نقشه راه سند تحول؛ خیلی‌دور، خیلی‌‌نزدیک
چهارشنبه ۱۶ ارديبهشت ۱۳۹۴ ساعت ۱۰:۵۵
کد مطلب: 421242
در قسمت اول از گزارش رصدی، به پیگیری تحولات در خصوص تدوین نقشه راه سند تحول بنیادین، بودجه و مباحث مدیریت و راهبری آموزش و پرورش پرداخته می‌شود. خلف وعده وزیر مبنی بر تدوین نقشه راه تا پایان سال۹۳، رقم نهایی بودجه آموزش و پرورش در قانون بودجه، دریافت کارت زرد دوم دکتر فانی از مجلس و امضای تفاهم‌نامه با وزارت ارتباطات و ورود فناوری‌های نوین به مدارس از مهمترین چالشهای علی اصغر فانی و یارانش در حوزه‌های سندتحول بنیادین، بودجه و مدیریت آموزش و پرورش هستند که در قسمت اول از این گزارش رصد، بدانها پرداخته می‌شود.
۱-تدوین نقشه راه سند تحول بنیادین آموزش و پرورش
وعده‌های مسئولین آموزش و پرورش برای زمان اتمام تدوین نقشه راه اجرای سند تحول بنیادین با اختلاف‌هایی روبروست که توضیح متولیان امر جهت رفع ابهام از این موضوع را می‌طلبد. ۱۹ آذر ۹۳، معاون دبیر کل شورای عالی آموزش و پرورش در گفتگو با عیارآنلاین، وعده داد که نقشه راه سند تحول تا پایان سال جاری آماده می‌شود؛ وعده‌ای که بارها توسط وزیر نیز شنیده شده بود. ۲۵ دی ۹۳، علی اصغر فانی در دیدار با نماینده ولی فقیه کرمان، اعلام کرد که نقشه راه سند تا یک ماه آینده نهایی می‌شود. اما یک ماه بعد، وزیر این بار در دیدار با نماینده ولی فقیه سمنان گفت که نقشه تا دو هفته آینده تدوین خواهد شد.
این درحالیست که سال ۹۳ به اتمام رسید اما خبری از رونمایی نقشه راه سند تحول منتشر نشد!
فارغ از زمان نهایی تدوین نقشه راه سند، برخی کارشناسان معتقدند آنچه در ماه‌های گذشته از زبان مسئولین کمتر شنیده شده، ارائه جزئیات نقشه راه در جمع‌های کارشناسی و نقد آن است. باید به مسئولین تدوین نقشه راه توصیه نمود که علاوه بر دغدغه سرعت انجام کار، به دقت و کیفیت آن نیز حداکثر توجه را داشته باشند.
۲-بودجه آموزش و پرورش
اعتبار پیشنهادی برای آموزش و پرورش در لایحه بودجه ۹۴ در حدود ۲۵هزار میلیارد تومان پیش بینی شده بود. این رقم در بحث و بررسی های نمایندگان در مجلس شورای اسلامی به حدود ۲۹ هزار میلیارد تومان افزایش یافت. کوچکی نژاد، نایب رئیس کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس، در مورد جزئیات افزایش بودجه‌ی آموزش و پرورش توسط کمیسیون تلفیق گفت: در مجموع یک هزار و ۲۰۰ میلیارد تومان در بخش ردیف‌ها و ۳ هزار میلیارد تومان از طریق تصویب دو حکم به بودجه آموزش و پرورش اضافه شده‌است. همچنین علیرضا سلیمی، یکی از اعضای کمیسیون تلفیق، در مورد احکام بودجه ۳ هزار میلیاردی گفت که این رقم از صرفه‌جویی در هزینه‌های شرکت‌های بزرگ به آموزش و پرورش خواهد رسید.
استفاده از ظرفیت مالی سایر شرکت‌ها و دستگاه‌های اقتصادی در تأمین هزینه‌های آموزش و پرورش امر بسیار مبارکی است که شاهد مطرح شدنِ آن در لایحه بودجه ۹۴ هستیم. البته در مورد وصول رقم ۳ هزار میلیاردی مصوّبِ کمیسیون تلفیق، این سؤال مطرح است که آموزش و پرورش با چه سازوکار و شرایط قانونی، می‌تواند مبلغ مذکور را از شرکت‌های بزرگ دریافت نماید؟ اساساً این مبلغ چقدر قابل وصول است؟!
