از اوایل سال ۱۳۹۸ نوسان بازار ماشین در ایران، به یکی از تیترهای بزرگ خبری تبدیل شد. نه تنها خودروهای وارداتی با افزایش قیمت عجیب روبرو شد، بلکه خودروهای داخلی نیز قیمت‌هایی باورنکردنی را تجربه کردند. شاید اگر بازار خودرو را نیز تابع بخش‌های دیگر اقتصادی کشور بدانیم، این نوسان قیمت توجیه داشته باشد. عدم ثبات در اقتصاد یک کشور، بازارهای بزرگ آن را تحت تاثیر قرار می‌دهد. بازار خودرو در ایران، شبیه به دیگر کشورها نیست. ماشین در ایران یک کالای سرمایه‌ای است و طبعا تحت تاثیر بازارهای سرمایه دیگر مانند بازار ارز، طلا و بورس خواهد بود. نوسان قیمت ماشین در ایران حالا تبدیل به یک مشکل بزرگ شده است. مشکلی که بسیاری از مردم را به سمت خرید خودروهای دست دوم سوق داده است.

عوامل موثر بر قیمت ماشین صفر
در بحث قیمت خودروی صفر، هم خریداران شکایت دارند و هم تولیدکنندگان و واردکنندگان خودرو!

تولید کننده معتقد است با بالا رفتن قیمت قطعات خودرو، چاره‌ای جز افزایش قیمت ندارد. از طرفی قطعه سازان نیز دلیل افزایش قیمت قطعات را بالا رفتن قیمت فلزات می‌دانند. یعنی تمامی عوامل دست به دست هم داده‌اند تا خودروهای داخلی با قیمتی باورنکردنی و بیشتر از ارزش واقعی آن‌ها تولید و عرضه شوند. اما خریداران معتقدند که قیمت تمام شده خودروهای داخلی، بسیار کمتر از قیمتی است که به بازار عرضه می‌شود. شاهد این مطلب هم قیمت همین خودروها در کشورهای همسایه است! یعنی هزینه‌ای که خریدار ایرانی باید برای خرید یک سمند پرداخت کند بسیار بیشتر از هزینه‌ای است که در کشورهای همسایه برای خرید همین سمند پرداخت می‌کنند. از طرفی با بالا رفتن قیمت ارز، قیمت خودروهای خارجی نیز افزایش باورنکردنی داشته‌اند. حتی خودروهای چینی که پیش از این با قیمت منطقی و قابل قبول عرضه می‌شدند حالا عددهایی عجیب را روبروی نام خود می‌بینند. مجموع این عوامل باعث شده که مردم بیشتر به سمت خودروهای چینی ارزان‌قیمت یا خودروهای کارکرده بروند و حتی گاهی آن‌ها را به تولیدات وطنی ترجیح بدهند.

عوامل موثر بر قیمت ماشین کارکرده
با بالا رفتن قیمت ماشین صفر، برای بسیاری از مردم چاره‌ای جز خرید ماشین کارکرده نیست. به همین دلیل بازار این ماشین‌ها در کشور ما رونق زیادی دارد. واقعیت این است که خودروسازان وطنی، فقط قیمت محصولات را بالا برده‌اند و کیفیت بسیاری از آن‌ها روز به روز پایین‌تر آمده است. به علاوه در حالی که در تمامی دنیا خودروسازان، تمام تلاش خود را برای اضافه کردن امکانات رفاهی و تجهیزات ایمنی متنوع به ماشین‌های خود دارند، در ایران هنوز کیفیت امکانات ماشین‌ها بسیار پایین‌تر از حد استاندارد جهانی است. به همین دلیل بسیاری از مردم ترجیح می‌دهند به سراغ ماشین‌های کارکرده بروند. حتی ماشین‌های چینی هم بازار دست دوم خوبی دارند. اما عوامل بسیاری برای تعیین قیمت ماشین‌های دست دوم نیز دخیل هستند. مدل‌های مختلف، سن و عمر خودرو، میزان کارکرد، سلامت بدنه و کابین، عملکرد فنی، عملکرد آپشن‌ها، میزان بیمه خودرو و وجود قطعات یدکی و خدمات شرکت سازنده یا واردکننده، همگی بر نوسان قیمت ماشین  دست دوم تاثیر گذارند. یعنی اگر خریدار بخواهد یک خودروی سالم داشته باشد، باید با دقت کامل خودرویی سرحال و روپا خریداری کند تا مجبور نباشد از فردای خرید، هر روز گرفتار تعمیرگاه و مشکلات مربوط به خودرو باشد.

کلام آخر
خودروساز داخلی با افزایش قیمت ماشین‌های تولیدی خود، در تلاش برای ماندن در حاشیه بازار است و تلاش می‌کند تا با پیش‌بینی اتفاقات مختلف، حاشیه امن‌تری را برای خودد ایجاد کند. وارد کنندگان ماشین‌های خارجی هم سعی می‌کنند با انتخاب ماشین‌های با قیمت مناسب‌تر و امکانات بیشتر، نگاه مخاطب بازار خودرو را به سمت خود جلب کند.

در این میان، خریدار هر روز از ماشین‌های مورد علاقه خود فاصله می‌گیرد و این افزایش قیمت، باعث می‌شود که هر روز بیشتر از خرید یک ماشین استاندارد ناامید شود.