پخت‌وپز سیاسی FATF با سس آمریکایی
شنبه ۳ اسفند ۱۳۹۸ ساعت ۱۵:۳۹
کد مطلب: 719482
اف‌ای‌تی‌اف در جلسه‌ای که مهر ۱۳۹۸ در پاریس برگزار شد، ضمن بررسی آخرین وضعیت ایران با توجه به عدم تصویب نهایی دو کنوانسیون پالرمو و تامین مالی تروریسم، دو دسته اقدام جدید مقابله‌ای علیه ایران وضع کرد که با توجه به تصویب یک اقدام مقابله‌ای دیگر در خردادماه گذشته، مجموعا سه اقدام علیه ایران وضع شده‌اند. این نهاد بین‌المللی در یک بند جداگانه هشدار داده بود که اگر تا قبل از بهمن ۱۳۹۸ آینده این دو کنوانسیون نهایی نشود، تمام اقدامات مقابله‌ای علیه ایران وضع خواهد شد و عملا وضعیت ایران به پیش از خرداد ۱۳۹۵ بازخواهد گشت. لازم به یادآوری است که ایران از سال ۱۳۸۸ تا ۱۳۹۵ در لیست سیاه اف‌ای‌تی‌اف بوده است و از سال ۱۳۹۵ از این فهرست تعلیق شده بود.
تبادلات وسیع مالی ایران با کشورهای مختلف در این دوران، نشان می‌دهد که حضور ایران در لیست سیاه اف‌ای‌تی‌اف، منجر به قطع همکاری‌های مالی و بانکی با کشورهای دیگر نمی‌شود. قرار گرفتن ایران در لیست سیاه اف‌ای‌تی‌اف به معنای محدودیت در روابط مالی با شرکت‌های ایرانی، بررسی بیشتر تراکنش‌های مالی مرتبط با ایران، ارسال گزارش در خصوص انجام هرگونه مبادله مالی با ایران به این کارگروه و ممانعت از احداث شعبه جدید بانک‌های ایران در خارج و بالعکس است که در شرایط تحریمی فعلی هیچ‌یک از این شرایط برای ایران وجود ندارد که نگران از دست رفتن آنها باشیم.
همنوایی اف‌ای‌تی‌اف و آمریکا
اما خواسته اف‌ای‌تی‌اف از ایران چیست؟ اف‌ای‌تی‌اف در دو سال گذشته در تمام اجلاس دوره‌ای خود ایران را تهدید کرده که باید به کنوانسیون‌های پالرمو و تامین مالی تروریسم (CFT) بپیوندد؛ اما به گفته کارشناسان، پیوستن به این دو کنوانسیون در شرایط تحریمی ایران به ضرر ما خواهد بود و راه‌های دور زدن تحریم‌ها را به روی ایران خواهد بست. حقیقتی که تصمیمات اف‌ای‌تی‌اف را مشکوک‌تر می‌کند اصرار هم‌زمان مقامات ارشد آمریکایی بر پیوستن ایران به این دو کنوانسیون است. مایک پمپئو، وزیر خارجه آمریکا ــ ۲۳ بهمن ۹۸ ــ در توییتی نوشت: «مدت‌هاست که ایران باید به تعهداتش عمل کرده و بر اساس قواعد جهانی برای مبارزه با پولشویی و تأمین مالی تروریسم بازی کند. ایران باید همین حالا کنوانسیون پالرمو و کنوانسیون تأمین مالی تروریسم (CFT) را تصویب کند». آیا وزیر خارجه دولت تروریست آمریکا به دلیل نگرانی و دلواپسی از به خطر افتادن روابط بانکی ایران گفته است که ایران همین حالا به اف‌ای‌تی‌اف بپیوندد؟!
مشکلی در بازار ارز به وجود نمی‌آید
عبدالناصر همتی، رئیس‌کل بانک مرکزی جمعه در واکنش به اقدام گروه ویژه اقدام مالی مبنی بر قرار دادن ایران در لیست سیاه گفت: بار دیگر دشمنی آمریکا و رژیم اشغالگر قدس با مردم ایران، خود را در قالب مخالفت با توصیه کارشناسان مجموعه اف‌ای‌تی‌اف در مورد گام‌هایی که ایران در زمینه عمل به تعهدات خود در مورد مبارزه با تامین مالی تروریسم و پولشویی انجام داده است نشان داد.
