چه کسی به داد بورس میرسد؟!
پنجشنبه ۱۲ تير ۱۳۹۳ ساعت ۱۰:۰۵
کد مطلب: 368425
در ۶ آبان سال ۹۲ رئیس جمهور پس از گزارش رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار از رشد ۱۱۳ درصدی ارزش بازار بورس در جلسه هیئت دولت با مثبت خواندن حضور مردم در بازار سرمایه بر حمایت از این بازار تأکید کرد. وزیر اقتصاد نیز از بازار سرمایه اعلام حمایت نمود. مردم هم با اعتبار سخنان رئیس جمهور و حمایت صدا و سیما در سقف و اوج قیمت‌ها در این بازار سرمایه‌گذاری کردند. سپس طبق مصوبه هیئت وزیران خصوصی‌سازی اقدام به عرضه سهام‌های بانکی، خودرو و... نمود که تقریباً باعث جمع‌آوری نقدینگی بالایی از مردم شد در دی ماه سال ۹۲ بورس شروع به نزول کرد.
الف می‌افزاید: با توجه به اینکه بورس نبض اقتصاد کشور است و اگر بورس سقوط کند کار و تولید سقوط کرده است، سؤالاتی پیش می‌آید که باید از رئیس جمهور پرسید؛ لطفاً نحوه مهار تورم در این ۶ ماه را گزارش دهید. با توجه به اینکه همه اجناس گران شده و حتی قیمت مسکن و دلار نیز تفاوتی نکرده است چگونه تورم را مهار نموده‌اید؟ وضعیت قدرت خرید مردم در دولت شما چگونه است؟
در ادامه این تحلیل آمده است: مردم به اعتماد سخنان رئیس جمهور و اعلام حمایت ایشان در اوج قیمت‌ها اقدام به خرید کرده‌اند. حال با گذشت ۶ ماه سرمایه آنها به نصف تقلیل یافته است. باید از آقای رئیس جمهور سؤال کرد آیا جمع‌آوری نقدینگی با نابودی سرمایه و اعتماد مردم و پایین آوردن تورم به هر نحو به صلاح کشور و اقتصاد است؟ سهامداران نیز می‌توانستند به جای سرمایه‌گذاری در کار و تولید همانند سایر دلال‌ها در دلار و مسکن سرمایه‌گذاری کنند.
سهامداران انتظار داشتند آقای رئیس جمهور به جای تماشای فوتبال در اوج نزول بازار بورس، به وضعیت بازار رسیدگی کنند.
نویسنده تأکید می‌کند: حتی دولت‌هایی که اقتصاد در آن آزاد است همیشه از بورس که نبض اقتصادی کشور است حمایت می‌کنند و مانع ضرر سهامداران می‌شوند. مثلاً در سال ۱۹۱۴ بازار سهام آمریکا سقوط کرد که دولت برای جلوگیری از ضرر سهامداران بازار را چندین ماه تعطیل کرد. متأسفانه ارزش سهام‌های بورس تهران بیش از ۵۰ درصد سقوط کرده است ولی تا به حال غیر از وعده‌های خالی هیچ نصیب سهامداران نشده است.
این همه کشاورز و دامدار بدبخت شدند سرمایه هاشون به باد رفت چیزی نگفتید حالا می گید کی به داد بورس میرسد.تو این مملکت همه رو دارن تبدیل به دلال می کنند وافراد رو به خوردن پول زحمت نکشیده و حرام عادت می دن. پولای بورس هم میره تو جیب یه عده گردن کلفت . مگه سال قبل که به قول اینها رشد داشت سود بود. اون یه تورم 100 درصدی به خاطر سه برابر شدن نرخ ارز بود که هر جنسی هم میخریدید این اتفاق می افتاد.
سهامی که ارزش بنیادی 1000 تومان، شده 200 تومان، اصلا به ارزندگی سهم توجهی نمی شد.
