رشد اقتصادی در سال ۱۴۰۰ به ۴.۴ درصد رسید
جمعه ۲۷ خرداد ۱۴۰۱ ساعت ۱۸:۳۰
کد مطلب: 803321
اهم تحولات رشد اقتصادی
بر اساس محاسبات مقدماتي اداره حساب‌هاي اقتصادي اين بانک، توليد ناخالص داخلي به قيمت پايه (و به قيمت‌هاي ثابت سال ۱۳۹۵) در سه ماهه چهارم سال ۱۴۰۰ به رقم ۳۴۱۷.۱ هزار ميليارد ريال رسيد که نسبت به سه ماهه چهارم سال ۱۳۹۹، رشد ۵.۷ درصدي را نشان مي‌دهد. همچنين رشد اقتصادي بدون نفت طي دوره مذکور معادل ۶.۳ درصد بود که حکایت از محوریت بخش‌های اقتصادی غیر نفتی در تحقق رشد اقتصادی سه ماهه چهارم سال ۱۴۰۰ دارد.
به لحاظ وضعیت سرمایه‌گذاری نیز در سه ماهه چهارم سال ۱۴۰۰ “تشکیل سرمایه ثابت ناخالص” از نرخ‌رشد ۱۴.۴ درصدی نسبت به دوره مشابه سال قبل از آن برخوردار گردید که این میزان رشد حاصل عملکرد رشد مثبت تشکیل سرمایه در هر دو بخش “ماشین آلات” و “ساختمان” به ترتیب معادل ۱۵.۱ و ۱۳.۵ درصد می‌باشد.
در مجموع عملکرد توليد ناخالص داخلي کشور در سال ۱۴۰۰ “با احتساب نفت” و “بدون احتساب نفت” به قيمت‌هاي ثابت سال ۱۳۹۵ به ترتيب به ۱۴۵۷۱.۴ و ۱۳۴۱۵.۱ هزار ميليارد ريال رسيد که نسبت به سال قبل از آن به ترتيب با افزايش ۴.۴ و ۳.۹ درصدي همراه بوده است. تحقق رشد اقتصادی ۴.۴ درصدی در سال ۱۴۰۰ در امتداد رشد اقتصادی ۴.۱ درصدی سال۱۳۹۹، حکایت از روند رو به بهبود فعالیت‌های اقتصادی در کشور به رغم تداوم تحریم‌های اقتصادی دارد.
مولفه‌های رشد اقتصادی در سه ماهه چهارم سال ۱۴۰۰
بررسی عملکرد رشد اقتصادی بر حسب گروه فعالیت‌های اقتصادی نشان می‌دهد، رشد عملکرد توليد ناخالص داخلي در سه ماهه چهارم سال ۱۴۰۰ حاصل تحقق رشد مثبت ارزش افزوده گروه‌هاي “خدمات”، “صنايع و معادن” و “نفت و گاز” به ترتيب معادل ۷.۰، ۵.۰ و ۰.۲ درصد نسبت به دوره مشابه سال قبل از آن می‌باشد. با این حال، گروه”کشاورزي، جنگلداری و ماهیگیری” طي همين مدت با کاهش عملکردي معادل ۳.۴ درصد مواجه بوده است.
رشد قابل ملاحظه ۷.۰ درصدی گروه خدمات در سه ماهه چهارم سال ۱۴۰۰ عمدتاً در نتیجه بهبود عملکرد ارزش افزوده بخش‌های “اداره عمومي، دفاع و تامين اجتماعي”،”آموزش”، “عمده فروشي، خرده فروشي و تعمير وسايل نقليه موتوري”، “بهداشت و مددکاري اجتماعي” و “فعالیت‌های مالی و بیمه” به ترتیب با سهم ۱.۰، 0.8، ۰.۶، ۰.۵ و ۰.۴ واحد درصد از رشد ۵.۷ درصدی تولید ناخالص داخلی بوده است. در گروه صنایع و معادن نیز ارزش افزوده تمامی بخش‌های پنجگانه این گروه شامل “ساختمان”، “صنعت”، “آبرسانی، مدیریت پسماند، فاضلاب و فعالیت‌های تصفیه” و “تامین برق، گاز، بخار و تهویه هوا” و “استخراج معدن” در سه ماهه چهارم سال ۱۴۰۰ به ترتیب با افزایش عملکرد ۱۱.۹، ۴.۱، ۳.۷، ۱.۶ و ۱.۵ درصدی نسبت به سه ماهه چهارم سال ۱۳۹۹ همراه بودند.
برآورد حاصل از تولید ناخالص داخلی برحسب اقلام هزینه نهایی در سه ماهه چهارم سال ۱۴۰۰ نشان می‌دهد، “هزینه‌های مصرف نهایی بخش خصوصی”، “هزینه‌های مصرف نهایی بخش دولتی” و “تشکیل سرمایه ثابت ناخالص” به قیمت‌های ثابت سال ۱۳۹۵ به ترتیب از نرخ‌های رشد ۷.۲، ۱۶.۳ و ۱۴.۴ درصد نسبت به دوره مشابه سال قبل از آن برخوردار بودهاند. در این دوره رشد تشکیل سرمایه ثابت ناخالص به تفکیک “ماشین آلات” و “ساختمان” به ترتیب معادل ۱۵.۱ و ۱۳.۵ درصد بوده است.
