هشت پیام سفر راهبردی آیت الله رئیسی به سوریه

گروه سیاسی جهان نيوز، محمد جواد طوسی: سفر آیت الله رئیسی به سوریه آن هم پس از رفت و آمد بین مقامات این کشور و سران کشورهای عربی، خصوصا امارات و عربستان، درحالی صورت میگیرد که منطقه در میانه‌ی مسیر عادی سازی روابط با سوریه قرار دارد. این سفر میتواند در راستای سرعت بخشیدن به بازگشت بشاراسد به آغوش منطقه و استحکام حاکمیت این کشور درجنوب غرب آسیا باشد.

هنوز چند هفته از توافق ایران و عربستان نگذشته بود که زمزمه‌های برقراری روابط دیپلماتیک سوریه با کشورهای عربی بر سر زبان رسانه‌های خارجی و عربی زبان افتاد. سپس مدت کوتاهی نگذشت که رفت و آمدها نیز بین سوریه و کشورهای منطقه از سر گرفته شد. این برقراری روابط آن هم کمتر از یک ماه پس از توافق ایران و عربستان، یعنی برای ایران جایگاه کشورهای همپیمانش در عرصه منطقه و بین الملل اهمیت بالایی دارد، به طوری که پس از باز شدن گره روابط با اعراب، به سرعت برای تحکیم روابط همپیمانانش نیز تلاش میکند. اما این سفر حاوی نکاتی است که گرچه در رسانه‌ها بررسی شده اما قصد داریم بار دیگر آن‌ها را بازخوانی کنیم.

یک: در ابتدا باید گفت که سفر چند روزه‌ ابراهیم رئیسی به عنوان رئیس جمهور ایران به سوریه و دیدار با بشار اسد، پس از سیزده سال و درحالی انجام شد که بسیاری از رسانه‌های داخلی و خارجی اینطور القاء میکردند که حاکمیت سوریه پس از خروج از بحران به ایران پشت کرده و برای به اصطلاح تنش‌زدایی با سایر کشورها در منطقه و بین الملل خیز برداشته است. از همین رو بسیاری انتظار داشتند که از رئیسی یک استقبال معمولی و غیر صمیمانه از سوی بشار اسد رقم بخورد. اما استقبال رسمی و مفصل دولت سوریه از رئیس جمهور کشورمان و همچنین فراهم کردن مقدمات استقبال مردم سوریه از رئیسی و سپس حضور بشار اسد تا پای پرواز خروج ایشان، خط بطلانی بر تحلیل‌های گذشته زد.

دو: حضور مقتدرانه‌ رئیس جمهور ایران در کنار رئیس جمهور سوریه، آن هم پس از ایجاد ثبات در این کشور و پذیرش حاکمیت سوریه از سوی کشورهای منطقه، دستاورد یک دهه مقاومت جمهوری اسلامی در مقابل تمام دنیا بود که میگفتند اسد باید برود. همچنین جمهوری اسلامی به دنیا نشان داد که برخلاف کشورهای غربی، به دوستان خود وفادار بوده، شانه به شانه در مقابل دشمنان آن‌ میجنگد و از هیچ حمایتی برای کشورهای هم پیمانش دریغ نمی‌کند. نتیجه این وفاداری نیز پیروزی دو کشور دوست و همپیمان بر آمریکا، رژیم صهیونیستی، تروئیکای اروپایی و کشورهای مرتجع منطقه بود.

سه: این دیدار وجه دیگری برای سران منطقه و بین الملل داشت. سفر اخیر رئیس جمهور رئیسی به سوریه یادآور قدرت و نفوذ غیرقابل انکار ایران در منطقه بود که نشان داد حرف آخر را در این منطقه جمهوری اسلامی میزند. از آن‌جایی که غربی‌ها تلاش میکردند با حذف اسد از حکومت سوریه، ژئوپولتیک منطقه را علیه مقاومت تغییر دهند. حفظ حاکمیت سوریه توسط ایران پس از یک دهه جنگ و حالا توافق ایران و عربستان و بازنگری سیاست خارجه کشورهای عربی در قبال جمهوری اسلامی، نشان داد که قدرت و اراده‌‌ی ایران در خانه‌ خود بر قدرت بیگانه می‌چربد و منطقه نیز تابع خواست صاحب خانه است نه مهمانان ناخوانده.

