یادداشت‌جالب روزنامه‌اصلاح‌طلب درباره تحریم
چهارشنبه ۱۴ تير ۱۳۹۱ ساعت ۱۰:۴۲
کد مطلب: 231951
شرايط دشوار است و نوشتن از آن سخت‌تر. تحريم اتحاديه اروپا براي نخريدن نفت ايران و بيمه نفتكش‌ها اجرايي شده است. «روزگار» اما مي‌گذرد. «نرم» يا «زبر». اول جولاي سال 2012 را «تاريخ ايران» اما، به حساب اروپايي‌ها مي‌نويسد. اين حق «نفت ايران» نبود. نبايد به اينجا مي‌رسيديم. بازي كه حساس شود «تدبير دقيق»، شرط عقل است. و حاصل نمي‌شود مگر با «تدوين اطلاعات صحيح»، «آناليز واقع‌بينانه» و «تصميم‌گيري كارشناسانه» منطبق بر منافع ملي. پرهيز از «شعارگونه»ها، همراهي مي‌آورد.
1- درخواست وزير نفت ايران براي برگزاري اجلاس فوق‌العاده اوپك، آن هم 15 روز بعد از اجلاس عادي اين سازمان، قابل تامل است. وزير نفت علت تصميمش را قيمت‌هاي پايين صددلار اعلام كرده است. اجلاس صدوشصت و يكم اما، در همين شرايط برگزار شده بود. حالا اگر حاصل درخواست ايران مخالفت اعضاي اوپك باشد هزينه دادن بيهوده‌اي است. گرچه ممكن است رييس عراقي كنفرانس وزرا، براي برگزاري اجلاس اوپك در بغداد، به پيشنهاد ايران روي «باز» نشان دهد اما وزير نفت ايران، نحوه برخورد وزير نفت عربستان در جلسه بسته وزراي اجلاس 14 ژوئن اوپك را به‌خوبي به ياد دارد. ماجرا از چه قرار بود؟
2- وقتي وزراي اوپك در جلسه بسته گرد هم آمدند پيشنهاد شد كه مخالفت اوپك با تحريم نفتي كشورهاي عضو، در بيانيه نهايي اجلاس ذكر شود. اين پيشنهاد مخالف عمده‌اي نداشت الا عربستان.
وزير نفت عربستان حتي وجود يك بند درباره مخالفت با تحريم را در بيانيه صدوشصت‌ويكم برنتافت. وقتي فشار ساير وزرا براي گنجاندن اين بند بيشتر شد، علي النعيمي خواهان مشورت با سعود الفيصل، وزير خارجه كشورش شد. با مخالفت عربستان بند مربوط به مخالفت اوپك با تحريم نفتي كشورهاي عضو، در بيانيه نهايي گنجانده نشد. تصميمات اوپك با اجماع اعضا اتخاذ مي‌شود. اين رفتار عربستان هم بايد در «حافظه تاريخي نفت ايران» ثبت شود. ناگفته‌اي كه امروز بايد گفته مي‌شد. با اين شرايط به نظر نمي‌رسد درخواست قاسمي براي برگزاري اجلاس فوق‌العاده اوپك، ثمربخش باشد.
3- كم كردن يا قطع واردات كالا از كشورهايي كه نفت ايران را نمي‌خرند در چنين شرايطي مي‌تواند گونه‌اي از «تدبير» باشد. هرچند قيمت كالاهاي وارداتي را متاثر خواهد كرد. همزمان «سلام كردن» بر تحريم‌ها «شعارگونه» است. لابي با كشورها براي بيمه محموله‌هاي نفتي ايران، نظير آنچه با تصويب قانوني در ژاپن انجام گرفت به همراه ورود دولت ايران براي بيمه نفتكش‌ها، اقدام مدبرانه‌اي است.
4- در كوتاه‌مدت قيمت نفت كنترل خواهد شد. نياز نفتي اتحاديه اروپا هم از سوي ساير توليد‌كنندگان تامين خواهد شد. اما واقعيت اين است كه در ميان‌مدت بازار، در سوي ديگر استخر براي نفت ايران باز خواهد شد و قيمت‌ها پايين نمي‌ماند. مگر مي‌توان براي هميشه از نفت ايران دست كشيد؟! فقط بايد تحرك داشت و «مطلع» و با «تدبير» عمل كرد. چنين كه باشد ديگر وزير نفت پيش‌بيني نخواهد كرد كه با آغاز تحريم نفتي ايران قيمت نفت به بالاي 200 دلار مي‌رسد.
5- با بخشنامه جديد وزير نفت براي مقابله با تحريم‌ها، اگر بتوان راه را براي كارشناسان زبده‌اي كه سال‌ها در دوران مختلف از جمله جنگ، اداره و فروش نفت را تجربه كرده‌اند باز كرد، تدبير درستي انجام شده است. قاسمي در بخشنامه‌اي خواستار حضور مديران و كارشناسان بين‌المللي صنعت نفت و اتخاذ تدابير جديدي براي مقابله با تحريم‌هاي خريد نفت خام ايران شده است. كاش اين نگاه قبل از آغاز تحريم‌ها اعمال مي‌شد. آن‌وقت ديگر شركت ملي نفتكش، مديري را كه در شرايط سخت جنگ، نفت را حمل كرده بود، سال گذشته از دست نمي‌داد تا به جاي آن مديري كه حتي يك روز نفت حمل نكرده است جايگزين شود.
6- روزي كه نفت 85دلاري را براي بودجه سال‌جاري كنار گذاشتند ريسك خريده شد. اگر كمربند بودجه را سفت‌تر مي‌بستند، اگر هدفمندي يارانه‌ها سال‌ها پيش، با طرح تثبيت قيمت‌ها به تعويق نمي‌افتاد، امروز از اين گردنه عبور كرده بوديم و مي‌شد درباره پيشنهاد ارزان‌تر فروش نفت براي بازي متقابل با مصرف‌كنندگان فكر كرد.
تاكيد بر اتحاد ملي در مقابل تحريم‌ها در اين شرايط، حرف درستي است. ملت ايران يك‌بار ديگر هم در روزهاي ملي شدن سال 1329 حول نفت متحد شده‌اند. اگر اتحاد ملي امروز «تكليف» باشد حق ملت هم تدبير درست مسوولان است. براي نشان دادن تدبيرها، بايد «شعارگونه»ها را كنار گذاشت. واقعي ديدن، تدبير درست را مي‌سازد. اين حق نفت ايران است.
