علت مرگ ماهیان در چابهار معلوم نشد
يکشنبه ۱۱ آبان ۱۳۹۳ ساعت ۱۳:۴۹
کد مطلب: 389356
براساس این گزارش: از آب سطح و عمق آب و ساردین ماهیان تلف شده در نقاط مختلف حوضچه اسکله کنارک نمونه برداری شد و تحت شرایط مناسب به آزمایشگاه مرکز تحقیقات منتقل شدند.
علاوه بر آن منطقه مذکور با استفاده از یک فروند قایق جهت تعیین احتمال بروز هر گونه شکوفایی پلانکتونی و یا وجود لکه های نفتی مورد بررسی قرار گرفت و با استفاده از نقشه های آنلاین ماهواره ای و به کار گیری یک فروند بالگرد متعلق به هلال احمر شهرستان، منطقه مورد نظر از حیث عوامل ذکر شده نیز مورد ارزیابی قرار گرفت.
نتایج مشاهدات تشریح و بررسی میکروسکپی از اندام های درونی سه گونه ماهی ساردین که عبارت بودند از ساردین پهلو طلایی، شمسک کوچک، شمسک بزرگ به شرح ذیل ثبت شد:
۱. رنگ عمومی بدن و پولک‌ها کاملاً طبیعی و فاقد هر گونه کدورت، وارفتگی، ضربه و یا لخته و خونریزی چه به صورت پتشی و چه به صورت پورپورا بود.
۲. در بررسی از عضلات پشتی و شکمی هیچ گونه لکه های خونی و یا انتشار میوگلوبین مشاهده نشد و رنگ و قوام عمومی این اندام ها کاملاً طبیعی بود.
۳. رنگ عنبیه چشم کاملاً طبیعی و به دور از هر گونه کدورت و یا خونریزی بود.
۴. محتوای روده ها کاملاً طبیعی و فاقد گاز و یا مواد غذایی آبکی بود.
۵. در بررسی مخاط دستگاه گوارش و روده ها، به ویژه پرز‌های روده (ویلی های روده ای) هیچگونه زخم و یا لکه های خونریزی چه به صورت پتشی و یا پورپورا مشاهده نشد.
۶. فاقد هرگونه خونریزی در سطح بدن و اطراف محوطه شکمی و مخاط روده بوده و هیچگونه خونریزی یا زخم در سرتاسر روده مشاهده نشد.
بررسی فاکتور های فیزیک – شیمی آب نشان داد که :
۱. شوری، اسیدیته، اکسیژن و دمای آب در حد نرمال و از مجموعه نوترینت های آزمایش شده، تنها فاکتور آمونیاک ۰.۵ میلی گرم بر لیتر (ppm ) مشاهده و ثبت شد.
۲. آزمایشات و بررسی های پلانکتونی از نمونه های آب منطقه گونه های پلانکتونی Nitzschia، pleurosigma، Nitzschia، Bidullpiha را نشان داد که از حیث تراکم پلانکتون های مذکور شمارش شدند که از آن میان تنها گونه غیر سمی Nitzschia دارای تراکم بیشتری بوده و ثبت شد.
رویدادهای مشابه در گذشته:
الف. بنا بر گزارش ارایه شده در مهر ماه سال۱۳۷۰ توسط تورج ولی نسب، تلفات حدود ۳ تن ساردین ماهیان در منطقه پزم گزارش شد.
نتایج بررسی های آزمایشگاهی و میدانی در آن زمان مانند نتایج حاصل از بررسی های اخیر بود. بررسی های میدانی در آن زمان مشخص کرد که گونه‌های ساردین ماهیان در اثر استرس ناشی از حمله شکارچیانی نظیر تون ماهیان به منطقه‌ای از ساحل خلیج رانده شده که متعاقب آن در اثر پدیده جزر دریا در حوضچه ایجاد شده به دام افتاده و این مسئله عامل اصلی تلفات در آن ناحیه تشخیص داده شد.
ب. گزارش دیگری در سال ۱۳۸۰ حاکی از تلفات میزان قابل توجهی از ساردین ماهیان در اسکله هفت تیر است و بررسی های مرکز تحقیقات در آن زمان نشان داد که مانند مورد سال ۱۳۷۰ و مورد اخیر در کنارک هیچ یک از فاکتور های فیزیکی و شیمیایی آب و یا شکوفایی های پلانکتونی و یا لکه نفتی عامل تلفات مذکور نبوده است. نهایتاً بررسی ها و تجسس های میدانی در منطقه نشان داد که تخلفات صیادی عامل تلفات مذکور بوده است.
بر اساس این گزارش: در خصوص عامل و یا عوامل تلفات اخیر، با توجه به نتایج آزمایشات فیزیکی و شیمیایی آب، بررسی لکه های نفتی و شکوفایی های پلانکتونی و همچنین مشاهدات مستقیم سطح دریا از طریق نقشه های ماهواره ای و نظارت مستقیم با بالگرد، ثابت می‌شود که هیچ یک از عوامل ذکر شده نمی‌تواند باعث بروز تلفات مذکور باشد.
افزایش فاکتور آمونیاک آب حوضچه نیز تنها به خاطر تجمع بیش از حد اجساد ماهیان و تجزیه کالبد آنها اتفاق افتاده است.
مشاهدات ماهیان زنده و در حال مرگ نیز ناشی از افزایش میزان آمونیاک بوده که در ابتدا در حوضچه تجمع یافته و در اثر تجزیه کالبدی میزان آمونیاک آب را افزایش داده است. این در شرایطی است که میزان آمونیاک در دوطرف حوضچه و بیرون از منطقه تلفات، کاملاً نرمال بوده است.
گونه‌های پلانکتونی مشاهده شده در نمونه های آب از گونه های متعارف در منطقه بوده و هیچگونه سمیتی برای آبزیان موجود در منطقه ندارند و عدم مشاهده علایم مسمومیت در کالبد‌گشایی ماهیان نیز مؤید این موضوع است.
از طرف دیگر اگر فرض مسمومیت را هم در نظر بگیریم، هیچ گونه دیگری از آبزیان بومی منطقه نظیر: کفال ماهیان، خرچنگ‌ها و میگو‌های منطقه تلف نشده اند.
بنابراین عوامل دیگری در تلفات این ماهیان نقش داشته اند که شناسایی آنها نیازمند تحقیقات بیشتر و کمک دستگاه های اجرایی و نظارتی دارد.
