جناحی کردن مسئله هسته‌ای خیانت است
جمعه ۳ آبان ۱۳۹۲ ساعت ۱۳:۴۲
کد مطلب: 321455
* جناب آقای محمدی به عنوان اولین پرسش بفرمایید نظر شما در خصوص محرمانه ماندن مذاکرات ژنو چیست؟
تصور من این است که در این باره چند نکته وجود دارد. نکته اول این است که همواره همه جا و از جمله در ایران مشروح مذاکرات هسته ای محرمانه بوده است. هیچ وقت تیم های مذاکره کننده هسته ای مشروح مذاکرات را علنی نکرده اند. این کار در مذاکرات بین المللی سطح بالا و حساس مرسوم است.
به این دلیل که دو طرف در رسانه ها با یکدیگر مذاکره نمی کنند. بنابراین رسانه ای شدن موضوعاتی که هنوز در حال انجام مذاکره است، می تواند به روند مذاکرات لطمه بزند و بعضی از مسیرهایی را که در پیش است، مسدود کند.
* بنابراین این یک قاعده بین المللی است.
بله همین طور است و عموما محرمانه نگه داشته می شود. قبلا هم در مذاکرات هسته ای همینگونه بود. بنابراین از این جهت به رفتار تیم مذاکره کننده نباید ایراد گرفت. اما ایراد جای دیگری است.
اما آنچه که دوستان برای محرمانه بودن مذاکرات اصرار دارند، «طرح پیشنهادی» ایران است. ایران یک چارچوبی را در ژنو ارائه کرده است که این چارچوب توصیف کننده نحوه نگاه ایران به گام اول، گام های میانی و گام آخر است که ذهنیت طرف ایرانی را در خصوص حل و فصل مسئله ای هسته ای بیان می کند.
با توجه به سوابقی که از تیم فعلی در رفتارهای گذشته وجود دارد و با توجه به حساسیتی که افکار عمومی و کارشناسان نسبت به حقوق ملت ایران دارند، طبیعی است که پرسش هایی در این باره به وجود بیاید که طرح ایران چیست؟
آیا تعهد کافی نسبت به حقوق ملت ایران که شهدایی را تقدیم کرده و کشور متحمل خسارات زیادی شده و هزینه های جدی پرداخت کرده است، وجود دارد یا خیر؟ چیزی که وضعیت را بدتر می کند این است که مطالبی که رسانه های غربی به عنوان بخشی از این طرح منتشر می کنند، نگران کننده است.
* آیا این اخبار قابل استناد هستند؟
در مجموع مطالبی که در این رسانه ها منتشر می شود نگران کننده هستند. اینکه گفته می شود مطلبی در ژنو رد و بدل شده که منطبق با حقوق ملت ایران نیست، حداقل حس نگرانی را القاء می کند. حالا در چنین شرایطی تیم مذاکره کننده اعلام می کند که محتوای مذاکرات محرمانه است، طبیعی است که حساسیت برانگیز باشد.
از این منظر اگر نگریسته شود می توان گفت که حساسیت ها به حق است و تیم مذاکره کننده هسته ای باید مکانیسم هایی را تعریف کند که در این باره به افکار عمومی توضیحات متقاعد کننده بدهد و در عین حال به مذاکراتش نیز لطمه وارد نشود. کسی خواستار صدمه دیدن مذاکرات نیست.
مسئله بعدی که باید به آن اشاره کرد این است که یکی از نقاط اصلی گره هسته ای که اساسا آن را به موضوع امنیت ملی تبدیل کرده، این است که دشمنان ما درصدد هستند که افکار عمومی را در این زمینه گروگان بگیرند و با خودشان همراه کنند. یکی از هدف های استراتژیک غرب شکل دادن به افکار عمومی ایران در حوزه های مختلف از جمله در حوزه هسته ای است.
