در یک سال اخیر قیمت خودور در بازار ایران به ویژه خودروهای داخلی جهشی خیره کننده را تجربه کرده است، آن هم بعضا خودروهایی که شرکت های خودروسازی مدعی هستند کاملا تولید داخل است و هیچ گونه ارزبری برای دولت و خودروسازان ندارد.

سرویس اقتصادی جهان نیوز ـ علی رضایی: بسیار شنیده می شود که ساخت خودرو به سمت داخلی شدن در حرکت است؛ به گونه ای که هم اکنون تولید پراید، صد در صد داخلی شده است و ارزبری پژو ۴۰۵ صفر است و... باید دید خودروسازان برای به وجود آمدن چنین شرایطی در بازار خودرو چه توجیهی برای ارائه دارند.

بسیاری از کارشناسان عنوان کرده اند، خودروسازان خود می‌ دانند كه از نظر تكنولوژی و دانش چیزی كم ندارند؛ اما مشكل اصلی ‌شان كمبود نقدینگی‌ است كه بر تولید آنها تاثیرگذار بوده‌ است. دلایل كمبود نقدینگی هم رشد قیمت‌ هاست. خودروسازان می ‌گویند هزینه تولید آنها نسبت به سابق به شدت افزایش پیدا كرده‌ است و آنها قادر نیستند كه با این قیمت ‌ها در سطح سابق خودرو تولید كنند.

دلیل نوسان قیمت خودرو در بازار آزاد هم دقیقا به همین موضوع مربوط می ‌شود. زمانی كه عرضه و تقاضا با یكدیگر همخوانی نداشته باشد مسلما بازارها از روال قیمتی سابق پیروی نخواهند كرد. به بیان بهتر اكنون تولید خودرو ۴۵ درصد افت كرده است؛ اما متقاضی آن روز به‌ روز بیشتر می‌ شود و همین موضوع عاملی برای افزایش قیمت چشمگیر خودرو در بازار آزاد شده ‌است.

از جمله دلایل قیمت بالای خودرو داخلی را می توان انحصار‍، ناکارآمدی تولیدکنندگان و تحریم های بین المللی دانست؛ اما در شرایط کنونی بالا رفتن هزینه تولید نیز به عنوان تابعی از عوامل بالا، مزید بر علت شده است تا شاهد قیمت های بالای خودروهای ساخت داخل باشیم.

از دیگر سو، قیمت خودروی ساخت داخل، وابستگی کامل به نرخ ارز دارد و افزایش ناگهانی این نرخ که از یکسال و نیم گذشته آغاز شده است، بیشترین تاثیر را در روند صعودی قیمت داشته است. به نظر می رسد قیمت های ارائه شده از سوی خودروسازان و دولت واقعی نباشد و خودروسازان به دلیل عدم مدیریت نقدینگی واحدهای خود در شرایط بحرانی که بر اثر تحریم ها ایجاد شده است، با مشکل مواجه شده اند.

اما با نگاهی به روند کاهش قیمت ارز و سکه در بازار، انتظار می رفت قیمت خودرو نیز با توجه به دلایلی که برای کاهش قیمت خودرو اعلام می شد، کاهش یابد که نه تنها چنین اتفاقی رخ نداد بلکه افزایش قیمت خودروهای داخلی را نیز شاهد بوده ایم.

گرانی هایی که مربوط به مذاکرات است

زمانی که نرخ ارز در حال کاهش بود و بسیاری امیدوار بودند تا نرخ دلار به زیر ۳۰۰۰ تومان برسد، موضعگیری برخی مسؤولان دولتی مانند رئیس کل بانک مرکزی، وزیر صنعت، معدن و تجارت و... موجب شد روند کاهش قیمت ارز متوقف شود.

در مورد خودرو که برخی علت اصلی افزایش قیمت آن را بالا رفتن نرخ ارز می دانند، ماجرا کمی تفاوت دارد. بسیاری تحریم های غرب علیه ایران را علت افزایش نرخ ارز و در نتیجه افزایش قیمت خودرو در کشور می دانند. اما باید گفت دولت قصد ندارد، بگذارد ارز و کالاهایی که افزایش قیمت آنها مربوط به ارز است مانند قیمت خودرو، با کاهش قیمت مواجه شود.

از دیگر سو، با نگاهی به اتفاقات کشور در ماه های گذشته مانند آنچه در مذاکرات ژنو روی داده است، باید بسیاری از اتفاقات اقتصادی کشور را با آنچه که ترک خوردن تحریم ها نامیده می شود، در ارتباط دانست.

دولت اکنون در پی آن است که وضعیت فعلی اقتصادی کشور را صرفا به موضوع تحریم ربط دهد. ادعایی که در ایام انتخابات خلاف آن گفته می شد و ضعف مدیریت در کشور را پر رنگ تر از تحریم ها نشان می داد. از ابتدای روی کار آمدن دولت یازدهم، این رویه میان بسیاری از دولتمردان دیده شده و بر آن بوده اند که مشکل اصلی کشور را تحریم ها معرفی کنند. در یکی دو ماه اخیر موج سواری رسانه ای نیز از سوی دولت تدبیر و امید صورت گرفته است که با از بین رفتن تحریم ها مشکلات کشور نیز از بین خواهد رفت.

با وجود چنین نگاه هایی در دولت می توان دریافت که چرا قیمت خودرو با توجه به کاهش اندک قیمت ارز پایین نیامده است. به نظر می رسد دولت منتظر است تا توافقات بعدی در خصوص پرونده هسته ای ایجاد شود تا از این طریق بتواند مذاکرات خود با غرب را منجی کشور قلمداد کند. مذاکراتی که سرنوشت آن در هاله ای از ابهام است. معلوم نیست که با وجود خواست غرب مبنی بر طولانی شدن مذاکرات در گام نهایی، دولت چه پیش بینی درباره زمان پایان مذاکرات دارد تا سرنوشت اقتصاد کشور بر اساس آن رقم بخورد. موضوعی که خود می تواند پاشنه آشیل اهداف اقتصادی دولت باشد.

با این اوصاف، عدم کاهش قیمت خودرو دلیل اقتصادی نداشته و همان طور که بی تدبیری و عدم مدیریت صحیح موجب افزایش قیمت خودرو در ماه های گذشته شد، حال نیز سیاسی‌بازی و مصادره موفقیت احتمالی و نامعلوم مذاکرات ـ که راهبرد کلی نظام است ـ به نفع یک جریان سیاسی، دلیل پایین نیامدن قیمت خودرو است.