مدیر عامل صندوق توسعه صادرات طلا و جواهر ضمن پیشبینی قیمت طلا در ماههای آتی به تشریح اثرات منفی نوسانات بیثبات ارز در بازار داخلی پرداخت و با انتقاد از سیاست ارزی بانک مرکزی گفت: تصمیمات اخیر نرخ ارز در بازار را ۳ نرخی کرده است.
علی فخر موحدی در گفتوگو با خبرنگار اقتصادی باشگاه خبری فارس «توانا» درباره تأثیر نوسانات ارز بر بازار طلا و جواهر به بیان توضیحاتی در این خصوص پرداخت و با اشاره به شرایط ویژه کشور در دنیا، اظهار داشت: "مسائلی از قبیل تحریم، نقل و انتقالات و درخواست های بازار داخلی، نرخ برابری ارزها در بازارهای بینالمللی، بحران های جهانی و بحران های منطقه ای و به خصوص وضعیت بحرانزده اروپا و جنبش وال استریت جزء مسائلی نیستند که بتوان به راحتی از کنار آنها عبور کرد." وی با بیان اینکه هم اکنون دنیا در انتظار تحولات و حوادث بزرگی است و تحلیل شرایط اقتصادی و سیاسی در دنیا و مناطق حساس، بسیار پیچیده شده افزود: در اواخر هفته گذشته، خبرگزاریهای بینالمللی به نقل از بانک مرکزی اتحادیه اروپا اعلام کردند که برای نجات اروپا از بحران فعلی تزریق ۳۰۰ میلیارد یورو مازاد بر آن چیزی که تا به حال مصوب کرده اند نیاز است تا ظرف ماه های آتی(یکماه) به بازارهای پولی و مالی این اتحادیه تزریق شود، در عین حال پرتغال، ایتالیا و اسپانیا در حال رصد تعامل این اتحادیه با یونان هستند و در آینده ای نه چندان دور، اتفاقاتی شبیه یونان را در سایر کشورهای اروپایی و حوزه یورو شاهد خواهیم بود. مدیر عامل صندوق توسعه صادرات طلا و جواهر در ادامه با اشاره به شکلگیری منطقه یورو از سال ۲۰۰۰ تصریح کرد: برای اینکه منطقه یورو تشکیل شود، انرژی و هزینههای زیادی صرف شده، به همین دلیل نباید توقع داشت که به سادگی این منطقه به هم بریزد. در عین حال شرایط سیاسی و اقتصادی حاکم بر جهان نیز تحمل چنین اتفاقی را نخواهد داشت.
* تبعات بینالمللی اختلاس/ وزیر اقتصاد بازار را مدیریت کند
فخرموحدی ضمن تأکید بر ضرورت توجه به بازار و موقعیت بینالمللی گفت: "بازار داخلی مستثنی و بی تأثیر از بازار بینالمللی نیست؛ تبعات داخلی اختلاس ۳ هزار میلیارد تومانی زیاد بوده و تبعات بین المللی آن را هم از این به بعد شاهد خواهیم بود؛ لذا نباید به سادگی از این موضوع گذشت در حالی که باید مراقب بود تا انگیزه کارآفرینان و فعالان بخش های متنوع اقتصادی برای سرمایه گذاری در داخل کشور کمرنگ نشود، در این شرایط که تمام شبکه ها و عوامل خارجی برای تخریب دست به کار شده اند، بخش های اقتصادی و دیپلماسی تجارت خارجی ما بایستی فعال تر وارد صحنه شوند." مدیرعامل صندوق توسعه صادرات طلا و جواهر درباره تأثیر روانی اختلاس اخیر بر مبادلات بینالمللی اظهار داشت: همانطور که این اختلاس در السیهای داخلی تأثیر گذاشته و سختگیریهای بانکها در افتتاح خطوط اعتباری جدید مؤید این امر است، بازارهای بینالمللی هم رفتارهای داخلی را رصد میکنند و نسبت به افتتاح و یا قبولی ال سی های داخلی دچار تردید شده اند. وی ادامه داد: "باتوجه به مشکلات موجود برای باز شدن السیها در دنیا، حجم زیادی از مبادلات ارزی و کالایی کشور در سطح بینالمللی به سمت "tt" رفته، بنابراین درخواست برای وجوه نقد و حواله جات نقدی افزایش یافته است." این فعال اقتصادی در بازار طلا و جواهر با تأکید بر دشواری مدیریت حجم نقدینگی موجود در کشور تصریح کرد: از سوی دیگر، مسئولان ارشد اقتصادی کشور از جمله وزیر اقتصاد و رئیس کل بانک مرکزی در هفتههای اخیر درگیر مسائلی به خصوص استیضاح بودند ولی باید این شرایط را به سرعت مدیریت نمایند تا از این حالت خارج شویم. فخرموحدی گفت: این حالت برای فعالان بخش های گوناگون اقتصاد کشور، وارد کننده، تولیدکننده، صادرکننده و مردم عادی و در نهایت در خصوص سهم اقتصاد در بازار بینالمللی با توجه به رویکرد تولید پایدار برای صادرات و هدف گذاری ۴۰ میلیارد دلاری صادراتی در سال با هیچ توجیهی صلاح نیست.
