چرا جان کری اصرار به کمک ایران دارد؟

به گزارش جهان به نقل از فارس؛ مقامات آمریکایی همچنان به تلاش‌های بین المللی خود برای بزرگتر کردن ائتلاف موسوم به «ائتلاف بین المللی علیه داعش» ادامه می‌دهند به طوری که در هفته گذشته جان کری وزیر امور خارجه آمریکا در جلسه استماع سنا اعلام کرد که ۵۰ کشور برای کمک به ائتلاف بین المللی پیوسته‌اند.

اما جان کری وزیر امور خارجه آمریکا در نشست شنبه شب شورای امنیت برای بررسی داعش تاکید کرد که ایران باید در مبارزه با داعش نقش داشته باشد.

روزنامه واشنگتن پست یک روز پس از این اظهار نظر کری در شورای امنیت نوشت: «آمریکا در مبارزه علیه داعش، از ایران کمک خواست.»

سوال اینجاست که چرا آمریکا اصرار دارد که ایران در ائتلاف نقش داشته باشد درحالی که عالی‌ترین مقام سیاسی ایران چنین همکاری را رد کرده است؟

پاسخ سوال در این نکته است که آیا ائتلاف ضد داعش و ۵۰ عضو آن آیا همچنان از مقابله با شبه نظامیان داعشی ناتوانند؟ کشورهای عضو در ائتلاف چقدر تاثیر گذار هستند؟ در حالی که مقامات آمریکایی تنها از کمیت کشورها سخن می‌گویند آیا این ائتلاف دارای کیفیت سیاسی و عملیاتی هم است؟ برای پاسخ به این سوالات کافی است نگاهی داشته باشیم به کیفیت تعهدات اعضای حاضر در این ائتلاف؛

انگلیس به عنوان اصلی‌ترین متحد آمریکا علی رغم اینکه از ابتدای بحران به طور مکرر از تلاش‌های واشنگتن حمایت کرده ولی تاکید دارد که در عملیات نظامی حضور نخواهد یافت. در همین زمینه تلویزیون سی‌ان‌ان گزارش می‌دهد که انگلیس به دنبال اعزام نیروی نظامی نیست ولی بر ارسال کمک نظامی و بشر دوستانه به عراق تاکید دارد.

این درحالی است که در اغلب درگیری‌های نظامی امریکا طی یک قرن گذشته به ویژه در دوره پس از جنگ سرد لندن در کنار واشنگتن بوده که اوج این همراهی در جنگ عراق بود.

فرانسه هرچند اولین حمله هوایی خود را روز جمعه به مواضع داعش انجام داد تا در نظر برخی جای انگلیس را برای واشنگتن پر کرده باشد ولی ناظران سیاسی تاکید دارند که این حملات نمایشی است و فرانسه تمام قد برای کمک به آمریکا برای مقابله با داعش وارد میدان نخواهد شد. درهمین زمینه روزنامه الرای می‌نویسد: «حملات هوایی فرانسه در عراق به درخواست دولت بغداد می تواند آغازگر امکان دخالت مشابه در لیبی به درخواست دولت طرابلس باشد؛ پاریس با حمله به داعشی ها در عراق در واقع می تواند زمینه دخالت نظامی در لیبی را فراهم و آن را توجیه کند.»

از سوی دیگر فرانسه اعلام کرد که تنها در حملات عراق حضور خواهد یافت که این نشان می‌دهد در دشوارترین مرحله نبرد ائتلاف ساخته امریکا در سوریه خبری از فرانسه نیست.

دیگر متحدان غربی آمریکا از جمله کانادا، استرالیا، آلمان، هلند، ایتالیا، لهستان، آلبانی، کرواسی و نیوزلند هم به دلیل نداشتن ارتش‌هایی قدرتمند و اثر گذار توان ایفای نقش در جنگ با داعش را ندارند و تنها می‌توانند کمک های لجستیکی یا بشر دوستانه برای امریکا ارائه دهند.

