دوشنبه ۷ خرداد ۱۴۰۳ - 27 May 2024
 
۳
۲۴
گزارشی از روند توقف شتاب علمی

رکودی که در علم هم رسوخ کرده/توقف شتاب علمی کشور براساس‌آمار پایگاه‌های استنادی‌معتبر+نمودار

سه شنبه ۲۴ آذر ۱۳۹۴ ساعت ۱۴:۱۶
کد مطلب: 461476
آمارهای پایگاه‌های استنادی معتبر دنیا رکود علمی کشور را در ۲ سال اخیر نشان می‌دهد. شاید هفته پژوهش زمان تعمق بیشتری برای چرایی کندی شتاب علمی کشور از سوی مسئولان و کارشناسان باشد تا راه‌حلی برای این رکود اندیشیده شود.
رکودی که در علم هم رسوخ کرده/توقف شتاب علمی کشور براساس‌آمار پایگاه‌های استنادی‌معتبر+نمودار
گروه جامعه جهان نيوز: رکود علم کشور و کندی شتاب علمی ایران در سال‌های اخیر، هشدارهای چندباره مقام معظم رهبری را در پی داشته است و اینکه مقام معظم رهبری شخصا سیاست‌های علم و فناوری کشور را نیز ابلاغ کردند نشان از اهمیت توجه مسئولان به علم و فناوری دارد.

مسئولان کشورمان در سخنرانی‌ها و همایش‌های مختلف به طور مداوم بر علم و فناوری و ماموریت‌گرایی دانشگاه‌ها تاکید دارند به طوریکه شاید بتوان گفت بیشترین واژه‌ای که وزیر علوم در سخنرانی‌هایش به کار می‌برد «دانشگاه کارآفرین و ماموریت‌گرا» باشد.

ولی آنچه در آمارهای پایگاه‌های استنادی می‌بینیم نشان دهنده رکود علمی کشور ماست که جا دارد مسئولان دیگر حرف و سخنرانی‌هایشان را به صحنه عمل بیاورند و حرف‌های زیبا را در عمل نیز اجرا کنند.

شاید بهتر باشد ابتدا وزیر علوم به سوالی که در دو سال اخیر برای دانشگاهیان کشور به وجود آمده است پاسخ دهد که چرا ایران از سال ۲۰۱۳ با رکود و کندی شتاب علمی مواجه شده است؟

پس از پاسخ به این سوال باید به دنبال راهکار بود و معضل شتاب علمی را برطرف کرد.

همانطور که مقام معظم رهبری بارها تاکید کرده‌اند پیشرفت کشور ما در زمینه‌های مختلف در گرو پیشرفت علم و فناوری است و مسئولان علمی و پژوهشی کشور باید به فکر بهبود آمار شتاب علمی کشورمان باشند.

آماری که روزی باعث افتخار ایران و ایرانیان بود و حالا با رکود مواجه شده و دیگر خبری از پیشرفت سالیانه نیست.

پایگاه اسکوپوس یکی از پایگاه‌های استنادی است که آمارهای این پایگاه معمولا مورد توجه است.

* افت علمی ایران از نظر پایگاه اسکوپوس

اسکوپوس اینگونه اعلام کرده است که در سال ۲۰۱۴ ایران ۳۹ هزار و ۵۷۳ مقاله در این پایگاه نمایه کرده است.

این در حالی است که در سال ۲۰۱۳ تعداد مقالات نمایه شده ما در این پایگاه، ۳۹ هزار و ۵۶۴ مقاله بوده است یعنی تعداد مقالات ما در سال ۲۰۱۴ نسبت به سال ۲۰۱۳ تنها ۹ مقاله افزایش داشته است و این یعنی رکود در شتاب علمی کشور.

جدول زیر آمار تولیدات علمی ایران را از سال ۱۹۹۶ تا سال ۲۰۱۴ نشان می‌دهد.

 

در سال ۱۹۹۶، ایران با ۸۲۹ مقاله رتبه ۵۳ دنیا را داشته است، در سال ۲۰۰۵، مطابق با سال ۸۴، ایران به ۸ هزار و ۱۶۵ مقاله رسیده و در سال ۲۰۰۶ تعداد مقالات ایران در پایگاه اسکوپوس به ۱۱ هزار و ۳۶۴ مقاله رسیده است.

