اسکورت 1600 كشتی در خلیج عدن
سه شنبه ۳۱ مرداد ۱۳۹۱ ساعت ۱۴:۲۹
کد مطلب: 240450
بدین منظور برای تببین هر چه بیشتر راهبرد نیروی دریایی در دریاهای آزاد به سراغ امیر دریادار حبیب الله سیاری، فرمانده نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی رفتیم. امیر مكررا به ضرورت توجه و استفاده از منابع و توان دریایی كشور اشاره می كند و اذعان می دارد كه در گذشته از توان و منابع دریایی كشور غافل بوده ایم. چرایی راهبردی بودن نیروی دریایی ارتش، مولفه های اساسی برای ایجاد یك نیروی دریایی قدرتمند، ضرورت توجه مسئولان به دریا، توانایی علمی كشور در زمینه تجهیزات و ادوات دریایی از جمله محورهای اصلی گفت وگوی ما با فرمانده نیروی دریایی است كه شرح آن در ادامه می آید:
مقام معظم رهبری نگاه ویژه ای به نیروی دریایی دارند. ایشان نیروی دریایی جمهوری اسلامی ایران را یك نیروی راهبردی معرفی می كنند. به نظر شما نگاه راهبردی رهبری به دریاها بیان كننده چه مسائلی است و چه موضوعاتی را آشكار می سازد؟
مقام معظم رهبری فرمودند كه نیروی دریایی در بسیار از نقاط عالم و در كشور ما یك نیروی راهبردی است و باید به چشم یك نیروی راهبردی به آن نگریسته شود. یا در یك جای دیگر فرموند كه این كشور دریایی حقیقا نیاز به یك نیروی دریایی برجسته و ممتاز دارد و این حتما بدست خواهد آمد. حالا چرا این تشكیلات وجود دارد، باید این موضوع را بررسی كنیم. اگر در تاریخ این موضوع را بررسی كنیم، می بینیم كه تمام قدرت هایی كه در دنیا بر نقاط مختلف جهان حاكمیت پیدا كرده اند از طریق دریا بوده است. در منطقه خودمان اگر به تاریخ نگاه كنیم از زمانی كه اسپانیایی‌ها و پرتقالی‌ها در منطقه بودند و هرمز و بندرعباس را تسخیر كردند تا زمانی كه انگلیس‌ها آمدند، اینها همه از طریق دریا بوده است. امروز نیز استكبار جهانی از طریق دریا بر نقاط مختلف جهان حاكمیت پیدا كرده است. از سوی دیگر وقتی نگاه می كنیم هر یك از قدرتهای دنیا زمانی رو به افول گذاشته‌اند كه قدرت دریایی‌شان ضعیف شده است؛ یعنی با قدرت دریایی شان قدرتمند و با افول قدرت دریایی قدرتشان را از دست داده اند. اگر تاریخ همه قدرتهای دنیا را نگاه كنید، می بینید كه این اتفاق برایشان افتاده است.
دریا عامل اصلی قدرت ابر قدرتها
كشور ما هم در ادوار تاریخی گذشته قدرت دریایی بوده است. همانطوری كه حضرت آقا می فرمایند كشور ما 800 سال بر دریاها حاكم بوده است. حالا چه اتفاقی افتاده است كه آن‌هایی كه ما حاكم بوده ایم، نبودند آمدند و قدرتمند شده‌اند. این باید مشخص شود. حضرت آقا در این زمینه پاسخ می دهند كه كشور روسیه یك كشور عقب مانده بود و پطر كبیر به این فكر افتاد كه چرا ما عقب مانده ایم و چرا كشورهای اروپای غربی اینقدر پیشرفته هستند. می گویند پطر كبیر با لباس مبدل و ناشناس به اروپای غربی رفت آنجا را بررسی كرد و دید راه توسعه شان از طریق دریا بوده است.