۳-مدیریت و راهبری در آموزش و پرورش
۳-۱.امتناع سازمان مدیریت از استخدام نیرو، فانی را دو اخطاره کرد!
اوایل بهمن ماه، وزیر آموزش و پرورش به بهانه پاسخ به سؤال قاضی پور، عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی، میهمان اهالی بهارستان شد. عدم برگزاری آزمون استخدامی مربیان پیش دبستانی با وجود گذشت ۳ ماه از مهلت برگزاری آن، سؤال اصلی نماینده مجلس از علی اصغر فانی بود.
وزیر آموزش و پرورش در جلسه‌ی پاسخ به سؤال قاضی پور در مجلس، ضمن اشاره به عدم کفاف بودجه برای تأمین رفاه و معیشت کارمندانِ پرتعدادِ وزارتخانه‌اش، به استدلال سازمان مدیریت مبنی بر «استخدام یک نیرو به ازای سه بازنشسته» اشاره کرد و افزود که آموزش و پرورش در دولت قبل بیش از نیروهای خروجی و سهیمه خود استخدام کرده است.
در نهایت امر، پس از توضیحات وزیر آموزش و پرورش و اظهارات قاضی‌پور، سؤال به رأی گذاشته شد که وکلای ملّت از پاسخ‌های فانی قانع نشدند و سرانجام وزیر آموزش و پرورش کارت زرد دوم را از مجلس دریافت نمود.
هرچند که برخی کارشناسان، اصرار نمایندگان مبنی بر استخدام مربیان پیش دبستانی را موجه نمی‌دانند، اما استدلال سازمان مدیریت راجع به استخدام یک نیرو به ازای سه بازنشسته نیز، از تلقی این سازمان درمورد غیرحاکمیتی بودن آموزش و پرورش حکایت دارد. چرا که این قانون در مورد نهادهای غیرحاکمیتی صادق است و سازمان‌های حاکمیتی می‌توانند به ازای هر یک بازنشسته، یک نیروی جدید استخدام کنند. این در حالی است که مطابق اسناد بالادستی، آموزش و پرورش یک نهاد حاکمیتی محسوب می‌شود و نه غیرحاکمیتی!
۳-۲٫امضای تفاهم نامه آموزش و پرورش با وزارت ارتباطات
پس از امضای تفاهم‌نامه وزارت آموزش و پرورش با وزراتخانه‌های فرهنگ و ارشاد اسلامی، صنعت و معدن و تجارت، معاونت حقوقی ریاست جمهوری، سازمان میراث فرهنگی، بهداشت و درمان، بورس و هلال احمر و… نوبت به امضای تفاهم نامه با وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات رسید. شاید بتوان گفت امضای این تفاهم‌نامه در راستای هوشمندسازی باشد که ماه‌های اخیر به عنوان شعار از زبان مسئولین آموزش و پرورش به گوش می‌رسد. شعاری که اقدامات عملی متعددی را نیز با خود در پی داشته است. راه‌اندازی سرویس ایمیل دانش‌آموزی، تأسیس شبکه ملی مدارس، تهیه‌ی تبلت‌های دانش‌آموزی، ارسال لپ‌تاپ برای مدارس روستایی از جمله این اقدامات است.
در برابر این فعالیت‌ها، برخی کارشناسان از غلبه‌ی نگاه سخت‌افزاری بر نگاه محتوایی و نرم‌افزاری در مسئولین گلایه دارند و معتقدند تبلت دانش‌آموزی یا سرویس ایمیل، ابزاری بیش نیست و باید برای تولید باکیفیت محتوایی که این ابزارها منتقل می‌کنند، تدبیری اتخاذ نمود. علاوه بر این، در برنامه درسی باید تمهیدات تربیتی برای مقابله با آسیب‌های فضای مجازی اندیشیده شود تا از تبعات نامطلوب ورود دانش‌آموزان به فضاهای مجازی گسترده‌تر جلوگیری به عمل آید.
حجت الاسلام محمدیان، رئیس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی، در رابطه با ورود فناوری‌های نوین به مدارس، به «توانمندسازی معلمان برای استفاده از فضای مجازی» اشاره نمود و با تاکید بر اینکه باید معلمان ما همپای دانش‌آموزان در عرصه فضای مجازی پیش بروند اظهار کرد: «معلم‌ها در برخی پایه‌ها مسلط به تدریس در فضای مجازی نیستند.»