خود دولت امد سهامی مثل ایران خودرو که ورشکست و قیمتش حبابی در دی ماه عرضه کرد
، در هیچ جای دنیا دولت در بورس دخالت نمی کند. حتی اگر حباب باشد فقط عرضه و تقاضا قیمت ها را تعیین می کند. حال که خودشان دست کاری کرده اند که حباب خالی کنند خودشان هم باید بالا ببرند
خود دولت امد سهامی مثل ایران خودرو که ورشکست و قیمتش حبابی در دی ماه عرضه کرد
، در هیچ جای دنیا دولت در بورس دخالت نمی کند. حتی اگر حباب باشد فقط عرضه و تقاضا قیمت ها را تعیین می کند. حال که خودشان دست کاری کرده اند که حباب خالی کنند خودشان هم باید بالا ببرند
2- سقوط و صعود ارش سهام و شاخص معاملاتی بورس موضوعی بسیار معمول و تابع شرایط سیاسی ، اقتصادی ، امنیتی و وقایع ، حوادث و تصمیمات جهانی است که به طور معمول نیز با رفع ابهامات یا تلاش واحدهای بزرگ اقتصادی و در شرایط بسیار خاص و استثنایی مدیریت سیاستهای پولی و مالی بسیار کوتاه مدت توسط دولت متعادل می گردد اما هیچ بورسی در انتظار دخالت مستقیم دولت برای خیرد و فروش سهام نیست و این اقدام اصولا نمی تواند حتی در کوتاه مدت به نفع بازار سهام و سهامداران باشد چرا که دولت با هر اقدام حمایتی نمی تواند به نمانیدگی از جامعه از حق دخالت و مدیریت بازار و سهام چشم پوشی کند وضعیتی که بورس را به سمت فعالیت در سایه تمایلات دولت سوق می دهد لذا حضور دولت در بورس ضمن مغایرت قطعی با فلسفه شکل گیری بازار بورس به معنای ایجاد رانت های بسیار سنگین و مفسده انگیز در این بازر خواهد بود مفاسدی که در روند فعالیت بورس هرگز قابل مدیریت و کنترل نخواهد بود.
3- بورس یعنی امکان فعالیت آزاد فعالان ریز و درشت در عرصه اقتصاد بنابر این بورس باید نمایش اقتصاد بازار در کشور نیز باشد با این درک از بورس دخالت دولت از بودجه عمومی کشور در بورس علی الخصوص در چارچوب حفظ منافع سهامداران چه نسبتی با اقتصاد بازار خواهد داشت؟ ضمن تأکید بر اهمیت و حساسیت بورس هیچ دلیل منطقی برای مداخله سرمایه ای دولت از محل منابع عمومی در بورس وجود ندارد چرا که بورس باید بعنوان تابع وابسته از تقاطع عرضه و تقاضا پیروی کند تا نشانگر وضعیت واقعی بازار سرمایه و البته وضعیت اقتصادی و گردش مالی و پولی کشور محسوب گردد.
4- دخالت سلبی و ایجابی دولت در تثبیت یا سست سازی قیمت در بورس یعنی افزایش سهم دولت در بازار که به کاهش شدید شفافیت روابط تولید در بازار می انجامد موضوعی که سالها است باید براساس تکالیف برنامه های پنج ساله و سند چشم انداز و حتی بارنامه 93 توسط دولت پیگیری گردد.
5- دماسنجی بورس برای اقتصاد همواره بهانه مناسبی برای حفظ شرایط سودآوری بازار بورس محسوب شده است اما فراموش نمی کنیم در شرایط مکرری که به سقوط شاخص ارزش سهام در تمامی بورسهای بزرگ منجر می شدند ما شاهد حفظ یا افزایش شاخص در ایران بورس تهران بودیم یعنی که رفتار شاخص سهام در بورس تهران از هیچ ارتباط معناداری با تغییرات مربوط به تغییرات حوزه های اقتصادی ،سیاسی و امنیتی داخلی و بین المللی برخوردار نیست. یعنی که بورس تهران اصولا بورس نیست.
6- شاخص بورس تهران از نیمه دوم سال 88 در شرایطی که بدلایل سیاسی داخلی باید با سقوط جدی مواجه می شد بدلیل تغییر مبنای محاسبه شاخص با افزایش قابل توجهی همراه بود تا جایی که شاخص در اوایل فروردین 89 از 13 هزار وحد عبور کرد یعنی که شاخص بورس تهران از هیچ ارتباط منطقی با مولفه های تأثیرگذار در اقتصاد مانند امنیت داخلی برخوردار نیست تأکید می کنم یعنی که بورس نیست.
7- بورس تهران طی سال 89 -90 مسیر بسیار طولانی 13 تا 50 هزار را طی کرد در حالی که با توجه به مشکلات تحریم بین المللی ایران ، تنشهای سیاسی داخلی مربوط به رییس جمهور وقت و کاهش فوق العاده تولید حتی در صنایع خودرو سازی ، فولاد سیمان و.... شاخص همچنان با رشد همراه بود.
