نامزد اسلامگرای پیروز انتخابات مصر کیست؟
شنبه ۶ خرداد ۱۳۹۱ ساعت ۰۸:۰۰
کد مطلب: 225020
محمد مرسی گزینه ذخیره جماعت اخوان المسلمون بود که پس از رد صلاحیت "خیرت شاطر" جایگزین وی شد.
وی متولد 5 آگوست 1951 در روستای "العدوه" در استان الشرقیه مصر است. محمد مرسی در خانواده‌ای فقیر و کشاورز به دنیا آمد و دارای سه برادر و دو خواهر است و هم اکنون متاهل دارای پنج فرزند و 3 نواده است.
محمد مرسی دارای مدرک کارشناسی ارشد مهندسی فلزات در سال 1978 از دانشگاه قاهره و دارای مدرک دکترای محافظت از موتورهای فضاپیما از دانشگاه کالیفرنیای جنوبی آمریکاست که پس از فراغت از التحصیل در این دانشگاه نیز به تدریس مشغول شد.
مهمترین فعالیت‌های سیاسی و اجتماعی محمد مرسی را می‌توان در موارد زیر ملاحظه کرد:
- رئیس حزب آزادی و عدالت و عضو سابق دفتر ارشاد جماعت اخوان المسلمون و از رهبران سیاسی این گروه
- نماینده پارلمان الشعب مصر در دوره 2000 – 2005 میلادی
- رئیس بخش مواد شناسی دانشکده مهندسی "الزقازیق"
- دانش آموخته دوره کارشناسی مهندسی دانشگاه قاهره در سال 1975 میلادی و کارشناسی ارشد مهندسی فلزات از دانشگاه قاهره در سال 1978 میلادی و دکترای مهندسی از دانشگاه جنوب کالیفرنیا در سال 1982 میلادی.
- استادیار دانشکده مهندسی دانشگاه قاهره، استادیار دانشگاه جنوب کالیفرنیا و استادیار دانشگاه نورس ریج کالیفرنیا در سال‌های 1982 – 1985
- استاد و رئیس بخش مهندسی مواد در دانشکده مهندسی "الزقازیق" در سال 1985 تا 2010 میلادی
- عضو کمیته مقاومت در برابر صهیونیسم در استان الشرقیه
- عضو کنگره بین المللی احزاب و گروه های سیاسی و سندیکاهای صنفی
- عضو مؤسس کمیته مصری "مقاومت در برابر پروژه صهیونیسم"
- منتخب شورای جماعت اخوان المسلمون در سی ام آوریل 2011 به عنوان رئیس حزب آزادی و عدالت
وفاداری بی‌مثال سازمانی وی و حفظ اسرار جماعت اخوان المسلمون و قدرت بیان رسای او توانایی گفتاریش که طرف مقابل را به سرعت شیفته خود می‌سازد، موجب شد تا به محض مراجعت از آمریکا و پیوستن به جماعت در سال 1985 پله‌های ترقی و پیشرفت را طی کند.
مرسی در زمان حاکمیت مبارک بارها با دستگاه‌های امنیتی مصر و شورای عالی نظامی حاکم بر مصر پس از انقلاب 25 ژانویه مذاکره و گفتگو کرد و در تمام آنها توانست طرف مقابل را قانع کند، به همین دلیل جماعت، پس از مطرح شدن احتمال رد صلاحیت الشاطر، وی را به عنوان نامزد ذخیره معرفی کرد.
تاریخ آغاز فعالیت‌های سیاسی مرسی به سال 2000 میلادی بازمی‌گردد که طی آن وارد کارزار انتخابات پارلمانی الشعب مصر از استان الشرقیه شد و توانست با فاصله بسیار از دیگر نامزدهای جماعت پیشی گرفته و وارد پارلمان شود و این موفقیت را تا حدود بسیار زیادی مدیون سخن‌وری و توانایی گفتاریش بود.
موفقیت چشمگیر مرسی در جذب آرا موجب شد تا دفتر ارشاد جماعت اخوان المسلمون وی را به عنوان نماینده فراکسیون اخوان در پارلمان انتخاب کند که 17 نماینده را در برمی‌گرفت و همین عاملی شد تا وی بیش از پیش به اعضای دفتر ارشاد جماعت نزدیک شود، به ویژه آنکه جماعت دریافته بود که توانایی بسیار مرسی در قانع کردن طرف مقابل می‌تواند، سپری در برابر تجاوزات و تعدی‌های رژیم مبارک علیه اخوان المسلمون به وجود آورد.
روابط تنگاتنگ مرسی با دفتر ارشاد عاملی شد تا وی مسؤولیت تبلیغات و اطلاع رسانی دفتر ارشاد در انتخابات پارلمانی 2010 را برعهده گیرد و به این ترتیب تمام فعالیت‌ها و امور تبلیغاتی جماعت به وی سپرده شد.
