پرتاب هایی با شمارش معکوس فارسی
چهارشنبه ۲۲ بهمن ۱۳۹۳ ساعت ۱۷:۴۰
کد مطلب: 406874
کهکشان اختراعات فضایی ایران تازه رخ نموده و ستاره های مختلفی در آن درخشیده است. ماهواره امید در بهمن ۸۷، رصد در خرداد همان سال و ماهواره نوید علم و صنعت در بهمن ماه ۹۰ به فضا پرتاب شد.
راه شیری ایران در فضا منزل به منزل تا ماهواره فجر در بهمن امسال پیش رفته است. این فناوری تازه ترین ماهواره تحقیقاتی ایران است که در روزهای گذشته با فناوری بومی پرتاب ،فضای کره زمین را به تسخیر ایرانیان درآورد.
ماهواره فجر به عنوان اولین ماهواره با ماموریت انتقال مداری کشور با قابلیت تغییر مدار ۲۵۰ تا ۴۵۰ کیلومتر بیضوی به مدار ۴۵۰ کیلومتری دایره ای با استفاده از پیشبرنده گاز سرد است که این فناوری باعث افزایش طول عمر ماهواره به یک و نیم سال می شود.
این ها همه گوشه ای از تلاش های متخصصان ایرانی در عرصه فضاست.
البته هنوز ماهواره های دیگر ایرانی نیز در نوبت پرتاب قرار دارند که از آن جمله می توان به ماهواره آت- ست امیرکبیر، شریف ست و تدبیر اشاره کرد. علاوه براین ماهواره خلیج فارس آخرین ماهواره ای است که توسط ایرانیان طراحی شده است که در روز فناوری فضایی (۱۴ بهمن ماه ۹۲) رونمایی شد. این فناوری فضایی به عنوان نخستین ماهواره مخابراتی کشور محسوب می شود که به صورت کامل در کشور تولید شده است.
ماهواره مخابراتی خلیج فارس سازگار با بستر ارتباطی بی سیم در مدارزمین پایه
( مدار لئو تا ۸ هزار کیلومتر بالاتر ازسطح زمین) است که خدمات ارتباطی بی سیم ماهواره ای را به صورت امن و مطمئن با پوشش جغرافیایی ملی و یا منطقه ای ارائه می کند.
این سامانه مجهز به پایانه های کاربردی کوچک و سبک بوده و در شرایط بروز بحران ناشی از حوادث و بلایای طبیعی نیز توسط نیروهای امدادی مورد استفاده قرار می گیرد.
* گام های قبل از خلیج فارس
برخی از این ماهواره ها ماموریت های آزمایشی دارند و به گفته مسوولان با پرتاب هر ماهواره یک فناوری در محیط فضا مورد تست قرار می گیرد.
اما نخستین تصاویر کاربردی ماهواره قرار است تا چهار سال آینده به دست ایرانیان فرستاده شود.البته اکنون نیز تصاویری از ماهواره های پرتاب شده دریافت شده است اما این تصاویر دارای کیفیت لازم نیست.
- ماهواره مخابراتی زهره
فعالیت درمورد ماهواره زهره پس از انقلاب در سال ۸۳ با همکاری روس ها ادامه یافت. این ماهواره اگرچه به فضا نرفت اما دریچه ای بر تجارب محققان هوا فضای کشور شد.
- مصباح ۱
ماهواره مصباح اولین پروژه ایران برای ساخت ماهواره پس از انقلاب بود.ساخت مدل مهندسی و فضایی ماهواره مصباح نیز با همکاری یک شرکت ایتالیایی توسط نیروهای متخصص داخلی انجام شد.
مصباح از نوع ماهواره های مدار پایین بود با اهداف فعالیت های علمی، تحقیقاتی و آموزشی استفاده شود. شناسایی منابع آبی، خاکی، معدنی، هواشناسی، کنترل شبکه های آب، برق، نفت و گاز و کمک رسانی در حوادث غیرمترقبه از جمله اهداف ساخت و پرتاپ ماهواره مصباح است .
این ماهواره به همراه ماهواره ای دیگر و توسط موشک روسی به نام کوسموس-۳ام از پایگاه فضایی پلستسک در نزدیکی مسکو به مدار هزار کیلومتری از سطح زمین پرتاب شود اما این پروژه عملی نشد. راهی که بسیاری از کشورها قبل از رسیدن به فضا طی کرده بودند. این گام مشترک نیز راه را برای پروسه های علمی - عملی منحصر به فرد دانشمندان فضایی ایران در آینده روشن ساخت و آنها را برای دستیابی به اهداف مصمم تر کرد.
- ماهواره سینا۱
این ماهواره در ششم آبان ماه ۸۴ از طریق یک موشک ماهواره بر کوسموس-۳ام روسی و از پایگاه فضایی پلستسک روسیه به فضا پرتاب شد و با موفقیت در مدار اختصاصی ایران قرار گرفت.
- طلوع، نخستین ماهواره سنجش از دور ایران
ماهواره طلوع به عنوان نخستین ماهواره سنجش از راه دور ایران که در روز فناوری فضایی سال ۸۸ رونمایی شد.
این ماهواره دارای فناوری هایی از جمله محموله تصویربرداری، کنترل وضعیت مکانیزم ها و سلول های خورشیدی که ماموریت اصلی این ماهواره، تصویربرداری تک طیفی با تفکیک پذیری ۵۰ متر، ذخیره و ارسال داده های تصویر به ایستگاه های زمینی است.