وی افزود: این رفتار سیاسی و غیر فنی از تابستان 1395 تا امروز ادامه داشته است، گاه به صورت بهانه‌جویی‌های غیر فنی در جریان مجمع اف‌ای‌تی‌اف توسط نماینده آمریکا و کشورهای هم‌پیمانش و گاه نیز به صورت تلاش برای اخلال در گزارش‌های کارشناسی. در حالی که در تمام بیانیه‌های مجمع گروه ویژه اقدام مالی، مشخص بود که کشور ما گام‌های بلندی در این مسیر برداشته است.
رئیس‌کل بانک مرکزی به تحریم‌های آمریکا و فشار حداکثری این کشور علیه ایران اشاره کرد و گفت: مردم عزیزمان خوب می‌دانند که در این دوران سخت تحریم‌های ظالمانه و فشار حداکثری، نظام پولی و مالی کشورمان توانسته است ارتباطات تحریم ناپذیری با نظام پولی و مالی دنیا، خارج از چارچوب اف‌ای‌تی‌اف برقرار کند و تا حد زیادی تهدیدهای ناشی از سنگ‌اندازی و دشمنی آمریکا را مهار کرده است.
همتی تصریح کرد: بانک مرکزی با همراهی سایر بخش‌های اقتصادی مسیر خود را در جهت برآورده ساختن نیازهای تجاری کشور بدون وقفه انجام خواهد داد. عملکرد بانک مرکزی در طول یک سال گذشته این اطمینان خاطر را نزد مردم عزیز ایجاد کرده است که چنین وقایعی مشکلی برای تجارت خارجی ایران و ثبات نرخ ارز ایجاد نخواهد کرد.
اقدام اف‌ای‌تی‌اف بی‌تأثیر است
حسین صمصامی، عضو هیات علمی دانشگاه شهید بهشتی با اشاره به ورود ایران به لیست سیاه اف‌ای‌تی‌اف به جام‌جم تصریح کرد: اقدام آمریکا برای اعمال فشار حداکثری شکست‌خورده و سعی می‌کند از راه‌های مختلف ایران را تحت فشار قرار دهد.
وی تاکید کرد: مدام تهدید می‌کنند ورود ایران به لیست سیاه باعث می‌شود مراودات بانکی این کشور با سایر کشورها قطع شود اما موضوع قابل توجه اینجاست که به دلیل تحریم‌های آمریکا بانک‌های بزرگ دنیا مراوده‌ای با شبکه بانکی ایران ندارند و نقل و انتقال پول خارج از این شبکه انجام می‌شود.
صمصامی با تاکید بر اینکه اقدام اخیر گروه ویژه اقدام مالی تاثیری در اقتصاد ایران نخواهد داشت افزود: ورود ایران به لیست سیاه گروه ویژه اقدام مالی یک حرکت برای دریافت امتیاز از ایران است و ورود و خروج ایران به این لیست تاثیری در اقتصاد ایران ندارد.
سرپرست اسبق وزارت امور اقتصادی و دارایی ادامه داد: پیوستن به دو کنوانسیون پالرمو و سی‌اف‌تی تاثیری در اقتصاد ایران ندارد. زمانی که برجام به نتیجه رسید همه مقامات مدعی بودند که هیچ کشوری نمی‌تواند این توافق را زیر پا بگذارد اما مشاهده کردیم که در یک روز رئیس‌جمهور آمریکا تصمیم می‌گیرد از برجام خارج شود و تحریم‌های علیه ایران را بازگرداند. اگر باز هم به آنها اعتماد کنیم و اقداماتی که می‌گویند را انجام دهیم چیزی عاید کشور نخواهد شد.