در جریان انقلاب مردمی مصر نیز محمد مُرسی، مسؤولیت گفت‌وگو و مذاکره با سرلشکر "عمر سلیمان" معاون حسنی مبارک را به عهده گرفت و این موضوعی است که اخیراً "محمد حبیب" معاون سابق رهبر جماعت اخوان المسلمون از آن پرده برداشت و هم او بود که بنا به دلایل و دیدگاه خاصش با خروج جماعت از میدان التحریر، میعادگاه انقلابیون مصر موافقت کرد، اما جوانان جماعت این خواسته را رد کردند.
با تأسیس حزب "آزادی و عدالت" نخستین حزب سیاسی جماعت اخوان المسلمون، مجلس شورای جماعت "مرسی" را به عنوان رئیس آن برگزید. با این حال بسیاری بر این باورند، مرسی فاقد آن شخصیت کاریزمایی است که در "خیرت الشاطر" قابل ملاحظه است و مردم مصر احساس می‌کنند که بهتر است حزب آزادی و عدالت به ریاست مرسی از جماعت جدا شده و به طور مستقل عمل کند و همین موجب شده تا برخی از مصری‌ها از نفوذ و سلطه دفتر ارشاد بر این حزب سخن بگویند.
شاید در همین راستا بود که مرسی به عنوان نامزد انتخابات ریاست جمهوری مصر از سوی اخوان المسلمون معرفی شد تا شاید همچون 12 سال پیش که موجب پای گذاشتن اخوانی‌ها به پارلمان مصر شد، این‌بار نخستین اخوانی باشد که به ریاست جمهوری مصر برسد.
به همین دلیل و پس از تصمیم جماعت مبنی بر معرفی وی به عنوان نامزد اخوان المسلمون در انتخابات ریاست جمهوری مصر او ساعتی پیش از اتمام مهلت نام‌نویسی در انتخابات ریاست جمهوری در کمیته عالی انتخابات مصر حاضر و با ارئه مدارک خود در این اتتخابات سرنوشت ساز نام‌نویسی می‌کند.
مرسی در مصاحبه با فارس در قاهره به تشریح برنامه‌های خود در صورت پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری پرداخت و موضوعات خود را بر سه پایه و رکن دولت، جامعه مدنی و بخش خصوصی تقسیم کرد.
وی در این مصاحبه شورای نظامی مصر را مسئول هرج و مرج و مانع تراشی در مسیر قانونگذاری پارلمان دانست و گفت: این شورا طی یک سال و نیم گذشته به شکلی بسیار آشفته و هرج و مرج کشور را اداره کرد و هم اکنون تلاش می‌کند، در برابر قانونگذاری‌های پارلمان منتخب خود و دولت انتصابی‌اش مانع تراشی کنند تا به این ترتیب مانع ادای وظایف قانونگذاری و نظارتی پارلمان شوند.
این نامزد اسلامگرا در خصوص احتمال تقلب در انتخابات ریاست جمهوری و تحمیل نامزد خاص از سوی شورای نظامی بر مردم ابراز اطمینان کرده بود که این شورا نمی‌تواند، در انتخابات تقلب کند و اگر مد نظر داشته باشد، چنین ایده‌ای را به اجرا بگذارد و از نامزدی خاص در انتخابات حمایت کند، نمی‌تواند با خواست و اراده مردم مقابله کند.
وی در این مصاحبه خواستار از سرگیری روابط قاهره با تهران شد و افزود: روابط ایران و مصر در دوران حاکمیت حسنی مبارک دچار بحران و مشکل شد، اما به اعتقاد من این روابط و به ویژه روابط دیپلماتیک و استراتژیک با ایران و تمام کشورهای اسلامی در سراسر جهان باید دوباره از سرگرفته شود.
مرسی همچنین خواستار تجدید نظر در مناسبات این کشور با رژیم صهیونیستی شد و گفت: مصر در روابط خود با اسرائیل بازنگری خواهد کرد و ما از موضع قدرت و نه به عنوان کشوری تابع وابسته به کشورهای خارجی با این رژیم تعامل خواهیم کرد.
وی خواستار تغییر سیاسیت آمریکا در قبال موضوع فلسطین شد و گفت: آمریکا باید در رابطه و تعامل خود با مصر و کشورهای عرب تجدید نظر کند و موضع خود در برابر قضیه فلسطینی را تغییر دهد.