در حالی که ما از این موضوع مطلع هستیم. به آن واقف هستیم و در انتخابات نیز آن را تجربه کرده ایم، تحت این شرایط بحث محرمانه ماندن مذاکرات مضاعف خواهد شد. ما مطلع هستیم که طرف خارجی برای افکار عمومی ما نقشه کشیده است، نباید آن را به حال خودش رها کنیم و جلوی تغذیه صحیح آن را بگیریم.
بعضی از رسانه ها اعلام کرده اند که تیم هسته ای قبلی هم همین کار را می کرد، درست است. بخش های زیادی از مذاکرات محرمانه است که نباید منتشر شود. ولی با همه این دغدغه ها تیم مذاکره کننده قبلی «متن پیشنهادی» ایران در مذاکرات مسکو را به دو زبان فارسی و انگلیس به طور کامل در اختیار رسانه ها قرار گرفت.
* نظر شما در خصوص ترکیب تیم مذاکره کننده چیست؟
نکته این است که بر اساس مذاکرات سال های ۸۲ تا ۸۴ شناختی خاصی از تیم مذاکره کننده وجود دارد. دوستان اساسا اهل این هستند که مذاکرات را محرمانه نگه دارند تا به توافقی منجر شود و بعد از اینکه رسمت یافت، علنی کنند.
در واقع افکار عمومی و نخبگان را با یک عمل انجام شده مواجه کنند که حتی اگر انتقادی هم دارند نتوانند کاری انجام دهند. مثل توافقنامه پاریس. این توافقنامه درست زمانی در پاییز سال ۸۳ علنی شد که توافق امضا شده بود و بعد از آن آقای دکتر روحانی در یک کنفرانس مطبوعاتی آن را اعلام کردند که بعد مشخص شد که چه اشکالاتی در آن وجود دارد؟
* آیا تیم مذاکره کننده پیش از این در داخل به اجماع و توافق نرسیده بود؟
چرا. داخل نظام درباره آن بحث صورت گرفته بود. اما وقتی مسئله ای در معرض افکار عمومی و نخبگان قرار می گیرد، شاید نکاتی به ذهن کارشناسان برسد که در بحث های پیشین به آنها توجه نشده است. بعدها مشخص شد که این روش مفید نبوده است. اصطلاحا گفته می شود که دوستان اهل مذاکره فینال هستند. یعنی وقتی که موضوع به فینال رسید تازه علنی می کنند.
بر این اعتقاد هستم که این روش برای خودشان هم مضر است. به هر حال افکار عمومی به این باور می رسد که در حال بازی خوردن است. چون در جریان امور قرار نگرفته است. نمی توان موضوعی را گذاشت پیش روی ملت و گفت همین است و نهایی شده است و کسی نمی تواند اظهار نظری کند. یا اگر کسی هم نظری داشت آن توافق دیگر بازگشت پذیر نیست. به لحاظ اجماع ملی که در زمینه هسته ای وجود دارد. این روش مفید نیست.
در هر صورت واقعیت این است که همه ما موظف هستیم بر اساس اقتضای مصالح و امنیت کشور به تیم مذاکره کننده فعلی کمک کنیم. حقیقتا هیچ دعوای شخصی، جناحی یا باندی وجود ندارد. هر کسی که به دنبال آن است این موضوع را به چنین سمتی سوق بدهد، به منافع کشور خیانت کرده است. اگر هم اختلاف نظری وجود دارد – که البته اختلاف نظر کارشناسی وجود دارد - قبل از هر کسی برای خود تیم مذاکره کننده مفید است.
بهتر است که موضوعات در متن بماند و ما گرفتار حاشیه نشویم. بر این اعتقاد هستم که کسانی به دنبال حاشیه سازی هستند. در حالی که مسئله امنیت ملی است و وظیفه همه است که به آقای ظریف و دوستانش کمک شود. بار سنگینی روی دوش آنها است اما گاهی موثرترین شکل کمک انتقاد کارشناسی است که دوستان باید از آن استقبال کنند.