از همین سال شتاب علمی ایران بسیار زیاد شد به طوریکه در سال ۲۰۰۷ مطابق با سال ۸۶ شمسی تعداد مقالات کشورمان در این پایگاه ۱۴ هزار و ۹۱۵ مقاله بود و در سال ۲۰۰۸، این تعداد به ۱۹ هزار و ۴۳۴ مقاله رسید.

در سال ۲۰۰۹ ایران در پایگاه اسکوپوس ۲۴ هزار و ۸ مقاله منتشر کرد و در سال ۲۰۱۰ این تعداد به ۲۹ هزار و ۵۸۸ مقاله رسید.

از سال ۲۰۰۵ تا ۲۰۱۰ رشد مقالات ایران سالانه ۳ تا ۴ هزار و حتی در سال‌های ۲۰۰۷ تا ۲۰۰۹ سالانه ۵ هزار مقاله رشد داشتیم ولی در سال ۲۰۱۰، ۲۹ هزار و ۵۸۸ مقاله تولید کردیم و در سال ۲۰۱۱ به ۳۹ هزار و ۱۱۴ مقاله رسیدیم، یعنی رشد کمتر از هزار مقاله داشتیم.

این در حالی است که سال ۲۰۱۲ نیز تعداد مقالات ایران ۴۰ هزار و ۱۸۰ مقاله بود یعنی تنها کمی بیشتر از هزار مقاله رشد داشتیم.

در سال ۲۰۱۳، اولین سالی بوده است که از سال ۱۹۹۶ ایران هیچ رشدی در تعداد مقالات نداشته و حتی تعداد مقالات ما نسبت به سال ۲۰۱۲ کمتر هم شد یعنی در سال ۲۰۱۳، ۳۹ هزار و ۵۶۴ مقاله در پایگاه اسکوپوس داشتیم و در سال ۲۰۱۴ به ۳۹ هزار و ۵۷۳ مقاله رسیدیم، یعنی تنها ۹ مقاله بیشتر از سال ۲۰۱۳ منتشر کردیم.

این در حالی است که رتبه جهانی ایران نیز از سال ۱۹۹۶، یعنی سال ۷۵-۷۴ تا سال ۲۰۱۲ هر ساله پیشرفت داشت به طوریکه در سال ۱۹۹۶ در رتبه ۵۳ جهان بودیم و هر سال یک یا ۲ رتبه پیشرفت کردیم تا اینکه در سال ۲۰۰۶ مطابق با سال ۸۵-۸۴ به رتبه ۳۰ دنیا رسیدیم و همین پیشرفت ادامه داشت به طوریکه ایران در سال ۲۰۰۷ رتبه ۲۴ دنیا را داشت، سال‌های ۲۰۰۸ و ۲۰۰۹ در رتبه ۲۲ بودیم و در سال ۲۰۱۰ به رتبه ۲۱ رسیدیم و سال ۲۰۱۱ که اوج پیشرفت علمی ایران بود که تعداد مقالاتمان نیز از ۲۹ هزار و ۵۸۸ مقاله در سال ۲۰۱۰ به ۳۹ هزار و ۱۱۴ مقاله در سال ۲۰۱۱ رسید رتبه علمی ما نیز از رتبه ۲۱ در سال ۲۰۱۰ با ۴ پله پیشرفت به رتبه ۱۷ در سال ۲۰۱۱ مطابق با سال ۹۰-۸۹ شمسی رسید. در سال ۲۰۱۲ هم رتبه ۱۷ را حفظ کردیم ولی سال ۲۰۱۳ نخستین سالی بود که رتبه ایران نه پیشرفت کرد و نه حفظ شد بلکه ما در سال ۲۰۱۳ با یک پله سقوط رتبه ۱۸ را در پایگاه اسکوپوس کسب کردیم.

در سال ۲۰۱۴ با ۳۹ هزار و ۵۷۳ مقاله به رتبه ۱۶ دنیا رسیدیم.

نمودار زیر رکود علمی ایران در سال‌های اخیر را نشان می‌دهد.


ایران در طول سالیان گذشته با شتاب خوبی به پیشرفت رسید ولی در سال ۲۰۱۳ با افت مواجه بودیم و شتاب علمی کشور کند یا حتی متوقف شد.

