خانه‌های بی‌حمام، شپش، مخدر و دیگر هیچ!
شنبه ۳۰ آبان ۱۳۹۴ ساعت ۰۹:۲۰
کد مطلب: 456666
استحمام؛ هر ۳ هفته يكبار!
حياط خانه مساحت چنداني ندارد. دالان تاريك را كه پشت سر مي‌گذاريم و با يكي از صاحبخانه‌ها سلام و احوالپرسي مي‌كنيم سروكله ديگر ساكنان خانه هم پيدا مي‌شود. درهاي اتاق‌هاي ۶ متري‌شان را كه برای سكونت در آن ماهانه ۳۰۰ هزارتومان مي‌پردازند باز مي‌كنند و با نگاه‌هاي كنجكاو ما را مي‌پايند كه براي چه آمده‌ايم؟ جمعاً ۶ خانوار در اين خانه زندگي مي‌كنند؛ خانه‌ای بدون حمام. «سيامو مزارزئي» از هموطنان بلوچ است كه به همراه عروس باردار و پسرش در يكي از اين اتاق‌ها زندگي مي‌كند. وقتي متوجه مي‌شود كه براي چه به اين محله آمده‌ايم شروع به صحبت مي‌كند و ديگر همسايه‌ها هم با تأييد و گاه پريدن ميان صحبت‌های او همراهي‌اش مي‌كنند. مي‌گويد: «ما براي حمام تا خيابان مولوي مي‌رويم و هر بار ۸ هزارتومان به حمامی مي‌پردازيم. مسير هم دور است و هربار كرايه رفت‌وآمد را هم بايد بپردازيم.» همسايه‌اش زن خانه‌داري است كه با ۲ فرزند در يكي ديگر از اتاق‌ها زندگي مي‌كند و مي‌گويد: «هربار نزديك به ۳۰ هزارتومان هزينه حمام‌مان مي‌شود. شوهرم كارگر است و بيشتر وقت‌ها به دليل پول نداشتن مجبوريم هر ۳ هفته يكبار به حمام برويم.»
رواج بيماري پوستي ميان كودكان
منزل «فاطمه ايماني» دومين خانه بي‌حمامي است كه در اين محله به آن دعوت مي‌شويم. فاطمه خانم اهل سبزوار و از ۴۰ سال پيش در اين منطقه مستأجر است و از وقتی همسرش فوت كرده به اتفاق عروس و پسرش و ۴ نوه‌اش در اين خانه زندگی مي‌كند. اتاق كوچك طبقه پايين اين خانه منزل اوست و آشپزخانه در زمستان و تابستان به اجاق گازي خلاصه می‌شود كه گوشه حياط گذاشته‌اند. مي‌گويد: «سال‌هاست در اين محله زندگي مي‌كنم. اين محله از همان اول همين اوضاع را داشت. اين سال‌هاي آخر اما بدتر هم شده. معتادها سركوچه‌ها و گوشه و كنار محله چمباتمه مي‌زنند. تا ۲، ۳ سال پيش سرهمين كوچه حمام عمومي بود. نزديك بودن حمام و قيمت مناسب آن باعث مي‌شد اهالي بيشتر به حمام بروند. اما از وقتي حمام تعطيل شد مشكلات بهداشتي ساكنان شروع شد. بيشتر خانه‌هاي اين محله حمام ندارد و اهالي مجبورند نفري ۸ هزارتومان براي رفتن به حمام عمومي بپردازند. به همين دليل كسي مرتب به حمام نمي‌رود. همين موضوع باعث شده بيماري‌هاي پوستي و بهداشتي در اين محل شايع شود. بدتر اينكه كوچه‌ها و معابر محل هم آلوده و كثيف است و بچه‌ها كه در كوچه‌هاي بازي مي‌كنند زياد مريض مي‌شوند. نوه‌هاي خودم يك نوع بيماري پوستي گرفته‌اند كه پوستشان قرمز مي‌شود و مي‌خارد. وقتي هم خودشان را مي‌خارانند قرمزي به ديگر نقاط بدنشان منتقل مي‌شود. مي‌گويند علاجش نظافت دائمي و حمام مرتب است.