8- بورس ایران در نیمه دوم 90 با سقوط جدی قیمت سهام تا 30% ادامه داشت اما در همان زمان شاهد ادامه روند رشد شاخص بودیم مگر نباید رابط منطقی بین قیمت ، میزان معامله و شاخص وجود داشته باشد؟ چرا شاخص بر خلاف قیمت و حجم معاملات همچنان با رشد شاخص تا نود هزار همراه بود؟
9- بورس تهران با خروج سه شرکت حداقل 30% ارزش خود را از دست می دهد با خروج 6 شرکت بالغ بر 50% از حجم بورس کاهش می یابد و ادامه ماجرا که اهالی شرکتی و حرفه ای بورس و بازار سهام به خوبی از آنها آگاه می باشند لذا باید همچنان به این سوال پاسخ داد که بازار بورس تهران واقعا بورس است؟
10- مخالف کمک و مساعدت یا دخالت مدیریتی دولت برای استقرار بورس نیستم اما مهمتر از اقدامات روزمره که شدت بیماری بورس تهران می انجامد باید دولت به فکر پاک سازی و سالم سازی بورس تهران از حیث سرمایه و مالکیت سرمایه عرضه و مورد معامله در بورس تهران باشد. باید مردم یا بفرمایش نویسندگان نامه خانواده شش میلیونی این بازار نسبت به سلامت معاملات و تغییرات قیمتی و ارزشی سهام اطمینان داشته باشند.
11- وعده مورد اشاره نویسندگان در مورد وعده غیر تخصصی و ساده انگارانه تزریق پنج هار میلیارد تومان به بازار بورس دقیقا از جمله عوامل معیوب موثر در بیماری مزمن بورس تهران می باشد که جز به افزایش ضریب عدم سلامت منجر نخواهد شد. بورس فاقد نظارت تخصصی و جدی از عوامل بزرگترین تخلفات مالی و بهترین شیوه پولشویی محسوب می گردد که متأسفانه اقتصاد ما همچنان مبتلا به این بلیعه می باشد اقتصادی و دارایی باید برای رفع این معضل به وظایف حاکمیتی خود عمل نماید.
12- مطالعه رفتار بورس تهران در مواجه با اتفاقات مختلف برای درک چرایی وضعیت موجود و راهکارهای منطقی و موثر برون رفت از نوسانات تند در شاخص و ارزش سهام بسیار حائز اهمیت می باشد برای درک عوامل حساس برای بازار بورس تهران شاید اشاره به دو نمونه عینی مفید باشد مثالهایی که مطالعه فرض وجود رفتار متفاوت بازار بورس تهران در مقایسه با سایر بازارهای بورس را ضروری می نماید.
- اعلام اعمال تحریمهای فراگیر بین المللی علیه ایران علی الخصوص سیستم بانکی ، بیمه و حمل و نقل در ساده ترین شکل با تأثیر مستقیم و فوری بر فرایندهای تولیدی و تجاری قابل تعبیر است لذا بخشهای مرتبط با ارزش بازهای مذکور باید در انتظار خروج سرمایه و سقوط ارزش سهام و شاخص معاملاتی باشند اما در بازار بورس تهران با افزایش فشارهای ملموس و بعضا غیر قابل بازگشت(کوتاه و میان مدت) آثار تحریم همچنان شاهد رشد شاخص های معاملاتی بازار بورس تهران بودیم چنانکه شاخص مذکور از صدور قطعنامه 1737 در 1385 تا قطعنامه 1929 در 1389که با تحریمهای یک و چند جانبه تشدیدی برخی دولتها همراهی می شد شاخص بورس تهران به شکلی جالب توجه با رشدی انفجاری و مستمر از حدود 6 تا 90 هزار بود.
- رییس جمهور وقت در سال 90 در مخالفت بت حکم رهبری در مورد وزیر اطلاعات بحرانی یازده روزه را ایجاد کرد. 1- احمدی نژاد در خاتمه یازده روز برای تشکیل جلسه دولت به پاستور رفت 2- مصلحی نیز چنین کرد 3- احمدی نژاد جلسه را ترک کرد 4- مصلحی را به بیرون از سالن جلسه فراخواندند 5- احمدی نژاد بازگشت 6- مصلحی بازگشت کارگزاران بورس تهران بخوبی به یاد دارند که طی حدود دو ساعت روند مذکور حداقل هفت نوبت ارزش سهام و شاخص معلاملاتی را با نوسان مواجه کرد.
14- نوسانات تند و غیر منطقی یازار سهام ایران بیش از عوامل اقتصادی تحت تأثیر تصمیمات و عوامل مدیریتی و سیاسی است لذا دولت باید بدون دخالت پولی و مالی مستقیم در بازار سهام ایران در صدد ایجاد آرامش در بازر بورس باشد آرامش و اطمینان خاطری که با ایجاد آرامش در حوزه تصمیمات و پرهیز از اعلام های مکرر و مستمر و روزانه احتمال تغییر در قوانین و ضوابط ممکن و قابل دسترس خواهد بود.