سفیر سابق ایران در گفت‌وگویی مطرح کرد
نفس‌های آخر شورای همکاری خلیج‌فارس
شنبه ۴ شهريور ۱۳۹۶ ساعت ۰۹:۱۲
کد مطلب: 544300
به گزارش جهان نيوز به نقل ازفرهیختگان، این روزها تحولات غرب آسیا موجب شگفتی بسیاری از ناظران بین‌المللی شده است. رفتار کشورها و بازیگران سیاسی به‌گونه‌ای تغییر کرده که در مقایسه با عملکرد آنها در سال‌های گذشته هیچ‌گونه همخوانی‌ای دیده نمی‌شود. در همین راستا، کشور قطر که مدتی است با اعضای شورای همکاری خلیج‌فارس، به‌خصوص عربستان دچار اختلاف عمیقی شده است تلاش می‌کند با بازیگران جدیدی وارد رابطه شود. به‌عنوان مثال خالد بن محمد العطیه وزیر دفاع قطر با سرگئی شویگو همتای روسی خود دیدار کرد تا روابط دوجانبه دفاعی مورد بررسی قرار بگیرد.
دوحه در تازه‌ترین اقدام خود هم اعلام کرد سفیر خود را به‌زودی به تهران اعزام می‌کند تا روابط دیپلماتیک دو کشور از سر گرفته شود. از سوی دیگر هم مواضع تندتری علیه سایر هم‌پیمانان سابق عرب خود اتخاذ کرده است و تاکید دارد لغو محاصره قطر و عذرخواهی از این کشور شرط آغاز مذاکره برای حل بحران خلیج فارس است.
برای بررسی تحولات اخیر منطقه غرب آسیا، به‌ویژه واکاوی رفتار دوحه در شرایط کنونی، با «عبدا... سهرابی»، سفیر سابق ایران در قطر به گفت‌وگو نشستیم که مشروح آن را در ادامه می‌خوانید.
چرخش قطر به سمت ایران و گفت‌وگوی وزرای خارجه دوکشور برای بازگشت سفیر قطر به تهران را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
تحولات این روزهای منطقه خلیج فارس نشان می‌دهد سیاست عربستان در منطقه و به‌خصوص در شورای همکاری خلیج فارس شکست خورده و موجب نوعی تغییر نگرش در ساختار شورای همکاری خلیج فارس شده است. بیانیه وزارت خارجه قطر برای بازگشت سفیر این کشور به تهران هم در این راستا ارزیابی می‌شود.
خروج قطر از شورای همکاری خلیج فارس و متعاقب آن تغییر موضع عمان در قبال سوریه نشان می‌دهد در شورای خلیج فارس نوعی شکاف پدید آمده است که دلیل اصلی آن اشتباهات استراتژیک عربستان است. به نظر می‌رسد عربستان سعودی باید بپذیرد که تسلط این کشور در منطقه خلیج‌فارس به اتمام رسیده است. در این میان قطری‌ها هوشمندتر عمل کرده‌اند و با وجود اینکه کشوری کوچک هستند برای استقلال و کسب امنیت خود ایستادگی می‌کنند.
قطر کشوری است که برای امنیت داخلی خود اهمیت زیادی قائل است و با وجود شکاف‌های دیرینه در منطقه در تقابل با عربستان قرار گرفته و هر روز یک گام به جلو برمی‌دارد. بازگشت سفیر قطر به ایران نشان می‌دهد که دوحه به خوبی درک کرده جمهوری اسلامی ایران کشوری توانمند است که می‌تواند در حل مشکلات این کشور کمک خوبی انجام دهد.
