به گزارش جهان نیوز به نقل از تسنیم، آقای خلیلزاد در 22 مارس 1951 در شهر مزار شریف مرکز ولایت بلخ متولد شد. پدرش دگراول خلیل خان از قوم پشتون ولایت لغمان و مادرش تاجیک بود. پدر وی توانست به دربار ظاهر شاه نیز راه پیدا کند.

خلیلزاد تحصیلات تکمیلی و عالی خود را در کالیفرنیا و در ادامه در دانشگاه آمریکای بیروت به پایان رساند و در رشته روابط بین الملل مدرک دکتری خود را دریافت کرد. وی در زمان تحصیل در آمریکا تحت تاثیر پل ولفووتیز که یکی از شاخص ترین چهره های نومحافظه کار آمریکا بود قرار گرفت. این موضوع منجر به تغییر نگاه سیاسی وی شد و در افکار دوره دانشجویی وی  تغیراتی اساسی ایجاد شد.

وی زمانی طرفدار فلسطین بود اما قالب شدن افکار غربی و بویژه آمریکایی در تفکرات وی تغییرات اساسی ایجاد کرد. زلمی خلیل زاد با بدست آوردن تابعیت آمریکایی و آشنایی و دوستی با  برژینسکی توانست وارد بازی قدرت در آمریکا شود. حمله شدید شوروی به افغانستان یک فرصت طلایی در اختیار وی قرار داد که بتواند خود را به عنوان عامل نجات دهنده افغانستان معرفی نموده و تلاش نماید تا در بین قبایل افغانی وحدت ایجاد نماید.

خلیلزاد اگر چه در نگاه اول ضد گروه طالبان بود اما با به قدرت رسیدن طالبان در افغانستان تلاش کرد به آنها نزدیک شود. در بهار 1997 در اولین دیدار طالبان با مسئولین آمریکایی شرکت نفتی یونیکال که در آن زمان خلیل زاد مشاور استراتژیک آن شرکت بود به طالبان بیش از پیش نزدیک شد. خلیل زاد تلاش کرد تا بتواند رضایت طالبان برای انتقال نفت دریای خزر و گاز ترکمنستان به بندر کراچی پاکستان از طریق افغانستان را که حدود 100 میلیون دلار هزینه در پی داشت را جلب نماید.

خلیلزاد در 23 مه 2001 توسط خانم رایس مشاور وقت امنیت صلح کاخ سفید به عنوان مسئول امور جنوب غرب آسیا و خلیج فارس و شمال آفریقا منصوب شد و پس از حملات 11 سپتامبر نیز به عنوان مشاور ویژه ارشد در امور افغانستان انتخاب شد و تقریبا تمام امور افغانستان با هماهنگی وی انجام می شد. در تمام این سال ها برای خلیل زاد منافع اقتصادی حرف اول را می زد. زمانی وی علیه طالبان بود اما وقتی متوجه شد طالبان حکومت را در کابل بدست خواهند گرفت و تنها از طریق دوستی با آنها قادر است در افغانستان، منافع اقتصادی خود را تامین نماید، سریعا با طالبان از در آشتی وارد شد.