جمعه ۳۱ فروردين ۱۴۰۳ - 19 Apr 2024
 
۰

آموزه‏ های عرفانی 4 عالم بزرگ

دوشنبه ۲۲ آبان ۱۳۹۱ ساعت ۲۰:۱۷
کد مطلب: 254431
همه بزرگان برای طی طریق و رسیدن به مقامات عالی معنوی دستورالعمل‏های اخلاقی ویژه‎ای در سلوک داشته اند و برای تربیت دیگران نیز این روش‏ها را مدّ نظر داشته‎اند که در این مجال مختصر به ذکر بعضی از آنها می پردازیم.
به گزارش جهان، در ابتدا بخشی از دستورالعمل‏های اخلاقی سالک ربانی حاج میرزا جواد آقا ملکی تبریزی خطاب به  آیت الله حاج شیخ محمد حسین کمپانی (رضوان الله تعالی علیهما) تقدیمتان می‏شود:
 
دستور العمل حاج میرزا جواد آقا ملکی تبریزی
 
علماء ربانی دستورالعمل‏های اخلاقی داشته اند
باید انسان یک مقدار زیاده بر معمول تقلیل غذا و استراحت بکند تا جنبه حیوانیت کمتر، و روحانیت قوت بگیرد؛ و میزان آن را هم چنین می فرمود:
 
اولا انسان روز و شب زیاده از دو مرتبه غذا نخورد حتی تنقّل ما بین الغذائین نکند.
 
ثانیاً هر وقت غذا می خورد باید مثلا یک ساعت بعد از گرسنگی بخورد، و آنقدر بخورد که تمام سیر نشود. این در کمّ غذا؛ و اما کیفش باید غیر از آداب معروفه، گوشت زیاد نخورد، به این معنا که شب و روز هر دو نخورد، و در هر هفته دو سه دفعه هر دو را یعنی هم روز و هم شب را ترک کند؛ و یکی هم اگر بتواند للتکیّف نخورد، و لا محاله آجیل خور نباشد اگر احیاناً وقتی نفسش زیاد مطالبه آجیل کرد استخاره کند. و اگر بتواند روزه های سه روز هر ماه را ترک نکند.
 
و اما تقلیل خواب می فرمودند:
شبانه روز شش ساعت بخوابد. و البته در حفظ لسان و مجانبت اهل غفلت اهتمام زیاد نماید. اینها در تقلیل حیوانیت کفایت میکند.
 
و اما تقویت روحانیت:
اولاً دائماً باید همّ و حزن قلبی به جهت عدم وصول به مطلوب داشته باشد.
ثانیاً تا می‏تواند ذکر و فکر را ترک نکند که این دو جناح سیر آسمان معرفت است.
 
در ذکر عمده سفارش اذکار صبح و شام اهمّ آن که در اخبار وارد شده. و اهمّ تعقیبات، صلوات و عمده ترین ذکر، وقت خواب که در اخبار مأثور است، لاسیّما متطهراً در حال ذکر به خواب رود.
 
و شب خیزی می فرمود:
زمستان ها سه ساعت، تابستان ها یک ساعت و نیم. و می فرمودند: که من در سجده ذکر یونسیه – یعنی در مداومت آن که شبانه روزی ترک نشود، هر چه زیادتر توانست کردن اثرش زیادتر، اقل اقل آن چهارصد مرتبه است – خیلی اثرها دیده ام خودم هم تجربه کرده ام چند نفر هم مدعی تجربه اند.
یکی هم قرآن که خوانده می شود به قصد هدیه حضرت ختمی مرتبت – صلی الله علیه و آله – خوانده شود.
 
آموزه‏های عرفانی آیت اللّه شاه ‏آبادی
 
تا قوای جوانی و نشاط آن باقی است، بهتر می توان قیام کرد در مقابل مفاسد اخلاقی، و خوب تر می توان وظایف انسانیّه را انجام داد.
 
بر خواندن آیات پایانی سوره حشر ـ از آیه «یا ایها الذین آمنوا اتقوا اللّه ...» تا پایان سوره حشر ـ مداومت داشته باشید که خواندن و تدبّر در معانی آنها در تعقیب نمازها و خصوصا آخر شب که قلب فارغ البال است، خیلی در اصلاح نفس مۆثر است.
 در نوافل شب، به مقام شامخ حضرت زهرا علیهاالسلام توجه کنید و بدانید که استمداد گرفتن از آن حضرت، موجب ترقی و قُرب معنوی می شود و خداشناسی انسان را زیاد می کند. همچنین قبل از اذان صبح، صلوات حضرت زهرا علیهاالسلام را بفرستید.
 
 برای دنیایتان هم که شده، سحرها بیدار شوید؛ چون بیداری سحر، وسعت رزق، زیبایی چهره و خوش اخلاقی می آورد.
 
توصیه های کوتاه اخلاقی آیت الله بهجت
 
آنچه در پی می آید گلچینی از رهنمودها و توصیه های اخلاقی حضرت آیت‎الله بهجت است كه از منابع مختلف انتخاب شده است.
 