ظریف: اکثر کشورها مخالف رفتن ایران به لیست سیاه بودند
محمدجواد ظریف وزیر خارجه روز جمعه در پاسخ به ایلنا مبنی بر اینکه برخی خبرها حاکی از تمدید مهلت گروه ویژه اقدام مالی برای ایران است، گفت: اکثریت قریب به اتفاق سخنرانانی که در طول چند روز گذشته اظهارنظر کرده‌اند، سخنانشان در این جهت بوده است، اما دو کشور و یک رژیم حامی تروریسم و کشوری که خودش تروریسم است و با اقدام علیه سردار سلیمانی تروریسم دولتی خود را نشان داد و با تحریم‌ها تروریسم اقتصادی خود را نشان داده به اضافه عربستان که نمونه خاص و عام برای تروریسم است و رژیم اسرائیل که اساسا تروریسم دولتی به نام آن رژیم ثبت شده است، مانع شده‌اند. باید ببینیم چه می‌شود.
سکوت اف‌ای‌تی‌اف در ترور سردار سلیمانی
اف‌ای‌تی‌اف ادعا می‌کند که هدف اصلی‌اش، مبارزه با پولشویی و تروریسم است. در حال حاضر و بنا بر گزارش‌های رسمی منتشرشده توسط رسانه‌های غربی، ۷۰ درصد پولشویی جهان در آمریکا و اروپا ــ اعضای اصلی اف‌ای‌تی‌اف ــ رخ می‌دهد. از سوی دیگر، اف‌ای‌تی‌اف هیچ‌گاه در مقابل اقدامات تروریستی اعضای خود کوچک‌ترین واکنشی نشان نمی‌دهد.
آخرین نمونه، اقدام جنایتکارانه دولت تروریست آمریکا در به شهادت رساندن سردار سپهبد حاج قاسم سلیمانی بود. آمریکا به عنوان یکی از اعضای اف‌ای‌تی‌اف، یکی از فرماندهان نظامی ایران را ترور کرد. کارشناسان مسائل بین‌الملل تاکید کردند که این اقدام، مصداق آشکار «تروریسم دولتی» است؛ اما، کارگروه اقدام مالی به هیچ عنوان به این اقدام تروریستی واکنش نشان نداد.
پیش از این نیز اف‌ای‌تی‌اف به هیچ عنوان به تبادلات مالی گروهک تکفیری تروریستی داعش در بانک‌های اروپایی واکنش نشان نمی‌داد. لازم به ذکر است، مقر اف‌ای‌تی‌اف در شهر پاریس است؛ همان شهری که سال‌هاست میزبان گروهک تروریستی منافقین است. گروهکی جنایتکار که ۱۷ هزار ایرانی اعم از زن و کودک و پیر و جوان را مظلومانه به شهادت رسانده است.
اف‌ای‌تی‌اف، ابزاری برای نقطه زنی تحریم‌ها
بنا بر مستندات متعدد، کارویژه اصلی اف‌ای‌تی‌اف نه مبارزه با پولشویی است و نه مبارزه با تروریسم، بلکه مأموریت اصلی این سازمان، «هوشمندسازی» و به عبارتی «ایجاد قابلیت نقطه‌زنی» برای تحریم‌های آمریکاست.
کارگروه ویژه اقدام مالی ــ اسفند ۹۷ ــ با انتشار گزارشی به‌صراحت اعلام کرد اجرای مؤثر تحریم‌های مالی هدفمند و شناسایی مسیرهای ایران برای دور زدن تحریم را ذیل رسالت مقابله با اشاعه تسلیحات کشتار جمعی خود تعریف کرده و با جدیت تمام در پی اجرای آن است.
حامیان اف‌ای‌تی‌اف این‌گونه القا می‌کنند که ایران تاکنون ارتباطی با این سازمان نداشته و اگر در آینده به آن بپیوندد و دستورات آن را اجرایی کند، فتح‌الفتوحی اقتصادی رخ خواهد داد.
این ادعا در حالی است که دولت روحانی حدود ۹۵ درصد دستورات اف‌ای‌تی‌اف را اجرا کرده است؛ اما این اقدامات، نه‌تنها هیچ گشایشی در ارتباطات بانکی ایران ایجاد نکرده، بلکه سفره مردم را کوچک‌تر و زیرساخت تحریم‌ها را نیز گسترده‌تر کرده است.
نوبخت: آماده‌ایم
رئیس سازمان برنامه و بودجه گفت: اگر در لیست سیاه اف‌ای‌تی‌اف قرار بگیریم، بانک مرکزی برای هر شرایطی خودش را آماده کرده است.
