از دولت ائتلافی تا وحدت ملی؟

یکم. «24 فروردین سال 87 روزنامه اعتماد از تزلزل اصولگرایان در انتخاب نامزد واحد خبر داد. در این زمان، نتایج نظرسنجی های سراسری که به طور مرتب توسط مرکز سنجش افکار صدا و سیما، مرکز نظرسنجی های جهاد دانشگاهی(ایسپا) و چند موسسه خصوصی یا وابسته به نهادهای نظامی-امنیتی به طور محرمانه منتشر می شد، همگی احمدی نژاد را با فاصله زیادی از رقبای احتمالی در صدر می نشاند.»(1)

دوم. 12آذر87، صحن پارلمان در بهارستان، شاهد حضور رؤسا و نمایندگان دور اول تا هشتم مجلس شورای اسلامی بود که به دعوت علی لاریجانی برای همایش« 30 سال قانونگذاری و نظارت » میهمان خانه ملت بودند. آقایان هاشمی رفسنجانی، مهدی کروبی، ناطق نوری، حداد عادل و علی لاریجانی سخنرانان همایشی بودند که البته میهمانان متنوعی از جمله آقایان خاتمی، عزت الله سحابی و...داشت. غایب بزرگ همایش هم کسی نبود جز «محمود احمدی نژاد». همایشی که ادامه تلاش هایی بود که از اوایل آن سال ظاهرا به ابتکار ناطق نوری شروع شده بود و البته دو، سه مدافع جدی هم داشت. همچون محسن رضایی، علی لاریجانی و محمد رضا باهنر و همچنین مورد حمایت جدی هاشمی رفسنجانی قرار داشت.

سوم. پیشنهاد «دولت وحدت ملی» با استقبال سرد اکثر اصولگرایان همراه شد. جمعیت ایثارگران انقلاب اسلامی طرح دولت وحدت ملی را«نه به احمدی نژاد» ارزیابی کرد و نسبت به عبور از خط قرمز دوم خرداد به طراحان اصولگرای آن (ناطق نوری،لاریجانی وباهنر) هشدار داد(2)

چه اصولگرایان منتقد دولت و چه اصولگرایان مدافع دولت در مخالفت با ایده «دولت وحدت ملی» یکپارچه صف آرایی کردند. شدت مخالفت با این پیشنهاد به حدی محکم، منفی و فراگیر بود که آقایان ناطق نوری و لاریجانی را به انفعال واداشت.

ناطق نوری زودتر از همه شکست این ایده را احساس کرد و در حاشیه مراسم بزرگداشت شهید لاجوردی گفت: «پیگیری طرح وحدت ملی را رها کرده ام و به دلیل عدم استقبال گروه های سیاسی و شخصیت ها فکر نمی کنم دیگر جایی داشته باشد.»(3)

علی لاریجانی در پاسخ افرادی که این طرح را «ائتلاف ناطق و لاریجانی با دوم خردادی ها برای حذف احمدی نژاد» می دانستند، گفت: «تئوری وحدت ملی به معنای حذف احمدی نژاد و نامزدی لاریجانی نیست.»(4)

چهارم. مرزبندی جدی اکثر چهره ها و تشکل های اصولگرا با اصلاح طلبان و مخالفت تندشان با ایده دولت وحدت ملی، باعث شد حتی درباره اینکه اصولا چه کسی اولین بار این ایده را مطرح کرد، در محافل سیاسی بگومگو ایجاد شود. روزنامه کیهان دهم اسفند ماه از قول هدایت الله آقایی، عضو شورای مرکزی حزب کارگزاران نوشت: «طرح وحدت ملی مال ما(کارگزاران)بود.»(5)

اواخر پاییزفرا رسید. اما همچنان علی لاریجانی و محسن رضایی از طرح وحدت ملی دفاع می کردند و چند چهره اصلاح طلب هم به آنان پیوسته بودند. انتقادات جمعیت ایثارگران و مؤتلفه و اصولگرایان حامی دولت علیه این طرح شدت گرفته بود. تحلیلگران این پیشنهاد را سناریوی «دوم خردادی ها و هاشمی رفسنجانی برای حذف احمدی نژاد» می دانستند. شدت انتقادات، هاشمی رفسنجانی را به واکنش واداشت تا اثبات کند که طرح دولت وحدت ملی ربطی به او و اصلاح طلبان ندارد.