در بحران دپیلماتیک کشورهای عرب با قطر، آمریکا منفعل عمل کرد اما روسیه به سمت دوحه متمایل شد. آیا نقش روسیه در قطر پررنگ خواهد شد؟
روسیه در ابتدای بحران قطر موضعی بی‌طرف اتخاذ کرد، حتی سرگئی لاوروف اعلام کرد که این کشور وارد تنش بین عربستان و قطر نمی‌شود. اما خیلی زود ولادیمیر پوتین رئیس‌جمهور این کشور با امیر قطر گفت‌وگو کرد. این موضوع نشان می‌دهد که روسیه برای حضور در قطر برنامه‌ریزی دارد. ریشه این موضوع را هم می‌توانیم پیش‌روی جبهه مقاومت در نظر بگیریم. پیش‌روی این جبهه به روس‌ها جرات داد که یک گام به جلو بردارند. مشابه این وضعیت برای ترکیه هم اتفاق افتاد، تا جایی که این کشور با قطر توافقنامه‌ای امنیتی امضا کرد و همکاری خود را با قطر توسعه داد.
بررسی مجموع شرایط کشورها در منطقه نشان می‌دهد که شورای همکاری خلیج‌فارس در حال عبور از مرحله‌ای است که ممکن است جای آن را مجموعه‌ای از بازیگران خارجی بگیرند؛ حتی احتمال می‌رود برخی کشورها از این شورا خارج شوند.
به نظر شما این ریزش‌ها مربوط به کدام کشورهاست؟
دو کشور کاندیداهای مناسبی برای خروج از شورای همکاری خلیج فارس با ساختار کنونی هستند؛ اول عمان که به صورت نامحسوس در مخالفت با سیاست‌های این شورا عمل می‌کند؛ مثلا طی چهار سال گذشته نسبت به سوریه مواضعی متفاوت را اتخاذ کرده است. دومین گزینه احتمالی کویت است اما تا پایان زمان برگزاری موسم حج صبر کنیم تا رفتار کشورها در قبال یکدیگر مشخص‌تر شود.
خبرها از احتمال برکناری عادل الجبیر حکایت دارد. چرخش در مواضع عربستان در قبال سوریه و ایران را چطور ارزیابی می‌کنید؟ آیا عربستان دچار ضعف شده یا نمی‌خواهد به تقابل مستقیم با تهران بپردازد؟
عربستان به دنبال شکست در یمن و پس از آن در بحرین، مجبور شده مواضع خود را در قبال ایران متعادل‌تر کند. با این حساب و با حذف قطر به‌عنوان یکی از کشورهایی که در بحران سوریه موثر بوده است، به نظر می‌رسد مجموع تحولات منطقه‌ای آینده روشنی را در سوریه رقم بزند و وضعیت موجود به ریشه‌کن شدن کامل تروریست‌ها در خاک این کشور بینجامد.
دوحه در تازه‌ترین اقدام خود هم اعلام کرد سفیر خود را به‌زودی به تهران اعزام می‌کند تا روابط دیپلماتیک دو کشور از سر گرفته شود. از سوی دیگر هم مواضع تندتری علیه سایر هم‌پیمانان سابق عرب خود اتخاذ کرده است و تاکید دارد لغو محاصره قطر و عذرخواهی از این کشور شرط آغاز مذاکره برای حل بحران خلیج فارس است.
برای بررسی تحولات اخیر منطقه غرب آسیا، به‌ویژه واکاوی رفتار دوحه در شرایط کنونی، با «عبدا... سهرابی»، سفیر سابق ایران در قطر به گفت‌وگو نشستیم که مشروح آن را در ادامه می‌خوانید.
چرخش قطر به سمت ایران و گفت‌وگوی وزرای خارجه دوکشور برای بازگشت سفیر قطر به تهران را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
تحولات این روزهای منطقه خلیج فارس نشان می‌دهد سیاست عربستان در منطقه و به‌خصوص در شورای همکاری خلیج فارس شکست خورده و موجب نوعی تغییر نگرش در ساختار شورای همکاری خلیج فارس شده است. بیانیه وزارت خارجه قطر برای بازگشت سفیر این کشور به تهران هم در این راستا ارزیابی می‌شود.