* نرخ طلا در ماههای آتی
مدیرعامل صندوق توسعه صادرات طلا و جواهر در ادامه درباره تأثیر نوسانات جهانی بر بازار ارز و همچنین نقش افزایش قیمت ارز بر نوسانات طلا، گفت: بازار فلزات گرانبها ارتباط مستقیمی با بازار ارز دارد؛ پیش از این اعلام کرده بودم اگر قیمت دلار در بازار ایران از ۱۲۰۰ تومان بالاتر برود و قیمت طلا در آن مقطع به بیش از ۲۰۰۰ دلار برسد، حتماً شاهد سکه ۷۵۰ هزار تومانی خواهیم بود. وی افزود: روند رو به رشد بازارهای فلزات گرانبها کاملاً ثابت شده است و به دلایل گوناگون که در فرصتی مناسب بیشتر راجع به آن توضیح خواهیم داد و اما آنچه که در این مقطع می توان به آن اشاره کرد این است که هر چقدر در دنیا قیمتهای برابری نرخ ارزهای مختلف در مقابل دلار متشنج باشد و از طرف دیگر اعتماد سرمایهگذاران به سایر بازارهای سرمایهای و بورسهای بینالمللی کم شود، قیمت طلا رشد خواهد کرد. فخر موحدی ادامه داد: در روزهای گذشته، زمانی که قیمت بازارهای سرمایه افت کرد، قیمت طلا از ۱۶۲۵ دلار تا ۱۷۵۰ دلار هم بالا رفت، بنابراین باید منتظر شکستن سکون و ثبات قیمت به سمت رشد قیمت ها در بازار فلزات گران بها باشیم. این فعال اقتصادی بازار طلا و جواهر تصریح کرد: اواخر نوامبر و اواسط دسامبر، تسویه حساب بانکهای بینالمللی(معاملات آتی و آبشن) با یکدیگر شروع و تشدید میشود در آن مقطع، بورس بازان تصمیم های سریع تری میگیرند و ضرر و زیانهای خود را در بازارهای سرمایهای دیگر با خرید و فروش های آتی طلا برای سه ماهه نخست سال میلادی ۲۰۱۲ جبران می کنند، بنابراین شاهد رشد قیمت به صورت طبیعی در قیمت طلا در بازارها و بورسهای بینالمللی خواهیم بود. فخر موحدی خاطرنشان کرد: با توجه به شرایط موجود، پیش بینی می شود روندی که همه ساله شاهد آن بوده ایم در قیمت طلا و سکه در بازار داخلی که متصل به بازارهای بینالمللی است، افزایش پیدا کند و اگر افزایش نرخ انس طلا همراه با تغییرات قیمت ارز در بازار داخلی باشد،(قیمت ارز بالا رفته یا پایین بیاید) شاهد نوسانات شدیدی در قیمت ها خواهیم بود، لذا باید در انتظار اعلام قیمت ها برای نرخ ارزها در داخل کشور نیز باشیم.