سپس به كشورش بازگشت و راه توسعه این كشور را از طریق دریا نقشه كشی كرد. آن زمان روس‌ها بندر مهمی هم نداشتند و آمدند بندری سن پترزبورگ را در كنار رودخانه ای به نام نووا ساختند، بدین خاطر كه كنار دریا هم نمی توانستند بسازند زیرا همه دریاهای كنار روسیه از لحاظ اقلیمی یخ زده است و قابل استفاده نیست. رهبری می‌فرمایند از همین جا پایه یك كشور توسعه یافته برای روسیه گذاشته شد و به جایی رسید كه حاكمیت خودش را از طریق دریاها دارد و به عنوان یك قطب قدرت مطرح است و حضرت آقا انتهای صحبت‌شان می فرمایند كه بنابراین شما ملت ایران از این جهت خیلی عقب هستید. خوب هم نگاه كنید می بیند كه توسعه از طریق دریا، حاكمیت و دفاع و كسب منافع از طریق دریا و تهدیدها در این دوران از طریق دریاست.
برای اینكه ما به عنوان یك كشور دریایی مطرح باشیم و به قدرت برسیم بایستی دارای مولفه های خواصی باشیم. این مولفه ها چیست و آیا ما حائز این مولفه ها هستیم؟
متاسفانه به علت بی لیاقتی سران گذشته كشورمان در صد الی دویست سال گذشته اصلا به این موضوع توجه نشده است. این مساله را متوجه باشیم اما بیاییم از بعد دیگر نگاه كنیم كه چرا ما یك كشور دریایی هستیم؛ برای اینكه یك كشور دریایی باشیم باید چند مولفه داشته باشیم. اول اینكه باید ساحل خوب داشته باشیم كه قابل استفاده باشد كه كشور ما این مشخصه را دارد. نزدیك به سی درصد مرز كشور ما مرزهای آبی است. دوم اینكه باید این ساحل مناسب باشد كه ساحل ما بسیار مناسب است، بویژه سواحل جنوب شرق كشورمان كه مستقیما مشرف به اقیانوس هند است و این برای ما خیلی اهمیت دارد. یعنی بهترین سواحل ما در این قسمت واقع شده است كه از بندرعباس تا چابهار تا انتهای مرزهایمان این ویژگی وجود دارد. مولفه دیگر این است كه باید از نظر اقلیمی مناسب باشد. تمام مرزهای شمالی كشور روسیه آبی است اما از یك طرف تمام این مرزهای آبی یخ زده است ولی ما شرایط بسیار مناسبی داریم. عمق و اقلیم بسیار مناسبی داریم و ساحل و طول ساحل بسیار مناسبی داریم . مولفه دیگر جمعیت است كه از این لحاظ نیز وضعیت مناسبی داریم و دیگری علم و صنعت است كه ما از نظر ادوات دریایی صاحب این علم هم هستیم.
دولت دریاگرا مولفه اصلی برای شكل گیری نیروی دریایی قدرتمند
ما یك چیز در این میان از این مولفه های شش گانه كم داشتیم. یك مولفه دیگر نگاه دولتمردان نسبت به دریا یا دولت دریاگرا و یا خط مشی رهبران نسبت به دریا است. این را ما كم داشتیم كه همه آن مولفه ها را دور یكدیگر جمع كنیم و به عنوان یك كشور دریایی در جهان قد علم كنیم. این اتفاق كی افتاد از زمانی كه نگاه رهبر معظم انقلاب نسبت به دریا عنوان شد. نگاه ایشان نسبت به دریا تنها به سال 88 كه ما شروع به كار كردیم نیست، بلكه 25 سال پیش نیز ایشان فرموده اند كه ما هر چه بیشتر می رویم اهمیت دریا و نیروی دریایی برای ما آشكارتر می‌شود. در همان زمان فرمودند كه نیروی دریایی می‌تواند در سیاست‌های كلی نظام اثر بگذارد. این به چه معناست؟ به این معناست كه عرصه دریا آنقدر مهم است كه می تواند در سیاست‌های كلی كشور نقش مستقیم بگذارد.
از بعد دیگر ببیند كه دریا چه منافعی برای ما دارد كه حضرت آقا اینقدر به آن توجه می‌كنند. دریا چه منافعی برای ما دارد كه ما تا به امروز از آن استفاده نكردیم و چرا روسیه آمد استفاده كرد و كشورش توسعه یافته شد. چرا دیگر كشورها از همین طریق توسعه یافته شدند. چرا ما استفاده نكرده ایم؟ مگر دریا چه منابع و فوایدی دارد؟! اولین منافع دریا مواد غذایی است. شما نگاه كنید در كشورمان چقدر مواد غذایی دریایی استفاده می كنیم. در صورتی كه بهترین منبع غذایی مواد پروتیئینی در همین دریاست.