محمدباقر نوبخت جمعه در گفت‌وگو با ایلنا، درباره اینکه گفته می‌شود رای اف‌ای‌تی‌اف به ایران رسیده و منفی است، گفت: از دو حالت خارج نیست یا ما را مجددا به لیست سیاه می‌برند یا نمی‌برند. ما یک بار تلاش کردیم تا از آن خارج شویم و بعد هم کلا خارج شویم، هر اتفاقی هم بیفتد ما خودمان را آماده می‌کنیم و کشور را اداره خواهیم کرد.
نوبخت درباره تمهیدات دولت گفت: اگر در لیست سیاه قرار بگیریم، بانک مرکزی برای هر شرایطی خودش را آماده کرده است.
کنوانسیون‌های پالرمو و سی‌اف‌تی مغایر قانون اساسی است
وحید شقاقی شهری، عضو هیات علمی دانشگاه خوارزمی به جام‌جم گفت: گروه ویژه اقدام مالی ایران را در لیست سیاه قرار داد و به کشورها توصیه کرده اقدامات متقابل را در دستور کار قرار دهد، اما در بندی اشاره کرده اگر ایران دو کنوانسیون پالرمو و سی‌اف‌تی را بپذیرد خروج از لیست سیاه در دستور کار قرار می‌گیرد.
وی به تأثیر ورود ایران به لیست سیاه گروه ویژه اقدام مالی اشاره کرد و افزود: ایران یکی از کشورهای با ریسک بالا در جهان شناخته‌شده و احتمالاً هزینه مبادلات تجاری را افزایش خواهد داد اما نکته قابل توجه اینجاست که اگر به توصیه‌های اف‌ای‌تی‌اف گوش فرا می‌دادیم اکنون وضعیت بهتری داشتیم؟ مجمع تشخیص مصلحت نظام دو کنوانسیون پالرمو و سی‌اف‌تی را مغایر قانون اساسی کشور عنوان کرده و دلیل محکم آنها قانونی به نام کاتسا است.
شقاقی شهری تاکید کرد: طبق قانون کاتسا سپاه قدس جزو گروه‌های تروریستی شناخته‌شده است و هرگونه تامین مالی برای این نهاد باعث تحریم خواهد شد. همچنین نیروهای نیابتی ایران در منطقه نیز گروه تروریستی شناخته می‌شوند و آمریکا خواستار عدم فعالیت آنها در منطقه است و معتقدند ایران نباید نیروی نیابتی داشته باشد اما نکته مهم اینجاست که آمریکا نیروهای نیابتی در همه جهان دارد و پایگاه‌های نظامی زیادی را احداث کرده است.
عضو هیات علمی دانشگاه خوارزمی با بیان اینکه نیروهای نیابتی در منطقه حافظ امنیت ایران هستند تصریح کرد: ایران یکی از کشورهایی است که مساله مبارزه با پولشویی را به صورت ویژه دنبال می‌کند اما ایران و آمریکا برای تعریف تروریسم فرق دارد.
وی با اشاره به اینکه اف‌ای‌تی‌اف توسط آمریکا مدیریت می‌شود گفت: طراحی جدید آمریکا برای اعمال فشار حداکثری از طریق گروه ویژه اقدام مالی انجام شد و اگر ما به اف‌ای‌تی‌اف پیوسته بودیم در کوتاه‌مدت تاثیرات مثبت اقتصادی داشتیم اما تحریم‌ها به دلیل مشخص شدن دور زدن محدودیت‌ها با شدت بیشتری پیاده‌سازی می‌شد.
به گفته این کارشناس اقتصادی، اگر ایران به اف‌ای‌تی‌اف پیوسته بود باز هم بانک‌های دنیا حتی چین و روسیه به دلیل تحریم‌های ثانویه آمریکا حاضر به همکاری با ایران نبودند. اغلب بانک‌های جهان خصوصی هستند و از ترس جریمه‌های آمریکا با ایران همکاری نمی‌کردند.
شقاقی شهری تاکید کرد: پیوستن و نپیوستن به اف‌ای‌تی‌اف قطعا هزینه‌هایی دارد اما هزینه پیوستن به این گروه بسیار زیاد است.
منبع: جام جم