* آمار تولید علم ایران در پایگاه‌های اسکوپوس و ISI از سال ۱۹۷۴ تا ۲۰۱۴

در مقایسه پایگاه‌های اسکوپوس با ISI نیز آمار اینگونه است که ایران در سال ۱۹۷۴ مطابق با سال ۱۳۵۲ شمسی ۲۵۴ مقاله در اسکوپوس و ۲۸۸ مقاله در ISI داشته است. رشد ایران افزایش می‌یابد تا سال ۵۹ که پس از پیروزی انقلاب ایران ۱۴۹ مقاله در اسکوپوس و ۲۶۶ مقاله در ISI منتشر می‌کند.

تا سال ۷۴، همواره تعداد مقالات ایران در این دو پایگاه سه رقمی بوده است ولی در سال ۷۵، تعداد مقالات ایران در اسکوپوس به هزار و ۴۲ مقاله رسید و در ISI، ۹۸۳ مقاله بود. در سال ۸۴، ایران در اسکوپوس ۱۱ هزار و ۳۶۴ مقاله و در آی‌اس‌آی، ۹ هزار و ۲۱۲ مقاله رسید.

رشد ایران در سال ۸۷، به جایی رسید که ایران در پایگاه اسکوپوس ۲۴ هزار و ۸ مقاله و در پایگاه آی‌اس‌آی ۲۰ هزار و ۳۶ مقاله داشت، در سال ۲۰۱۲ ایران در پایگاه اسکوپوس ۴۰ هزار و ۱۸۰ مقاله و در آی‌اس‌آی ۲۷ هزار و ۱۵۱ مقاله داشت ولی در سال ۲۰۱۳ تعداد مقالات ما در اسکوپوس کاهش یافت به طوریکه ۳۹ هزار و ۵۶۴ مقاله در اسکوپوس نمایه کردیم ولی تعداد مقالات آی‌اس‌آی ۲۸ هزار و ۴۱ مقاله بود یعنی در ISI نیز کمتر از هزار مقاله رشد داشتیم، سال ۲۰۱۴ تعداد مقالات ما ۳۹ هزار و ۵۷۳ مقاله در اسکوپوس و ۲۹ هزار و ۶۹۶ در ISI بوده است.

آمار کنونی علم کشورمان پاسخگویی برنامه‌های چشم‌انداز نیست، ایرانی که براساس خواسته مقام معظم رهبری باید به مرجعیت علمی دنیا برسد باید با شتاب علمی بیشتری در راستای پیشرفت حرکت کند.

شاید حالا و در هفته پژوهش فرصت تعمق بیشتری برای چرایی کندی شتاب علمی کشور از سوی مسئولان و کارشناسان باشد تا راه حلی برای این رکود علمی اندیشیده شود و طبق خواسته مقام معظم رهبری ایران به مرجعیت علمی در دنیا برسد.
منبع: فارس
نام شما

آدرس ايميل شما
برای ارتقای فرهنگ نقد و انتقاد و کمک به پیشرفت فرهنگ و اخلاق جامعه، تلاش کنیم به جای توهین و تمسخر دیگران، نظرات و استدلال هایمان را در رد یا قبول مطالب عنوان کنیم.
نظر شما *


