فراغت جوانان قربانی ناکارآمدی‌دستگاهها
شنبه ۵ مرداد ۱۳۹۲ ساعت ۰۸:۵۶
کد مطلب: 302070
اوقات فراغت دورانی اثرگذار در زندگی حال و آینده جوان
كارشناسان علوم تربيتي بر اين باورند كه استفاده بهينه و درست از اوقات فراغت تابستاني مي تواند به دوراني اثرگذار در زندگي حال و حتي آينده كودكان و نوجوانان مبدل شود.
به گفته زهرا حضرتی مربي تربيتي آموزش و پرورش، اوقات فراغت بخش جدايي ناپذير زندگي دانش آموزان و نوجوانان امروزي است. چگونگي نحوه گذران اوقات فراغت هم ممكن است باعث سلامت رشد و كمال شود و هم موجب انحراف و انحطاط آدمي، به خصوص در دوره نوجواني كه اوقات فراغت اهميت زيادي دارد.
او به تمایل دانش آموزان برای بازیهای رایانه ای در دهه اخیر اشاره می کند و می گوید: باتوجه به اينكه هر روز بازيهاي جديدي با متدي كاملا پيشرفته وارد بازار مي شود، عملا دوري بچه ها از دسترسي به آنها غيرممكن است، اما آنچه بايد مورد دقت نظر مسئولان امر آموزش قرار گيرد اين است كه بايد اين اوقات فراغت به گونه اي براي دانش آموزان غنی سازی شود كه نحوه استفاده صحيح از اين ابزارها و فن آوري ها را به آنها آموزش دهد، ضمن اينكه اگر بسياري از كلاسهاي تابستاني كه در مؤسسات غيرانتفاعي و خارج از محيط آموزشي داير مي شود، توسط خود مربيان آموزش و پرورش اداره شود يا در فضايي مشابه در خود مدارس اين كلاسها برگزار شود، ديگر لزومي ندارد كه خانواده ها بچه هاي خود را در كلاسهاي بيرون از مدرسه، آن هم با هزينه هاي سرسام آور ثبت نام كنند.
حضرتی درباره ناکارآمدی برنامه های اوقات فراغت دستگاههای مختلف در ایام تابستان توضیح می دهد: اگر دانش آموزان براي گذراندن اوقات فراغت درست راهنمايي نشوند، ممكن است به انجام اموري گرايش پيدا كنند كه آثار نامطلوبي بر آنها داشته باشد و لذا در اين ميان نقش والدين و مسئولان آموزش و پرورش به خصوص مربيان تربيتي پررنگ تر از ديگران ظاهر مي شود و همه بايد براي كمك به اين قشر پويا و آينده ساز جامعه اهتمام ويژه کنند. ضمن آنکه مسئولان دستگاهها به ویژه آموزش و پرورش باید برای برنامه ریزی برای اوقات فراغت از کارشناسان و جامعه شناسان نیز کمک بگیرند تا برنامه ها مرتبط با علاقه دانش آموز و جوان بوده و در زندگی آینده اش به کار آید.
ایراد به عملکردهای دستگاههای مختلف در حوزه اوقات فراغت
در این میان یک کارشناس اوقات فراغت با گرفتن ایراداتی از عملکرد دستگاههای مختلف در حوزه اوقات فراغت می گوید: سازمان ملی جوانان در ابتدا با هدف پاسخ به این نیاز شکل گرفت که برای سیاستگذاری کلان حوزه نوجوانان و جوانان یک سازمان یا نهاد متولی شود و سیاست‌های کلی را تدوین کرده و متناسب با این سیاستها و ابلاغ آن به سایر ارگان‌های دست اندرکار امر اوقات فراغت شود و در نهایت همه تلاشها منتج به یک سیاست و راهبرد اساسی شود.
به گفته علی یزدان پناه متاسفانه در حالی که این کار باید صورت می‌گرفت و در این راه قدم برداشته می‌شد در سالهاي اخير به دلیل تغییر سیاستها عملا هیچ نظارتی بر آنچه که در دستگاههای مختلف اعمال مي‌شد، انجام نمي‌گرفت و اين مسئله باعث ايجاد مشكلاتي شد و در نهایت سازمان ملی جوانان به وزارت ورزش و جوانان تبدیل شد و در حال حاضر بیشتر فعالیت ها متمرکز روی ورزش است نه سایر فعالیت ها.
