وقتی نتانیاهو تمام رقبایش را حذف می‌کند

عملکرد نتانیاهو طی 13 سال نخست وزیری اش، به ویژه طی دوره 2009 تاکنون، به گونه‌ای بوده که نه مخالفان وی توانسته اند قد علم کنند و نه کسی در جناح همراهش، به عنوان یک کاریزما وجود دارد که بتواند جایگزین نتانیاهو شود.

حذف مخالفان

یک از ویژگی های نتانیاهو حذف مخالفان است. او اجازه نمی دهد هیچ یک از کسانی که مخالف سیاست های وی هستند قد علم کنند. طی دوره 2009 تاکنون هرگاه یکی از مخالفان وی در جناح مقابلش قصد ورود به حیطه قدرت را داشته، به روش های مختلف او را حذف کرده است. مهمترین نمونه که در این راستا حذف شد را می توان ایهود المرت، نخست وزیر سابق رژیم صهیونیستی معرفی کرد به گونه ای که المرت به زندان رفت و حالا همین که آزاد باشد برایش کافی است و از دنیای سیاست خارج شده است.

نمونه دیگری که باید به آن اشاره کرد ایهود باراک است. باراک در دوره قبل تلاش کرد وارد دایره قدرت شود اما نتانیاهو به وی اجازه این را نداد و تلاش کرد با تطمیع وی او را از قدرت خارج کند. این اتفاق برای لیبرمن وزیر جنگ کنونی رژیم صهیونیستی هم افتاد و زمانی که با نتانیاهو زاویه پیدا کرد و از ائتلاف دولت نتانیاهو خارج شد مسیری برای قدرت یافتن پیدا نکرد. تا آنجا که با پیشنهاد وزارت جنگ رژیم صهیونیستی به همین میزان اکتفا کرد و از ورود به حیطه نخست وزیری خارج شد.

حذف رقیبان هم جناح
نتانیاهو علاوه بر آنکه مخالفان خود را از حیطه قدرت بیرون کرده است، در جناح نزدیک به خود نیز این اقدام را انجام داده است و کسانی را که توانمندی رقابت با وی را دارند از حیطه قدرت بیرون می کند. نمونه بارز این اقدام نتانیاهو طی دو سال گذشته در خصوص موشه یعلون، وزیر سابق جنگ و یسرائیل کاتص، وزیر امنیت و راه دولت نتانیاهو مصداق پیدا کرده است.

نتانیاهو هنگامی که احساس کرد یعلون به کاریزمایی قابل اعتماد تبدیل شده است، وی را بر کنار کرد و جایگاه وزیر دفاع را در یک معامله پنهانی به لیبرمن داد. در این داد و ستد، نتانیاهو، لیبرمن را به عنوان یک رقیب اپوزوسیون از رقابت با خود به پست وزارت جنگ آورد و عملا از حیطه رقابت بر سر قدرت بیرون کرد. از سوی دیگر موشه یعلون را که پتانسیل قدرت یابی بعد از نتانیاهو را داشت از عرصه به در کرد تا مراتب رشد و ترقی را نتواند ادامه دهد و از عرصه سیاسی بیرون رود.

پس از یعلون نوبت به کاتص، وزیر امنیت و راه رسید. هنگامی که نتانیاهو 2 سال قبل در امور داخلی دچار برخی مشکلات با مذهبی های تندرو شد در داخل لیکود با مشکل مواجه شد. در آن دوران اقبال اعضای حزب به کاتص بیشتر شد و در محافل داخلی رژیم صهیونیستی گفته می شد، کاتص جانشین نتانیاهو در رأس حزب لیکود خواهد شد. اگر این اتفاق می افتاد طبیعی بود که در انتخابات بعدی این کاتص بود که جای نتانیاهو را می گرفت. اما نتانیاهو در همین دوران ضمن تلاش برای حل مشکلاتش با مذهبی ها و جلب نظر آنها، کاتص را بایکوت کرد. به گونه ای که حتی او را در سفرهای هیئت دولت همراه خود نمی برد و به جلسات کابینه کوچک راه نمی داد. بدین صورت کاتص از نگاهها دور ماند و یک وزیر درجه دو باقی ماند.

آخرین نظر سنجی ها و صعود حزب نتانیاهو
در سرزمین های اشغالی به طور دوره ای و مستمر در خصوص جایگاه احزاب سیاسی نظرسنجی برگزار می شود. این نظر سنجی های مستمر در هر دوره کوتاه نشان دهنده میزان افول یا صعود جایگاه احزاب مختلف است.
براساس آخرین نظر سنجی برگزار شده، حزب لیکود، حزب متبوع نتانیاهو، به جایگاه نخست بازگشته است و احزاب بعد از این حزب با لیکود فاصله زیادی دارند. این در حالی است که حزب نتانیاهو اسفند ماه 96 با احزاب بعد از خود فاصله کمی پیدا کرده بود. تحلیل ها بر این است که اقدامات اخیر وی در نوار غزه و حملاتی که به سوریه داشته است در این صعود مؤثر بوده است. یعنی نتانیاهو با افکار سنجی درست با اقدام علیه سوریه و مقاومت و اقدامات شدید علیه مردم غزه توانسته است این تغییر را رقم بزند.

نظر سنجی در خصوص نخست وزیر
در آخرین نظرسنجی ارائه شده، یک سؤال بیش از گذشته ارائه شده و علاوه بر جایگاه احزاب سیاسی، از سؤال شوندگان پرسیده شده که به نظر آنها نخست وزیر بعدی رژیم صهیونیستی چه کسی خواهد بود؟ 34 درصد سؤال شوندگان نتانیاهو را به عنوان نخست وزیر بعدی معرفی کرده اند. اما 33 درصد از سؤال شوندگان گفته اند نمی دانند به چه کسی باید رأی بدهند. یعنی پس از نتانیاهو «نمی دانم» قرار گرفته است. پس از این بنی گانتس، رئیس سابق ستاد کل ارتش قرار دارد که 13 درصد او را نخست وزیر بعدی معرفی کرده اند.

جمع بندی
نتانیاهو طولانی ترین دوره نخست وزیری را در رژیم صهیونیستی داشته است او به گونه ای عمل کرده که هیچ شخصیتی برای یهودیان سرزمین های اشغالی شناخته شده نیست و برای انتخاب جدید سردرگم اند. عملکرد نتانیاهو به گونه ای بوده که کسی پس از او شاخص نشده است. اما نکته ثانویه از این قرار است که شخصیت های بعدی فقط با اقدامات نتانیاهو نمی توانند دچار مشکل شده باشند بلکه ضعف شخصیت های سیاسی ، موجب این سردرگمی است یعنی به زبان خودمانی شاید بتوان گفت «قحط الرجال» این دیدگاه را بین یهودیان سرزمین های اشغالی به وجود آورده است.
نکته دیگری که باید به آن توجه کرد این است که براساس عملکرد نتانیاهو می توان انتظار داشت وی به زودی به سراغ بنی گانتس برود و علیه او اقداماتی را شروع کند تا نتواند به نتانیاهو برسد. چرا که گانتس با حرکت رو به جلویی که آغاز کرده بعید نیست تا پایان دولت نتانیاهو بتواند بر وی غلبه کند.