فرجام سیاسی رؤسای ۱۰ دوره مجلس بعد از بهارستان چه شد؟
چهارشنبه ۲۷ فروردين ۱۳۹۹ ساعت ۰۹:۲۲
کد مطلب: 724527
نهاد قانونگذاری جمهوری اسلامی ایران طی ۱۰ دوره‌ای که تاکنون پشت سر گذاشته، ریاست پنج نفر از سیاستمداران را را تجربه کرده است که هر کدام در جایگاه ریاست مجلسکارنامه مفصلی از عملکرد خویش بر جای گذاشته‌اند. افرادی چون مرحوم هاشمی رفسنجانی، مهدی کروبی، علی‌اکبر ناطق نوری، غلامعلی حداد عادل و علی لاریجانی که از این میان هاشمی رفسنجانی و لاریجانی بیشترین دوره ریاست را به نام خود ثبت کرده‌اند.
هفتم خرداد طبق قانون نخستین روز تشکیل جلسه در همه ادوار مجلس است. مجلس ملی در دوره اول به ریاست اکبر هاشمی رفسنجانی کار خود را آغاز کرد. نواب هاشمی رفسنجانی در نخستین دوره ریاست مجلس سید اکبر پرورش، سید محمد موسوی خوئینی‌ها، حبیب الله عسگراولادی، محمد یزدی و سید محمد خامنه‌ای بودند.
پس از برگزاری انتخابات دومین دوره مجلس در ۲۶ فروردین ۶۳، در تاریخ هفتم خرداد مجلس نخستین روز خود را آغاز کرد. در این دوره هم اکبر هاشمی رفسنجانی با کسب اکثریت آرا بار دیگر بر کرسی ریاست مجلس تکیه زد و محمد یزدی، مهدی کروبی و محمدمهدی ربانی املشی نیز نایبان رئیس شدند.
سال ۶۷ با بازنگری در قانون اساسی جمهوری اسلامی مجلس ملی رسماً به مجلس شورای اسلامی تغییر یافت. طبق روال قانونی هفتم خرداد ۶۷ نخستین جلسه از سومین مجلس که اکنون دیگر مجلس شورای اسلامی نام گرفته بود، کار خود را آغاز کرد و بار دیگر با رأی نمایندگان اکبر هاشمی رفسنجانی توانست جایگاه ریاست را تصاحب کند. این آخرین دوره از ریاست مرحوم هاشمی رفسنجانی در مجلس شورای اسلامی بود، وی پس از سومین دوره مجلس کاندیدای ریاست جمهوری شد و با رأی مردم بر جایگاه رئیس جمهوری تکیه زد. هاشمی بعدها رئیس جمهور شد و بعد از آن ریاست مجمع تشخیص مصلحت نظام، ریاست مجلس خبرگان را برعهده گرفت و در سال ۱۳۹۵ درگذشت.
پس از خروج هاشمی رفسنجانی از مجلس شورای اسلامی، مهدی کروبی ریاست مجلس را برعهده گرفت و حسین هاشمیان واسدالله بیات به عنوان نواب وی فعالیت کردند. کروبی مجدد در مجلس ششم ریاست مجلس را برعهده گرفت و بعد از آن دوبار در سال ۸۴ و ۸۸ در انتخابات ریاست جمهوری شرکت کرد و هر بار شکست خورد و بعد از آن به اغتشاش در سال ۸۸ روی آورد و هم اکنون سمتی ندارند و بر اثر آشوب در حصر خانگی است.
چهارمین دوره انتخابات مجلس در تاریخ بیست و یکم سال ۷۱ برگزار شد و پس از تشکیل نخستین جلسه رسمی مجلس، در هفتم خرداد ۷۱ علی اکبر ناطق نوری به اتفاق آرا کرسی ریاست را از آن خود کرد. حسن روحانی، سیداکبر پرور، محمدعلی موحدی کرمانی و حسین هاشمیان نائبان ناطق نوری در دوره چهارم مجلس بودند.
۱۸ اسفند سال ۱۳۷۴ بود که انتخابات مجلس پنجم برگزار شد و منتخبان مردم در هفتم خرداد همان سال به خانه ملت پا گذاشتند. پس از أخذ رأی نمایندگان بار دیگر علی‌اکبر ناطق نوری رئیس مجلس شد و بار دیگر حسن روحانی و محمدعلی موحدی کرمانی به عنوان نایب او را همراهی کردند. ناظق نوری در سال ۷۶ وارد گود انتخابات ریاست جمهوری شد و از محمد خاتمی شکست خورد. او بعدها از سیاست و مناصب اجرایی فاصله گرفت و نقش لیدری جریان اصولگرایایی را در سال ۸۴ بازی کرد و تنها در ۱۵ سال اخیر در مجمع تشخیص مصلحت نظام حضور دارد و در انتخابات ریاست جمهوری ۹۲ و ۹۶ از حسن روحانی حمایت کرد.