در سبد غذایی خانوارها چقدر مواد غذایی دریایی وجود دارد. واقعا بسیار كم است. فرهنگ استفاده از غذای دریایی در كشور بسیار ضعیف است، درحالی كه اگر ما به منابع غذایی دریایی و با فراورده‌های دریایی در كشورمان توجه كنیم دیگر كمبود مواد غذایی بخصوص مواد پروتینی در كشور مطرح نمی شود؛ یعنی حتی نسبت به بحث كشاورزی هم جلو می زنیم.
منافع دیگر دریا بحث انرژی است. در كف دریاها تماما حوزههای انرژی نفت و گاز وجود دارد. حالا این موضوع در دریای خزر و خلیج فارس دریای عمان و اقیانوس هند نیز هست، اما چون عمق در این مناطق بیشتر است باید از نظر علم و فناوری به این علم بررسیم كه بتوانیم از آنها استفاده كنیم. منابع كف دریا و زیر كف دریا بسیار منابع مهمی است. این منابع در عمق زیاد به میراث بشریت معروف است. انسان نمی تواند به این میراث دست بزند تا علم و فناوری در این حوزه در دسترس داشته باشد اما می بنیم كه خیلی از كشورها دارند این منابع را استخراج و استفاده می كنند.از سوی دیگر سواحل و دریاها امكان جذب گردشكر را نیز فراهم می كند. سواحل بهترن نقاط گردشگری هستند.
دریاها شاهرگ اقتصادی جهان هستند
مهمترین مولفه دریاها تجارت دریایی است. حدود 90 الی 95 درصد كالاهای جهان از طریق دریا جابه جا می شود زیرا هر چقدر مسافت بیشتر و حجم كالاها نیز زیادتر باشد قیمت جابه جایی آن نیز بیشتر است و جابه جایی دریایی آن به صرفه تر است. ضمن اینكه می دانید دو سوم كره زمین را آب فرا گرفته است و از طریق آب می توان به همه دنیا دسترسی پیدا كرد و نیازی به جاده و اتوبان و ریل راه آهن و ... ندارد. اگر یك كشتی 500 هزار تنی كه نفت بار می زند را بخواهیم با تریلی جا به جا كنیم، می دانید چطور می شود؟! اگر هر تریلی كه 18 الی 20 تن بار حمل می كند، بخواهد بار این كشتی را حمل كند، فاجعه ای در حمل و نقل رخ می دهد. 500 هزار تن را تقسیم بر 20 بكنیم می شود 25 هزار تریلی. آیا این مقدار كامیون را می توان پیدا كرد كه بار یك كشتی را حمل كنند. اگر طول هر كامیون را 20 متر فرض كنیم طول 25 هزار عدد كامیون می‌شود 500 هزار متر و می شود 500 كیلومتر. یعنی باید از تهران تا انتهای اصفهان تریلی خط كنید تا بتوانیم بار یك كشتی را جا به جا كنیم. اینجاست كه اهمیت ترانزیت دریایی آشكار می شود. اهمیت تجارت دریایی، واردات و صادرات به عنوان گلوگاه تجارت اقتصادی هر كشوری مطرح است و این تنها مختص كشور ما نمی شود و شامل همه كشورهاست؛ بنابراین شاهرگ اقتصادی جهان دریاها هستند.
چرا ما در زمان دفاع مقدس بعد از اینكه نیروی دریایی عراق را شكست دادیم مجبور شدیم امنیت كشتی‌هایمان را تامین كنیم و در بندر امام خمینی(ره) كه آن زمان بهترین بندر ما بوده است حدود 10 هزار كشتی را اسكورت كنیم؟ برای اینكه چرخ اقتصاد مملكت بچرخد. قطع واردات و صادرات به معنای فلج شدن اقتصاد یك كشور بوده و ممكن است در این میان قحطی بوجود بیاید. زیرا 95 درصد كالاها از طریق دریاها جابه جا می شود.
1600 كشتی را تا به امروز در خلیج عدن اسكورت كرده‌ایم
همین امروز ما در خلیج عدن مساله مبارزه با دزدی دریایی را داریم و تا به امروز 1600 كشتی را اسكورت كرده ایم و اگر ما اسكورت و حفاظت از این كشتی‌ها را انجام ندهیم، بحث واردات و صادرات كم می شود و با بحران اقتصادی روبه رو خواهیم شد.