1.    اگر بخواهیم محیط خانه گرم و باصفا و صمیمی باشد، فقط باید صبر و استقامت و گذشت و چشم پوشی و رأفت را پیشه خود كنیم تا محیط خانه گرم و نورانی باشد. (1)
2.    راستگویی، در دیدن رۆیای صادقه و صفای روح خیلی مۆثر است. (2)
 
3.    خوردن غذای شبهه ناك و نیز غذای كسی كه از حرام پرهیز ندارد، هر چند جایز است؛ ولی انسان را مریض و از عبادات محروم می كند و یا سبب سلب توفیق می شود. (3)
 
4.    باید هر كسی در شبانه روز، مقداری از وقت خود را صرف تحصیل علوم دینیه كند، ولو به فرض، یك ساعت در شبانه روز. (4)
 
5.     هر روز، یك روایت از كتاب (جهاد النفس) وسائل الشیعه را مطالعه كنید. در واضحاتش بیشتر فكر كنید. بعد این را در خودتان می بینید كه سر یك سال، عوض شده اید! (5)
6.     انسان باید دائم الذكر باشد! زیرا كسی كه دائم الذكر باشد، همواره خود را در محضر خدا می بیند و پیوسته با خدا سخن می گوید. (6)
 
7.     مواعظ عملیه، بالاتر و مۆثرتر از مواعظ قولیه است! (7)
8.     هر كه عمل كرد به معلومات خودش، خداوند مجهولات او را معلوم می فرماید! (8)
9.     نماز شب، مفتاح توفیقات است (9)
 
10.  مدام به قرآن نگاه كردن، دوای درد چشم است. (10)
 
توصیه‌های آیت الله قاضی (ره) به شاگردانش
 
آیت الله سید علی قاضی (ره) استاد اخلاق حضرت علامه طباطبایی و حضرت آیت الله بهجت است به شاگردان و اطرافیان خود توصیه ها و وصایای اخلاقی فرموده‏اند که آن ها را به اختصار ذکر می نماییم.
 
نماز
 

شما را سفارش می کنم به اینکه نمازهایتان را در بهترین و با فضیلت ترین اوقات آنها به جا بیاورید و آن نمازها با نوافل، 51 رکعت است؛ پس اگر نتوانستید، 44 رکعت بخوانید و اگر مشغله های دنیوی نگذاشت آنها را به جا آورید، حداقل نماز توابین را بخوانید [نماز اهل انابه و توبه هشت رکعت هنگام زوال است].
 
دعا در قنوت نماز
 
آقای قاضی به شاگردان خود دستور می دادند این دعا را در قنوت نماز هایشان بخوانند: «اللهم ارزقنی حبّک و حبّ ما تحبه، و حبّ من یحبّک، والعمل الذی یبلغنی إلی حبّک واجعل حبّک احبّ الاشیاء إلی.»

قرآن
 

آقای سید محمد حسن قاضی می فرمایند: « چند سفارش ایشان عبارت است از: اول روخوانی قرآن. می فرمودند قرآن را خوب و صحیح بخوانید. توصیه دیگر ایشان راجع به دوره تاریخ اسلام بود.
 می فرمودند یک دوره تاریخ اسلام را از ولادت حضرت پیغمبر(ص) تا 255 هـ.ق یا 260 هـ.ق بخوانید. و بعد از عمل به این ها می فرمودند برو نمازشب بخوان!»
 
نماز شب
 

علامه طباطبایی می فرمودند: « یک روز در مدرسه ای ایستاده بودم که مرحوم قاضی از آن جا عبور می کردند چون به من رسیدند، دست خود را روی شانه من گذاردند و گفتند: ای فرزند! دنیا می خواهی نماز شب بخوان، آخرت می خواهی نماز شب بخوان!»
 
رفع ناراحتی های روحی
 
آن مرحوم در هنگام اضطراب و ناراحتی های روحی، خواندن این کلمات را سفارش می کردند: « لا اله الا الله وحده لا شریک له، له الحمد و له الملک و هو علی کل شیء قدیر، أعوذ بالله من همزات الشیاطین و أعوذ بک ربی من أن یحضرون إن الله هوالسمیع العلیم

رفع گرفتاری
 
علامه قاضی فرمودند در مواقع اضطرار و گرفتاری چه در امور دنیوی و یا در امور اخروی جهت گشایش مشکلات پس از 5 بار صلوات و قرائت آیة الکرسی در دل خود بدون آوردن به زبان، بسیار بگو:
 
« اللهم اجعلنی فی درعک الحصینة التی تجعل فیها من تشاء : بار پروردگارا! مرا در حصن و پناهگاه خود و در جوشن و زره محکمت قرار بده که در آن هر کس را که بخواهی قرار می دهی تا گشایش یابد. »
 
برآورده شدن حاجت
 
«مرحوم قاضی قرائت دعای سریع الاجابه، مفاتیح الجنان را به مدت چهل شب، هر شب یک تا صد بار برای برآورده شدن حاجت سالکان درگاه الهی مفید می دانستند.
 
تقویت حافظه
آن مرحوم برای تقویت حافظه، خواندن آیت الکرسی و معوذتین ( دو سوره مبارکه ناس و فلق ) را سفارش می فرمودند.
پی نوشت‏ها:
1.    در محضر بهجت1/300
2.    همان: 2/158
3.    همان: 2/246
4.    فیضی از ورای سكوت: 156
5.    نكته های ناب: 143
6.  برگی از دفتر آفتاب: 144
7.    به سوی محبوب: 33
8.    همان:46
9.    همان: 79
10.   در محضر بهجت: 2/280

منابع:
پایگاه حوزه نت
تبیان
جهان نيوز
نام شما

آدرس ايميل شما
برای ارتقای فرهنگ نقد و انتقاد و کمک به پیشرفت فرهنگ و اخلاق جامعه، تلاش کنیم به جای توهین و تمسخر دیگران، نظرات و استدلال هایمان را در رد یا قبول مطالب عنوان کنیم.
نظر شما *