عملکرد شورای نگهبان به عنوان یک نهاد نظارتی و احراز صلاحیت‌ها در انتخابات مجلس دوازدهم فضایی را بوجود آورده که ظرفیت رقابت‌پذیری کاندیداها بسیار افزایش یافته است.

 گروه سیاسی جهان نیوز: انتخابات مجلس شورای اسلامی دوازدهم یکی از ویژه ترین انتخاباتی است که قرار است برگزار شود. این موضوع را از امکانات و لوازم مخصوص به این انتخابات می توان دریافت. با وجود کاندیداهای متعدد و متکثری که در هر حوزه انتخابیه وجود دارد به نظر می رسد رقابت ها بویژه در استان های مختلف بسیار داغ و پرشور خواهد بود.

به نظر می رسد در این راستا عملکرد شورای نگهبان به عنوان یک نهاد نظارتی نیز قابل توجه و حتی در این دوره قابل تقدیر است که چنین ظرفیت و پتانسیل رقابتی با حضور کاندیداهای مختلف از اقشار و سلائق سیاسی مختلف ایجاد کرده است؛ چراکه بر اساس آمار بدست آمده با کار شورای نگهبان تقریبا بالای ۱۵ هزار داوطلب انتخابات تایید صلاحیت شده اند که به طور سرانگشتی این موضوع نشان می‌دهد نسبت به دوره گذشته بر تعداد کاندیداها به طور سه برابر در مناطق مختلف کشور افزوده شده که این موضوع ارزشمند است و توان رقابتی بالایی را ایجاد می‌کند.

این موضوع نشان می‌دهد شورای نگهبان در عمل به وظایف خود ضمن رعایت خط قرمزها نگاهی هم به موضوع محوری رقابت پذیری انتخابات نیز داشته است. این در حالی است که رهبر معظم انقلاب نیز نسبت به مشارکت بالا در انتخابات تاکید کرده بودند این شورا با نگاه مشارکت پذیری بالا در انتخابات و همچین رعایت ضوابط قانونی برای تایید صلاحیت داوطلبین اقدام کرده است و آمار نشان می دهد تقریبا ۷۳ درصد داوطلبین صلاحیت‌شان برای حضور در انتخابات دوازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی احراز شده است که این موضوع نیز آمار مهمی است. البته بعضا موضوعاتی در خصوص تایید صلاحیت افرادی چون «غلامرضا تاجگردون» نیز مطرح است که باعث گله گذاری برخی از افکارعمومی شده است.

این درحالی است که در این انتخابات شورای نگهبان برای بررسی بیشتر داوطلبین اقدامات قابل توجهی انجام داد و در اخبار تایید صلاحیت‌ها نیز اطلاع رسانی می‌شد. به طور مثال بیان می شد که 750 داوطلب دیگر نیز تایید صلاحیت شده‌اند که این موضوع نشان می داد این شورا در بررسی اعتراضات نیز ضمن استواری بر اجرای قانون تغییرات ایجاد شده را نیز به سمع و نظر مردم می‌رساند. 

عملکرد شورای نگهبان همچنین خط بطلانی بر روی ادعای همیشگی برخی جریان های سیاسی کشید که مدعی بودند فضای باز سیاسی برای ورود گروه ها و جناح های مختلف سیاسی وجود ندارد. این موضوع تا جایی است که رییس دولت اصلاحات به مهیا بودن فضای انتخابات با حالت افسوس و پشیمانی اشاره کرده و می گوید: «کاش سخنان رهبری درباره انتخابات آزاد، مشارکتی و رقابتی و امکان حضور همه جریان‌ها یا نامزد‌های مورد نظر خود، خیلی پیش‌تر بیان می‌شد، چون می‌توانست ما را به انتخابات قابل قبول نزدیک کند». مفهوم این سخنان آن است که بخش رادیکال اصلاحات که با پیش‌فرض رد صلاحیت گسترده، در انتخابات ثبت‌نام نکردند، از عمل خود پشیمان است و اگر فرض درستی داشتند، ثبت‌نام می‌کردند.

همچنین «غلامعلی جعفرزاده ایمن آبادی»‌ نماینده مجلس دهم در گفت و گو با روزنامه اصلاح طلب آرمان ملی بیان کرد: «در شرایط کنونی عده‌ای عنوان می‌کنند اگر اصلاح طلبان در انتخابات ثبت نام می‌کردند، تایید می شدند. به همین دلیل نیز من معتقدم اصلاح‌طلبان باید در انتخابات حضور پیدا می‌کردند و اگر تایید نمی شدند به مردم می گفتند که ما آمدیم اما تایید صلاحیت نشدیم و به همین دلیل شرایط حضور در انتخابات را نداریم. چطور آقای پزشکیان و علی مطهری ثبت نام کردند و در نهایت تایید نیز شدند.»

این موضوع به خوبی نشان می دهد عملکرد شورای نگهبان جلوی اغلب حرف و حدیث های جناحی در انتقاد از این نهاد نظارتی را نیز گرفت.

رقابت پذیری انتخابات مجلس دوازدهم حتی بالاتر از بسیاری انتخابات های دیگر قرار می گیرد. در سال‌های قبل از انقلاب اسلامی که یک فضای غیررقابتی و دیکته شده وجود داشت که افراد قدرتمند برای مشروعیت بخشی به قدرت خود از انتخابات با تخلفات زیاد و رقابت محدود بهره می بردند و درواقع انتخابات یک نوع قدرت شویی بود تا چرخش نخبگان در ساختار قدرت. این درحالی است که  تغییر نمایندگان ادوار مختلف در مجالس شواری اسلامی خود نشان دهنده میزان تاثیرپذیری آرای مردمی دارد که به مدد نظارت شورای نگهبان شکل گرفته است.

نگاهی به انتخابات‌های برخی کشورهای منطقه که بعضا تعداد آرا آن از تعداد رای دهندگان بیشتر است و هیچ اثری از رقابت بعد از چند دوره نیست خود گویای چنین فضایی است.

از سوی دیگر در کجای انتخابات های دنیا بویژه در پارلمان های غربی و اروپایی برای هر کرسی مجلس ۵۰ نفر با هم رقابت می کنند؟ این در شرایطی است که در همین کشورها هم انتخابات به گونه ای هدایت و مدیریت می شود که دستکم دو الی سه نفر برای کرسی های پارلمان وارد چالش رقابت با یکدیگر می شوند. از این لحاظ نیز عملکرد شورای نگهبان برای هر چه رقابت پذیر کردن انتخابات مجلس جای تقدیر دارد. این موضوع خاصه در استان ها که فضای انتخاباتی مربوط به خود را دارند به خوبی خود را نشان می دهد و در تهران نیز تعدد لیست‌های انتخاباتی به خوبی گویای دست باز گروه‌های سیاسی برای حضور در انتخاباتی است که در سرنوشت سیاسی ایرانیان نقش مهم و تعیین کننده‌ای را ایفا می‌کند.