هاشمی رفسنجانی روز 20 آذرماه در حاشیه همایش اصل 44 به خبرنگاران گفت: «طرح وحدت ملی را اول آقای ناطق نوری مطرح کرد که جزء اصلاح طلبان نیست. فقط وقتی آقای کرباسچی آن را قبول کرد، موج برگشت و گفتند اصلاح طلبان این را مطرح کرده اند، در حالی که اصلاح طلبان با این طرح مخالف هستند چرا که این طرح به معنی این است که رئیس جمهور اصولگرا و کابینه مشترک باشد. این طرح آقای ناطق است. آن را وارونه نکنید»(6)

پنجم. سال 88 تازه آغاز شده بود. از طرح دولت وحدت ملی(ناطق نوری) و دولت ائتلافی(رضایی-لاریجانی-قالیباف) جز نام چیزی باقی نمانده بود. اما محسن رضایی تا روز اعلام نامزدی برای انتخابات همچنان از «دولت ائتلافی» دم می زد و آن را سازگار با مردم سالاری می دانست.(7)

وی در جریان انتخابات حتی برای اینکه نشان دهد چقدر به وحدت و ائتلاف پایبند است، طیفی از چهره های متنوع وابسته به احزاب گوناگون را به عنوان مشاوران خود برگزید و حتی وعده داد در صورت پیروزی از احمدی نژاد در یکی از وزارت خانه ها استفاده کند.(8)

25 اسفند ماه 87 محسن رضایی بیانیه شماره یک «دولت ائتلافی کارآمد و متعهد»را منتشر کرد اما با بی توجهی کامل اشخاص و جریان ها و رسانه ها مواجه شد.

بعدها محسن رضایی در گفت و گو با هفته نامه پنجره مدعی شد ایده«دولت ائتلافی همراه با تعهد و کارآمدی» متعلق به او بوده است و حتی قصد داشته از طریق لاریجانی، احمدی نژاد را هم در طرح مشارکت دهد. وی در ادامه توضیح می دهد که لاریجانی، ولایتی، ناطق نوری و قالیباف در جریان این طرح بوده اند اما هریک از نامزدی انصراف دادند و او ناچار به حضور در صحنه در چارچوب این طرح شد و از اینکه آن ها علنا از وی حمایت نکرده اند،گلایه مند بوده است.(9)

ششم. اما حالا بعد از 4 سال یک بار دیگر این شعار نخ نما شده از سوی طراحان آن در فضای سیاسی کشور مطرح شده است که موافقان و مخالفان زیادی دارد، شعاری که پاسخش را همان 4 سال پیش از ملت ایران گرفتند: میزان رأی ملت است و نه رأی شما آقایان... و این در حالیست که طرح این موضوع در این شرایط شاید مزاحی بیش نباشد، زیرا تشکیل دولت وحدت ملی منوط به زمانی است که کشوری با بحران اساسی در حاکمیت و اداره کشور، انسداد سیاسی و تقابل قوا روبرو شده و چاره ای جز وفاق همه گروه های سیاسی موجود در کشور وجود نداشته نباشد در حالی که درامروز با وجود مشکلات اقتصادی و معیشتی مردم، چنین موضوعی مطرح نیست، اما به نظر می رسد طراحان این شعار به دنبال خلق بحران و یا بحرانی جلوه دادن وضعیت کشور هستند تا شعار خود را عملی کنند.

نکته دیگر اینکه لازمه دولت وحدت ملی حضور همه گروه ها و جناح های سیاسی با هر فکر و دیدگاهی است و سؤال دیگر اینکه، وحدت حول چه محور و آرمانی؟! و اگر وحدت حول ولی فقیه و برای انقلاب است چطور کسانی که همواره در گفتار و کردار با ولی فقیه زاویه داشته اند می توانند در این وحدت جمع شوند؟! اما این اطمینان وجود دارد، ملتی که حماسه 9 دی را آفرید دیگر اجازه عرضه اندام به فتنه گران را نخواهد داد.

... و هفتم. شادی روح امام و شهدا صلوات

_{1.حماسه تلخ، سید امیر سیاح، انتشارات جام جم، چاپ دوم،1389 ، ص27.

2.همان،21/9/1387.

3.ایسنا،3/6/1387.

4.فارس،9/9/1387.

5.کیهان،10/12/1387.

6.خبرگزاری فارس،20/9/1387.

7.سخنان محسن رضایی، همایش استانی حزب توسعه و عدالت،23/12/1387.

8.خبرگزاری مهر،13/2/1388.

9. هفته نامه پنجره، شماره21،8/9/1388.}