همه‌پرسي فرمايشي در انگلیس

ساکنان بريتانيايي‌تبار جزایر مورد مناقشه انگلیس و آرژانتین که در آرژانتین «مالویناس» خوانده می‌شود، دیروز و امروز (دهم و یازدهم مارس) به خواست انگلیس در یک همه‌پرسی شرکت كردند تا نظر خود را درباره ادامه حاکمیت انگلیس بر این جزایر واقع در اقیانوس اطلس جنوبی اعلام کنند. در حالی که 40 سال از جنگ بین انگلیس و آرژانتین برای کنترل جزایر مالویناس- که انگلیسی‌ها آن را «فالکلند» می‌نامند- می‌گذرد رقابت لندن و بوئنوس‌آیرس برای حفظ حاکمیت خود بر این جزایر همچنان ادامه دارد. روابط دیپلماتیک میان آرژانتین و انگلیس از 3 دهه قبل که این 2 کشور بر سر مالکیت مجمع‌الجزایر «مالویناس» با هم وارد جنگ شدند، تیره بوده است. ساكنان مالويناس كه اكثرا نظاميان يا ماموران بريتانيايي هستند در این همه‌پرسی فرمايشي که تا دوشنبه شب ادامه دارد، شرکت مي‌کنند. شرکت‌کنندگان در این همه‌پرسی باید به این سوال پاسخ دهند که آیا با ادامه حامیت انگلیس بر این جزایر موافقند یا خیر، كه پیش‌بینی می‌شود اغلب شرکت‌کنندگان در این همه‌پرسی به این سوال پاسخ مثبت دهند و «مالویناس» همچنان با نام «فالکلند» تحت اشغال پادشاهی متحد بریتانیا باقی بماند. بومیان این جزایر می‌گویند که انگلیس از 8 یا 9 نسل قبل اتباع خود را به این جزیره منتقل کرده و همین امر موجب شده «مالویناس» با وجود آنکه مهاجران زیادی هم از شیلی و «سنت هلنا» دارد اما بافتی انگلیسی پیدا کند. دولت آرژانتین برگزاری این همه‌پرسی را از اساس قبول ندارد و تاکید می‌کند که ساکنان فعلی جزایر فالکلند صاحبان اصلی این سرزمین نیستند بلکه انگلیسی‌هایی هستند که توسط لندن در جزایر اسکان داده شده‌اند و نتایج نظرخواهی از این افراد نیز از قبل مشخص است. وزارت خارجه آرژانتین در بیانیه اخیر خود در این مورد از کشورهای آمریکای لاتین خواسته است از موضع «بوئنوس آیرس» در قبال این موضوع حمایت کنند. در بخشی از این بیانیه آمده است: بریتانیایی‌ها با این اقدام جدیدشان می‌خواهند موضوع «مالویناس» را با رأی‌ جمعیتی که خود به این جزیره منتقل کرده‌اند، به حاشیه بکشانند. در حقیقت انگلیسی‌ها همان سیاستی را که در فلسطین اشغالی و برای تشکیل کشوری یهودی در پیش گرفتند، در این جزایر هم پیاده کردند، که همان انتقال اتباع غیربومی به منطقه و تغییر بافت جمعیتی به نفع خود است. مجمع‌الجزایر «مالویناس» با لندن حدود 13هزار کیلومتر فاصله دارد اما تنها با کمی بیش از یک ساعت پرواز می‌توان از جنوب آرژانتین به این جزایر رسید. برگزاری همه‌پرسی یا نظرسنجی از ساکنان مالویناس، تاکتیکی است که انگلیس برای حفظ سلطه خود بر این جزایر در نظر گرفته است. مراجعه به افکار عمومی، مردم را به طرف سومی در مذاکرات انگلیس و آرژانتین تبدیل کرده است. همچنین لندن می‌تواند به رای احتمالا مثبت مردم این جزایر به ادامه حاکمیت انگلیس، استناد کند و آن را نه خواست استعماری که تمایل مردم جلوه دهد. انگلیس امیدوار است با همین بهانه، امتناع خود از اجرای قطعنامه سازمان ملل درباره مالویناس را هم توجیه کند. البته انگلیس‌ها در کنار چنین تاکتیک‌های تبلیغاتی، از کاربرد زور در حفظ حاکمیت خود بر مالویناس نیز چشم‌پوشی نکرده‌اند. 2‌ماه قبل هم دیوید کامرون، نخست‌وزیر انگلیس از احتمال اعزام جنگنده‌های این کشور و استقرار در این جزایر خبر داد. انگلیس می‌گوید که قادر است مانند سال 1982 بار دیگر از نیروی نظامی و روش جنگ برای حفظ فالکلند در فهرست تقسیمات کشوری خود استفاده کنند.

