بیا بریم به مزار ...
مزار شریف؛ فیلمی خوش‌ساخت و غیرشعاری که فصل جدیدی از فیلم‌های جنگ را آغاز کرده است
پنجشنبه ۲۳ بهمن ۱۳۹۳ ساعت ۱۴:۰۱
کد مطلب: 406978
این فیلم را عبدالحسن برزیده براساس فیلم نامه ای از مهدی شیرزاد و تهیه کنندگی منوچهر شاهسواری ساخته است و در آن به روایت کشتار دیپلمات های ایرانی در کنسولگری ایران در شهر مزار شریف افغانستان می پردازد که به دنبال هجوم نیروهای طالبان منجر به شهادت کارکنان کنسولگری و خبرنگار ایرانی شد. حسین یاری، مهتاب کرامتی، مسعود رایگان، علی عطایی، رضا عزیزی، مسعود سخایی، مهدی آگاهی، عمار تفتی، ابراهیم برزیده، پدرام یوسفی، محمد آقامحمدی، امیرحسین فتحی، حسین باشه آهنگر و عباس حبیبی بازیگران «مزار شریف» هستند.
مزار شریف فیلمی تکنیکی و خوش ساخت است.داستان حادثه ای و هیجان انگیز آن مخاطب را جذب می کند وبرای همراهی در طول فیلم کشش کافی دارد.روایت مستند گونه از واقعه ای که کمتر کارگردانی جرات و جسارت پرداختش را دارد، به واقع ستودنی است. گرچه برزیده اخیرا در یک نشست خبری اعلام کرده که علاءالدین بروجردی(نماینده ویژه وقت رئیسجمهور در امور افغانستان) در آن زمان به دلیل اینکه ارتباط نزدیک با طالبان این دولت را به رسمیت شناخته ، برای ساخت فیلم مانع ایجاد کرده و تاکید داشته نباید این فیلم ساخته شود.البته این سخنان با قاطعیت از سوی بروجردی تکذیب شد.
مزار شریف به معنای واقعی کلمه سینماست و از این حیث باید به عوامل سازنده ی آن تبریک گفت.برزیده از ابزار سینما برای به زبان آوردن حقیقت بهره برده و آن را به بهترین شکل ممکن روی پرده آورده است.واقعه ای تاریخی که ماهیت وحشی و خشن حکومت جعلی طالبان را در برهه ای کوتاه نشان می دهد و علاوه بر تصویر کردن رنج و تعب مردم آن سامان به لطماتی که به کشور ما وارد کرده اند نیز می پردازد.
کارگردان و نویسنده با نگاهی انسانی و تاثر برانگیز به مقوله ی جنگ نگاه کرده اند و همین امر مزار شریف را پس از سال ها فقدان فیلم جنگی خوب در جایگاه ارزنده ای قرار می دهد.برزیده موفق شده چنین قتل عام دردناک و غیر انسانی را با اندوه بی پایان مردم افغانستان پیوند بزند و اثری چشمگیر و پویا خلق کند که با رنگ و لعابی مستند گواهی عدم فراموشی وقایع تاریخی باشد.
اینکه پس از ۱۶ سال سوژه ای تلخ اما بکر و ملموس زنده شده باشد،می تواند نوید شروع ساخت آثاری از این قبیل را به سینمای ما بدهد و مطلعی باشد بر مستند کردن تمامی وقایع تروریستی و آنچه دشمنان بر سر ایران اسلامی آوردند.
فیلم نامه بر اساس کاراکتر شاهسون شکل گرفته است، دیپلماتی که موفق به فرار از آن جهنم تلخ شد.او که با سختی از کنسولگری گریخته ،با مرارت های فراوان و کمک شیرزنی افغان خود را به مرز می رساند و نجات پیدا می کند.نحوه ی روایت از زبان او بر پیچ و خم داستان می افزاید.گاه به بیننده رودست می زند و همین سبب می شود که به او شک شود.
همچنین دلیل درستی برای عدم قتل او توسط طالبان ارایه نمی شود که این یکی از ضعف های فیلم نامه است. فرار او با پایی که تیر خورده در ابتدا قدری غیر معمول به نظر می رسد ولی در ادامه ی فیلم جراحتش به ابزاری بازدارنده مبدل می شود. هیجان ، ریتم تند و مطلوب مزار شریف بیننده را به دنبال خود می کشاند. به لحاظ عاطفی غم انگیز ودردناک است و در سکانسی که زن افغان درد و دل می ند بیشک بیننده تحت تاثیر احساسات قرار می گیرد.