او توضیح می دهد: عملکردهای گوناگون دستگاههای مختلف دارای اشکالاتی است و عده‌ای خاص در تمامی برنامه‌ها مثلاً در آموزش و پرورش و غیره حضور می‌یابند و عده‌ای امکان بهره بردن از امکانات هیچ یک از این نهادها برایشان فراهم نمی‌شود.
وزارت جوانان، اوقات فراغت و دیگر هیچ
یکی از کارشناسان وزارت ورزش و جوانان درباره عملکرد این وزارتخانه در حوزه اوقات فراغت جوانان توضیح می دهد:« وزارت ورزش و جوانان وزارتخانه ای تازه تاسیس است که هنوز در اجرای بسیاری از برنامه ها از جمله برنامه های اوقات فراغت جوانان لنگ می زند. اگرچه سایتی ویژه اوقات فراغت راه اندازی شده است که تمامی دستگاه ها باید برنامه های خود را در این سایت ثبت کنند، اما عملاً خروجی خاصی از این سایت دیده نمی شود.»
او می گوید: متاسفانه یکی از ضعف های وزارتخانه آن است که خود برنامه ای خاص به ویژه در اوقات فراغت برای جوانان ندارد و مسوولان و مدیران این وزارتخانه دائماً به دستگاه های مختلف تاکید می کنند که این دستگاه ها باید همسو با وزارتخانه باشند. این موارد منجر به این شده که نمایندگان مجلس نیز از عملکرد این وزارتخانه راضی نباشند.
او از بودجه اختصاص داده شده وزارتخانه برای برنامه های اوقات فراغت جوانان بی اطلاع است و می گوید: اگرچه وزیر ورزش و جوانان بارها از اختصاص اعتبار به مباحث مربوط به جوانان خبر داده است اما عمده این اعتبار صرف ورزش می شود و برنامه های فرهنگی و اجتماعی در حوزه اوقات فراغت در این وزارتخانه چندان جایگاهی ندارد.
برنامه های پرورشی محور اوقات فراغت دانش آموزان
آموزش و پرورش به عنوان یکی از دستگاههای متولی همزمان با آغاز فصل تابستان برنامه های گسترده ای را برای پرکردن اوقات فراغت دانش آموزان تدوین می کند. اما واقعیت این است که به رغم هم تلاشها و اختصاص اعتبار برای این امر، استقبال خوبی از برنامه های اوقات فراغت از سوی والدین نمی شود و آنها ترجیح می دهند که فرزندان خود را در کلاسهای خصوصی خارج از مدارس و پایگاههای آموزشی وابسته به آموزش و پرورش ثبت نام کنند.
محمد ابراهیم محمدی مدیر کل فرهنگی آموزش و پرورش به عنوان یکی از متولیان درباره عدم موفقیت برنامه های اوقات فراغت وزارت آموزش و پرورش می گوید: در سالهای اخیر انتقادات بسیاری به برنامه های آموزش و پرورش در حوزه اوقات فراغت شده است. اما با توجه به تصویب سند تحول بنیادین، برنامه های اوقات فراغت دانش آموزان بیشتر متمرکز روی برنامه های پرورشی و آموزشی است تا دانش آموزان بتوانند در فصل تابستان هنر - صنعتی را بیاموزند.
به گفته او، در سالهای گذشته والدین نگرانی های بسیاری برای تعطیلات تابستان دانش آموزان داشتند، اما در حال حاضر با توجه به برنامه های تعریف شده، این نگرانی برطرف شده است و با اندک هزینه ای دانش آموزان در هر سال می توانند یک مهارت را فرا گیرند.
این مدیر آموزش و پرورش نیز از اعتبار اختصاص داده شده به برنامه های اوقات فراغت دانش اموزان اظهار بی اطلاعی می کند.
ضرورت توجه به برنامه های اوقات فراغت زمانی احساس می شود که جامعه شناسان و آسیب شناسان همواره هشدارهای جدی نسبت به بروز مشکلات هویتی و بحرانی نسل جوان کشور می دهند. قطعاً برنامه ریزی گسترده برای اوقات فراغت و پرکردن خلاء تفریحی جوانان می تواند کمک شایانی به حل معضلات و مشکلات جوانان کند. چرا که نبود برنامه ریزی به موقع برای گذران اوقات فراغت موجب افزایش پدیده های آسیب اجتماعی و گاه مجرمانه در میان نسل آینده ساز کشور می شود.