خيّري بيايد حمام بسازد
نشاني حمام را از ساكنان محله مي‌گيريم. انتهاي كوچه شاه تيموري به خياباني منتهي مي‌شود كه مكان حمام متروكه محله است. شيشه‌هاي حمام شكسته، كاشي‌هاي سردرش خاك گرفته و ساختمان حمام نيمه مخروبه است. طبقه بالایي آن فضاي مسكوني بوده كه آن هم سال‌هاست خالي از سكنه است. همسايه‌هاي حمام اغلب كسبه‌اي هستند كه در كنار اين فضاي متروكه مشغول به كارند و مشتري‌هاي خود را دارند. نانوايي «بيرام عابد» سال‌هاست كه ديوار به ديوار حمام پابرجاست. از او درباره وضعيت حمام مي‌پرسيم که مي‌گويد: «۱۳ سال است اينجا هستم و حدود ۳ سال است كه حمام تعطيل شده است. مشكلات ملكي باعث شد حمام تعطيل شود. صاحب اصلي ملك فوت كرده و حالا ملك در اختيار وارثان آن است. بسياري از خانه‌هاي اين محل حمام ندارند و تا پيش از تعطيلي حمام، اهالي مشتري دائمي آن بودند. حالا با تعطيلي آن ساكنان واقعاً به دردسر افتاده‌اند. از بعضي از هم‌محله‌ای‌ها شنيدم كه مي‌گويند ماه به ماه حمام مي‌روند. اگر خيّري پيدا شود كه يك حمام در اين محله بسازد تا همه از آن استفاده كنند علاوه‌بر سرمايه‌گذاري و كارآفريني، مشكل بهداشتي اين محله را هم حل كرده است.»
اقواممان خانه ما نمي‌آيند!
ساختمان حمام متروكه را پشت سرمي‌گذاريم و از ميان كوچه‌پسكوچه‌هاي محل به كوچه محمديه مي‌رسيم. «رشيد غريب‌زاده» از ديگر ساكنان اين محله است که در اين كوچه زندگي مي‌كند. او درباره وضعيت محله‌اش مي‌گويد: «۳۴ سال است در اين محل زندگي مي‌كنم و شرايط اين محله را خوب مي‌شناسم. وضعيت بهداشتي‌اش را كه خودتان شاهد هستيد. با وجود اينكه شهرداري اينجا را نظافت مي‌كند و جوي‌هاي محل را پوشانده اما باز هم آلودگي زياد است. من و برخي از ديگر اهالي كه صاحبخانه هستيم، حمام داريم اما بيشتر خانه‌هاي استيجاري اين محله بدون حمام هستند. متأسفانه اين محله پر از معتاد و موادفروش‌هايي است كه امنيت محله را از بين برده‌اند. هوا كه تاريك مي‌شود كسي جرئت ندارد در معابر تردد كند. شايد باورتان نشود ولي سال‌هاست به دليل نبود امنيت بسياري از اقوام ما به خانه‌مان رفت‌وآمد نمي‌كنند.
زياد آب مصرف مي‌كنيد!
