۲ وجه پیشرو در دیپلماسی دولت سیزدهم چیست؟/ رویکردی که رئیسی موفق بودن آن را اثبات کرد

گروه سیاسی جهان نيوز، امیر حمزه نژاد: سیاست خارجی این روزها در کل جهان رو به سوی ایجاد گروه‌های مشترک المنافع رفته است. در دنیای جدید کشورهای مختلف در موارد مختلف سیاسی، اقتصادی، امنیتی و ... به سمت ایجاد پیمان‌نامه‌های استراتژیک بلند مدت می‌روند تا از این طریق بتوانند هم اوضاع را ثابت نگاه داشته و توسعه روابط درحوزه‌های متعدد را در این بستر امن و مستمر ایجاد کنند و هم اطمینان و اعتماد بیشتری برای شکل گیری روابط تجاری اقتصادی و ... در بلند مدت داشته باشند و نگران خدشه دار شدن آن با موج های سیاسی نباشند. این موضوعی است که دولت آیت الله رئیسی بدان اهتمام ویژه‌ای دارد و به جای دیپلماسی تک بعدی به سمت دیپلماسی فراگیر و همه جانبه رفته است.

ایران به سبب اینکه یکی از کشورهایی است که همسایگان پرشماری چه از لحاظ خاکی و آبی دارد از این فرصت می‌تواند به خوبی هم برای جذب سرمایه و هم در راستای صادرات و تجارت اقتصادی استفاده کند. در این مسیر بود که موضوع قرارداد 25 ساله با چین مطرح شد که فواید زیادی برای کشورمان دارد.

اولین گلی که تیم دیپلماسی ایران زد حضور در پیمان شانگهای و عضویت در این پیمان بین المللی اقتصادی امنیتی بود. حضور در میان اعضای سازمان همکاری شانگهای دریچه‌های مختلفی را فراروی کشورمان می گشاید و باعث ایجاد همکاری‌های چندجانبه با کشورمان می شود که هر کدام از این موارد اگر محقق شود فواید بسیاری را برای کشورمان به ارمغان می‌آورد.

موضوعات و پیمان‌نامه‌های استراتژیک بلند مدت دیگری نیز در دستور کار ایران قرار دارد که هریک به جای خود دارای تاثیرات مثبتی برای کشورمان است. بنابراین اینکه دولت رئیسی دیپلماسی را به سمت موارد همه جانبه پیش برده است و یک دیپلماسی هدفمند و بلندمدت را در دستور کار خود قرار داده، نشان می دهد که دولت سیزدهم به خوبی ویژگی‌های دیپلماسی در زمان حاضر را دریافته است.

در همین رابطه موضوع امضای سند همکاری 20 ساله ایران و ونزوئلا در سفر اخیر نیکلاس مادورو رئیس جمهور این کشور مطرح شد. بر همین اساس امیر عبداللهیان وزیر امور خارجه با بیان اینکه جمهوری اسلامی ایران، ونزوئلا را کشوری مستقل می‌شناسد، گفت: «سند مهمی تحت عنوان همکاری‌های بلندمدت دو کشور در حال نهایی شدن است که از مدت‌ها پیش درباره آن صحبت شده است و در جریان سفر آقای مادورو به تهران، رؤسای جمهور دو کشور دستور‌های لازم برای اجرایی شدن آن را به بخش‌های مربوط در ایران و ونزوئلا صادر می‌شود.»

با توجه به اینکه ایران و ونزوئلا دو کشور نفت خیز هستند و ونزوئلا در منطقه آمریکای جنوب چه از لحاظ سیاسی و چه انرژی کشور مهمی تلقی می شود این موضوع می‌تواند برای هر دو کشور که سال‌هاست با یکدیگر همکاری داشته‌اند بسیار مثمر ثمر واقع شود.