انتخابات مجلس ششم هم در تاریخ ۲۹ بهمن ۹۷ برگزار شد، بازگشایی مجلس در این دوره هم هفتم خرداد بود و سه روز بعد یعنی روز دهم خرداد هیئت رئیسه موقت انتخاب شدند. در این انتخابات مهدی کروبی رئیس مجلس شد و مجید انصاری و ابوالقاسم سرحدی‌زاده نواب وی شدند. مجلس ششم در تاریخ جمهوری اسلامی ایران پرحاشیه‌ترین مجلس شناخته شده است.
زمانی که انتخابات هیئت رئیسه دائم برگزار شد، مهدی کروبی توانست جایگاه ریاست خود را حفظ کند، اما بهزاد نبوی و محمدرضا خاتمی نائبان اول و دوم وی شدند.
مردم در دوره هفتم مجلس نمایندگان خود را طی دو دوره برگزاری انتخابات تعیین کردند. اولین جلسه مجلس در هفتم خرداد ۸۳ برگزار شد و غلامعلی حداد عادل توانست اکثریت آرا را برای ریاست مجلس کسب کند. محمدرضا باهنر و محمدحسن ابوترابی‌فرد نائب رئیسان مجلس هفتم شدند. حداد عادل در دوره‌های هشتم، نهم مجلس حضور داشت و نتوانست به مجلس دهم راه یابد. او در انتخابات ریاست جمهوری سال ۹۲ به نفع اصولگرایان کنار رفت و هم اکنون رئیس شورای ائتلاف نیروهای ائتلاف بزرگترین جبهه نیروهای اصولگرا را برعهده دارد و عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام نیز هست.
انتخابات مجلس هشتم در دو دوره و در تاریخ‌های ۲۴ اسفند ۸۶ و دوم اسفند ۸۷ برگزار شد، پس از تشکیل جلسه در هفتم خرداد، علی لاریجانی برای نخستین بار رئیس نهاد قانونگذاری کشور شد و محمدحسن ابوترابی‌فرد و محمدرضا باهنر همچنان نواب مجلس ماندند.
علی لاریجانی در دوره‌های نهم و دهم مجلس هم ریاست مجلس را برعهده داشت. مجلس شورای اسلامی در دوره نهم با برگزاری انتخابات دو مرحله‌ای در اردیبهشت ۹۱ به نتیجه رسید و علی لاریجانی باز هم رئیس مجلس شد و محمدرضا باهنر و محمدحسن ابوترابی فرد هم در جایگاه نائبان وی فعالیت کردند.
انتخابات مجلس دهم در تاریخ هفتم اسفند ۹۴ برگزار شد که عدم کسب آرای کامل منتخبان، سبب شد دور دوم آن دهم اردیبهشت سال ۹۵ به مجلس برگزار شود. نخستین جلسه این دوره در تاریخ هشتم خرداد ۹۵ تشکیل و هیئت رئیسه دائم روز ۱۱ خرداد انتخاب شدند.
رقابت میان منتخبان ریاست مجلس دهم میان علی لاریجانی و محمدرضا عارف صورت گرفت و در نهایت علی لاریجانی همچنان بر جایگاه ریاست مجلس ابقا شد. در این دوره مسعود پزشکیان و علی مطهری نواب وی شدند. هنوز علی لاریجانی مشخص نکرده است که آینده سیاسی او چه رقم می‌خورد. به نظر می‌رسد او بعد از مجلس عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام شود یا خود را برای انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۴۰۰ آماده کند.
مجلس شورای اسلامی هفتم خرداد سال ۱۳۹۹ نخستین جلسه دوره یازدهم خود را تجربه خواهد کرد. در حالی که علی لاریجانی در انتخابات مجلس شرکت نکرد و براساس گمانه‌زنی‌ها و تحلیل کارشناسان، رقابت برای کسب کرسی ریاست مجلس یازدهم میان محمدباقر قالیباف، مصطفی میرسلیم، علیرضا زاکانی، مسعود پزشکیان و مرتضی آقاتهرانی خواهد بود.
منبع:آنا
البته نمره ی مجلس دهم هم بیست بود