، لب، زبان و داخل دهان هم، در غیر از مواردی که برای آن‌ها دیه مشخصی تعیین شده است، در حکم جراحات سر و صورت می‌باشند؛ بنابراین، اگر حارصه، بر روی گوش، بینی، لب و زبان نیز ایجاد شده باشد و در قانون، دیه مشخصی برای آن عضو تعیین نشده باشد، میزان دیه حارصه یا خراشیدگی بر روی آن‌ها، مشمول یک درصد دیه کامل انسان خواهد شد.

میزان دیه حارصه بدن

به غیر از دیه حارصه صورت که در ماده ۷۰۹ به آن اشاره و میزان آن مشخص شده است، در صورتی که حارصه یا خراشیدگی، بر روی سایر اندام‌های بدن، مانند دست، پا، کمر و … ایجاد شده باشد، باز هم مرتکب، ملزم به پرداخت دیه حارصه در سال ۱۴۰۱ می‌باشد؛ هر چند که میزان دیه حارصه در سال ۱۴۰۱ برای بدن، با میزان دیه حارصه در سال ۱۴۰۱ برای صورت، متفاوت می‌باشد.

تفاوت میزان دیه حارصه صورت با میزان دیه حارصه سایر اندام‌های بدن، به دلیل آن است که اصولا خراشیدگی روی سر و صورت، در معرض دید سایرین می‌باشد و به همین دلیل، میزان دیه حارصه سر و صورت، بیشتر می‌باشد.

با این توضیح، میزان دیه حارصه بدن را در دو حالت مجزا از هم، می‌توان تببین نمود که به شرح زیر می‌باشند:
در حالت اول، عضوی از بدن که بر روی آن، خراشیدگی یا حارصه ایجاد شده، در قانون مجازات اسلامی، دیه مشخص و معینی دارد؛ یعنی، دارای دیه مقدر می‌باشد و در حالت دوم، برای آن عضو از بدن، در قانون مجازات اسلامی، دیه‌ای مقدر نشده است، یعنی تعیین دیه آن، با نظر قاضی و در نظر گرفتن پزشکی قانونی خواهد بود.

در حالت اول، میزان دیه حارصه بدن، نیم درصد از دیه آن عضو می‌باشد که در قانون، برای آسیب به عضو تعیین شده است. به عنوان نمونه، در صورتی که دیه دست، ۶۰۰ میلیون باشد، در حالتی که بر روی دست، خراش یا حارصه ایجاد گردد، میزان دیه حارصه در سال ۱۴۰۱ برای آن، یک درصد از ۶۰۰ میلیون تومان، معادل ۶ میلیون تومان خواهد شد.

در حالت دوم، میزان دیه حارصه بدن، به صورت ارش می‌باشد و میزان دیه حارصه بر روی بدن، در قانون مجازات اسلامی، تعیین نشده است.

برای تعیین ارش حارصه، قاضی، ابتدا، نظریه پزشکی قانونی را اتخاذ نموده و با توجه به میزان آسیب‌ها و خراشیدگی‌های ایجاد شده، میزان و مبلغ آن را مشخص خواهد نمود.