چهار: حضور وزرای اقتصادی در این سفر میتواند حاکی از وجود یک برنامه جامع برای همکاری‌های اقتصادی بین دو کشور باشد. سوریه اکنون نیاز به بازسازی و تعامل اقتصادی با دیگر کشورها دارد و ایران که درگذشته ثابت کرده شریک سیاسی بسیار خوبی ست، حالا میتواند به عنوان یک شریک اقتصادی قدرتمند نیز وارد بازار سوریه شده و از منافع اقتصادی این کشور بهره‌مند شود. همچنین پیوند اقتصادی ایران و سوریه میتواند منجر به شکل گیری یک محیط امن برای اقتصاد کشورهای محور مقاومت شود. در همین راستا کریدور شمال جنوب که از ایران، عراق و سوریه میگذرد، میتواند به عنوان خط امن ترانزیتی برای اقتصاد کشورهای حوزه‌ی مقاومت نقش ایفا کند. به طور کلی عزم ایران برای افزایش سهم خود از اقتصاد سوریه در این سفر کاملا مشهود است.

پنج: از طرفی سفر رئیس جمهور ایران به سوریه، آن هم یک روز پس از حملات صهیونیست‌ها به این کشور نشان از عزم ایران برای بحران زدایی از خاک این کشور دارد. چه اینکه سران رژیم با حملات خود به دنبال ناامن سازی سوریه و جلوگیری از ورود آیت الله رئیسی به این کشور بودند اما عدم تعویق این سفر و استقبال رسمی از رئیس جمهور کشورمان، حاکی از آن است که موشک پرانی‌های رژیم صهیونیستی دیگر نمیتواند سوریه را برای کشورهای دیگر نا امن و از ورود آنها به سوریه جلوگیری کند. از طرفی تلاش‌های ایران برای حل مسائل موجود بین ترکیه و سوریه نشان دهنده پیگیری موضوع بحران زدایی از سوریه در عرصه دیپلماتیک توسط ایران است.

شش: احتمالا سفر رئیسی به این کشور، آغاز فصل جدیدی از بازدارندگی سوریه و مقاومت، در برابر حملات صهیونیست‌ها باشد که باید در تحولات آتی منطقه آن را مشاهده کرد. از آنجایی که چندسالی‌ است سوریه به محیط تخلیه انرژی صهیونیست‌ها تبدیل شده است، ادامه این روند هم حاکمیت سوریه را تضعیف میکند و هم فرصت را برای ضربه به لجستیک و مواضع مقاومت برای صهیونیست‌ها فراهم میکند. از این رو حلقه‌ مفقوده‌ این کشور قبل از هرچیز جلوگیری از تجاوزات رژیم صهیونیستی به سوریه است تا تنها محیط تنش‌زایی بی‌هزینه برای رژیم صهیونیستی، هزینه‌زا شود.

هفت: سفر رئیس جهمور ایران به سوریه آن هم چند ساعت پس از شلیک موشک‌های مقاومت به سمت اراضی اشغالی نیز خالی از پیام نیست. همزمانی این سفر با حملات راکتی جهاد اسلامی به رژیم صهیونیستی، آن هم پس از حضور چند روز پیش امیرعبداللهیان در نقطه صفر مرزی رژیم صهیونیستی میتواند حامل پیام انتقال بحران از سوریه به قلب مناطق اشغالی توسط مقاومت باشد. از این رو میتوان حدس زد که شاید بخشی از معادلات بازدارندگی مقاومت سوریه در قبال صهیونیست‌ها را تشدید بحران در اراضی اشغالی تشکیل میدهد.

هشت: احتمالا راهبرد ایران برای مشروعیت بخشی به حاکمیت سوریه در وهله اول برقراری روابط دیپلماتیک این کشور با سران کشورهای عربی و در مرحله‌ی بعدی بحران زدایی از خاک سوریه از طریق ایجاد معادله‌ی بازدارندگی در مقابل صهیونیست‌هاست. حضور وزرای اقتصادی در سفر رئیسی به سوریه نیز فارغ از افزایش تعاملات اقتصادی و استفاده از ظرفیت‌های اقتصادی این کشور، این طور فهم میشود که افزایش روابط اقتصادی سوریه با سایر کشورها، پس از ایجاد معادله بازدارندگی، میتواند محیط این کشور را در مقابل تجاوزات رژیم امن‌تر کند چرا که ناامن سازی محیط اقتصادی دیگر کشورها هزینه را برای حملات رژیم بالا میبرد.

بیشتر بخوانید:
تلاش غربگرایان برای به حاشیه بردن سفر مهم رئیسی به سوریه با یک عکس +جزئیات
سفر مهم رئیسی به سوریه؛ عزای اسرائیل و حاشیه سازی اصلاح طلبان/ باید بشار اسد می‌آمد!
چرا جریان عبری-غربی از سفر رئیس جمهور ایران به سوریه احساس خطر کرده است؟