Iran, Islamic Republic of
قرار بود علممون پیشرفت کنه ولی به مدد دولت تدبیر داریم پسرفت میکنیم
Iran, Islamic Republic of
ما از رکود عبور کردیم!!!
بله در علم به پسرفت هم رسیدیم!
ما از رو کود عبور کردیم!
ما الان دقیقا توی خود کودیم!
Iran, Islamic Republic of
بله دیگه وقتی وزیر علوم ما دنبال سیاسی کاری میره
وقتی مجهزترین واحد دانشگاه آزاد میره دنبال پلمپ کردن دفتر بسیج کی وقت میشه برای پیشرفت علم برنامه ریزی کرد؟؟؟
United States
کند شدن رشد علمی به دلیل تحریمها و محدودیت دسترسی دانشجویان و محققان ایرانی به منابع بین‌المللی است.
فقط همین مونده بود که رکود علمی هم به تحریم ربط داده شود، آیا آن سال هائی که رشد علمی خوب بود تحریم نبودیم؟
توقف رشد علمی کشور بدلیل سیاسی کاری در دانشگاههاست .
8 سال پیش نبود الان یهو تو دولت روحانی شده؟
منو بگید که چندین میلیارد به بانک کشاورزی بدهکارم. با این اوضاع و وضع ناجور تولید و بی توجهی به صنایع همین روزاست که بانک دست بذاره روی زحمت های چند سالم . در دولت احمدی نژاد با کمک ایشون یه وام با 7% بهره گرفتیم که توی دولت آقای روحانی برای تکمیل کار مجبور به گرفتن وام با بهره ی بالاتر شدیم گفتن اونی که وام کم بهره میداد رفت!
رضا
Iran, Islamic Republic of
نه عزیز، این طور که می فرمایید نیست، دسترسیها ساده تر از اونیه شما می فرمایید.
روحانی مچکریم!
بخاطر اعتلایی که با دانشگاه ها و مراکز علمی دادی
Iran, Islamic Republic of
بله خیلی متشچکریم ولی باورکنید نمی دانیم برای چه ؟؟؟؟؟
Iran, Islamic Republic of
چه چيزي سقوط نكرده است ؟
هنوز بزار پس لرزه های نرسیدن به آموزش و پرورش برسه اون وقت می دانی پسر رفت علمی در دانشگاه یعنی چه دولت مجلس .. به معلم نرسید ببنید کی ضرر می کنه
چیزی که من می بینم این هست که در 4 سال گذشته، با توجه به شرایط حال حاضر کشور، به اشباع رسیدیم. کاهش نداریم. افزایش هم نداریم. ان شا الله اوضاع بهتر خواهد شد. ضمنا تعداد مقالات چیزی را نشان نمی دهد. باید دید اصلا این مقالات در کدام مجله ها چاپ شده اند! آیا مجلات کشورهای اروپای شرقی (که اتفاقا در آی اس آی و اسکوپوس نمایه می شوند) هستند و یا مجلات معتبری که در سطح جهانی شناخته شده اند و حاضر به چاپ هر مقاله ای نیستند. باید دید از این تعداد مقاله، چه تعدادی در زمره ی مقاله های مرجع قرار می گیرند. باید دید که اصلا آیا این تعداد مقاله گره ای از مشکلات کشور می گشایند و یا اینکه متمرکز بر حل مشکلات کشورهای غربی هستند. واقعیت را بخواهید روند چاپ مقاله با چیزی که در ذهن دارید متفاوت است. متاسفانه سیستم به گونه ای هست که هر چند سال یک بار یک موضوع بر اساس نیاز های غرب، ترند می شود و مقالات چاپ شده در آن سال ها اکثرا حول این محور هستند. حال آنکه هیچ دخلی به مسائلی که در داخل با آن ها سر و کار داریم ندارند.
Iran, Islamic Republic of
یعنی بعد از ورشکستگی مردم ،اصناف و تولید شاهد ورشکستگی دانشگاهم هستیم
فکر کنم یواش یواش معنی تدبیر و امیدو میفهمم
تدبیر نابودی مردم و امید به زانو زدن مقابل بیگانه
کارشناس اقتصاد
Iran, Islamic Republic of
علم و ورزش شدیدا به اقتصاد کشور وابسته است در دولتی که پیگیر رکود باشد هر آماری که بیانگر رشد در قسمتی باشد بدانید از عجایب است
سرور
و البته به مدیریت علمی و ورزش کشور وابسته تر است.
رضا
دليل ركود علمي كشور فساد گسترده افراد نظام و سر خوردگي جامع علمي كشور و تيره و تار بودن اينده انها مي باشد كه موجب فرار نخبه هاي علمي كشور به غرب مي باشد.
خیلی جالبه که رکود علمی این مقطع را به دولت و سیاست های وزارت علوم ربط می دهید، ولی رشد علمی سال های قبل را به دولت های و سیاستگذاری های آن ها مربوط نمی دونید. در هر دولتی وزیر علوم که بها داده به این مسئله قطعا ما رشد علمی داشتیم. این وزیر بی بخار که گذاشتید برای وزارت علوم چی کار کرده؟ عینا مثل وزیر آموزش و پرورش. ماروگیر اوردید یا خودتون رو؟
لامصب دولت قفله . کلیدش فقط به قفل جیب ملت خورده!
تولید علمی که منجر به تولید ثروت نشه هممون بهتر که دچار رکود بشه این تولید علم چه نفعی برای کشور داشته کدوم یک از مشکلات کشور برطرف شده؟؟؟؟؟
سرور
علامه،خودت هستی؟!