کارشناسان و رسانههای غربی میگویند دولتهای غربی انتظار ندارند انتخابات ایران، روابط این دولتها با ایران را تغییر دهد.
به گزارش جهان نیوز به نقل از کیهان، در این باره وبسایت شبکه سیانان نوشت: مقامات انتخاباتی ایران روز شنبه اعلام کردند که مسعود پزشکیان، نامزد اصلاحطلبان، در میان تشدید تنشها در داخل و خارج از کشور، رقیب «تندرو» خود را شکست داده و در انتخابات ریاست جمهوری پیروز شده است. شورای نگهبان، یک نهاد قدرتمند ۱۲ نفره که وظیفه نظارت بر انتخابات و قانونگذاری را بر عهده دارد، قبل از اینکه پزشکیان بتواند در انتخابات ریاست جمهوری شرکت کند، او را تایید کرده بود.
انتخابات زودهنگام پس از آن برگزار شد که ابراهیم رئیسی، رئیسجمهور فقید این کشور در سانحه سقوط هلیکوپتر در ماه می در شمال غرب ایران به همراه حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه و دیگر مقامات درگذشت. رهبران روسیه، عربستان سعودی، پاکستان و سوریه از اولین کسانی بودند که به پزشکیان تبریک گفتند. در حالی که رئیسجمهور ایران از برخی اختیارات برخوردار است، ولی قدرت نهائی در ایران در دست رهبر این کشور است.
آیا او میتواند تغییری در ایران ایجاد کند؟ صنم وکیل، مدیر برنامه خاورمیانه و شمال آفریقا در اندیشکده چتمهاوس در لندن، گفت بعید است که انتخاب پزشکیان بلافاصله به تغییر سیاست تبدیل شود. اما پزشکیان گفته است که سعی خواهد کرد از طریق و درون سیستم کار کند تا شاید تغییراتی را ایجاد کند. این نشاندهنده محدودیت اختیارات ریاست جمهوری در ایران است اما ممکن است فضای بیشتری برای مانور بر روی آزادیهای اجتماعی بیفزاید. به گفته کارشناسان انتظار نمیرود پزشکیان سیاست کنونی ایران در جنگ غزه را تغییر دهد.
وی همچنین از سردار قاسم سلیمانی، فرمانده برجسته نیروی قدس سپاه پاسداران ایران که در حمله آمریکا در سال ۲۰۲۰ ترور شد، تمجید کرده است. او در مناظره اخیر ریاست جمهوری گفت: «من او را مایه غرور ملی و خاری در چشم دشمنان خود میدانم.
کارشناسان گفتند، کشورهای غربی انتظار ندارند این انتخابات روابط آنها با ایران را تغییر دهد».
در همین حال، خبرگزاری آمریکایی آسوشیتدپرس نوشت که پیروزی پزشکیان در برههای حساس رخ میدهد؛ با تنشهای شدید در خاورمیانه بر سر جنگ اسرائیل و حماس، پیشروی برنامه هستهای ایران و همچنین انتخابات ریاست جمهوری در ایالات متحده. این رسانه آمریکایی همچنین به حمایت پزشکیان از سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و پوشیدن لباس آن اشاره کرد که در ماجرای سرنگونی پهپاد آمریکایی در سال ۲۰۱۹ از این اقدام قدردانی کرد.
سی ان بیسی نیز نوشت: رئیسجمهور جدید ایران باید با رئیسجمهور جدید آمریکا که در ماه نوامبر انتخاب میشود روبهرو شود. درگیریها در منطقه و برنامه هستهای ایران دو چالش مهم است. سینا طوسی، پژوهشگر ارشد در مرکز سیاستگذاری بینالملل میگوید: «در حالی که انتخابات میتواند منجر به تغییر در اولویتها، لحن و تاکتیکهای سیاستهای داخلی و خارجی ایران شود، تغییر اساسی در وضعیت موجود بعید است. اصول اصلی هدایتکننده تصمیمات راهبردی ایران، به ویژه در مورد آمریکا و اسرائیل، ریشه محکمی در چهارچوب وسیعتری دارد که از سوی رهبری ایران و نهادهای تأثیرگذاری مانند سپاه پاسداران انقلاب اسلامی تعیین شده است.