متن کامل این مصاحبه در زیر می‌آید:
فارس: از مهمترین برنامه‌های انتخاباتی خود بگویید؟
مرسی: برنامه من در صورت پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری بر سه رکن دولت، جامعه مدنی و بخش خصوصی متکی است، به این شرط که مانع حاکمیت و نفوذ بیش از حد دولت در دو بخش دیگر یعنی جامعه مدنی و بخش خصوصی باشم و همچنین ارائه برنامه‌های اصلاحی در دو سطحی استراتژیکی و اجرایی تا تعادل و توازن مورد نظر بین این سه بخش به وجود آید.
برنامه‌های من چهار سطح را براساس ارزش‌های حاکم بر جامعه و اهداف مورد نظر دربرمی‌گیرد که شامل شهروند مصری، خانواده مصری، جامعه مصر و کشور مصر است.
تکمیل ساخت و بنای نظام سیاسی که تجدید نظر ریشه‌ای و عمیق در ساختار دولت و تبدیل آن از دولتی سلطه‌گرا به دولت موسسات مدنی که دارای اختیارات مشخص و معین است که مورد احترام گذاشته می‌شود به همراه اقدام برای ایجاد و اجرای اصل همکاری و هماهنگی میان سه قوه قضائیه ، مجریه و مقننه و تاکید بر استقلال هر یک از این قوا پایه و اساس برنامه مرا تشکیل می‌دهد.
همچنین درصدد ایجاد شبکه‌ای کامل و فراگیر برای مبارزه با فساد در سراسر سه قوه و فراهم ساختن زمینه دستیابی شهروندان به اطلاعات مورد نیاز از عملکرد و فعالیت‌های دولت و ایجاد ابزاری برای نظارت مردمی بر عملکرد دولت هستیم تا این عملکرد، عملکردی شفاف و پاک و عیان برای مردم باشد.
از دیگر برنامه‌ها باید از جوانان و استفاده از آنها در روند سیاسی نام ببرم و این اقدام را از طریق پایین آوردن سن مدیران در مناصب عمومی و تکیه بر کفایت و درایت و قدرت و توانمندی افراد به انجام خواهم رساند که یکی از مهمترین اصول و پایه‌های فعالیت سیاسی کارا و سودمند در جامعه است.
و بالاخره اینکه تلاش خواهم کرد، به سرعت و به شکل کلان اقتصاد کشور را از اقتصادی بی‌هدف و ناکارآمد به اقتصادی متکی بر ارزش افزوده با اتکا بر دو اصل مهم دانش و تولید تبدیل کنم و در این راستا طرحی ملی به ارزش بیش از یک میلیارد دلار را به اجرا خواهم گذاشت تا تضمین کننده افزایش تولید ناخالص ملی طی 5 سال آینده با میانگین سالیانه 6.5 تا 7 درصد رشد باشد.
فارس: تصور نمی‌کنید که شورای عالی نظامی حاکم بر مصر قدرت را به یکی از نامزدهای مورد تایید خود منتقل کند؟
مرسی: من واقعا نمی‌دانم شورای عالی نظامی از مصر چه می‌خواهد. این شورا طی یک سال و نیم گذشته به شکلی بسیار آشفته و هرج و مرج کشور را اداره کرد و هم اکنون تلاش می‌کند، در برابر قانونگذاری‌های پارلمان منتخب خود و دولت انتصابی‌اش مانع تراشی کنند تا به این ترتیب مانع ادای وظایف قانونگذاری و نظارتی پارلمان شوند، اما من اطمینان دارم که این شورا نمی‌تواند، در انتخابات تقلب کند و اگر مد نظر داشته باشد، چنین ایده‌ای را به اجرا بگذارد و از نامزدی خاص در انتخابات حمایت کند، نمی‌تواند با خواست و اراده مردم مقابله کند که در برابر تخلف هر فرد یا موسسه یا دستگاهی که درصدد به بازی گرفتن آینده مصر است، ایستادگی کند، به ویژه انتخابات ریاست جمهوری و به همراه آن تشکیل مجلس موسسان که آخرین ایستگاه انقلاب مصر و یکی از مهمترین خواسته‌های آن به شمار می‌آید.
فارس: نظر شما درباره آینده روابط تهران – قاهره چیست؟ به نظر شما آیا این روابط باید از سرگرفته شود، چرا؟ و اهمیت این امر را در چه چیز ملاحظه می‌کنید؟
مرسی: بالطبع باید اعتراف کرد که روابط ایران و مصر در دوران حاکمیت حسنی مبارک دچار بحران و مشکل شد، اما به اعتقاد من این روابط و به ویژه روابط دیپلماتیک و استراتژیک با ایران و تمام کشورهای اسلامی در سراسر جهان باید دوباره از سرگرفته شود، همچنین باید در روابط خارجی و سیاست خارجی مصر پس از انقلاب به طورکلی تجدید نظر کرد.