مولفه‌های رشد اقتصادی در سال ۱۴۰۰
بررسی عملکرد رشد اقتصادی بر حسب گروه فعالیت‌های اقتصادی در سال ۱۴۰۰ نشان می‌دهد، رشد ارزش افزوده گروه‌هاي “خدمات”، “نفت و گاز”، “صنايع و معادن” و “کشاورزي” در اين سال به ترتيب معادل ۶.۵، ۱۰.۱، ۱.۱و ۲.۶- درصد بود که به ترتیب از سهمي معادل ۳.۶، ۰.۸، ۰.۳، و ۰.۳- واحد درصد در رشد اقتصادي سال ۱۴۰۰ برخوردار بودهاند. رشد ۶.۵ درصدي ارزش افزوده گروه “خدمات” در سال ۱۴۰۰ عمدتاً متاثر از تحولات بخش‌هاي “اداره عمومي، دفاع و تامين اجتماعي”،”حمل و نقل و انبارداري”، “اطلاعات و ارتباطات”، “بهداشت و مددکاري اجتماعي”، “آموزش” و “عمده فروشي، خرده فروشي و تعمير وسايل نقليه موتوري” به ترتيب با سهم ۰.۸، ۰.۶، ۰.۵، ۰.۵، ۰.۴ و ۰.۴ واحد درصد از رشد توليد ناخالص داخلي بوده است. همچنین در این سال بخش‌های خدماتی از جمله “فعالیت‌های مربوط به تامین جا و غذا”، “فعالیت‌های حرفه‌ای، علمی و فنی” و “هنر، سرگرمی، تفریح، ورزش و ساير فعاليت‌های خدماتی” از بهبود قابل ملاحظه عملکرد ارزش افزوده به ترتیب معادل ۲۸.۲، ۱۵.۸و ۱۴.۶ درصد نسبت به سال قبل از آن برخوردار بودند که نشان می‌دهد با اقدامات مناسب انجام شده در زمينه پوشش گسترده واکسيناسيون عمومي و نيز ابتکارات بخش خصوصي در به‌کارگيري ظرفیت‌های اينترنتي، تبعات منفي بحران کرونا بر حوزه فعاليت‌هاي بخش خدمات تا حد زيادي مرتفع گرديده است. افزايش قابل ملاحظه ارزش افزوده گروه نفت نيز در سال ۱۴۰۰ عمدتاً ناشي از افزايش توليد و صادرات نفت خام، گاز طبيعي و ميعانات گازي نسبت به سال قبل از آن مي‌باشد.
در سال مورد گزارش ارزش افزوده بخش “صنعت” به قیمت‌های ثابت سال ۱۳۹۵ از افزایش ۳.۳ درصدی نسبت به سال ۱۳۹۹ برخوردار بود؛ به طور مشخص در این بخش رشد شاخص توليد کارگاه‌هاي بزرگ صنعتي ۱۰۰ نفر کارکن و بیشتر - با اختصاص سهم حدود ۷۰ درصد از ارزش افزوده بخش صنعت- نسبت به سال ۱۳۹۹ معادل ۳.۱ درصد بود.
بررسي عملکرد رشد شاخص مزبور به تفکيک رشته فعاليت‌هاي صنعتي (بر حسب کدهاي ISIC دو رقمي) نشان مي‌دهد که در سال ۱۴۰۰ از مجموع ۲۴ گروه اصلي، ۲۰ گروه (با ضريب اهميت ۸۷.۶ درصدي از شاخص کل) از رشد مثبت توليد برخوردار بودهاند؛ از جمله صنايعی که بيشترين سهم را در رشد محقق شده اين سال داشته‌اند مي‌توان به “صنايع توليد داروها و فرآورده‌هاي دارويي شيميايي و گياهي”، “صـنايع توليد ماشين‌آلات‌مولد و انتقال نيروي برق و دستگاه‌هاي برقي” و “صـنايع‌توليد مواد غذايي” اشاره نمود؛ در مقابل رشد شاخص توليد ۴ گروه صنعتي نسبت به سال قبل از آن منفي بوده است.
برآورد حاصل از تولید ناخالص داخلی برحسب اقلام هزینه نهایی در سال ۱۴۰۰ نشان می‌دهد، “هزینه‌های مصرف نهایی بخش خصوصی” و “هزینه‌های مصرف نهایی بخش دولتی” به قیمت‌های ثابت سال ۱۳۹۵ به ترتیب از نرخ‌های رشد ۳.۹ و ۸.۳ درصدی نسبت به سال قبل از آن برخوردار بودهاند. در این سال عملکرد “تشکیل سرمایه ثابت ناخالص” نسبت به سال ۱۳۹۹ بدون تغییر بوده است. این امر حاصل رشد عملکرد تشکیل سرمایه ثابت ناخالص در بخش”ماشین آلات” و “ساختمان” به ترتیب معادل ۱۲.۵ و ۷.۱- درصد بوده است. لازم به ذکر است که رشد عملکرد تشکیل سرمایه ثابت ناخالص در بخش”ماشین آلات” در تمامی فصول سال ۱۴۰۰ مثبت بوده و به ترتیب معادل ۲۳.۹، ۲.۹، ۱۱.۶ و ۱۵.۱ درصد نسبت به دوره مشابه سال قبل از آن محقق گردیده است.
