این روزها سفر احتمالی خالد مشعل به تهران سبب بازخوانی روابط این جربان با ایران در چند سال اخیر و به خصوص پس از تحولات سوریه در رسانه های داخلی و خارجی شده است.

گروه بین الملل جهان نیوز:  گرچه روابط حماس با ایران طی چند سال اخیر هیچگاه به صورت کامل قطع نشد ولی این گروه پس از ایجاد ناآرامی ها در سوریه و همچنین به قدرت رسیدن اخوان در مصر، در یک اشتباه استراتژیک دفاتر خود را از سوریه به قطر منتقل کرد.

حماس که تصور می کرد با نزدیکی به حکومت جدید در مصر و گسترش روابط بیشتر با دولت ترکیه، موقعیت منطقه ای مناسبی پیدا می کند، سوریه را ترک کرد و به قطری رفت که به نوعی حامی اخوان و مرسی محسوب میشد. اشتباه دیگر حماس این بود که تصور بسیار غلطی از تحولات سوریه داشت و عمق نگاهی که در پس تحولات سوریه وجود داشت را به خوبی دریافت نکرد.

از سویی، دولت سوریه با وجود هزینه های زیاد یکبار دیگر به تثبیت رسید، و از داعش هم در بخش هایی از سوریه قدرت گرفت که آرمان آزادسازی فلسطین برای آنها در اولویت نبود و مبارزه با اسراییل نیز برایشان موضوعیت نداشت و حتی شواهدی از روابط میان داعش و اسراییل خبر می داد.

در همین حال اخوان در مصر قدرت را از دست داد و حزب عدالت و توسعه ترکیه نیز علی رغم گسترش روابط سیاسی و دیپلماتیک در حوزه نظامی حاضر به در اختیار قرار دادن حتی یک فشنگ به گروه های مقاومت نیست. بدتر از همه اینکه با تغییراتی که در برخی سیاست های خارجه قطر و امیر جوان ان ایجاد شده، امکان بسته شدن دفتر حماس در این کشور عربی نیز افزایش یافته است. به همین دلیل اخباری مبنی بر انتقال دفتر حماس از دوحه به تهران در رسانه ها مطرح شده است.

اما واقعیت ماجرا این است که ایران طی چهار سال اخیر روابط خود را با شاخه های نظامی فلسطینی حفظ کرده و همین ارتباطات بود که سبب برتری نظامی این گروه ها در جنگ اخیر با اسراییل شد.

ایران طی این مدت با وجود چالش های سیاسی با حماس، استراتژی اصولی دفاع از آزادسازی فلسطین را با حفظ ارتباط و حمایت از شاخه های نظامی حماس با قوت ادامه داده است.

این موضوع نشان می دهد که جنس چالش ایران با حماس سیاسی است نه در حوزه ارتباطات نظامی و هدف گذاری های استراتژیک در قبال آرمان های فلسطین و دشمنی با اسراییل.

حماس با وجود گسترش ارتباطات خود با ترکیه به یک ثبات سیاسی پایدار در منطقه دست پیدا نکرده است، زیرا ترکیه و به تعبییر دقیق تر حزب عدالت و توسعه با توجه تضاد منافع ارتباط با آمریکا و میان گروه های مبارز فلسطینی شریک سیاسی مطمئنی از همه جهت و به خصوص شریکی پایدار محسوب نمی شود.

جنگ ۵۱ روزه فلسطین بسیاری از واقعیت ها را برای حماس روشن کرد، این جنگ به خوبی نشان داد که کشورهای مانند ترکیه و قطر تا کجا حاضر به حمایت از حماس هستند. زیرا این حمایت تا آنجایی بود که به رابطه این کشورها با آمریکا و اروپا آسیب جدی وارد نکند.

گروه حماس و به خصوص شخص خالد مشعل اگر علاوه بر مزایا همپیمانی نظامی با ایران به دنبال یک شریک استراتژیک و همواره قابل اعتماد و پایدار سیاسی نیز هستند باید تصمیمات سخت سیاسی بگیرند که عبور از برخی وابستگی های سیاسی به قطر و ترکیه بخشی از آن خواهد بود.

به همین دلیل این حماس است که باید در حوزه سیاسی تجدید نظر کرده و زمینه همکاری سیاسی بیشتر را با ایران فرآهم کند. همین تجدید نظر حتی می تواند گشایش دفتر حماس در تهران را قوت ببخشد.