فارس: لطفا درباره توافقنامه کمپ دیوید برای ما بگویید، نظرتان درباره این توافقنامه چیست؟
مرسی: ما متعهد به تمام توافقنامه‌های بین المللی هستیم، اما این تعهد و التزام ما تا زمانی لازم الاجراست که طرف مقابل نیز به آن متعهد و ملتزم باشد. اما درباره توافقنامه صلح با اسرائیل باید بگویم که باید در برخی مواد این توافقنامه اصلاحات و تعدیل‌هایی صورت بگیرد، به ویژه آنکه رژیم صهیونیستی به این بندها احترام نمی‌گذارد، به عنوان مثال به خط سبز احترام نمی‌گذارد که در توافقنامه ذکر آن رفته است و همچنان به کشتار فلسطینیان و تجاوز و تعدی به آنها ادامه می‌دهد. در حالی‌که اسرائیل باید در برابر هر اقدام نابخردانه‌ای که انجام می‌دهد، مسئول باشد و مورد محاسبه و بازخواست قرار گیرد.
فارس: آینده روابط مصر پس از انقلاب با اسرائیل را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
مرسی: مصر تا 30 سال گنج استراتژیک اسرائیل بود و دلیل این امر را فقط باید در شخص حسنی مبارک خلاصه کرد که به تمام شیوه‌ها و به هر طریق ممکن به آمریکا و اسرائیل خدمت می‌کرد. اما در حال حاضر مصر در روابط خود با اسرائیل بازنگری خواهد کرد و اسرائیل نیز باید بداند که از ما از موضع قدرت و نه به عنوان کشوری تابع وابسته به کشورهای خارجی با این رژیم تعامل خواهیم کرد.
فارس: آینده روابط مصر و آمریکا را چگونه ارزیابی می‌کنید؟ در دوره مبارک روابط دو کشور بسیار نزدیک و گسترده بود، آیا این موضوع پیشرفت کشور را نیز به دنبال داشت؟
مرسی: در این شک نیست که روابط دو کشور در دوران حاکمیت حسنی مبارک 100 درصد به سود آمریکا و رژیم صهیونیستی بود و برپایه منافع آنها تنظیم می‌شد، اما هم اکنون آن دوره به پایان رسیده است، من از رابطه با آمریکا استقبال می‌کنم، اما این رابطه باید بر پایه منافع مصری باشد و در این میان آمریکا باید در رابطه و تعامل خود با مصر و کشورهای عرب تجدید نظر کند و موضع خود در برابر قضیه فلسطینی را تغییر دهد.
دوست دارم در اینجا تاکید کنم که ما با مردم آمریکا هیچ مشکلی و نه تنها ملت آمریکا که تمام ملل جهان را دوست داشته و محترم می‌شماریم و اختلاف نظر و دیدگاه ما با دولت آمریکاست که با معیارهایی دوگانه و به سود اسرائیل به ویژه درباره پرونده فلسطینی با کشورهای عربی برخورد و تعامل می‌کند.
فارس: در صورت پیروزی در انتخابات و رسیدن به قدرت روابط مصر و عربستان سعودی را به ویژه در سایه حوادث اخیر چگونه ارزیابی می‌کنید؟
مرسی: چنین حوادث کوچک و پیش پا افتاده‌ای نمی‌تواند، به روابط گسترده و چندین ساله مصر و عربستان لطمه بزند اما در عین حال ملت مصر نمی‌تواند، توهین به خود بپذیرد و در برابر آن ساکت باشد و به همین دلیل است که پس از حادثه الجیزاوی فورا هیئتی مصری راهی عربستان شد تا بحران و تنش پیش آمده را حل و فصل کند.
فارس: نظر شما درباره قضیه فلسطینی چیست؟
مرسی: در این شک نیست که حق و حقوق فلسطینیان به طور کامل باید به آنها بازگردانده شود و فلسطینیان نیز به آن دست یابند، به همین دلیل آنها باید بتوانند کشوری مستقل به پایتختی قدس شریف تاسیس کنند، همچنین باید به محاصره نوار غزه پایان داده شود و گذرگاه رفح همواره باز باشد و ملت فلسطین اجازه یابند دوباره به کشور خود بازگردند و نیازهای آنها از جمله نفت و گاز و برق برآورده شود.
فارس: آینده روابط مصر با کشورهای منطقه را چگونه را ارزیابی می‌کنید؟
مرسی: مصر روابط خوب و حسنه‌ای با کشورهای منطقه از جمله کشورهای عرب حوزه خلیج فارس دارد و بالطبع مصر دربهای خود را به روی سرمایه‌گذاری عربی که سود آن هم اعراب و هم مسلمانان را دربرگیرد باز می‌کند و ما باید در برابر خطرهایی که امنیت و استقرار کشورهای عربی و منطقه را تهدید می‌کند با یکدیگر متحد شویم.
