دلیلی مشکلات معیشتی جامعه در بیان امیرالمومنین

به عنوان نمونه خداوند در آیه16 سوره اسراء می‌فرماید:‌ «وَ إِذَا أَرَدْنَا أَنْ نُهْلِکَ قَرْیَةً أَمَرْنَا مُتْرَفِیهَا فَفَسَقُوا فِیهَا فَحَقَّ عَلَیْهَا الْقَوْلُ فَدَمَّرْنَاهَا تَدْمِیرًا؛ و ما چون اهل دیاری را بخواهیم به کیفر گناه هلاک سازیم پیشوایان و متنعّمان آن شهر را امر کنیم (به طاعت، لیکن) آنها راه فسق (و تبهکاری و ظلم) در آن دیار پیش گیرند (و مردم هم به راه آنها روند) پس آنجا تنبیه و عقاب لزوم خواهد یافت، آن گاه همه را هلاک می‌سازیم.» 

از این جهت امام علی(ع) در نامه‌ای که به مالک اشتر برای نحوه حکومتداری ایشان بر مردم مصر نوشتند، علت فقر و تندگدستی و آوارگی مردم را در اشرافیت مسئولان و متولیان جامعه معرفی کرد و فرمود:
  ... (ای مالک) همواره ویرانى زمین را تنگدستى مردم آن سبب شود و فقر و ندارى آنان ناشى از زراندوزى والیان و بدگمانى آنان به بقای حکومت و کم بهره‌گیرى آنان از عبرتها و پندهاست‏.

متن حدیث:  ... وَ إِنَّمَا یُؤْتَى خَرَابُ الْأَرْضِ مِنْ إِعْوَازِ أَهْلِهَا وَ إِنَّمَا یُعْوِزُ أَهْلُهَا لِإِشْرَافِ أَنْفُسِ الْوُلَاةِ عَلَى الْجَمْعِ وَ سُوءِ ظَنِّهِمْ بِالْبَقَاءِ وَ قِلَّةِ انْتِفَاعِهِمْ بِالْعِبَرِ.