فیلم از شعار زدگی به دور است،همه چیز ظاهری واقعی و پذیرفتنی دارد،در واقع دیالوگ های کم و حساب شده و موثرند و در زمان مناسب بر زبان می آیند. چنین آثاری معمولا به ورطه ی شعار زدگی می افتند اما مزار شریف به راستی فیلمی شریف و کم ادعاست.کارگردان موفق شده منظور خود را به بهترین شکل به مخاطب برساند.
نقش آفرینی های فیلم بی نظیرند.حسین یاری در نقش شاهسون بازی چشمگیری دارد و با چهره و بیان خود به خوبی فراز و نشیب نقش را در آورده است. یاری نخواسته با خود شاهسون ملاقاتی داشته باشد ، زیرا اعتقاد داشته حین کار با برزیده باید شش دنگ حواسش به دیدگاه‌های او باشد. به همین دلیل حس می‌کرده دیدار با دیپلمات نجات یافته او را دچار دوگانگی می‌کند و نمی‌تواند آنچه را که کارگردان می‌خواهد به خوبی اجرا کند.
مسعود رایگان نقشی کوتاه اما موثر دارد و تقابلش با یاری خوب از اب درآمده است.اما برگ برنده ی بازی های فیلم نقش افرینی مهتاب کرامتی است.او ستاره ی تمام عیار مزار شریف است.چنان پرقدرت بازی می کند که عملا در نیم ساعت پایانی فیلم بار درام روی دوش اوست.گریم باورپذیر وطراحی لباس حرفه ای اثر نیز در شکل دادن کاراکتر او بی اثر نبوده اند.
کرامتی علیرغم پرکار بودن در جشنواره امسال بی شک بهترین حضور را در همین فیلم دارد و با مونولوگ دردآورش اشک بر چشم مخاطب می آورد.او درباری نقشش گفته است: از خواندن فیلمنامه بهت زده شدم و حسم این بود که نمیتوانم از پس نقش یک زن افغان برآیم و به همین دلیل ابتدا از حسن برزیده خواستم گریم بشوم تا بدانم میتوانم با این نقش ارتباط برقرار کنم یا خیر؟ که به طرز هنر مندانه ای از پس آن برآمده است.
چهره پردازی در این فیلم نمره ی خوبی می گیرد.ظاهر افغان ها و نیروهای طالبان کاملا دقیق و مطابق با واقعیت توسط سعید ملکان طراحی و با کمک دستیاران او اجرا شده و به واقعی جلوه دادن روایت کمک شایانی می کند.
جلوه های ویژه البته به نسبت کلیت کار چندان حرفه ای نیست و در بعضی صحنه ها کاملا به صورت انیمیشن نمود دارد.خصوصا صحنه ای که شاهسون بر پشت بام ایستاده و آسمان خاکستری و جنگنده ها پشت سرش دیده می شوند.اما کلا آن اندازه بد نیست که لطمه ای به سایر اجزا بزند.
۱۵ بهمن ماه اولین نمایش فیلم با حضور کارگردان در میان تماشاچیان بود که گویا نسخه ی ارسالی بدون چک نهایی بوده و ۱۵ دقیقه آن در سیستم پخش به سینماها ارایه نشده است .این امر سبب شد مردم معترضانه و به ناچار سینما را ترک کنند .برزیده که از این اتفاق و بی احترامی به مخاطبان به شدت ناراحت شده بود از حضور در اکران های بعدی خودداری کرد .
مزار شریف فیلمی است که نگارنده دیدن آن را به همه توصیه می کند.
۲۱
.... حرف اول و آخر را می زند.
موضوع فیلم بسیار عالی است و موضوعی است که تا کنون به آن پرداخته نشده.اما داستان فیلم و نحوه پرداخت به ان بسیار بد است.کاگردان فیلم با موضوع جذابی که در اختیار داشت بسیار موفق تر می توانست عمل کند اما متاسفانه ساخت فیلم بسیار ضعیف است.کاش کارگردان فیلم بهتر عمل می کرد تا کمی از غربت شهدای دیپلمات کشورمان که در سال 77 در افغانستان به شهادت رسیدند بکاهد.