پس این مسائل اهمیت دریا را تاكید می كنند. غذا، انرژی، گردشگری، تجارت دریایی، منافع كف دریا و زیر دریا اینها را با یكدیگر جمع كنیم متوجه اهمیت دریاها برای كشوری مثل ایران می‌شویم.
كشور ما یك كشور دریایی است زیرا همه مولفه ها را دارد و آن حلقه آخری را نداشته است كه ما به آن حلقه اتصال می گوییم و همان مساله نگاه دولتمردان به دریا بوده است كه امروز انگشت نشانه رهبر معظم انقلاب به سمت دریاها نشانه رفته است و همه اینها را كه كنار هم می گذاریم، مشاهده می كنیم كه یك رهبر آگاه كه مسلط بر امور جهان است ما را هم متوجه می‌سازد كه ما هم بتوانیم از دریاها استفاده كنیم و اگر استفاده نكرده‌ایم، غفلت كرده ایم.
نسبت به بهره برداری از دریاها غلفت كرده ایم
خودشان می فرمایند كه حضور در دریای عمان یك گنج و ذخیره است و باید این را عنوان كنید كه تا به حال نسبت به این موضوع غفلت كرده‌ایم.یا وقتی كه ما در دریای مدیترانه حضور پیدا كردیم آقا فرمودند كه شما از كانال سوئز عبور كردید و به دریای مدیترانه رفتید، دنیا از این عمل شما تكان خورد، چون حركت شما باعث الهام‌بخشی و امیدآفرینی در میان كشورهای دنیا شد. ببیند از نظر فرهنگ سازی و تاثیر بر كشورهای دنیا چقدر این موضوع موثر بود.فرمودند كه شما مظهر اقتدار ملت در دریاها هستید. شما باید دست بلند نظام باشید. شما باید در همه دریاهای آزاد حضور داشته باشید.
پس مهمترین دلیل این است كه مقام معظم رهبری به دنبال این هستند كه كشور ما بتواند از منابع خدادادی دریا برای توسعه كشور استفاده كند. حالا اگر ما می‌خواهیم از منابع موجود دریا و امكانات خدادادی برای توسعه كشور استفاده كنیم، به امنیت در دریاها نیاز داریم؛ یعنی هر حركتی كه شما می خواهید انجام بدهید، حتما باید نیروی دریایی را در كنار خود داشته باشید تا بتوانید امنیت داشته باشید و كار خود را انجام دهید.
پس می بینم كه نظر رهبر معظم انقلاب نسبت به دریا عبارتند از توسعه كشور از طریق دریا و برنامه ریزی 200 الی 300 سال آینده مملكت و برای اینهمه فعالیت تجاری در دریاها و برای دفاع از منافع و منابع كشور در دریاها و حضور در كشورهای دنیا باید نیروی دریایی راهبردی وجود داشته باشد.
نیروی دریایی راهبردی یعنی نیروی دریایی كه بتواند در بیرون از مرزهای آبی كشور و در آبهای آزاد در عرصه جهانی در هر جایی كه لازم باشد، حضور پیدا كند و از منافع كشور دفاع كند. ما به این دلایل داریم در این مسیر حركت می كنیم.
ضرورت اینكه در دریای آزاد باید حضور داشته باشیم، چیست؟ پس از آنكه از كانال سوئز عبور كردیم، دروازه ای به روی ما باز شد. هدف ما در خصوص حضور در دریاهای چیست؟
ما تدبیرمان این است كه در آبهای آزاد حضور داشته باشیم. فرهنگ دریایی در كشور ما وجود ندارد. مثلا می پرسند ضرورت اینكه ما در دریای آزاد باید حضور پیدا كنیم، چیست؟ ضرورت اینكه كشور آمریكا و دیگر كشورها در خلیج فارس حضور دارند، چیست؟ آنها می خواهند قدرتشان را افزایش دهند. آیا ما نمی‌خواهیم قدرتمان را افزایش دهیم. حضرت اقا می فرمایند مظهر اقتدار ملت در دریاها شما نیروی دریایی هستید. یعنی ما هم باید اقتدارمان را نشان دهیم. این اقتدار را چطور بایدنشان دهیم. وقتی ما راه می افتیم و به بندر جده می رویم و سودان و كشورهای جنوب آفریقا می رویم و پرچم جمهوری اسلامی ایران بالا می رود و ناوشكن جماران در آنجا حضور پیدا می كند، به این معنی است كه قدرت و اقتدارش را به نمایش می گذارد. ما قرار است كه ملت رو به جلویی باشیم. چرا ما به المپیك می رویم؟ برای اینكه خودی نشان دهیم و افتخاری بدست بیاوریم. به همین دلیل است كه باید به دریاهای آزاد برویم. چون دریاهای آزاد امروز محل نشان دادن اقتدار است. وقتی همه كشورهای دنیا مطابق قوانین بین المللی تنگه هرمز و دریای عمان و در خلیج فارس حضور دارند و خودشان را به رخ ما می كشانند ما چرا نباید در دریاهای آزاد حضور پیدا كنیم.؟ آیا ما باید همواره نظاره‌گر اقتدار دیگران باشیم. نه ما ملت بزرگی هستیم و می‌توانیم مقتدرانه عمل كنیم.