(در نبرد سال 1982 که 10 هفته طول کشید، 650 آرژانتینی و 255 انگلیسی کشته شدند). اما شرایط جهانی و منطقه‌ای در دوران فعلی با سال 1980 متفاوت است. امروز در آمریکای جنوبی اتحادی شکل گرفته است که از موضع آرژانتین در قبال مالویناس حمایت می‌کند. این در حالی است که ویکتوریا نولاند، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا پیش‌تر در اظهاراتی گفته است، موضع ما همچنان بی‌طرفانه است. ما حاکمیت بالفعل دولت انگلیس بر این جزایر را به رسمیت می‌شناسیم اما درباره ادعاهای موجود درباره تمامیت ارضی این جزایر موضعی نداریم. به گزارش روزنامه گاردین، حمایت آشکار انگلیس از طرح 600 میلیون پوندی توسعه ذخایر نفتی جزایر مالویناس موجب تشدید تنش‌ها میان این کشور و آرژانتین شد. آرژانتین و انگلیس چندین دهه است ‌بر سر مالکیت جزایر مالویناس با هم اختلاف دارند. این اختلافات حدود 3 دهه پیش به جنگ میان 2 کشور انجامید. تنها 2 هفته پس از تنش میان سران 2 کشور در جریان برگزاری نشست سران گروه‌20 (G20) وزارت خارجه انگلیس اعلام کرد اکتشاف ذخایر هیدروکربنی در جزایر مالویناس تجارتی قانونی است. سخنگوی وزارت خارجه انگلیس گفت: «ما صریحا از مردم جزایر فالکلند حمایت می‌کنیم چرا که آنها می‌خواهند اقتصاد خود را توسعه دهند. حفاری [نفتی] یکی از اصول اصلی خودمختاری است و یکی از اصولی است که ما مصمم به پایبندی به آن هستیم». قرار است شرکت پریمیر که در دریای شمال انگلیس نیز به فعالیت‌های نفتی می‌پردازد در مالویناس فعالیت کند. آرژانتین پیش از این تهدید کرده بود شرکت‌هایی که قصد حفاری «غیرقانونی» در جزایر مالویناس دارند را تحت پیگرد قانونی قرار خواهد داد.

درباره جنگ فالکلند

جنگ فالکلند در روز دوم آوریل سال 1982 میلادی و با حمله نیروهای آرژانتین به نیروهای انگلیسی مستقر در این جزیره آغاز شد و به مدت 10هفته ادامه یافت. نیروهای آرژانتین در مدت کوتاهی موفق شدند جزایر فالکلند را به تصرف خود درآورند ولی پس از گذشت 2‌ماه و اعزام چندین کشتی جنگی و زیردریایی اتمی انگلیسی به منطقه، نیروهای آرژانتین مجبور شدند در 14 ژوئن همان سال فالکلند را تخلیه کنند، هر چند که همچنان بر حاکمیت خود بر این جزایر تاکید دارند. در جریان این جنگ 255 نظامی انگلیسی، 649 نظامی آرژانتینی و 3 غیرنظامی از ساکنان جزایر فالکلند کشته شدند. موفقیت نیروهای انگلیسی در این جنگ باعث تقویت موضع حزب محافظه‌کار این کشور تحت رهبری مارگارت تاچر شد و یک سال بعد وی توانست بار دیگر در انتخابات پارلمانی انگلیس پیروز شود. پس از پایان درگیری‌های نظامی، روابط دیپلماتیک 2 کشور تا اواخر سال 1989 همچنان قطع بود ولی از اوایل دهه 1990 گفت‌وگوها میان 2 کشور آغاز و مقرر شد اختلافات موجود از طرق سیاسی و بر اساس خواست ساکنان جزیره حل و فصل شود. به‌رغم بهبود قابل توجه

روابط لندن- بوئنوس آیرس طی 2 دهه گذشته، منازعه بر سر این جزایر همچنان ادامه دارد و به مناسبت‌های مختلف باعث تشدید تنش سیاسی میان این 2 کشور می‌شود. جزایر مالویناس (فالکلند) 12 هزار و 173 کیلومتر مربع وسعت دارد و حدود 3 هزار نفر نیز در آن ساکن هستند.