به بهانه ى انتشار کتاب ” ایران بدون نفت “/حیدر مستخدمین حسینى
آیا نفت عامل پست رفت ایران است؟
يکشنبه ۷ دی ۱۳۹۳ ساعت ۰۸:۱۵
کد مطلب: 398432
تبیین درست سیاستگذارى براى اقتصاد که با بافت و زیر ساخت ها و روحیات روان شناختى مردم و با تا ریخچه ى چرایى عقب افتادگى و عقب ماندگى کشور مى تواند کشور را از بن بست ایجاد شده خلاصى دهد ، متاسفانه کمتر دولتى پس از در اختیار گرفتن زمام امور کشور حاضر به پذیرش این واقعیت شده است که ریشه ى این پس ماندگى ها در چیست ؟
چگونه است که در ژاپن دوره ى قاجار ایران و صدر اعظمى امیر کبیر ، شرایط اقتصادى ایران در قیاس با اقتصاد آن کشور از مزیت برترى برخوردار و تراز تجارت ایران نیزمثبت بوده است اما اکنون این ارقام و اعداد برعکس شده است؟!
اما چه عاملى در طول تاریخ موجب این پس رفت گردید؟
چه تشعشعاتى موجب عقب ماندگى اقتصاد کشور مان در قیاس با سایر کشور هاى مشابه گردید ؟
چه عاملى موجب این شکاف عمیق که هر روز نیز بر عمق اش افزوده خواهد شد ، گردیده است ؟
تا جایى که سرمستى مستان روزگار ، ناجى و مصلح اقتصادى و به تبع آن اجتماعى زمان را به تیغ روزگاران مى سپرد و ” مى جى “ مى شود ناجى اقتصاد پس رفت ژاپن که آن کشور را به چنین جایگاه اقتصاد جهانى مى کشاند .
راستى چه عاملى ؟
مى توان به شانس و اقبال اشارتى داشت
مى توان به سخت کوشى مردم توجه اى نمود
مى توان به منابع خدادادى قلم فرسایى کرد
مى توان به جایگاه ژئو پولیکى کشورها پرداخت
مى توان به استعمار و استثمار و استحمار توجه نمود
مى توان به وابستگى ها عنایت داشت
مى توان شناخت از زیر ساخت ها و برنامه ریزى واقع بینانه را از کشور برشمرد
و مى توان به دهها مورد اشارت نمود و پیرامونش نوشت .
اما در آسیب شناسى که در طول این دوران و توسط تحلیل گران صورت گرفته است قطعاً تنها یک عامل به عنوان عامل کلیدى و زیر ساختى پس رفت در حوزه ى عقب افتادگى ها نام برده نشده است و هر تحلیل گر نسبت به وسع دید و نظر خود به موضوع پرداخته و آن را تبیین و به تصویر کشانده است .
و در این بین بوده اند و هستند تحلیل گرانى که به مجموعه ى عوامل برشمرده که تنها گزیده ى بخشى آن که مشهورترند و بدان اشاره رفت ، در تحلیل هاى آسیب شناسى خود توجه داشته و آن را نشر مى دهند .
و از لابلاى این تحلیل ها به منابع طبیعى و خداداى به عنوان عامل اصلى در پس رفت و عقب ماندگى ها و عقب افتادگى ها ى کشور مى توان اشاراتى نمود و نفت به عنوان عامل زیر ساختى در انحراف و پس رفت بیشترین توجه را در این تحلیل ها به خود اختصاص داده است .
آیا این تحلیل نیز واقعى به نظر مى آید ؟
بررسى هاى بیشتر حاکى از مغایرت با این نگاه دارد ، کشورهایى را مى توان برشمرد که نفت را به عنوان ثروت تلقى نموده و در آمد حاصل از سرمایه گذارى آن ثروت را در نظام برنامه ریزى و بودجه قرار داده اند ، بنابراین نفت عامل پس رفت برایشان نبوده است و بوده اند و هستند کشورهایى چون ایران که درآمد حاصل از نفت مستقیم در بودجه و نظام برنامه ریزى کشور ورود پیدا کرده و لایه هاى استخوان و رگ و پى و پوست کشور بدون نفت قادر به تداوم نیستند .
چرا چنین است و چه باید کرد ؟
اخیراً به همت پژوهشگر حوزه ى اقتصاد جناب آقاى مهدى مهر پور با بهره جستن از نقطه نظرات ٥٨ کارشناسان حوزه اقتصادى کشور که برخى از آنان دستى نزدیک به آتش برنامه ریزى و بودجه کشور نیز داشته اند و برخى دیگر در نظام آموزشى کشور مسئولیت انتقال بایدها را به نسل جوان عهده داربوده و برخى نیز هر دو را راهبرى داشته اند و دارند ، کتابى را تحت عنوان ” ایران بدون نفت “ به زیور طبع سپرده که در نوع خود خاص و ممتاز تلقى مى شود ، اینکه ٥٨ نفر از کارشناسان با ٨ سئوال پیرامون مسائل نفتى چون ؛
فرض صفر شدن صادرات نفت ایران
امکان سنجى اقتصاد بدون نفت
آسیب شناسى دلایل نفتى تر شدن دولت هاى جمهورى اسلامى
تجربه کشورهاى دیگر براى رسیدن به توسعه
امکان سنجى افزایش سهم مالیات در بودجه
راهکار اقتصاد مقاومتى براى خروج اقتصاد از نا به سامانى
مهم ترین اصلاحات ساختارى در کشور
سوء مدیریت یا تحریم ها ؛ کدامیک مقصرند ؟
مواجه و پاسخگو بوده اند که در جاى خود دایره المعارفى کوچک ولى پر بار به لحاظ بهره جستن در نظام اقتصادى کشور از منظر چگونه دیدن و چگونه زیستن نفت در حیات اقتصادى و اجتماعى کشور و به تبع آن چگونه بهره بردارى نمودن از آن در نظام برنامه ریزى و تدوین بودجه کشور.
مطالعه این مجموعه براى مسئولین ، مدیران ، برنامه ریزان و استراتژیک هاى اقتصادى کشور و هم چنین دانشجویان به خصوص دانشجویان اقتصادى مفید به فایده خواهد بود .
