چرا در میان مراجع تقلید، اختلاف فتوا وجود دارد؟ آیا این اختلاف فتوا ضعف نیست؟
به گزارش جهان، وبلاگ "سلام به خدا" نوشت: بسم الله الرحمن الرحیم چرا در میان مراجع تقلید، اختلاف فتوا وجود دارد؟ آیا این اختلاف فتوا ضعف نیست؟
همانطور که میدانیم در بیشتر موارد اختلافی میان مراجع نیست، اما در آن مواردی که اختلاف هست وقتی اختلاف بد میشود که از روی هوی و هوس باشد مثلا یک مرجع بگوید من چون فلان آشامیدنی را دوست ندارم آن را حرام اعلام میکنم و آن یکی بگوید چون من دوست دارم حلال اعلام میکنم. به این افراد باید گفته شود دست از هوی و هوس بردارید. ولی این اختلاف فقها از روی هوی و هوس نیست بلکه چند علت دارد: یکی اینکه خداوند متعال در قرآن کریم از کلماتی که دارای چند معنی هستند استفاده کرده است. پس یک فقیه لغت را چیزی معنا میکند و فقیه دیگر چیز دیگری. بنابراین در قواعد فقهي اختلاف نيست، در تطبيق اختلاف است. (مثلا در حج لباس دوخته ممنوع است)؛ فقيهي كفش را جزء لباس ميداند، ولي فقيه ديگر كفش را جزء لباس نميداند. يا مثلا خوردن و آشاميدن براي روزه دار حرام است. فقيهي سيگار را جزء آشاميدنيها ميداند و ديگري نميداند.(مجموعه فيش هاى تبليغى(6)،معرفت ديني، ص: 4)
دلیل دوم اینکه گاهى يك کسی يك روایتی را نقل کرده، عالمى به آن شخص ايمان دارد، میگويد راوى آدم خوبى است، من به حرفش اطمينان دارم و طبق آن روایت فتوا مىدهد، عالم ديگر به اين راوى اطمينان ندارد و حرفش را نمیپذیرد. مثل شريك، شما به يكى اطمينان مىكنيد، پنج ميليون به آن میدهید و با او شريك میشوید به دیگری اطمينان نمیكنید و مالی دست وی نمیدهید.
این خیلی مهم است که بدانیم اختلاف فتوى ضعف نيست. در هر زمان از گذشته و حال و آينده، هر رشته علمى كه نياز به تفكر و تعقّل دارد در آن اختلاف نظر هست. آنچه بد است درگيرى است نه اختلاف، تا حالا ديده ايد دو مرجع در خيابان يقه همديگر را بگيرند؟ حتی اگر دوتا پزشک در مورد یک بیماری نظر بدهند در دیدگاه آنها اختلاف دیده میشود. پس مجتهد مىگويد من از اين حديث اين را میفهمم، نمىشود گفت: نفهم! بلکه فهم ارزش دارد ولو اشتباه برود و لذا حديث داريم مجتهد اگر هم كج بفهمد ثواب دارد، اگر حق بفهمد دو تا ثواب دارد، كج بفهمد يك ثواب دارد، اين پيداست كه نظر و تحقيق خودش به خودی خود ارزش دارد.(برگرفته از سخنان حجت الاسلام قرائتی، تقلید و تکلیف، ص7)
بسمه تعالی
سلام علیکم
حالا معلوم می شود که در قضیه عید فطر و اعلام عید اختلاف نظر مراجع ناشی از لجبازی نیست در حالی که مردم گاهی تصور می کنند مراجع یکدیگر را قبول ندارند. اگر بدانیم که مرجع تقلید عالمی مهذب است که هوای نفس را زیرپای خود له کرده است آنگاه باید بدانیم این یک اختلاف استنباطی و علمی است. با تشکر