روحانی و رابطه دو رقیب قدیمی
سه شنبه ۴ تير ۱۳۹۲ ساعت ۰۹:۵۸
کد مطلب: 294807
«حسن روحانی در نخستین کنفرانس مطبوعاتی خود از عربستان سعودی به عنوان کشور "همسایه و برادر" نام برد و گفت بهبود روابط میان دو کشور از الویت های اصلی اوست. دولت عربستان سعودی نیز به نوبه خود پیروزی حسن روحانی در انتخابات را تبریک گفت و برای مردم ایران توسعه و پیشرفت آرزو کرد. این مواضع با سند افشا شده سال ۲۰۰۸ که بر پایه آن ملک عبدالله خواستار مقابله مقامات آمریکا با ایران و "قطع کردن سر مار" شده بود، فاصله بسیاری دارد.
کسی نباید انتظار ایجاد روابط کاملا حسنه میان دو کشور را داشته باشد... با این حال تجربه گذشته نشان داده است که سخن سنجی یک رئیس جمهور می تواند نقش به سزایی در کاهش تنش ها داشته باشد و در نهایت نیز بر مسیر سیاست خارجی جمهوری اسلامی تاثیر بگذارد.
ایران و عربستان سعودی به عنوان قدرتمندترین کشورهای خلیج فارس دهه ها با هم در رقابت بوده اند و سابقه این رقابت به قبل از انقلاب اسلامی می رسد. حتی زمانی که این دو کشور به عنوان "ستون های دو قلو" به تلاش های واشنگتن برای مقابله با شوروی سابق کمک می کردند، شاه ایران و پادشاه عربستان بر سر سیاست های کلان انرژی و همچنین اختلافات ارضی در جدال بودند. ایران در سال های ۱۹۶۷ و ۱۹۷۳ با تصمیم اوپک مبنی بر تحریم فروش نفت به غرب مخالفت کرد.
اما ایران و عربستان برای کاهش خصومت های موجود منافع مشترکی هم دارند. در پی شورش های مردمی در سراسر جهان عرب، عربستان سعودی بیش از هر چیز در پی ثبات داخلی است. در حالی که عربستان برای مقابله با نفوذ ایران در منطقه با برگ فرقه گرایی وارد بازی شده، اما ادامه این سیاست می تواند تنش ها را در میان اقلیت شیعه در مناطق نفت خیز شرقی این کشور تشدید کند.
در نهایت اینکه نشانه های بهبود در حوزه های روابط ایران و عربستان می تواند بر احتمال دست پیدا کردن به راه حل سازش در جنگ سوریه تاثیر بگذارد. سرانجام هیچ یک از طرفین از قدرت گیری تندروهای سنی در دمشق منفعتی نخواهد برد. عربستان این درس را زمانی گرفت که از بخش هایی از مجاهدین که در جنگ افغانستان و شوروی حضور داشتند حمایت کرد. آن ها بدل به القاعده شده و خواستار سقوط سلسله آل سعود شدند.
در پایان باید گفت ایران و عربستان سعودي تا آینده قابل پیش بینی رقیب یکدیگر خواهند ماند. بهترین امید می تواند تغییر تنش از غلیان به دمای زیر نقطه جوش باشد. باید منتظر ماند و دید آیا روحانی، "شیخ دیپلمات" قادر خواهد بود به کاهش دما کمک کند.»