خروج قطر از شورای همکاری خلیج فارس و متعاقب آن تغییر موضع عمان در قبال سوریه نشان می‌دهد در شورای خلیج فارس نوعی شکاف پدید آمده است که دلیل اصلی آن اشتباهات استراتژیک عربستان است. به نظر می‌رسد عربستان سعودی باید بپذیرد که تسلط این کشور در منطقه خلیج‌فارس به اتمام رسیده است. در این میان قطری‌ها هوشمندتر عمل کرده‌اند و با وجود اینکه کشوری کوچک هستند برای استقلال و کسب امنیت خود ایستادگی می‌کنند.
قطر کشوری است که برای امنیت داخلی خود اهمیت زیادی قائل است و با وجود شکاف‌های دیرینه در منطقه در تقابل با عربستان قرار گرفته و هر روز یک گام به جلو برمی‌دارد. بازگشت سفیر قطر به ایران نشان می‌دهد که دوحه به خوبی درک کرده جمهوری اسلامی ایران کشوری توانمند است که می‌تواند در حل مشکلات این کشور کمک خوبی انجام دهد.
در بحران دپیلماتیک کشورهای عرب با قطر، آمریکا منفعل عمل کرد اما روسیه به سمت دوحه متمایل شد. آیا نقش روسیه در قطر پررنگ خواهد شد؟
روسیه در ابتدای بحران قطر موضعی بی‌طرف اتخاذ کرد، حتی سرگئی لاوروف اعلام کرد که این کشور وارد تنش بین عربستان و قطر نمی‌شود. اما خیلی زود ولادیمیر پوتین رئیس‌جمهور این کشور با امیر قطر گفت‌وگو کرد. این موضوع نشان می‌دهد که روسیه برای حضور در قطر برنامه‌ریزی دارد. ریشه این موضوع را هم می‌توانیم پیش‌روی جبهه مقاومت در نظر بگیریم. پیش‌روی این جبهه به روس‌ها جرات داد که یک گام به جلو بردارند. مشابه این وضعیت برای ترکیه هم اتفاق افتاد، تا جایی که این کشور با قطر توافقنامه‌ای امنیتی امضا کرد و همکاری خود را با قطر توسعه داد.
بررسی مجموع شرایط کشورها در منطقه نشان می‌دهد که شورای همکاری خلیج‌فارس در حال عبور از مرحله‌ای است که ممکن است جای آن را مجموعه‌ای از بازیگران خارجی بگیرند؛ حتی احتمال می‌رود برخی کشورها از این شورا خارج شوند.
به نظر شما این ریزش‌ها مربوط به کدام کشورهاست؟
دو کشور کاندیداهای مناسبی برای خروج از شورای همکاری خلیج فارس با ساختار کنونی هستند؛ اول عمان که به صورت نامحسوس در مخالفت با سیاست‌های این شورا عمل می‌کند؛ مثلا طی چهار سال گذشته نسبت به سوریه مواضعی متفاوت را اتخاذ کرده است. دومین گزینه احتمالی کویت است اما تا پایان زمان برگزاری موسم حج صبر کنیم تا رفتار کشورها در قبال یکدیگر مشخص‌تر شود.
خبرها از احتمال برکناری عادل الجبیر حکایت دارد. چرخش در مواضع عربستان در قبال سوریه و ایران را چطور ارزیابی می‌کنید؟ آیا عربستان دچار ضعف شده یا نمی‌خواهد به تقابل مستقیم با تهران بپردازد؟
عربستان به دنبال شکست در یمن و پس از آن در بحرین، مجبور شده مواضع خود را در قبال ایران متعادل‌تر کند. با این حساب و با حذف قطر به‌عنوان یکی از کشورهایی که در بحران سوریه موثر بوده است، به نظر می‌رسد مجموع تحولات منطقه‌ای آینده روشنی را در سوریه رقم بزند و وضعیت موجود به ریشه‌کن شدن کامل تروریست‌ها در خاک این کشور بینجامد.