همسايه روبه‌رويي آقاي «غريب‌زاده» هم از وضعيت محله‌اش دل پري دارد! در خانه‌اش باز است و يك نفر گوشه حياط كوچك خانه نشسته و مسواك مي‌زند. باريكه آب در حالي كه كف خميردندان روی آن موج می‌زند از زير پايمان رد مي‌شود. «طاهره سالاريان» در همان حال كه سرش را از پشت پارچه‌هايي كه بالكن خانه را پوشانده بيرون آورده مي‌گويد: «پنج شش خانوار هستيم كه در اين خانه زندگي مي‌كنيم. حمام هم نداريم. حداقل وقتي حمام عمومي سرخيابان بود خيالمان راحت بود. كوچه‌ها و خيابان‌ها را هم كه مي‌بينيد. بچه‌هاي ما در چنين جايي بزرگ مي‌شوند.» دوباره به راه مي‌افتيم و به خيابان جهانيان كه مي‌رسيم بانويي ديگر از ساكنان محله ما را با اصرار به خانه‌اش مي‌برد تا وضعيت حمام خانه‌اش را نشان‌مان دهد. بعد هم مي‌گويد: «۵ خانوار در اين خانه زندگي مي‌كنيم. همه با هم فاميل هستيم و هر كدام يك اتاق داريم. سهم ما ۱۱ نفر از بهداشت، حمامي است كه فقط هفته‌اي يكبار باز مي‌شود و هميشه قفلي بزرگ روي آن است! صاحبخانه اجازه نمي‌دهد در طول هفته حمام برويم. مي‌گويد آب زياد مصرف مي‌كنيد.» در خانه روبه‌رويي «بهناز نامي‌فر» و خانواده‌اش زندگي مي‌كند. مي‌گويد: «۱۵ سال است كه مجبور شده‌ایم در اين محله زندگي كنيم. متأسفانه اهالي اين محل اصلاً نظافت را رعایت نمي‌كنند.»
شپش، ناراحتی‌های پوستی و ...
نزديك به ۳ سال است كه جمعيت امداد دانشجويي مردمي امام علي(ع) در ابتداي خيابان جهانيان، در خانه‌اي محقر و كوچك دست به كار شده تا با آموزش كودكان اين محل تا حد ممكن آنان را از آسيب‌هاي اجتماعي دور نگه دارد و شايد مرهمي باشد براي دردهاي بي‌پايانشان. «زهره شريفي» يكي از معلم‌هاي اين مدرسه است و از نزديك با مشكلات ساكنان آشناست. مي‌گويد: «متأسفانه ابتلا به شپش و بيماري‌هاي پوستي در ميان كودكان رايج است. اما پيگيري‌هاي ما از طريق وزارت بهداشت بي‌نتيجه بوده. با تعطيلي حمام اين محله مشكلات بهداشتي بيشتر شده است. مدتي قبل با همكاري مركز خدمات اجتماعي و رفاهي شهرداري منطقه، ميني‌بوسي براي بردن ساكناني كه حمام ندارند به يك حمام عمومي در محله‌اي ديگر فراهم شد اما به دلايلي اين كار بعد از چند هفته متوقف شد. برخي بيماري‌هاي پوستي كه ساكنان به آن مبتلا مي‌شوند مسري است. يكبار هم يكي از معلم‌هاي اين مدرسه كه با كودكان سروكار دارد از آنها شپش گرفته بود.» تنها راهكاري كه وي براي رفع اين مشكل ارائه مي‌دهد راه‌اندازي دوباره حمام عمومي محله يا ساخت حمامي ديگر در اين محدوده است تا بيماري‌هاي پوستي و مشكلات بهداشتي ساكنان ريشه‌كن شود.
نظافت كوه گچي در ۳ نوبت
درباره وضعيت بهداشت و نظافت محدوده كوه گچي با «ابراهيم نوروزي» شهردار ناحيه یک گپی کوتاه زدیم. او در این‌باره گفت: «با توجه به شرايط خاص خيابان‌هاي اين محدوده تعداد افراد تيم نظافتي و همچنين امكانات آنان بيشتر از ديگر محله‌هاست. نظافت اين محل هر روز در ۳ نوبت انجام مي‌شود و تمام جوي‌هاي آب معابر آن به جز خيابان نياكان عظيمي جمع‌آوري و كانيوبندي شده است. علاوه بر آن براي امنيت بيشتر محله، پروژكتورهايي در اين محدوده نصب شده تا رفت‌وآمد شهروندان در ساعت‌هاي شب با امنيت بيشتر همراه باشد.»