آیا فناوری دریایی كه در اختیار داریم، اجازه حضور ما را در آبهای ازاد می‌دهد؟
ما در دریاهای آزاد می رویم چون هم اقتدارمان را نشان دهیم و هم فناوری خود را ارتقاء ببخشیم.وقتی كشتی‌مان را در 12 فروردین در سواحل سودان دزدیدن و ما آن را نجات دادیم، این نشانه چیست؟ اگر اقتدار را نداشتیم كشوری بودیم كه هر كسی می توانست به راحتی به خاك ما تعرض كند. ولی ما چنین اجازه‌ای را به كسی ندادیم، چراكه توان و اقتدار داشتیم. مثل عقاب در این مناطق حاضر بودیم. ما در دریای مدیترانه حاضر شدیم و حضرت آقا فرمودند، دنیا تكان خورد. چون آنها فكر نمی كنند كه ما چنین اقتداری را داریم و می توانیم در آنجا حضور پیدا كنیم و دیگر كشورها از ما یاد می گیرند.ما اگر این فناوری را هم نداشته باشیم باید به دنبال آن باشیم.
توانایی های خود را در آب های آزاد به نمایش می گذاریم
ما امروز افتخارمی كنیم كه ناوشكن ساخته ایم و ناوشكن خود را به كشورهای دیگر می بریم و نشان می دهیم كه ما این فناوری را در اختیار داریم. ما یك ملت آگاهی هستیم. پس بیاییم دیدمان را باز كنیم و ببینیم با حضور در آبهای آزاد كه اقتدار و توانمندی‌مان را نشان می دهد چقدر برای ما ارزش دارد و از طریق آن می توانیم فرهنگ خودمان را به دنیا منتقل كنیم. همه كشورهای دنیا از طریق دریا قدرتمند شده‌اند خوب ما چرا نباید از این طریق و راهی كه شناخته ایم، قدرت خود را افزایش دهیم؟!
بعضی وقتها اگر این مسائل مطرح نشود، ضرورت وجودی مسائل مهم نادیده گرفته می شود. آن وزیر قاجار گفته بود كه این دریا را به انگلیسی ها بدهید بروند. گفته بود كه كام شیرین دوست را با اب تلخ دریا تلخ نكنید. آنها آنطور فكر می كردند و تحت سیطره استعمار قرار گرفتند.
چرا وقتی گفته می شود كه ناوگروه جمهوری اسلامی ایران به دریای مدیترانه رفت، مردم خوشحال می شوند؟ چرا وقتی ما از كانال سوئز عبور می كنیم، مردم خوشحال می شوند و چرا مردم اینقدر به اقتدار ایران در دریاها حساس هستند؟ چون مردم به دنبال افتخار هستند. مردم به دنبال اقتدار هستند. مردم به دنبال این هستند كه بگویند ما هستیم. رهبری به دنبال این هستند كه ما آدم‌های عقب افتاده‌ای نباشیم . همه به دنبال این هستند كه بگویند كه جوانان ما از نظر هوش و ذكاوت از همه برتر هستند. همه به دنبال این هستند كه بتوانند از منافعشان دفاع كنند و تو سری خور نباشند. خوب اینها به چه صورت بوجود می آید. وقتی كه ما توانایی های خودمان را بشناسیم و باید آن را به مصنه ظهور بگذاریم و توانایی هایمان را آشكار كنیم.
