نقدی بر سخنی از روسای جمهور سابق و کنونی؛
آیا هر کس از بودجه ی کشور سهمی دارد، حق انتقاد به دولت ندارد؟
شنبه ۲۳ آبان ۱۳۹۴ ساعت ۰۹:۳۵
کد مطلب: 455307
جایی را که محمود احمدی نژاد بعد از ۶ سال به آن رسید، حسن روحانی در دو سال اول ریاست جمهوری اش طی می کند؛ تحقیر و تخریب رسانه های منتقد. البته در مثالی که در بالا ذکر شد، یک نکته ی دیگری ورای این تحقیر، در سخن هر دو رئیس جمهور کنونی و سابق مدنظر هست: «پول دولت» یا «پولی که از دولت می گیرند»
نگاه قانونی می گوید که چیزی به عنوان «پول دولت» به هیچ فرد و نهادی داده نمی شود؛ مگر همان میزان از بودجه که طبق مصوبه ی مجلس بر لایحه ی پیشنهادی دولت، حق دولت و زیرمجموعه های قوه ی مجریه است و دولت می تواند مطابق قانون برای اداره ی قوه ی مجریه هزینه کند. در غیر این صورت، آن چیزی که به عنوان بودجه ی کل کشور در اختیار مجموعه های مختلف قرار می گیرد، اگرچه توسط دولت توزیع می شود، اما پول دولت نیست؛ بلکه بیت المال و خزانه ی کل کشور است که در اصل متعلق به تک تک ۷۵ میلیون نفری هست که در ایران زندگی می کنند. میلیون ها نفری که در انتخابات ریاست جمهوری انتخاب می کنند که مسئولیت اداره ی کشور و از جمله چگونگی خرج کرد بیت المال بر عهده ی چه کسی باشد. مردم در انتخابات ریاست جمهوری کسی را انتخاب می کنند تا پولی را که مال مردم است، طبق مصلحت و مطابق قانون خرج کند؛ در واقع هم به او اجازه داده و هم او را موظف کرده اند تا پولی را که متعلق به کل جامعه است، تقسیم بندی و توزیع کند؛ نه اینکه آن پول را به او بخشیده باشند و پول برای دولت باشد. همان اجازه هم مجدد از کانال تصویب مجلس و شورای نگهبان عبور می کند و مطلق نیست. ضمن اینکه دولت در مورد چگونگی هزینه کرد سهم بودجه ی خودش نیز موظف به پاسخگویی به دیوان محاسبات و مجلس است و در واقع هیچ حق مطلقی در این زمینه ندارد.
اصل ۵۲ قانون اساسی می گوید: بودجه سالانه کل کشور به ترتیبی که در قانون مقرر می شود از طرف دولت تهیه و برای رسیدگی و تصویب به مجلس شورای اسلامی تسلیم می گردد. هر گونه تغییر در ارقام بودجه نیز تابع مراتب مقرر در قانونخواهد بود. و اصل ۵۳ مقرر می دارد که: « اصل پنجاه و سوم: کلیه دریافت های دولت در حساب های خزانه داری کل متمرکز می شود و همه پرداخت ها در حدود اعتبارات مصوب به موجب قانون انجام میگیرد.»
این مدل رفتاری آقایان احمدی نژاد و روحانی حکایت از نوعی نگاه از بالا دارد که گویا صدقه ای از جیب شخصی خود تقدیم ملت کرده اند و منتی بر سر افراد است و حالا که خرجت را ما می دهیم، علیه ما کاری نکن! در صورتی که اگر طبق قانون باید به فلان رسانه یارانه تعلق بگیرد یا فلان ارگان صاحب رسانه فلان مقدار از بودجه ی سالانه ی کشور، طبق مصوبه ی مجلس سهم دارد، بنابراین دولت موظف است آن پول را به سازمان مربوطه بدهد و نه تنها لطفی نکرده که داده، بلکه اگر آن مبلغ را پرداخت نکند، متخلف از قانون محسوب می شود.
نکته ی بعدی اینکه کل کشور بودجه شان را از دولت دریافت می کنند؛ این دریافت البته طبق قانون است ولی در هرحال آیا روسای جمهور ایران توقع دارند که همه همواره، چون از دولت پول می گیرند، تحسین کننده ی عملکرد دولت باشند و نقد و مخالفتی، چه صریح و چه تلویحی و ملایم به دولت نداشته باشند؟! به نظر می رسد دعواهای سیاسی گاه باعث می شود اهل سیاست امور بدیهی را هم فراموش کنند. دولت در انجام وظایف قانونی خود، دولت همه است؛ چه حامی و طرفدار؛ و چه مخالف و معترض. وظیفه ی دولت در قبال همه یکسان است و بودجه ی عمومی کل کشور هم سهم همه است. دولت هم صرفاً تقسیم کننده ی آن برحسب مصالح کل کشور و طبق قانون مصوب مجلس بر لایحه ی پیشنهادی دولت جمهوری اسلامی ایران است. این تقسیم بندی و توزیع، هم حق دولت است و هم وظیفه ی او و منتی بر مردم، چه موافق و چه مخالف بابت انجام آن نیست.
البته تجربه نشان داده چه در دولت قبلی و چه در دولت کنونی، سلیقه های سیاسی دولت نقش پررنگی در چگونگی تقسیم بندی بودجه ایفا کرده که بحث پیرامون آن البته شرح پرغصه و جداگانه ای ست که مجالی جدا می طلبد.
پس نباید هیچکی حرف بزنه؟