در این میان پس از انگلیس و فرانسه شاید مهمترین کشوری که می‌توانست به داد آمریکا در عراق و سوریه در جنگ با داعش برسد، ترکیه بود که به دلیل داشتن دومین ارتش بزرگ در ناتو و همسایگی با دو کشور سوریه و عراق، استقرار پایگاه هوایی اینجرلیک، ارتباط با گروه‌های شبه نظامی در سوریه و ارتباط خوب با گروه‌های اهل تسنن در عراق می‌توانست نقشی حیاتی در ائتلاف داشته باشد اما دولت رجب طیب اردوغان ترجیح داد تنها حمایت لجستیکی از آمریکا کند و در این ائتلاف نقشی نداشته باشد و در بهترین حالت از حمایت‌های خود از داعش، روند ارسال افراد مسلح به داخل سوریه و خرید نفت از شبه نظامیان دست بردارد.

کارشناسان بر این باورند که ترکیه نمی‌خواهد خود را وارد تقابل با داعش کند و برخی دیگر داعش و دولت آنکارا را در یک سنگر می دانند اما هرانچه که دلیل عدم پیوستن ترکیه به ائتلاف می‌شود برای آمریکا دشوار خواهد بود.

عربستان سعودی به تعبیر جان کری بازیگر کلیدی در ائتلاف ضد داعش است، امریکا امید دارد همانطور که فرانسه نقش انگلیس را بازی کرده عربستان هم جای ترکیه ایفای نقش ایفا کند اما پوشاندن لباس فرماندهی عملیات و تبدیل به بازوی عملیاتی به عربستان در چنین عملیاتی بسیار پر اشتباه است.

مشخص است مقامات کاخ سفید از سر اجبار وادار به چنین انتخابی شده اند. عربستان در هیچ جای تاریخ یک قرن گذشته به داشتن ارتشی نیرومند شناخته شده نبوده این کشور نمی‌تواند بازوی نظامی در منطقه برای آمریکا باشد و در بهترین حالت می‌تواند نقش تامین کننده مالی و تامین کننده پایگاه در این جنگ باشد و ۵ کشور امارات متحده، بحرین، قطر، کویت و عمان را وادار به همکاری نظامی با ائتلاف ضد داعش کند اما این کشور بدون شک نمی تواند نقش مهمی در عملیات زمینی داشته باشد. از سوی دیگر اصلی‌ترین هدف عربستان از ائتلاف این است که آمریکا در سوریه وارد جنگ با دولت بشار اسد کند تا بتواند به هدفش برای سرنگونی دولت دمشق برسد درحالی که کاخ سفید علاقه‌ای به ورود به تقابل جدید با ایران و روسیه بر سر سوریه ندارد.

اردن هم که می‌توانست در کنار آمریکا باشد به دلیل نگرانی از واکنش داخلی و قدرت سلفی‌ها و تکفیری‌ها در داخل این کشور کج‌دار و مریز خود را در کنار ائتلاف جازده ولی مقامات این کشور بارها تاکید کردند که در عملیات نظامی علیه داعش حضور نخواهند یافت.

مصر هم علی رغم اعلام آمادگی مقامات قاهره از جمله رئیس جمهور این کشور عبدالفتاح السیسی برای پیوستن به ائتلاف هنوز نقش این کشور روشن نشده است و تنها مسئولان مذهبی در مصر در بیانیه‌های خود داعش را غیر اسلامی می‌نامند تا شاید در بخش فرهنگی ماجرا نقش داشته باشند.

برآیند آنچه گفته شد نشان می‌دهد که ادعای آمریکا درباره حضور ۴۰ تا ۵۰ کشور در ائتلاف عاری از واقعیت است و دوستان و متحدان آمریکا با یکدیگر ائتلافی متزلزل را شکل داده‌اند.

سران کاخ سفید بازهم با فریبکاری دنبال بزرگنمایی ائتلافی هستند که طبل تو خالی است اما در این میان سران کاخ سفید خودشان را گول نمی‌زنند و می‌دانند که در چنین شرایطی اگر می‌خواهند مقابل داعش به برتری دست پیدا کنند باید با کدخدای خاورمیانه توافق کنند حتی اگر از نظر تهران اظهارات رئیس دستگاه دیپلماسی واشنگتن شوخی و مطایبه باشد و کسی آنرا جدی نگیرد.

برای ارتقای فرهنگ نقد و انتقاد و کمک به پیشرفت فرهنگ و اخلاق جامعه، تلاش کنیم به جای توهین و تمسخر دیگران، نظرات و استدلال هایمان را در رد یا قبول مطالب عنوان کنیم.