دوري كردن از شرك خفي و جلي از شاخص‌ترين رهنمودهاي حكيمانه امام جواد (ع) است و يكي معضلات و مشكلات ما اين است كه در كارها به خودمان وابسته هستيم.

حجت‌الاسلام والمسلمين مهدي طائب در گفت‌وگو با خبرنگار آيين و انديشه باشگاه خبري فارس «توانا»، در خصوص شهادت حضرت جواد (ع) عنوان كرد: بعد از دوران امامت حضرت علي‌بن ابي‌طالب (ع) كه به مدت چهار سال و اندي در رأس حاكميت قرار گرفتند، ديگر هيچ‌كدام از ائمه به دليل سلطه مخالفان و معاندان نتوانستند در رأس حكومت قرار گيرند.
وي اظهار داشت: حكومت‌هاي وقت، همواره به دليل احساس هراس و خطري كه از ناحيه ائمه (ع)، ياران و فرهنگ آنها داشتند تلاش در سركوب، دور نگه داشتن آنها از اجتماع و كوتاه كردن دست مردم از ائمه معصومين (ع) داشتند و هر چه از زمان حضرت علي (ع) دور شديم شدت عمل دشمنان بيشتر مي‌شود، به‌طوري كه در دوران بني‌عباس شكل قوي‌تري به خود گرفت و بعد از حادثه عاشورا به دليل مشكلاتي كه برخورد با امام حسين (ع) براي دستگاه بني‌اميه به وجود آورد باعث شد تا آنها در مقابله با ائمه (ع) مجبور شدند تا مقداري جانب تقيه را رعايت كنند.
اين مدرس حوزه علميه قم در ادامه افزود: بني‌عباس برخلاف بني‌اميه هيچ مساله‌اي را رعايت نمي‌كردند بنابراين از واقعه عاشورا تا روي كار آمدن بني‌عباس در تاريخ، زنداني شدن هيچ‌يك از ائمه (ع) را نداشته‌ايم ولي به محض روي كار آمدن بني‌عباس و نيمه‌هاي دوم امامت حضرت صادق (ع) كه فشارها و محدوديت‌ها شروع مي‌شود به‌گونه‌اي كه امام صادق (ع) در منزل خويش همانند يك زنداني بودند و امام كاظم (ع) را نيز رسما به زندان انداختند.
وي گفت: مأمون براي اينكه بتواند ياران امام و كساني كه با ايشان ارتباط نزديك و قوي دارند را شناسايي كند تدبيري انديشيد كه امام (ع) را در مقر حكومت وارد كند و به همين منظور دختر خويش را به تزويج آن حضرت درآورد و از سن كم و احيانا بي‌تجربگي امام استفاده كند تا ياران و نزديكان حضرت را بشناسد و خوشبختانه مامون در اين مسير نتوانست پيروز شود.
طائب با بيان اينكه ائمه (ع) در رأس حكومت نبودند، تصريح كرد: آنها در آماده‌سازي زمينه‌اي براي ايجاد حكومت بودند؛ حكومتي كه بر پايه عدل و احكام الهي استوار باشد و آن نيازمند نيروهايي است كه علاوه بر درك عدالت، اسلام را شناخته و دنبال اجراي فرامين آن باشند و تا زماني كه چنين افرادي تربيت نشوند ايجاد حاكميت اسلامي امكان‌پذير نيست.
وي ابراز داشت: دشمنان امام جواد(ع) فهميده بودند كه امام و يارانشان مشغول آماده‌سازي انسان‌ها براي درك حكومت اسلامي هستند، بنابراين تلاش مي‌كردند تا اين جريان را بر هم زنند و امام جواد (ع) كه تقريبا 17 سال زمام امور به دست ايشان بود،‌ افراد بسياري را تربيت كردند و زماني كه ما به روايت و اصحاب ائمه (ع) رجوع مي‌كنيم يكي از دوران شكوفايي اصحاب ائمه در زمينه حديث و نقل معارف در همين دوره است كه امام جواد (ع) توانستند با تدبير خاص خويش اين حركت را قوي و پرمحتواتر طي كنند.