- ماهواره رصد
ماهواره رصد، دومین ماهواره ایرانی است که توسط موشک های حامل ایرانی به فضا فرستاده شده است.
این ماهواره همچنین نخستین ماهواره تصویربرداری در ۲۵ خرداد ماه ۹۰ به فضا پرتاب شد و در ۱۵ تیرماه همان سال وارد جو زمین شد.
- ماهواره نوید
ماهواره نوید علم و صنعت در ۱۴ بهمن ۸۸ رونمایی شد و در ۱۴ بهمن سال بعد به فضا پرتاب شد. ماموریت این ماهواره تصویربرداری از زمین با وضوح تصویر ۷۵۰ متر بود.
نوید علم و صنعت، ماهواره ای مکعب شکل و با طول، عرض و ارتفاع ۵۰ سانیمتر و جرم ۵۰ کیلوگرم بود که هر ۹۰ دقیقه یکبار زمین را دور می زد.
* ۱۰ سالی که پای ایران به عرصه کاوشگرها باز شد
سابقه فعالیت های فضایی در حوزه کاوشگرها به ۱۰ سال اخیر می رسد. نخستین کاوشگر در قالب طرح «آزمایشگاه فضایی» در پژوهشکده سامانه های فضانوردی سازمان فضایی ایران در سال ۳۸۱ طراحی شد.
اما برنامه حضور ایران در عرصه پرتاب کاوشگرها با طرح «طراحی، ساخت و پرتاب کاوشگرهای فضایی همراه با محفظه زیستی حامل موجود زنده» و با نظارت و سرپرستی سازمان فضایی ایران ادامه یافت و تاکنون هشت کاوشگر ایرانی به فضا پرتاب شده است.
کاوشگر۱: ماموریت نخستین محموله کاوشگرهای فضایی در آبان ۸۵ به انجام رسید. این محموله به گونه ای طراحی شده بود که داده های ضروری در زمان اوج گیری ثبت و پس از بازگشت به جو و بازیابی، در سطح زمین استخراج شوند.
کاوشگر۲: دومین محموله کاوشگرهای فضایی در آذر ۸۷ با موفقیت پرتاب و بازیابی شد.
کاوشگر۳: سومین محموله کاوشگرهای فضایی در بهمن ۸۸ به فضا پرتاب شد که این کاوشگر توانست محفظه زیستی حامل موجودات زنده کوچک و پنج رده مختلف از سلول های بنیادی و سوماتیک را با خود به فضا ببرد.
کاوشگر۴: این کاوشگر در ۲۴ اسفند ۱۳۸۹ پرتاب شد.
کاوشگر۵: نخستین میمون ایرانی با استفاده از این کاوشگر به فضا در ۱۶ شهریور ۹۰ تا ارتفاع ۱۲۰ کیلومتری زمین به فضا ارسال و بازگردانده شد. این کاوشگر با حامل سوخت جامد به فضا پرتاب شد.
کاوشگر۶: این کاوشگر شامل امکاناتی مانند پشتیبان حیات، رهگیری، بازیابی و تله متری بود که در ۱۸ شهریور ۹۱ پرتاب شد.
کاوشگر پیشگام: در نهم بهمن ماه ۹۱ این کاوشگر نخستین میمون فضایی ایران را به فضای زیرمداری ارسال و به سلامت به زمین بازگرداند.
کاوشگر پژوهش: این کاوشگر با حامل سوخت مایع در ۲۳ آذرماه سال جاری تا ارتفاع ۱۲۰ متری پرتاب و به سلامت به زمین بازگشت.
این کاوشگروزن ۳۲۰ کیلوگرم، به زیرسامانه های مهم و اساسی برای پشتیبانی حیات موجود زنده و تجهیزات حساس برای ارائه خدمات الکترونیکی و مخابراتی مجهز شده بود.
* دستیابی به فضا پاسخ نیازهای آتی کشور
همه محققان فضایی کشور بر این موضوع اشتراک نظر دارند که در ادامه این راه دشوار باید برنامه های کشور را در عرصه دستیابی به فناوری های بیشتر و با کیفیت تر فضایی به صورت گام به گام اجرایی کرد.
دستیابی به فضا مسیری گران و طولانی است و نباید تنها به منظور کسب فناوری به آن دست یافت بلکه توسعه فضایی باید در جهت حل چالش ها و نیازهای کشور باشد تا در نهایت به بهبود کیفیت زندگی ایرانیان منجر شود. بنابراین باید تلاش کرد تا پیشرفت ها و فناوری های فضایی جایگاه واقعی خود را در زندگی روزمره مردم پیدا کنند.
از طرفی فناوری ها و خدمات فضایی در جهان به سرعت در حال رشد هستند و کشور ما نیز خواه ناخواه به این فناوری ها نیاز بیشتری پیدا خواهد کرد.
برداشتن گام های هوشمند در راه رسیدن به دانش و فناوری سودمند فضایی، نه تنها ابزارهای قدرتمندی را در مواجهه و رفع نیاز و چالش های آتی در اختیار کشور قرار می دهد و بر اقتدار ملی می افزاید بلکه بستر مطمئنی برای توسعه چند جانبه در سایر بخش ها مانند بخش های مخابراتی ، کشاورزی و هوا فضا، هواشناسی، محیط زیست، مقابله با بلایای طبیعی و ... را برای ایران به ارمغان خواهد آورد.
