تحریک تقاضا در بازار خودرو به نفع چه کسانی است؟/ دولت چطور مردم را به سمت دلالی سوق می دهد؟

گروه اقتصادی جهان نيوز، امیر حمزه نژاد: بازار خودرو این روزها با پدیده جالب دیگری روبرو شده است. چند سالی است که مدیریت بازار خودرو مورد توجه قرار گرفته و کارشناسان مطرح می کنند که بایستی این بازار مدیریت شود. اما بازار آشفته خودرو به همین زودی ها و سادگی با توجه به روندی که درآن وجود دارد، ترمیم و اصلاح نمی شود.

ماجرای قرعه کشی برای عرضه خودرو به عموم مردم مسئله ای بود که بسیاری را درگیر خود کرد مجموعا بیش از هفت میلیون نفر برای محصولات دو خودروسازی مطرح کشور ثبت نام کردند که بسیاری از این افراد برای خرید خودروهای صفر ناکام ماندند. به نوعی رویا فروشی و تحریک تقاضا در این حوزه دوباره شکل گرفت. 

روندی که در زمینه بازار خودرو در کشورمان وجود دارد همواره در جهت تحریک تقاضاست. از این نظر هم خودروسازان و بیشتر از آن دلالان خودرو بسیار سود می کنند. اولا میزان عرضه هیچگاه جوابگوی میزان تقاضا در حوزه خودروسازی نبوده است. از سوی دیگر میان قیمت کارخانه و قیمت بازار فاصله عجیبی دیده می شود که هیچگاه از سوی دولت و دستگاه های نظارتی تصحیح نشده است. 

عملا مردم هم برای اینکه پولی که دارند هم سود کنند و هم اینکه سرمایه نقدی شان از ارزش نیفتد به سراغ بازار خودرو می آیند. در این میان همین تفاوت قیمت میان کارخانه و بازار سبب شده که بسیاری از کسانی که نیازی به خودرو ندارند در قامت سوداگر و دلال خودرو وارد شده و برای خرید خودرو ثبت نام کنند.
 

در همین رابطه، دیده می شود از اعضای یک خانواده چند نفر برای خرید خودرو ثبت نام کرده اند. اینکه شانس و قرعه به نام چه کسی در آید یک سوی ماجراست اما واقعیت این است که با همین قرعه کشی نیز بیشتر تب بازار خودرو افزایش یافت. بیش از 7 میلیون نفر برای خودروهایی که 25 هزار دستگاه بود نام نویسی کردند و این باعث تحریک بیشتر تقاضا و آشفتگی بیشتر بازار شد. درواقع این بازار با تفاوت قیمت و عرضه اندک خود به خود مردم را به سمت سوداگری و دلالی خودرو سوق می دهد. تورم و از ارزش افتادن سرمایه های نقدی مردم نیز مزید علت شده است که بازار خودرو یک به بازار سوداگرانه تبدیل شود.

حالا هنوز خودروها تحویل متقاضیان خوش شانس نشده است، شاهد عرضه حواله های خودرو در سایت های فروش اجناس و کالاها هستیم. این روند نشان می دهد که بسیاری حتی پول خرید خودرو هم نداشتند اما به امید دلالی و سوداگری به این بازی قرعه کشی رفته و ثبت نام کرده اند. 

همه این موارد به نفع خودروسازان و دلالان است. درصورتی که قرار بود با این شیوه موضوع بازار خودرو سروسامان پیدا کرده و از میزان تورم در این حوزه کاسته شود. موضوع دیگری که دراینجا وجود دارد تلنبار شدن پیش فروش خودورو است که پول هنگفتی را به جیب خودروسازان روانه می کند. خودروسازانی که همواره با وجود تقاضای بیش از حد بازهم با مشکلات عدیده ای روبرو هستند.
 

 اینکه شرکتی با مشتریان فراوان روبروست اما همواره خود را زیان ده معرفی می کند، این موضوع نشان می دهد که در حوزه مدیریتی مشکلات فراوانی در این شرکت ها وجود دارد. گزارش تحقیق و تفحص مجلس از خودروسازان گرچه گزارش کاملی نیست اما ابعاد مختلفی از این بازار و شرکت ها را نشان می دهد.

در آن گزارش اشاره شده که خودروسازان به خوبی می توانستند که تحریم ها را پیش بینی کنند اما این کار را نکردند. آنچه امروز در بازار خودرو به وجود آمده است با بازی های قرعه کشی و تحریک تقاضا و متعاقب آن در انتظار گذاشتن متقاضیان برای خرید خودرو قابل حل نیست و بایستی این روند به طور کلی ترمیم شود.