* تأثیر منفی نوسانات ارزی بر بازار فلزات رنگی
وی در بخش دیگری از این گفت و گو درباره تأثیر نوسانات بازار ارز بر فعالیتهای بخش صادرات طلا و جواهر گفت: نوسانات ارز نه صرفاً برای صنعت طلا و جواهر، بلکه برای کلیه صنایع کشور از جمله تولیدکنندگان، صادرکنندگان و واردکنندگان مشکلزا است. این فعال اقتصادی بازار طلا و جواهر تأکید کرد: نوسانات ارز برای آحاد مردم نیز در کوتاه و بلندمدت مشکلساز خواهد بود چراکه افزایش یا نوسان نرخ ارز برای واردات تمام مواد اولیه به صورت مستقیم و در نهایت، بر مصرف کننده نهایی که همان مردم باشند، تأثیر میگذارد. هر قدر تولیدکننده مواد اولیه خود را گران بخرد، مجبور است کالای نهایی خود را به مصرف کننده نهایی گران بفروشد. فخر موحدی ادامه داد: نباید اینگونه فکر شود که اگر قیمت ارز به صورت غیر منطقی افزایش داده شود به عبارتی برای دولت سود کسب شده است؛ از سوی دیگر در برخی مواقع تولیدکنندگان نمیتوانند از منابع ارزی بانکی استفاده کنند و برای تأمین بخشی از مایحتاج و مواد اولیه حتماً باید به سمت بازار آزاد بروند، بنابراین قیمت تمام شده کالا بالاتر خواهد رفت. لذا، مصرفکننده نهایی دچار مشکل می شود و در نهایت این رفتار سیاست گذاران اقتصادی منجر به تورم خواهد شد. به گفته مدیر عامل صندوق توسعه صادرات طلا و جواهر، همانطور که نوسانات قیمت ارز برای سایر کالاها مشکل ایجاد خواهد کرد در رابطه با طلا و سایر فلزات رنگی نیز تأثیر منفی خواهد گذاشت و به طور کلی می توان عنوان نمود که حجم مبادلات داخلی همچنین صادرات این محصولات نیز تحت تأثیر این نوسانات قرار گرفته و با رکود مواجه شده است. وی افزود: صادرات مصنوعات فلزات و سنگ های گرانبها و نیمه گرانبها از اواخر دهه ۷۰ تاکنون ادامه داشته و به حجمی معادل ۳۰۰ میلیون دلار در سال رسیده است. وی اظهارات برخی از فعالان این عرصه را که اخیراً در رسانه ها عنوان نموده اند مبنی بر اینکه می توان در مدت کوتاهی به میلیاردها دلار صادرات در سال رسید، به شوخی تشبیه نمود و افزود: باید واقع بین بود، کشورهایی مثل هند، هنگ کنگ، تایلند، ایتالیا و همسایه غربی مان ترکیه نیز به این راحتی چنین ادعایی را مطرح نمی کنند، بنابراین باید بررسی کرد که افرادی که چنین مسائلی را عنوان می کنند، چه طرح و برنامه ای برای آینده داشته و چه اهدافی را دنبال می کنند؟ تا شاهد ظهور شرکت آریای جدیدی در عرصه طلا و جواهر در آینده نباشیم. این مقام مسئول در بازار طلا و جواهر اظهار داشت: اگر تأثیر روانی در جامعه گسترش پیدا کند، باز هم به مردم توصیه میکنم که بدون توجه به جو روانی تصمیم بگیرند و بدون مشورت با افراد خبره وارد بورس بازی در بازار طلا و یا بازار ارز نشوند.
* بخشنامه بانک مرکزی اجرا نشد/ ضرورت اخذ راهکاری برای السیهای داخلی
خبرنگار فارس گفت: بانک مرکزی در هفتههای گذشته دستورالعملی را به شبکه بانکی ابلاغ کرد که براساس آن تجار و صادرکنندگان بتوانند از طریق سیستم بانکی، ارز مورد نیاز خود را تأمین کنند؛ این سیاست تا چه حد میتواند در خصوص تأمین ارز صادرکنندگان مؤثر باشد؟ مدیر عامل صندوق توسعه صادرات طلا و جواهر در پاسخ تصریح کرد: امیدوارم این بخشنامهای که مسئولان بانک مرکزی از ابلاغ آن به شبکه بانکی خبر دادهاند عملی شود اما اطلاعات بنده در این خصوص از فعالان حوزه و واردکنندگان، حاکی از آن است که این فعالان با توجه به تأخیر در پرداخت ها و سایر مشکلات، به این نتیجه رسیدهاند که به سرعت به دنبال تأمین ارز آزاد از منابع دیگر برای وارد کردن سریع و یا حواله کردن پول برای تهیه کالاهای مورد نیاز خود باشند. وی تأکید کرد: هجوم گروههای مختلف می تواند موجبات خریدهای کاذب را فراهم آورد که در نهایت باعث رشد قیمت ارز خواهیم بود و همان گونه که وزیر اقتصاد اعلام کرد، نرخ ۱۳۰۰ تومان که تا ۱۳۵۰ تومان نیز مبادله شد برای دلار بالاست؛ این در صورتی است که نظر رئیس جمهور برای قیمت هر دلار زیر ۹۰۰ تومان است. فخر موحدی با بیان اینکه بسیاری از تولیدکنندگان مواد اولیه در دنیا السی بانکهای داخلی را قبول نمیکنند ادامه داد: این مورد یکی از مشکلات عمدهای است که انتظار میرود مسئولان بانکی و اقتصادی برای رفع آن چارهاندیشی نمایند؛ فکر نمیکنم که بخشنامههای مشابه راهکار اساسی برای رفع مشکلات فعلی بازار ارز باشند.