خبرگزاری انگلیسی رویترز هم پزشکیان را یک سیاستمدار «میانهرو میانرده» که چندان در فضای سیاسی ایران مطرح نبوده معرفی کرده و نوشت که پزشکیان ممکن است سیاست خارجی عملگرایانهای را در پیش بگیرد و تنشها بر سر مذاکرات متوقف شده را کاهش دهد. البته بسیاری، نسبت به تحقق وعدههای پزشکیان به ویژه درخصوص آزادیهای اجتماعی تردید دارند و مطمئن نیستند که او قصد رویارویی با روحانیون و نظامیها در حکومت ایران را داشته باشد.
خبرگزاری آسوشیتدپرس، پزشکیان را نامزد اصلاحطلبان معرفی کرده و نوشت: او با وعده دستیابی روابط بهتر با غرب توانست پیروز شود. پزشکیان در جریان تبلیغات انتخاباتی خود وعده هیچ تغییر بنیادینی نداده و بارها تأکید کرده که رهبری باید به عنوان داور نهائی اختلافات داخلی در نظر گرفته شود.
روزنامه واشنگتنپست هم نوشته: پزشکیان پیش از این انتخابات برای غرب فردی ناشناخته بود و پیروزی او یک شکست قابل توجه برای تندروهای محافظهکار بهشمار میرود. این مسئله از آنجا اهمیت دارد که ایران در برهه حساسی قرار دارد و تنشها چه درخصوص برنامه هستهای و چه در رابطه با مسائل منطقه شدت یافته است.
در همین حال، شبکه ۱۴ تلویزیون اسرائیل، حامی بنیامین نتانیاهو، در سایت خود نوشت: رئیسجمهور منتخب ایران نگرش جمهوری اسلامی ایران نسبت به اسرائیل را تغییر نخواهد داد، اما با وجود این، اسرائیل انتخاب او را نقطه روشنی در روند داخلی ایران میداند. نامزد اصلاحطلب گرچه مخالف حکومت اسلامی نیست اما انتظار میرود که رویکرد نرمی در قبال بحران منطقه داشته باشد.
اسرائیلهیوم، روزنامه حامی نتانیاهو نیز، پیروزی پزشکیان را تابش نوری ضعیف در یک رژیم تاریک، و او را فردی توصیف کرد که ممکن است از سایر نامزدها کمتر زیان داشته باشد. این روزنامه نوشت: بخت پزشکیان برای تأثیرگذاری بر سیاست خارجی، ضعیف است. ایران از بعد از حمله حماس به اسرائیل در مهر پارسال، نشان داده که مصمم به هر کاری است تا به اسرائیل آسیب بزند و آن را تضعیف کند.
اسرائیلهیوم افزود: عدهای در اسرائیل نگران هستند که ایران از هرجومرج در رقابت ریاستجمهوری آمریکا و این واقعیت که توجه جهانی به جنگ جاری در خاورمیانه معطوف است، استفاده کرده و بیشتر از «خطوط قرمز» در برنامه هستهای خود عبور کند و هرچه بیشتر به دستیابی به تسلیحات هستهای نزدیک شود.
سایت شبکه هفت رسانهای اسرائیل هم میگوید: بر اساس سیستم حکومتی در جمهوری اسلامی ایران، هرچند رئیسجمهور اختیاراتی برای تغییر برنامه هستهای یا امور نظامی ندارد، اما پزشکیان، از بهبود رابطه ایران با غرب و لزوم کاهش سختگیریهای مذهبی حمایت میکند. در عین حال باید نسبت به پزشکیان درخصوص پیامهای محوری انقلاب اسلامی مظنون بود، زیرا صرف اصلاحطلب بودن به مفهوم معتدل بودن نیست.
دانی سیترینوویچ، از افسران ارشد پیشین امان، سازمان اطلاعات نظامی ارتش اسرائیل هم، در روزنامه معاریو نوشت: روند رویدادهای ایران پس از سانحه سقوط بالگرد حامل ابراهیم رئیسی و حمایت اردوگاه اصلاحطلبان حکومتی از مسعود پزشکیان، اصلاحطلبان را احیا کرده و نامزد فوقاصولگرا را که تندروتر از رئیسی بود، ناکام کرده است. اما هم رهبر و هم مجلس و هم سپاه پاسداران ایران همچنان بر امور اشراف دارند. برای کسانی مانند حسن روحانی و محمدجواد ظریف، مرگ رئیسی مانند یک هدیه، امکان بازگشتشان به صحنه را داده است، تا ماه گذشته شمار اندکی نام پزشکیان را شنیده بودند ولی حال، او رئیسجمهور ایران است و این یک یادآوری برای کسانی است که شتابزده میگویند در ایران در به روی همان پاشنه گذشته میچرخد.