گروه سیاسی جهان نیوز: این روزها تحولات افغانستان به سرعت برق و باد طی شد. طالبان بعد از ایالت هرات، به راحتی و بدون نزاع کابل مرکز دولت افغانستان را فتح کرد و حالا طالبانی‌ها ارگ ریاست جمهوری را نیز در دست گرفتند و از امروز حکومت طالبان بعد از سالها جنگ و خونریزی داخلی در این کشور برپا شد. طالبان در روزهای آخر با مانع چندانی روبرو نبود و سنگر به سنگر تا به فتح کابل پیش رفت و دست آخر نیز چندان زحمتی برای رسیدن به کاخ ریاست جمهوری افغانستان نکشید.
سئوال بسیاری از کارشناسان حوزه افغانستان این است که چطور 300 هزار ارتشی آموزش دیده دولت افغانستان با ادوات و تجهیزات مختلف و مدرن در برابر 75 هزار طالبانی که دقیقا 4 برابر آنان بود شکست خورد؟ پس از شکست های پی در پی ارتش و فرماندهان دولت افغانستان که هر یک تسلیم یا فرار کردند این کشور به دست طالبان افتاد. برخی از کارشناسان مطرح می‌کنند وابستگی نظامی این کشور به آمریکا یکی از عوامل اصلی این شکست بود. هر چند این موضوع جای خود بسیار قابل توجه و بررسی است.
افغانستان حالا در یک برهه تاریخی تازه‌ای از بیم و امید قرار گرفته است. از یکسو وضعیت این کشور در هاله‌ای از ابهام قرار دارد و از سوی دیگر فرار آمریکایی‌ها از افغانستان برای برخی از مردم این کشور امیدواری بوجود آورده است.
پیشتر اما در دولت ریاست جمهوری «اشرف غنی» برخی از اعضای دولت وی دیدگاه منفی علیه همسایه همزبان خود یعنی ایران ابراز داشتند. در ماجرای آب یکی از همین موارد رقم خورد. درحالی که ایران حق آبه قانونی خود را طلب می کرد مشاور اشرف غنی توئیت می زد که «آب مفت نداریم.» و خود رئیس جمهور از تهاتر آب و نفت سخن می گفت.
فردی که خود را مشاور اشرف غنی می خواند، در فضای توئیتر با فخر و مباهات از دموکراسی افغانی که میوه لیبرالیسم امریکایی بود سخن می گفت. وی در توئیت‌های مختلف نسبت به ایران مواضع خصمانه‌ای را اتخاذ می کرد. این درحالی است که حکومت نوپای افغانستان که در همان سالها نیز درگیر نبرد داخلی با طالبان بود بایستی از فرصت‌های بیشتری برای تعمیق روابط با همسایگان خود استفاده می کرد. این اصل اساسی حکومت داری است که در حوزه بین المللی حتما روابط عمیق دیپلماتیک خصوصا با همسایگان صورت گیرد.
جالب اینجاست که کار به مسخره کردن نظام جمهوری اسلامی و فخر و مباهات از دموکراسی پوشالی افغانستان کشیده شد. این درحالی بود که اگرچه سیستم سست آمریکایی در این کشور حاکم بود اما این ایران بود که برای ارتقای همسایگان خود درهای آموزش عالی خود را به روی آنان گشوده بود.
سقوط غنی در حالی انجام شد که در همان همسایه مورد ادعای آقای مشاور، رئیس جمهورش با عزت و اقتدار پیروز می شود و این روزها بدون واهمه به میان مردمش می‌رود و پیگیر مشکلات آنهاست.
اما دیری نپایید که این بادکنک ترکید و واقعیت دولت افغانستان که یک دولت وابسته به غرب بود آشکار شد. درواقع در سه حوزه اصلی ضعف ها مشخص شد. اول اینکه در حوزه نظامی یک ارتش کاملا وابسته با همه تجهیزات و برتری نفرات نتوانست کاری از پیش ببرد. در حوزه دموکراسی و سیاسی نیز این وابستگی به خوبی مشهود بود و دست آخر با واسطه گری آمریکایی‌ها دولت بدون زحمت به گروه طالبان واگذار شد. در حوزه مردمی نیز شاهد آن هستیم که چندان همگرایی برای نگاه داشتن دولت اشرف غنی صورت نگرفت.
درواقع برخی سیاستمداران افغان درحالی کار را به تیکه پراکنی به کشورهای دیگر بدون توجه به واقعیت های دموکراتیک این کشورها کشانده بودند که خود میوه یک درخت دیگر را بر روی نهال نوپای حکومت خود چسبانده بودند و فکر می کردند که این نهال خود ثمره داده است اما دیری نپایید که میوه پلاسیده شد و از بین رفت و نهال نیز خشکید تا مشخص شود هر درختی باید آنقدر رشد کند که میوه و ثمره خود را بدهد.
با این اوصاف فخرفروشی و تبختر و تکبر نه تنها نتیجه ای برای برخی دولتمردان افغان نداشت بلکه نشانه ناپختگی و بی تجربگی سیاسی آنان بود که دلگرم به غرب شدند و بر همین اساس بساط کینه توزی به برخی همسایگان را پهن کرده و در موقعیت های مختلف بد و بیراه حواله کشورهای مختلف همسایه می کردند. این افراد اگر کمی تاریخ حکومت هایی که وابسته به غرب بودند را مطالعه می کردند به وضوح متوجه اشتباه فاحش خود می شدند اما با تکبر سیاسی خود به عبرتی تاریخی بدل شدند.
دریافت صفحه با کد QR