* سیاست بانک مرکزی نرخ ارز را ۳ نرخی کرد
مدیرعامل صندوق توسعه صادرات طلا و جواهر در همین ارتباط تأکید کرد: رفتار بازار تابعی است از رفتارهای مسئولین اقتصادی، شرایط جهانی، نیاز واحدهای تولیدی، جو روانی و اعتماد مردم، لذا، نمی توان علوم اقتصاد و این پارامترها را نادیده گرفت. وی گفت: مسئولین ما باید به بخش خصوصی بیشتر از این ها اعتماد می کردند و خیلی کارها را زودتر از این به آنها می سپردند، تجربه و علم اقتصاد ثابت کرده که دولت ها تاجران خوبی نیستند چه بسا کارهای بزرگی که به دست کسبه و تجار انجام پذیر باشد ولی دولت ها با تمام بزرگی و عریض و طویل بودن، توانایی انجام آن را نداشته باشند. شرایط اقتصادی تأثیر خود را به راحتی در بازار میگذارد. وی با اشاره به سیاست بانک مرکزی برای محدود کردن ارائه ارز مسافری و همچنین با قیمتی معادل ارز در مناطق آزاد اشاره و تصریح کرد: اگر قرار است سرزمین اصلی "ایران" باشد و قواعد و قوانینی به مناطق آزاد حکمفرما شود که در سرزمین اصلی نباشد، پس باید گذاشت مناطق آزاد، به راستی "آزاد" باشند.( وی افزود: اگر این مورد رعایت شود، اکثریت فعالان بخش اقتصادی آمادگی فعالیت در مناطق آزاد را دارند البته به شرطی که سایر قواعد و قوانینی که در سایر مناطق آزاد در جهان اعمال می شود در این مناطق نیر اجرایی شود. فخر موحدی ادامه داد: با سیاستی که بانک مرکزی پیش گرفت، نرخ ارز را از ۲ نرخی به ۳ نرخی تبدیل کرد؛ متأسفانه هر زمان که مسئولان اقتصادی آمدند حرکتی را انجام دهند که نرخ ارز را تعدیل کنند، پس از مدتی باعث تفرقه شدهاند و مجدداً تقاضاهای کاذب افزایش یافته است، بد نیست که مسئولین اقتصادی و بانکی ما طرحی را هم داشته باشند که در آینده ای نه چندان دور دخالت های خود را در حوزه ارز و طلا تعدیل نمایند. شاید بد نباشد که ما برای جلوگیری از تحریم ها "طرح منطقه آزاد کشور ایران" را به جهان معرفی نماییم. وی افزود: از روزهای گذشته سیاست بانک مرکزی موجب شد تا ۳ نرخ ارز در بازار به وجود بیاید. ولی باید توجه داشت که این ارز ۳ نرخی برای مردم، تولید کننده و صادرکننده مشکلساز شده است چراکه خیلی از فعالان بخشهای تولیدی به نرخ ارز دولتی مرجع دسترسی ندارند؛ در مناطق آزاد نیز با توجه به عدم قبول السیهای داخلی در بازارهای بین المللی تأمین ارز بسیار دشوار شده است. این فعال اقتصادی تصریح کرد: بنابراین باتوجه به تفاوت نرخ ارز مرجع با نرخ مناطق آزاد و البته با نرخ ارز آزاد شاهد تعداد زیادی مسافرت غیر ضروری در فصل غیر توریستی دنیا شدهایم؛ این امر خدمتی است که عده ای دانسته و نادانسته به کشورهای حوزه خلیج فارس، ترکیه، گرجستان، ارمنستان و سایر کشورهای مجاور کرده اند.