اين استاد دانشگاه خاطرنشان كرد: تصميم به شهادت امامان معصوم از جانب دشمنان و مخالفان آنها نشانه اوج استيصال،‌ درماندگي و نقطه اوج خطر آنهاست چراكه وقتي امام جواد (ع) را در سنين جواني به شهادت مي‌رسانند نشان دهنده اين است كه آن حضرت توانسته بود سيستم نيروهاي حق را بسيار رشد و تعالي ببخشند لذا دشمن را به هراس انداخت تا ايشان را شهيد كنند.
وي با اشاره به مناظرات امام معصوم (ع) با مخالفان آنها، تصريح كرد: مناظرات امام با افراد مختلف از جانب دشمنان طراحي مي‌شد و چون آنها شناخت درستي از امام (ع) نداشتند و با انجام مناظرات درپي به داست آوردن ضعف علمي از امام جواد (ع) بودند تا به جامعه اعلام كنند كه ايشان به عنوان فرد اعلم مطرح نبوده و بي‌جهت پيرو ايشان نباشند.
طائب يادآور شد: بين مأمون و دستگاه حاكميتي بني‌عباس اختلافاتي وجود داشت و افرادي كه پيرامون مامون بودند نمي‌توانستند قصد و غرض او را نسبت به امام جواد (ع) متوجه شوند و مامون براي موفقيت خود راه‌هاي ويژه‌اي را مي‌پيمود كه از آن جمله مي‌توان گفت در ظاهر به شخصيت علمي امام تظاهر مي‌كرد و با فراهم كردن بستر مناظرات افراد مختلف با امام (ع) را به منظور اجرا و عملي كردن اهدافي كه مدنظر داشت و از جهت‌ ديگر كم كردن فشارها عليه خود بود.
اين كارشناس مسائل فرهنگي با اشاره به تحميلي بودن مناظرات، تاكيد كرد: اين مناظرات دو هدف را دنبال مي‌كرد نخست اينكه دشمنان امام درصدد مغلوب كردن ايشان بودند و هدف بعدي از جانب خود مأمون بود كه او مي‌خواست اطرافيان را با خود همراه كند و به آنها اثبات كند كه حضرت شكست نخواهد خورد.
وي با بيان اينكه علم امام (ع) لدني و از جانب خداوند است، گفت: ظاهرا سن امام كم بود، اما در مناطرات مانند اجدادشان به‌گونه‌اي اطلاع‌رساني مي‌كردند همان افرادي كه مامورين حاكميت در بحث و جدل با ائمه (ع) بودند در اين مناظرات تحت تاثير علوم حضرت بعضي از حركات خود را اصلاح و منطبق با حضرت مي‌كردند و در واقع امام (ع) تهديد بودن مناظره را به يك فرصت تبديل نمودند.
طائب، دوري كردن از شرك خفي و جلّي را از شاخص‌ترين رهنمودهاي حكيمانه امام جواد (ع) دانست و تأكيدكرد: معضلات و مشكلات ما اين است كه از خداي متعال روي‌گردان بوده و در كارها به خودمان وابسته هستيم.
وي با اشاره به فراخوان توحيد و نفي شرك خفي و جلي اظهارداشت: اگر انسان موحد بود در ميدان اصلاحات الهي كم نمي‌آورد اما اگر غير از موحد بودن ساير شاخص‌هاي دنيايي را دخيل دانست و خدا را كم‌رنگ ديد آن زمان است كه علاوه بر اصلاحات الهي در زندگي فردي خود نيز دچار غيبت، تهمت، شبهه‌خواري و مجموع ناهنجاري‌ها خواهدشد و اين از آنجا نشأت مي‌گيرد كه در گذران زندگي ابزارهاي ديگري غير از خدا را دخيل مي‌دانند.