از سوی دیگر دولت به ظرفیت و فرصت‌های متعدد ایران در میان همسایگان خود نظر ویژه‌ای دارد. علاوه بر دیدار با امیر قطر، سفر به عمان، دیدار اخیر روسای جمهور ایران و ترکمنستان نیز در این حوزه تعریف می شود.

آیت‌الله رئیسی در این زمینه در دیدار همتای ترکمنستانی خود گفت: اراده جمهوری اسلامی ایران افزایش تعاملات با ترکمنستان در تمامی سطوح است. گسترش همکاری‌های دوجانبه تهران و عشق‌آباد زمینه‌ای برای ارتقای تعاملات منطقه‌ای و بین‌المللی دو کشور است.

بردی محمد‌اف نیز انرژی و حمل و نقل را از بخش‌های مهم و استراتژیک روابط تهران و عشق‌آباد عنوان کرد و گسترش روابط فرهنگی دو کشور را بستر تقویت پیوند میان دو ملت دانست.

در این راستا 9 سند همکاری میان دو کشور امضا شد و آیت الله رئیسی اظهار کرد:‌ «مهم آن است که در مذاکرات انجام شده میان دو کشور روشن شد، اراده جدی دو کشور بر توسعه روابط است و اجرای تفاهم نامه های امروز و از همه مهم تر مصمم بودن ما برای به امضا رساندن سندی مربوط به دو دهه آینده بیانگر اهمیت رابطه با ترکمنستان است.»

در جریان سفر روز گذشته رئیس جمهور قزاقستان هم همچنین 9 سند همکاری و همچنین یک سند 20 ساله همکاری بین دو کشور به امضا رسید.

از سوی دیگر روسای جمهور ایران و قزاقستان دستور آغاز فعالیت ترانزیت تمام ریلی اولین قطار کانتینری از کریدور ایران را که روز قبل از قزاقستان به تهران رسیده بود، از ایران به ترکیه صادر کردند.

رئیس جمهور یکی از اولویت‌های سیاست خارجی ایران را نقش‌آفرینی موثر در افزایش همگرایی منطقه‌ای از طریق گسترش تجارت از مسیر ایران دانست و اظهار داشت: ایران جایگاه منحصر به فردی در جغرافیای راهبردی منطقه دارد و می‌تواند مسیر اتصال بین منطقه‌ای از شرق و جنوب آسیا به اروپا باشد.

روابط خارجی ایران رو به سوی دیپلماسی همه جانبه حرکت می کند و با امضای سندهای همکاری بلند مدت روابط میان طرفین هم ضمانت شده و هم با شکل گیری روابط مستمر حوزه های بیشتری فراروی ایران و کشورهای دیگر برای ایجاد منفعت بین المللی گشوده می شود و با پیچیده و در هم تنیده شده روابط گسستن آن کمتر امکان پذیر خواهد بود این موضوع منافع ایران را در بلند مدت تامین می کند.

این مهم از سوی جمهوری اسلامی ایران در حال پیگیری است و استمرار این دیپلماسی قطعا برای کشورمان فواید بسیاری را به دنبال خواهد داشت. قطعا دولت به دنبال همگرایی و ایجاد پیمان نامه های استراتژیک بلند مدت با بسیاری دیگر از کشورهاست که باعث می شود سیاست خارجی ایران دارای ثبات بیشتری باشد و مهمتر از آن در حوزه های تجارت بین المللی و امنیت منطقه ای عواید بسیاری نصیب کشورمان شود.

رئیس جمهور از ابتدا وعده داده بود که دیپلماسی را به صورت متوازن با اولویت همسایگان پیش خواهد برد. این مهم در این روزها که سالروز پیروزی آیت الله رئیسی نیز هست، به وضوح قابل مشاهده است. صادرات ایران به کشورهای همسایه در 8 ماه اول دولت رئیسی نسبت به مدت مشابه در دولت روحانی با رشد 96 درصدی به 21 میلیارد دلار رسیده است. امری که میتوان از آن با تعبیر دیپلماسی مفید برای کشور از آن یاد کرد.